Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/320 E. 2022/619 K. 10.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/320 Esas – 2022/619

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/320 Esas
KARAR NO : 2022/619

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 03/12/2021
KARAR TARİHİ : 10/10/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … …‘nın özel güvenlik görevlisi olarak 06.12.2006 – 28.02.2014 tarihleri arasında … Şube Müdürlüğünde özel güvenlik işlerini yürüten çeşitli özel güvenlik şirketlerinde çalıştığını ve en son çalıştığı … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti iş ortaklığı tarafından 28.02.2014 tarihinde iş akdinin fesh edildiğini, … … tarafından kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, genel-bayram tatili ücreti ve diğer işçilik alacaklarının tahsili talebiyle … …İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile davacı idare ile … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Ticaret Limited Şirketi’ne karşı alacak davası açıldığını, yapılan yargılama sonucunda … …İş Mahkemesi’nin …. Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verildiğini, karar aleyhine istinaf başvurusunda bulunulduğunu, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nin …. Karar sayılı kararı ile davacı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verdiğini, mahkeme kararının davacı … … vekili tarafından … İcra Dairesi’nin … (Yeni İcra No:2019/108495) sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, ilamın kesinleşmesi üzerine İcra Dairesince davacıya gönderilen bakiye borç muhtırası üzerine dosya hesabında gözüken bakiye 26.814,78-TL icra borcunun 10.07.2020 tarihinde davacı tarafından ödendiğini, söz konusu ödenen kısım için davacının davalı şirketlere yazılı bildirim yaparak sorumlu oldukları tutarların ödenmesinin istenildiği halde ödenmediğini, davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerine davacı kurumun bina ve eklentilerinin güvenlik hizmetleri için çalıştırılacak personelin tüm sorumluluğu firmaya ait olacak ve sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten şirketlerin sorumlu olacağı, tüm işçilik alacaklarından yüklenici şirketlerin sorumlu olacağı hususunun sözleşmenin eki sayılan teknik, idari ve genel şartnamelerde de belirtildiğini, ayrıca firmalara sözleşme gereğince ödenen, sözleşme bedeli içerisinde tüm işçilik alacaklarının da yer aldığı yine sözleşmelerde belirtildiğini, bu nedenle davacı tarafça özel güvenlik görevlisi … …’ya ödenen bedelin davalılardan rücuen tahsilinin talep etmek gerektiğini, dava dışı işçinin 06.12.2006 – 31.12.2006 dönemi için … Özel Güvenlik Limited Şirketi’nde, 01.01.2007 – 31.12.2007 dönemi için … … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemi için … … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, 01.01.2009 – 31.12.2009 dönemi için … … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, 01.01.2010 – 31.12.2010 dönemi için … … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, 01.01.2011 – 31.12.2011 dönemi için … … Özel Güvenlik Eğitim Alarm ve Koruma Hiz. Limited Şirketi’nde, 01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi için … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. – …Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Ticaret Ltd. Şti. iş ortaklığında, 01.01.2014 – 28.02.2014 dönemi için … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti – … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti iş ortaklığında çalıştığını, söz konusu dönemler için ilgili şirketler ile davacı idare arasında hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, dava dışı özel güvenlik görevlisi … …’nın işten ayrıldığı tarihe kadar, davacı bünyesinde ihale ile özel güvenlik hizmetlerinde bulunan, farklı şirketlerde görev aldığını, sözleşmeler incelendiğinde, sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından İş Kanunu veya benzer mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülüklerin yerine getirmekten firmaların sorumlu olduğu açık olduğunu, ayrıca adı geçen firmalar ile davacı idare arasında imzalanan sözleşmelere göre faiz oranlarının belirlendiğini, faiz oranının belirlenmediği sözleşmelerde ise ticari faizin uygulanacağını, bu nedenle adı geçen firmaların, davacı tarafından işçiye ödenen bedelden sorumlu olup, sözleşme ile öngörülen faiz oranı üzerinden davacıya rücuen ödeme yapılması gerektiğini belirterek, … …’ya ödenen işçilik alacaklarının yukarıda isimleri belirtilen firmalarla imzalanan sözleşmeler gereği ödeme tarihinden itibaren uygulanacak sözleşme faiziyle-faiz belirtilmeyen sözleşmelerde ticari faiziyle birlikte davalı şirketlerden sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen rücuen tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd Şti, … Özel Güvenlik Şti ve … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmelerinde yetkili yer belirlenmiş ve yetkili yer sözleşmesi yapıldığını, buna göre taraflar arasında çıkacak herhangi bir uyuşmazlıkta yetkili yer mahkemesi olarak Ankara mahkemelerinin belirlendiğini, yetkisiz yerde açılan iş bu davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmesini, İş Kanunu’nun 2.maddesi uyarınca asıl işverenin alt işveren ile birlikte sorumlu olduğunun düzenlendiği, ayrıca asıl işverenin alt işverene rücu etmesine imkân veren bir kanun maddesinin olmadığını, davacının yaptığı ödemeden davalıların huzurdaki dava ile haberdar olduklarını, alacaklının zararını tanzim eden davacının davalılara rücu ettiğini ancak herhangi bir ihbar ve bildirimde bulunmadığını, bu durumun dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini, davacının dava dışı işçiye ödemeyi ne için, nasıl ne miktarda yaptığı davalılar tarafından bilinmediğini, davalı şirketlerin davacıdan ihale ile iş aldıklarını, ihaleyi kazanan davalı şirketlerin mevcut işçilerle çalışmaya devam ettiğini ancak davacının ihaleye çıktığı işçi sayısını zaman içerisinde düşürdüğünü, mesela 200 işçi ile ihale ettiği iş başladıktan bir müddet sonra, depolarını kapattığını, depolarını kapatınca işçilerin açıkta kaldığını, 200 işçi ile başlayan işin 100 işçiye kadar düştüğünü, davacı tarafın deponun kapanacağını davalılara bir gün önceden bildirerek işçilere bilgi verme, tutanak tutma, ihbar önelleri v.s için davalıların zamanının kalmadığını, bu nedenle bilirkişinin kusur huşunda inceleme yapması gerektiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin ya da teknik ve idari şartnamelerin hiç birisinde asıl işverenin işçilik alacakları yönüyle davalılara rücu edebileceği yönünde bir düzenleme bulunmadığını, davalıların ihale ile iş aldığını ve ihale şartnamesinde yazmayan hiç bir kalemi işçilere ödemesinin mümkün olmadığını, İhale makamının kıdem tazminatı yönünden davalı şirketlere herhangi bir ödeme yapmadığını, bu nedenle söz konusu alacağın ihale makamı olan davacı tarafından ödenmesinin gerektiğini, aksi durumun ihale şartnamesine aykırılık oluşturduğunu, “Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik” gereği kıdem tazminat ödemelerinin asıl işveren olan kamu kurumu tarafından ödeneceğini ve hizmet tespitine ilişkin usulün gösterildiğini, bu hususun 6552 sayılı Kanunun gerekçesinde ayrıntılı bir şekilde açıklandığını, ihale konusu işin maliyetini hesaplarken kıdem tazminatını bu hesaplamaya dâhil edemediği ve alt işverenler nezdinde büyük sorunlara yol açtığının belirtildiği, madde gerekçesi dahi alt işverenin yükünün azaltılmasından bahsederken hala müşterek ve müteselsil sorumlu olunduğunun iddiasının hukuka aykırı olduğunu, davacının sebepsiz zenginleştiğini, davacının ödediği vergilerin davalılardan talep edilemeyeceğini, alacak var ise zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddin karar verilmeni, yargılama giderleri ve vekalet davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, İşçi Alacağından Kaynaklanan Rücuen Tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacı kurum ile davalı şirketler arasında düzenlenen Özel Güvenlik Hizmet alım sözleşmesi ve sözleşme ekinde düzenlenen teknik ve idari şartnameler gereği çıkan işçiler için davacı kurum tarafından ödenen tazminatın davalılardan rücuen talep edilip edilemeyeceği hususunda toplanmıştır.
Kayseri … Asliye Ticaret Mahkemesinin …..Karar, 22/02/2022 tarihli yetkisizlik kararı ile dosya mahkememize gönderilmekle, mevcut esasa kayıt olmuştur.
4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin 4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü yer almaktadır.
Dava, Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklı Rücuen Tazminat davası olup, buna ilişkin olarak; Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 15/09/20120 tarihli ve 2017/2497 Esas ve 2020/2808 Karar sayılı ilamında; “Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işveren karşı sorumludurlar. Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır. İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. ” hükmü yer almaktadır.
Mahkememizce, dava dışı işçilere ödenen alacaktan davalıların sorumluluklarının bulunup bulunmadığı hususunun tespiti amacıyla, Rücuen İşçi Alacağı alanında Nitelikli Hesap Uzmanı bilirkişi marifetiyle rapor düzenlenilmesine karar verilmiş, bilirkişi tarafından sunulan 21/08/2022 tarihli raporda, … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd.Şti’nin 4.922,90-TL’den, … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nin ise 3.118,68-TL sorumluluğu bulunduğu rapor edilmiştir.
Mahkememizce, Yerleşik Yargıtay ilamları doğrultusunda yapılan tespit neticesinde; davacı kurum tarafından davalılar bünyesinde çalışan dava dışı işçi dava dışı işçi … …’nın emeklilik nedeni ile iş akdinin feshedilmesi nedeni ile yargılama giderleri ve kıdem tazminatı alacağının tahsili amacı ile açılan iş mahkemeleri kararlarının kesinleşmesi sonucu davacı tarafından icra dosyasına yapılan ödemenin davalılardan rücuen tahsiline ilişkin mevcut davada, mahkememizce yapılan hesaplama sonucunda; … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nin 4.922,90-TL, … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv….Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri….Ltd. Şti’nin ise 3.118,68-TL, Yargıtay 23 Hukuk Dairesinin yerleşik içtihadı gereğincede davalı şirketlerin işçiye iş akdinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden ödenen kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak sorumluluğunun bulunduğu anlaşılmakla, davanın kabulü ile 4.922,90-TL … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen , 3.118,68-TL … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen olmak üzere toplam 8.041,58-TL’nin ödeme tarihi olan 18/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Dava Kabulü ile;
-4.922,90-TL … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen
-3.118,68-TL … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen olmak üzere toplam 8.041,58-TL’nin ödeme tarihi olan 10/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 549,32-TL olduğundan, peşin alınan 457,93-TL harcın mahsubu ile bakiye 91,39-TL’nin davalıların sorumluluk oranları göz önüne alındığında,
-55,93-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen
-35,46-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıların sorumluluk oranları göz önüne alındığında;
-807,97-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen
-512,03-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 8.041,58-TL vekalet ücretinin davalıların sorumluluk oranları göz önüne alındığında;
-4.922,25-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen
-3.119,33-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 517,23-TL harç toplamı ile 1.724,20-TL (posta, tebligat, bilirkişi raporu) olmak üzere toplam 2.241,43‬-TL yargılama giderinin davalıların sorumluluk oranları göz önüne alındığında;
-1.371,98-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen
-869,45‬-TL’sinin … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Özel Güv…Ltd. Şti ve … Güvenlik Sistemleri…Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/10/2022