Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/248 E. 2022/847 K. 20.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/248 Esas – 2022/847
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :2022/248 Esas
KARAR NO :2022/847

DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ :05/04/2022
KARAR TARİHİ :20/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan rücuan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; yüklenici … İnşaat A.Ş ile … İnşaat Sanayi Ticaret A.Ş adi ortaklığının çalışanı dava dışı …’nın 23.12.2010 tarihinde geçirmiş olduğu iş kazası sonrasında SGK tarafından yapılan ödemelere ilişkin olarak … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile açılan dava sonucunda adı geçen kuruma 47.993,77 TL ödeme yapıldığını, takip üzerine 15.04.2021 tarihinde 4.568,37 TL’nin de ödendiğini, ayrıca kurum tarafından 3.399,15 TL yargılama giderine ilişkin harcamanın da gerçekleştirildiğini, bu itibarla toplam 55.961,29 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren en yüksek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; rücu zamanaşımının 2 yıl olduğunu, dava konusu edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, müdeabbih artırımlarını da kabul etmediklerini, hak düşürücü süre içerisinde dava açılmadığını, müvekkillerinin … YERALTI OCAĞINDA GALERİ AÇMA işlerini üstlendiklerini, sözleşmenin konusunun eksiksiz yerine getirildiğini, sözleşme hükümlerine atıfta bulunulamayacağını, müvekkillerinin tünel açma işlemini yaptıklarını, maden sahasını işletmediklerini, idarenin söz konusu işin ve işyerinin sevk ve idaresini müvekkili şirkete vermediğini, işyeri teslimin söz konusu olmadığını, işyerinin kontrol ve denetiminin, işyerine giriş-çıkışlar, işyeri ile ilgili karar alma, iş sağlığı ile güvenliği için gereken tüm eğitim ve teçhizatları bulundurma, yapı denetim organı, havalandırma, sensörler, devre kesici, erken uyarı sistemleri, ocağın tahliyesi gibi her türlü yetki ve kararların davacıya ait olduğunu, davalıların iş güvenliği konusunda kendilerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiklerini, işçiye ödenen tazminat dışında mahkeme harç masraflarının rücuya dahil edilemeyeceğini, talep edilen faiz türü ile başlangıcına itiraz ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan edimin ifası sırasında meydana gelen iş kazası nedeniyle iş sahibi tarafından SGK’ya ödenen tazminatın (geçici iş göremezlik ödeneği ile tedavi giderleri) yükleniciden rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Dosyanın içeriği ile toplanan delillerden; … İş Mahkemesinin …-… sayılı ilamı ile davacı SGK Başkanlığı tarafından iş bu davanın taraflarına karşı açılan dava sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilerek 4.957,88 TL geçici iş göremezlik ödeneğinin ve 18.281,35 TL tedavi giderinin müteselsilen ve müştereken tahsiline verildiği, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 2020/199-2021/206 sayılı ilamı ile hükmün kesinleştiği, nitelikli hesap uzmanı tarafından hazırlanan raporun içeriğinde, dava dışı SGK Başkanlığına yapılan ödeme toplamının 54.787,94 TL olarak hesaplandığı, davacının bu miktarı davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsil edilebileceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Davacı idare tarafından açılan ihale sonucunda taraflar arasında 22.09.2008 tarihinde imzalanan yeraltı işletmesi için üretim amaçlı taş/ve veya kömür içinde kömür nakliye ve malzeme galerisi, mekanize ayak galerisi, bağlantı ve dönüş galerilerinin açılması için yapılacak yeraltı kazısı, tahkimat kurulması ve gerekli ekipmanın tesis edilecek montaj işlerini kapsayan yapım sözleşmesi yapıldığı konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; eser sözleşmesi kapsamında iş yapılırken, yüklenicilerin çalıştırdığı işçinin iş kazası neticesinde zarar görmesi nedeniyle davalıların sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve sorumluluğun kapsamına ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme, imzalandığı ve davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanununun 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Uyuşmazlığın, eser sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirilip çözülmesi gerekli ve zorunludur. Taraflar arasında düzenlendiği çekişmesiz olan sözleşmenin 29. maddesinde yüklenicinin sözleşme konusu ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları ve buna ilişkin şartlarda yapım işleri genel şartnamesi hükümlerinin uygulanacağının belirtilmiş, 9. maddesinde de sözleşmenin ekleri gösterilmiş, ihale ve dokümanları ile yapım işleri genel şartnamesi ekler arasında sayılmıştır. Şartnamenin bu hükmü sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın 193. (mülga 1086 sayılı HUMK’nın 287.) maddesi gereğince delil sözleşmesi niteliğinde olup, tarafları bağlar.
Yapım işleri genel şartnamesinin 9. maddesinde de “İşin devamı sırasında işyerinde yapılacak çalışmalar nedeniyle işçilerle çevre halkının kazaya uğramalarını, zarar görmelerini ve işlerde zarar ve hasar meydana gelmesini önleyici tedbirlerin alınmasından da yüklenici sorumlu olup, alınan tüm tedbirlere rağmen, yüklenicinin yaptığı işlerden dolayı üçüncü kişilerin kendilerine veya mallarına zarar verilmesi halinde yüklenicinin sözleşme ile üstlendiği sorumluluk ve yükümlülükler söz konusu sigortalarla sınırlandırılmamış olduğundan, inşaat sigorta poliçelerinin genel şartlarının “Teminat dışında kalan haller” maddesinde belirtilen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle sigortanın ödemediği bedeller için yüklenici idareden hiçbir talepte bulunamayacağı gibi, işin devamı süresince meydana gelecek kazalardan, bu kazaların sebep olacağı can ve mal kaybından ve üçüncü kişilere verilecek her türlü zararlardan yüklenici doğrudan sorumlu olacaktır. Yine genel şartnamenin 37. maddesinde, kazalarda yüklenicinin işçi ve personelinde kazaya uğrayanların tedavilerine ilişkin giderlerle kendilerine ödenecek tazminatın yükleniciye ait olacağının hüküm altına alındığı, keza teknik şartnamenin 1.4.g ve 12. maddelerinde de personelin korunması, can ve mal güvenliğinin sağlanması, kaza ve meslek hastalığı halinde maruz kalanların tedavilerini yaptırıp hukuki sonuçlarından yüklenicinin sorumlu olacağının düzenlendiği anlaşılmıştır. Bu hükümler idare açısından sorumsuzluk kaydı olup, idare elemanları aleyhine verilmiş bir ceza hükmü bulunmadıkça idarenin zarardan sorumlu tutulması ya da sorumlu olduğu kabul edilerek idare aleyhine tazminattan indirim yapılması mümkün değildir (Yargıtay 15. HD’nin 19.12.2018 gün ve 2018/3775-5156; 16.11.2017 tarih ve 2016/6524-2017/3999
SGK denetim raporu ile kusur oranı, davalı adi ortaklığa yüzde 60 (30’ar), davacı tarafa %30 ve dava dışı işçiye %10 olarak paylaştırılmıştır. … İş Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda ise davalılara yüklenen kusur oranı değişmemekle birlikte davacının kusur oranının % 40 olarak belirlendiği, yine eldeki davanın davacısı tarafından açılan menfi tespit davasında da bu oranın değişmediği anlaşılmakla birlikte mahkemece, SGK tarafından verilen %10 kusur oranının tenkis edilmesi sureti ile davacı kurumun %30 kusur oranında sorumlu tutulduğu, her iki mahkeme kararının deracattan geçerek kesinleştikleri, raporların birbirleri ile uyumlu oldukları görülmüştür.
Her ne kadar davalı tarafça … şirketi tarafından davacıya ödemede bulunulduğu yönünde savunmada bulunulmuş ise de Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliğinin 4021993 sayılı yazılarında, 18.04.2018 tarihinde … Sigorta şirketi tarafından yatırılan 50.669,42 TL’lik ödemenin … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan ödeme olduğunun bildirildiği, ihbar olunan sigorta şirketi tarafından sunulan hasar dosyasında da SGK’nin açtığı rücu davasında sigortalı açısından toplam 27.585,12 TL tutarında ödeme yapılmasına hükmedilmesi nedeni ile faiz ve ferilerle birlik toplamda 50.669,42 TL tutarında ödemenin yapıldığının belirtildiği, Yargıtay 10. HD’nin … sayılı ilamıyla onanmak sureti ile kesinleşen … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/1554-2015/348 sayılı ilamı ile SGK tarafından eldeki davanın taraflarına karşı açılan davanın konusunu dava dışı işçi …’na bağlanan 25.03.2013 onay tarihli 27.585,12 TL peşin sermaye değerli gelir ödemesinin oluşturduğu, mahkemece bu miktarın eldeki davanın taraflarından müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği, davaya konu … İş Mahkemesinin …-2018/1222 sayılı ilamındaki talebin ise sigortalıya ödenmiş geçici iş göremezlik ve tedavi masraflarının rücuan tahsili istemine ilişkin olduğu, dolayısıyla davacı kurumca açılan davanın … İş Mahkemesinde hüküm altına alınan ödemelerden kaynaklandığı anlaşıldığından, mükerrer ödeme iddiasının gerçeği yansıtmadığı anlaşılmıştır.
Hesap bilirkişisi tarafından davacının davalı şirketlere toplamda 54.787,94 TL rücu edebileceği yönünde rapor düzenlenmiş ise de bilirkişi tarafından davacı tarafça yatırılan 1.190,50 TL bakiye karar harcının göz önünde bulundurulması nedeni ile davacının toplam talebinin 55.961,29 TL olduğu dikkate alınıp, talebe de bağlı kalınarak bakiye karar ve ilam harcı yönünden 1.173,38 TL yönünden hesaplama yapılmak sureti ile toplam 55.961,29 TL üzerinden hüküm tesisi yoluna gidilmiştir.
Hal böyle olunca, davanın kabulü ile iş kazası sonucunda sigortalı dava dışı işçiye SGK tarafından ödenen, geçici iş göremezlik ödeneğine ve yapılan tedavi giderine ilişkin açılan dava sonucunda bu kalemleri ödemek zorunda kalan ve anlaşma ile lehine sorumsuzluk kaydı konulan davacının 55.961,29 TL’yi davalılara rücu etme hakkına sahip olduğu sonucuna ulaşılarak davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Nedenleri yukarıda da açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE;
55.961,29 TL’nin, 47.993,77 TL’sinin ödeme tarihi olan 12.03.2021 tarihinden, 4.568,37 TL’sinin 15.04.2021 gününden, 2.225,77 TL’nin 08.02.2019 tarihinden; taleple bağlı kalınmak sureti ile 1.173,38’sinin 24.02.2021 gününden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 3.822,72-TL olduğundan, peşin alınan 877,67-TL’nin mahsubu ile bakiye 2.945,05-TL’nin davalı … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. adi ortaklığından müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalılar … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş adi ortaklığından müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalılar … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş adi ortaklığından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 1.047,88-TL harç toplamı ile 1.198,00-TL (posta, tebligat, bilirkişi ücreti) olmak üzere toplam 2.245,88‬-TL yargılama giderinin davalılar … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş-… İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. adi ortaklığından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı . 20/12/2022