Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/571 E. 2023/128 K. 22.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/571 Esas – 2023/128
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.

1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/571 Esas
KARAR NO : 2023/128

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI :1-…
VEKİLİ : Av. ..
DAVALI :2-…
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 11/08/2022
KARAR TARİHİ : 22/02/2023
KR.YZL.TARİHİ : 15/03/2023

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalılar arasında imzalanan sözleşme kapsamında tahakkuk ettirilerek ödenen … vergisi ve ihale karar pulu sebebiyle şirket adına düzenlenen vergi ve ceza ihbarnamelerine karşı açılan vergi davalarında … … Mahkemesinin 2020/5151 Esas ve 2021/625 karar sayılı kararında vergi aslının ödenmesi, vergi ziyat cezasının kaldırılmasına karar verildiğini, buna bağlı olarak 90.629,14TL vergi aslı, 59.543,35TL gecikme cezası, 412,30TL harç olmak üzere toplam 150.584,79TL tutarın ödenmesine, … … Mahkemesinde açılan davada ise 2021/845 Esas 2021/1888 Karar sayılı karar ile kısmen kabule karar verildiği, … Bölge İdare Mahkemesi … Dava Dairesinin 25.05.2022 tarih 2022/366 Esas, 2022/1145 Karar sayılı kararında istinaf isteminin kesin reddine karar verildiğini, şirketçe toplam 150.584,79 TL ödeme yapıldığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin … başlıklı 7.1. Maddesinde sözleşmenin uygulaması sırasında doğacak vergi, resim ve harçların sözleşme bedeline dahil olduğunu, ihale karar pulunun isteklilerce fiyat teklifine dahil olduğunu açıkça belirtildiğini belirterek müvekkili tarafından ödenen 150.584,79 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş ticari avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı … İnşaat Turizm Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; .. gibi sözleşme sonrası ortaya çıkacak bedellerin madde kapsamı dışında olduğunu, müvekkili şirketin ihale karar pulu ile ilgili olarak ödeyip açmış olduğu davada … … Mahkemesi 2020/2102 Esas ve 2021/424 Karar sayılı kararında davalının kabulüne karar verildiği ve kararın … Bölge İdare Mahkemesi … Dava Dairesinin 2021/2959 Esas, 2022/1117 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun reddine karar verildiğini, kararda söz konusu … vergisinin … A.Ş. tarafından beyan edilip ödenmesi gerektiğinin anlaşıldığını, … vergisinin müvekkilinden istenmesinin hukuka aykırı olduğuna karar verildiğini, 90.629,14TL tutarın davacı tarafından beyan edilip ödenmesi gerektiğine yönelik kararın kesinleştiğini, gecikme faizi talep türünün hatalı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Turizm Taşımacılık A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşmenin 7. Maddesi gereği davalının dava konusu alacak kalemlerini ödeme yükümlülüğü olmadığını, aynı konuda vergi Mahkemesinde açılan davada dava konusu alacakların … tarafından ödenmesine hükmedildiğini ve kararın kesinleştiğini, kararda söz konusu … vergisinin … A.Ş. tarafından beyan edilip ödenmesi gerektiğine hükmedildiğini, müvekkilinin kusurundan kaynaklanmayan gecikme faizi talebinin reddi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, davalıların ödeyip geri aldığı ve sonrasında davacının ilgili … kararlarına istinaden vergi dairesine ödemiş olduğu ihale karar pulu/… vergisi, gecikme zammı ve harcının tahsili istemine ilişkindir.
Dava açılmadan evvel arabulucuya müracaat edilmiş olup işbu dava şartı yerine getirilmiştir.
… … Mahkemesi’nin 2020/2102 Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları, … … Mahkemesi’nin 2020/1515 Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları, … Bölge İdare Mahkemesi’nin … 2021/2959 Esas sayılı dosyasını Uyap kayıtları, … … Mahkemesi’nin 2021/845 Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları, … Bölge İdare Mahkemesi… Dairesinin 2022/366 Esas sayılı dosyalarının Uyap kayıtları dosya kapsamına alınmış, tarafların bildirdiği diğer tüm deliller toplanmıştır.
Hizmet Alımına Ait 15.01.2018 Tarihli Sözleşmede;
* Sözleşmenin 1. Maddesine göre sözleşmenin taraflarının davacı ve davalılar olduğu,
* Sözleşmenin 7. Maddesinde “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuat uyarınca hesaplanacak …, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından yükleniciye ödenecektir.” Hükmünün yer aldığı,
* Sözleşmenin 8. Maddesine göre İdari Şartnamenin sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olduğunun kararlaştırıldığı görülmüştür.
İdari Şartname
* Şartnamenin 25.1. maddesinde “Sözleşmenin uygulanması sırasında tüm giderler ile ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.” Hükmünün yer aldığı,
* Şartnamenin 25.4. maddesinde “Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak … ilgili mevzuat çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” hükmünün yer aldığı görülmüştür.
… …Mahkemesi’nin 2020/2102 E., 2021/424 K. Sayılı ve 26.02.2021 Tarihli Kararı
* Davacının … Turizm…Ltd. Şti, davalının … … Başkanlığı olduğu,
* Söz konusu kararda davacı tarafından ödenerek sonradan iadesi talep edilen ihale karar … vergisi faizinin … AŞ tarafından beyan edilip ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verildi;
* Söz konusu kararın … Bölge İdare Mahkemesi’nin E.2021/2959, K.2022/1117 sayılı ve 24.05.2022 tarihli kararı ile kesinleştiği görülmüştür.
… . … Mahkemesi’nin 2020/1515 E., 2021/625 K. Sayılı ve 30.03.2021 Tarihli Kararı
* Davacının … AŞ, davalının … … Başkanlığı olduğu,
* Kararda davacının resmi daire sıfatını haiz olmadığı bu nedenle … vergisi aslından sorumlu olduğu gerekçesiyle … vergisi aslı yönünden davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
… …. … Mahkemesi’nin 2021/845 E., 2021/1888 K. Sayılı ve 29.11.2021 Tarihli Kararı
* Davacının … AŞ, davalının … … Başkanlığı olduğu,
* Kararda … …. Mahkemesi’nin 2020/1515 E., 2021/625 K. Sayılı ve 30.03.2021 Tarihli Kararının hukuka uygun olduğu,
* Ancak normal vade tarihinden itibaren gecikme faizinin uygulanamayacağı, bu nedenle davanın kısmen kabulüne karar verildiği,
*Söz konusu kararın … … E.2022/366, K.2022/1145 sayılı karar ile kesinleştiği görülmüştür.
Mahkememizce belirlenen ihtilaf doğrultusunda değerlendirme yapılması amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 25/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda; davanın, davacının ilgili … kararlarına istinaden vergi dairesine ödemiş olduğu, ihale karar pulu-… vergisi, gecikme zammı ve harcını davalılardan talep etmesine ilişkin olduğu, dava değerinin 150.584,79TL olduğu, ihale karar … vergisinin yukarıda açıklanan ilgili kanun maddeleri gereğince ihale kararına ilişkin bir vergi olduğu ve sözleşmenin imzalanması aşamasından önce ödenmesi gerektiği, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. Maddesinde ve sözleşmenin eki niteliğindeki İdari Şartnamenin 25. Maddesinde taahhüdün yerine getirilmesi ve sözleşmenin uygulanması sırasında ortaya çıkacak olan her türlü vergi, resim ve giderlerin davalılar tarafından ödeneceğinin kararlaştırıldığı, ilgili maddede ihale karar … vergisinden açıkça bahsedilmediği, bu doğrultuda ihale karar … vergisinin bu madde kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği rapor edilmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilafın; taraflar arasında imzalanan 15/01/2018 tarihli “…” gereği davacı tarafından ödenen vergilerin davalılardan alınarak davacıya verilmesinin gerekip gerekmediği noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
488 sayılı … Vergisi Kanununun 1. maddesinde, “Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtlar … Vergisine tabidir.
Bu kanundaki kâğıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kanunun mükellef başlıklı 3. Maddesinde ise “… Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların … Vergisini kişiler öder. Yabancı memleketlerle …’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini. …’de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden üzerlerinde devir veva ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananlar öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişiler öderler. ” düzenlemesi yer almakta olup, hangi kurumların resmi daire olduğu ise Kanunun 8. maddesinde belirlenmiştir.
Buna göre Kanunun 8. Maddesinde “ Bu kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve bütçeli idarelerle, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, belediyeler ve köylerdir. Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmeler resmi daire sayılmaz.” Düzenlemesi yer almakta olup, bu kapsamda dava konusu olayda davacı kurumun statüsü ve hukuki niteliği gereği … Şirket olduğu ve ayrı tüzel kişiliği olan bir iktisadi işletme olması nedeniyle davacının 488 sayılı … Vergisi Kanunun 8. maddesi kapsamında resmi daire olarak sayılan bir kuruluş olmadığı görülmektedir.
Buna bağlı olarak söz konusu maddeler uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlığın temeli olan ihale kararından kaynaklanan … vergisi, … Vergisi Kanunu’na ekli I sayılı listede yer almaktadır. Söz konusu verginin mükellefi ise yukarıda açıklanan mevzuat uyarınca, kağıtları imza eden davacıdır. Davacı … AŞ, … Vergisi Kanunu m. 8 uyarınca resmi daire değildir ve 5018 sayılı Kanun’a ekli I ve Il sayılı listede yer alan genel ve özel bütçeli kurumlar arasında da sayılmamıştır. Buna göre … vergisinin mükellefinin yasal olarak davacı … AŞ olduğu görülmektedir. Nitekim dosya içerisinde yer alan … kararlarında da bu husus vurgulanmış olup, … AŞ söz konusu verginin yasal mükellefi bulunduğundan, ihale karar … vergisi aslı açısından sorumlu tutulmuş ve söz konusu kararlar kesinleşmiştir.
Vergi Usul Kanunu 8.maddesi uyarınca “Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzel kişidir. Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.” hükmü yer almaktadır. Anılan madde uyarınca vergi hukukunda yasallık ilkesi geçerli olup mükellef yasa ile belirlenmektedir. Tarafların mükellefiyete dair yaptıkları sözleşmeler, … açısından hüküm ifade etmemektedir. Bununla birlikte, söz konusu madde, sözleşme serbestisi ilkesi gereği verginin sözleşmenin diğer tarafınca ödenmesini kararlaştırmasını engellememektedir. Bu tür kayıtlar vergi idaresi ile mükellef arasındaki dikey ilişkiyi ilgilendirmemekle birlikte, taraflar arasındaki iç ilişki açısından bağlayıcı olmaktadır.
Nitekim davacı da, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre ihale karar … vergisinin davalıların sorumluluğunda olduğunu iddia etmiştir. Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “…” Başlıklı 7.1. maddesinde “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuat uyarınca hesaplanacak …, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından yükleniciye ödenecektir. “hükmünün yer aldığı, yine sözleşmenin 8. maddesi gereğince sözleşmenin eki ve ayrılmaz bir parçası niteliğinde olan İdari Şartnamenin 25.1. maddesinde ise “Sözleşmenin uygulanması sırasında tüm giderler ile ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.” şeklinde aynı hükmün yer aldığı görülmüştür.
Taraflar arasındaki sözleşme ve idari şartname uyarınca taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, vergi, resim, harç giderleri sözleşme bedeline dahildir. Bununla birlikte taraflarca, söz konusu giderlerin, sözleşmede belirlenen taahhüdün yerine getirilmesi ve idari şartnamede yer aldığı üzere sözleşmenin uygulanması sırasında ortaya çıkacak olan giderler olduğu belirlenmiştir. Oysaki, ihale karar … vergisi kanunda belirlendiği üzere, sözleşmenin imzalanması aşamasından önce ödenen bir vergidir. Nitekim … Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi ; “Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar … vergisine tabidir. Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.” hükmünü ihtiva etmektedir. İhale nedeniyle … Vergisi Kanunu’na göre alınması gereken vergiler şu şekilde düzenlenmiştir: “Aynı Kanun’a ekli (1) sayılı tablonun “I-Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler; “II-Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2. maddesinde, İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları … vergisine tabidir.”
Anılan kanun maddeleri gözetildiğinde ihale karar … vergisi, sözleşmenin uygulanması sırasında ve taahhüdün yerine getirilmesi ile ilgili ödenecek bir vergi niteliğinde değildir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 8. maddesi ile İdari Şartnamenin 25. maddesine göre, taraflar arasındaki sözleşme ve idari şartname uyarınca taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler ile ulaşım, vergi, resim, harç giderleri sözleşme bedeline dahil olup dava konusu ihale karar … vergisi sözleşmede belirlenen taahhüdün yerine getirilmesi ve idari şartnamede yer aldığı üzere sözleşmenin uygulanması sırasında ortaya çıkacak olan giderlerden olmadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL maktu harcın, peşin alınan 2.571,62 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.391,72‬ TL harcın karar kesinleştiğinde, istek halinde yatırana iadesine,
3-Dava şartı olan zorunlu arabuluculuk gideri 1.320,00-TL olduğundan söz konusu ücretin davacıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
4-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve davanın reddi sebebi ortak olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 23.587,72 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2023

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır