Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/307 E. 2023/168 K. 14.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :2022/307 Esas
KARAR NO :2023/168

HAKİM :…
KATİP :…

DAVACI :…
VEKİLİ :Av. …
DAVALI :…
VEKİLİ :Av. … –
DAVA :İstirdat, menfi tespit
DAVA TARİHİ :08/02/2016
KARAR TARİHİ :14/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan istirdat ve menfi tespit davalarının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; elektrik imalat işlerinin yapılması konusunda taraflar arasında akdedilen 25.05.2015 tarihli sözleşme kapsamında kısmi ödemeler yapıldığını, şirket ortağı …’in hesabından davalıya 40.000,00 TL ödemede bulunulduğunu, ayrıca borçluya verilen 30.01.2016 tarihli 47.034,21 TL bedelli çekin karşılıksız muamelesi gördüğünü ve halen davalının uhdesinde bulunduğunu, yine vade tarihleri gelmeyen 30.03.2016 gün ve 21.000,00 TL tutarlı, 30.04.2016 vade tarihli 20.926,58 TL tutarlı 2 adet bononun düzenlenerek davalıya teslim edildiğini, davalının sözleşme gereği işin %25-30 civarındaki işi dahi tamamlamadan işten el çektiğini, davalının şu ana kadar müvekkile yaptığı iş karşılığında 05.08.2015 gün ve 33.404,21 TL, 15.08.2015 tarih ve 4.236,79 TL, 18.08.2015 gün ve 21.169,20 TL ile 28.12.2015 tarih ve 41.926,58 TL meblağlı faturaları düzenleyip teslim ettiğini, davalının işi yarıda bırakması nedeniyle müvekkili tarafından davalıya fazla ödenen 99.118,37 TL’nin istirdadına karar verilmesini, … Bankasına ait keşidecisi müvekkil … İnşaat Te.Dış Tic.Ltd.Şti. olan 30.01.2016 keşide tarihli 47.034,21 TL meblağlı, lehtarı ve …davalı … olan … çek no’lu … adet çek yönünden müvekkilin borçlu olmadığının tespitini, yine vade tarihleri gelmeyen 30.03.2016 gün ve 21.000,00 TL, 30.04.2016 vade tarihli 20.926,58 TL meblağlı düzenleyeni … İnşaat Tek. Dış Tic. Ltd. Şti, lehtarı davalı … olan 2 adet bono yönünden müvekkilin borçlu olmadığının tespitini, söz konusu … senetlerinin ödenmek zorunda kalınması halinde davalının istirdadına hükmedilmesini, müvekkili tarafından davalıya fazla ödenen 99.118,37 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte istirdadına karar verilmesini, keşidecisi müvekkili olan 47.034,21-TL bedelli çek yönünden menfi tespit davasının kabulü ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, yine 30.03.2016 tarih ve 21.000,00-TL bedelli, 30.04.2016 gün ve 20.926,58-TL bedelli bonolar bakımından menfi tespit davalarının kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili tarafından ıslah dilekçesinin sunulduğu, harcının yatırıldığı, karşı tarafa tebliğ edildiği görülmüştür.
Davalı vekili; taraflar arasında akdedilen 28.05.2015 tarihli … sözleşmesinin 1. maddesi gereğince müvekkilinin yalnızca elektrik işlerini yapacağını, anlaşma bedelinin 400.000,00 TL+… olduğunu, sözleşmede belirtilen inşaatların ise davacı tarafından yapılması gerektiğini, müvekkilinin 01.06.2015 tarihinde işe başladığını, davacı tarafından iddia edildiği gibi işten el çekmediğini, davacı şirket tarafından 25.01.2016 günü hiçbir gerekçe gösterilmeden depo kapı kilitlerinin değiştirildiğini, müvekkilinin işi yapmasının engellendiğini, engellendiği tarihe kadar fiilen yapılması mümkün tüm işlerin eksiksiz olarak yerine getirildiğini, bu süre içerisinde sözleşmenin feshedilmesi nedeni ile … İnşaat işinin devamının mümkün olmadığını, davacı şirketin işi bıraktığı tarihe kadar yapılabilecek tüm işlerin eksiksiz yapıldığını, 300 kişilik öğrenci pansiyonu elektrik işini davacı şirketin yetiştirememesi sebebiyle müvekkilinin teknik olarak yapılabilecek kısımları yapmak zorunda kaldığını, bu kısımların da eksiksiz olarak tamamlandığını, … inşaat işinde davacının işe hiç başlamaması nedeni ile elektrik işlerinin yapılmasının mümkün olmadığını, sözleşme kapsamı dışında davacının yapılacak işlere ait malzemenin alınmadığını, müvekkili … tarafından alınan malzemelerin bedeli olarak toplamda 138.507,16 TL’lik fatura düzenlendiğini, davacıya iadesi gereken herhangi bir alacağın bulunmadığını, müvekkilinin sözleşme gereği bugüne kadar yapmış olduğu işçilik bedeli ile sözleşme dışında davacının satın almış olduğu malzeme bedellerinin toplamının davacı tarafından müvekkiline yapılan ödemeden fazla olduğunu, davacının almış olduğu ihalelerin fesih edilmesi nedeniyle ekonomik sıkıntı çektiğini, bünyesinde çalıştırdığı taşeronlarla birden fazla davalarının bulunduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan istirdat ve menfi tespit istemlerine ilişkindir.
Mahkememizce verilen davanın kısmen kabulü kararı, … Dairesinin 2020/1126-2022/313 sayılı ilamı ile; taraflar arasındaki sözleşmenin götürü usulle belirlenmiş olması nedeni ile yüklenicinin ya da somut olayda olduğu gibi alt yüklenicinin, işi kararlaştırılan bedelle yapmak zorunda olduğu, götürü bedelli eser sözleşmelerinde yüklenicinin hak ettiği bedelin ya da iş sahibinin fazla ödemesi olup olmadığının, gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurları dikkate alınıp düşülmek suretiyle işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle ve kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanacağının yargı kararları ile kabul edildiği, eser sözleşmelerinde teslimin, yüklenicinin tamamladığı eseri sözleşmeyi ifa etmek niyeti ile iş sahibinin fiili hakimiyetine geçirmesi olarak tanımlandığı, teslimi kanıtlama yükünün somut olaydaki savunmaya göre taşeronlarda olmakla, bu teslimin nasıl kanıtlaması gerektiğinin davanın çözüm noktasını oluşturduğu, taşeronun (…) meydana getirdiği eseri teslim ettiği vakıasını, teslim, hukuki işlem değil, hukuki fiil olduğundan kural olarak her tür kanıtla bu arada tanıkla dahi ispat edilebileceği, eser sözleşmelerindeki kuralın, sözleşmenin ayakta bulunduğu ve hukuken varlığını muhafaza ettiği sürece gerçekleştirilen imalâtın, yapımı üstlenen yüklenici ya da … tarafından ifa edilmiş ve gerçekleştirilmiş olması nedeni ile bunun aksini ileri süren iş sahibinin, yüklenicinin işi bırakıp kalan işi başkalarına tamamlattığı ya da kendisinin tamamladığı iddialarını yasal delillerle kanıtlamak zorunda olduğu, o halde mahkemece; sözleşme konusu işlerin tamamlanıp tamamlanmadığına göre mahallinde yapılacak keşfin dosyaya yenilik kazandıracağının kabulü halinde mahallinde keşif yapılarak, aksi takdirde dosya üzerinden değerlendirme yapmak üzere konusunda uzman bilirkişilerden oluşturulacak yeni bir bilirkişi heyetinden denetime elverişli rapor alınarak, kabule göre asıl sözleşmenin idare tarafından feshedildiği tarih itibariyle her üç iş bakımından ayrı ayrı gerçekleştirilen imalâtın fiziki oranının tespit edilip, bu oranın sözleşme bedeline uygulanarak, hak edilen bedelin ayrı ayrı hesaplanıp toplanması; kanıtlanan ödemeler düşüldükten sonra ulaşılacak sonuca karar verilmesi gerekirken, teknik tespit ve ayrıntılı hesap yöntemi içermeyen denetime elverişsiz bilirkişi raporu ile sonuca gidilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu işaret edilerek kararın kaldırıldığı görülmüştür.
Kaldırma ilamı öncesinde banka kayıtları, ihale dosyaları sureti getirtilerek dosya içerisine alınmıştır. Tarafların bildirmiş olduğu deliller toplandıktan sonra … (…) Mahkemesine yazılan talimat doğrultusunda dava konusu yerde yapılan keşif sonucunda, inşaat mühendisi tarafından düzenlenen 28.04.2017 tarihli rapora göre, fen lisesi pansiyon binasının kullanımda olup, tüm alt ve üst yapı imalatlarının tamamlanmış durumda olduğu, yapının servis durumunda olduğunun gözlemlendiği, tüm katlarda enerjinin mevcut olduğu, anahtar, priz, kamera, yangın algılama, tali panoların çalışır durumda olduğu, emniyet binasının halen inşaat halinde olduğunun gözlemlendiği, odaların ve koridorların priz sortileri, aydınlatma sortileri, yangın ve kamera sortileri ve linyelerinin mevcut durumda olduğu, bu hatlardan montaja hazır şekilde çıkartıldığı, zayıf akım ve kuvvetli akım kablo kanallarının mevcut durumda olduğunun gözlemlendiği, panolar, anahtar, priz ve armatürlerin henüz bulunmamakta olduğunun gözlemlenerek rapor edildiği görülmüştür.
Kaldırma kararı doğrultusunda dosyanın tevdii edildiği bilirkişi heyetinin 24.08.2022 günlü raporunda, yapılan inceleme ve hesaplamalar sonucunda; davalı tarafından üstlenilen işlerden Korgun hükumet işi kapsamında tarafların herhangi bir imalatının bulunmadığı, bu hususta bir uyuşmazlığın söz konusu olmadığı, davalının… Ana Hizmet Binası İkmal İnşaat İşi kapsamında yaptığı iş karşılığı işçilik bedelinin % 17,9 olduğu, iş bedelinin ise 0,179×200.000,00 TL=35.800,00 TL …’si ile birlikte toplam 42.244,00 TL olduğu sonucuna ulaşıldığı, “… 300 kişilik Pansiyon Yapım İşi” kapsamında değerlendirme ve hesaplamaya göre davalının yaptığı iş miktarının % 17,03 ve yaptığı iş karşılığı bedelin 21.287,50 TL ve …’si ile birlikte 25.119,25 TL olduğu, davalının davacıya sattığı malzeme ve hak ediş bedelleri kapsamında hesaplama yapılacak olursa; işçilik bedelinin … dahil, 42.244,000 TL, “… 300 kişilik Pansiyon Yapım İşi” çerçevesinde hesaplanan toplam iş bedelinin 67.363,25 TL, malzeme fatura tutarının ise 138.507,17 TL olduğu, dolayısıyla toplam iş bedeli olan 205.870,42 TL’den ödemeler toplamının çıkarılması sonucunda davalının çek ve bonolar hariç 6.015,27 TL alacaklı olduğu, buna göre 30.01.2016 tarihli 47.034,21 TL çekle ilgili olarak, davacının 6.015,27 TL borçlu olacağı, 41.018,94 TL yönünden ise borcunun bulunmadığı, 31.03.2016 günlü 21.000,00 TL tutarlı ile 30.04.2016 tarih ve 20.926,58 TL meblağlı bonolar bakımından borçlu olmayacağı yönünde sonuç ve kanaatine ulaşıldığı yönünde görüş belirtildiği, itirazlar doğrultusunda bilirkişilerce dosyaya sunulan 16.01.2023 tarihli ek raporda da görüş değiştirilmeyerek aynı yönde mütalaada bulunulduğu anlaşılmıştır.
Tanık … 25.06.2019 tarihli celsede, tanık … 24.09.2019 günlü duruşmada dinlenilmiştir.
Davacı vekili tarafından ıslah dilekçesinin sunulduğu, harcının yatırıldığı, karşı tarafa tebliğ edildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda, taraflar arasında eser sözleşmesinin bulunduğu, davacının işveren, davalının yüklenici konumunda olduğu, davacı tarafından davalı aleyhine fazla ödediği bedelin istirdadı ve davalıya vermiş olduğu bir adet çek ve iki adet bonodan dolayı borçlu olmadığının tespiti talepli mevcut davanın açıldığı, dosyaya sunulan belgeler, geçici kabule ilişkin tutanak ve tasfiye geçici kabul tespit raporu ile kaldırma ilamı doğrultusunda dosyanın bilirkişi kuruluna tevdi edildiği, söz konusu bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda da belirtildiği üzere, Korgun hükumet konağı yapım işinde taraflarca yapılmış herhangi bir işin bulunmaması nedeni ile bu hususta bir ihtilafın söz konusu olmadığı, davalının emniyet müdürlüğü inşaatında bitirdiği işin toplam işe oranının % 17,9; okul inşaatında bitirdiği işin toplam işe oranının ise % 17,03 olduğu, bu itibarla hesaplanan toplam iş bedelinin 67.363,25 TL, malzeme fatura tutarının ise 138.507,17 TL olduğu, dolayısıyla toplam iş bedeli olan 205.870,42 TL’den ödemeler toplamının çıkarılması sonucunda davalının çek ve bonolar hariç 6.015,27 TL alacaklı olduğu, buna göre 30.01.2016 tarihli 47.034,21 TL çekle ilgili olarak, davacının 6.015,27 TL borçlu olacağı, 41.018,94 TL bakımından ise borçlu olmayacağı, 31.03.2016 günlü 21.000,00 TL tutarlı bono ile 30.04.2016 tarihli 20.926,58 TL tutarlı senet yönünden borçlu olmayacağı, mahkememizce de bilirkişi kurulu tarafından yapılan tespitlerin yerinde olduğu, zira tüm tespitlerin ihale dosyası ile geçici kabule ilişkin tutanak ve tasfiye geçici kabul tespit raporları ile uyumlu olduğu mahkememizce kabul görmüş olup tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde; davacının değil davalının alacaklı olduğunun anlaşılması nedeni ile davacının istirdat talebinin reddinin gerektiği, menfi tespit bakımından ise davanın kısmen kabulü ile davalının alacaklı olduğu miktarın davacı tarafından verilen çek bedelinden düşülmesi durumunda ise 30.01.2016 tarihli 47.034,21 TL çeke ilişkin 41.018,94 TL itibariyle borçlu olmayacağı, 31.03.2016 günlü 21.000,00 TL tutarlı bono ile 30.04.2016 tarihli 20.926,58 TL tutarlı senet yönünden de hiç borcunun bulunmayacağı anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda da ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine,
a)Davacının istirdat talebinin reddine,
b)… Bankası … şubesinden verilen, keşidecisi … İnşaat Tekstil ve Dış Ticaret Ltd. şirketi, lehtarı …Grup İnşaat-…, tanzim tarihi 30.01.2016 olan 47.034,21-TL’lik … no’lu çekten dolayı davacının talebinin kısmen kabulü ile 41.018,94 TL’lik kısım bakımından davalıya borçlu olmadığının tespitine,
c)Borçlusu … İnşaat Tekstil ve Dış Ticaret Ltd. şirketi, alacaklısı …Elektrik – … olan 31.03.2016 ödeme tarihli, 21.000,00-TL bedelli bono nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
d)Borçlusu … İnşaat Tekstil ve Dış Ticaret Ltd. şirketi, alacaklısı …Elektrik-… olan 30.04.2016 ödeme tarihli, 20.926,58-TL bedelli bono nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 5.666,01-TL olduğundan peşin olarak alınan 3.211,93-TL peşin harç ve 1.410,00-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 1.044,08-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 13.271,28-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 3.245,43-TL harç toplamı, 1.410,00-TL ıslah harcı, 221,80-TL keşif harcı, 3.481,00-TL posta ve tebligat masrafı, 16.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 24.358,23-TL yargılama giderinin ret kabul oranına göre hesaplanan 9.679,96-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan; 2.520,00 TL ( posta, tebligat masrafı, bilirkişi ücreti ) olmak üzere yargılama giderinin ret kabul oranına göre hesaplanan 1.517,04-TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, geri kalanının davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avanslarından artan kısım var ise karar kesinleştiğinde talep halinde yatıranlara iadesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/03/2023

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza