Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/352 Esas – 2023/581
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/352 Esas
KARAR NO : 2023/581

HAKİM : …
KATİP : ….

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. ….

DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. …
Av. …

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 12/03/2018
KARAR TARİHİ : 18/10/2023
KR.YZL.TARİHİ : 06/11/2023

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket tarafından ZMMS poliçesi düzenlenen ve sürücüsü … olan … plakalı aracın 04.06.2012 tarihinde müvekkilinin eşi …’e çarparak ölümüne neden olduğunu, müteveffanın … emeklisi olup, aynı zamanda arıcılık ve çiftçilik yaparak gelir elde ettiğini, müteveffanın ölümü ile müvekkilinin destekten yoksun kaldığını, davalı şirkete yapılan başvuru sonrasında bir kısım ödeme yapıldığını, ancak, bu ödemenin gerçek zararı karşılamaktan uzak olduğunu beyanla, HMK 107. Maddesi uyarınca ileride bedel arttırma talepleri saklı kalmak kaydıyla, 100,00- TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı olup, iş bu poliçeden dolayı davacı tarafından şirkete müracaat edilerek ihbarda bulunulduğunu ve gerekli evrakların ibrazım takiben yaptırılan aktüer hesabı çerçevesinde hesaplanan 10.940,07-TL. ödemenin 05.09.2013 tarihinde yapıldığını, kazanın meydana gelmesinde müteveffanın tam kusurlu olduğunu, ödemenin yapıldığı şartlar alında yapılan hesaplama neticesinde ortaya çıkan miktar ile yapılan ödeme karşılaştırılarak yapılan ödemenin davacının zararını karşılayıp karşılamadığının tespiti ile eğer zarar kartlanmamışsa yapılan ödemenin ödeme tarihinden itibaren güncellenerek hesaplanacak olan miktardan mahsubu gerektiğini, dava dilekçesinde, müteveffanın sağlığında ek olarak arıcılık ve çiftçilik yaptığım, bu açıdan destekten yoksun kaldığının belirtildiğini, bu durumun taraflarınca kabulünün mümkün olmadığını, zira, müteveffa , gerçekten çiftçilik ve arıcılık ile uğraşıyor ise tarım yaptığı araziler ve anlan kaza ile beraber yok olmadığı için davacının müteveffalım desteği açısından bir zararının olmadığını, bu sebeple, tazminat hesabında asgari ücretin baz alınması gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davacı yanın ancak dava tarihinden itibaren yasal faiz talep edebileceğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Ceza dosyasının sureti, ekonomik, sosyal durum araştırma raporu, …’nün cevabi yazısı, … yazı cevapları, … yazı cevabı, davalı sigorta şirketinden hasar dosyası getirtilerek dosya kapsamına alınmıştır.
Davacı dava dışı sürücü …’in kullanmış olduğu … plakalı aracın eşi …’e 04/06/2012 tarihinde çarpması sonucu vefat etmesi sebebiyle davalı sigorta şirketinden … sayılı poliçe ile 23/04/2012-23/04/2013 başlangıç-bitiş tarihli poliçeye istinaden destekten yoksun kalma tazminatı talep edilmiştir.
Mahkememizin 26/06/2019 tarih, … sayılı kararı ile; “davanın KABULÜNE” karar verilmiş, davalı vekilinin istinaf kanun yoluna müracaat etmesi üzerine …’nin 07/04/2022 tarih, … sayılı kararı ile; “….Dava dilekçesinde desteğin …’dan emekli olduğu, çiftçilik ve arıcılık işi ile uğraştığı beyan edilmiş, mahkemece… gelen yazı cevaplarında desteğin 1 arı sahibi olduğu, hayvan sayısının 70 olduğu, 2012 yılında 70 arılı kovandan 1400 kg bal elde edileceği, yıllık gelirin 9.800,00 TL olduğu belirtilmiş, çiftçilikten ise ekip diktiği ürünlere göre 13.000,00-14.000,00 TL gelir elde edeceği bildirilmiş, hükme esas alınan aktüerya raporunda ziraat odasından bildirilen arıcılık için 9.800,00 TL, çiftçilikten elde edeceği 13.500,00 TL olmak üzere yıllık 23.300,00 TL, aylık 1.94166 TL olacağı ve 2012 yılı asgari ücretinin 2.88 katı gelir elde edeceği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Dosya kapsamından davacının, … yazısına göre çiftçilik belgesi bulunduğu, ve 70 arısının olduğu anlaşılmakla kazadan önce elde ettiği gelirin belirlenmesi için yapılan araştırma yeterli değildir. Destek gibi aylık net sabit geliri olmayan tarımsal faaliyet icra eden, ticari işletmesi bulunan veya serbest olarak mesleki çalışma yapan kişiler yönünden, işletmesine ilişkin bilgiler ile, işletme defteri ve vergi kayıtları, çiftçilik kayıtları ve arıcılık kayıtları toplanarak, yapılan işten sağlanan gelirin bulunması halinde bu gelirin elde edilmesinde desteğin bedensel ve yönetsel katkısı belirlenip, kişinin yerine başkasının çalıştırılması olanağı gözönüne alınarak ona yapılacak ya da yapılması gereken ücret esas alınarak bu miktar üzerinden destek zararının hesaplanması gereklidir.
Bu durumda mahkemece, yukarıda belirtilen ilkeler ışığında, davacının tarımsal faaliyette bulunduğu taşınmazlarının miktarı, yapılan zirai üretimin niteliği, yılın hangi döneminde ne kadar süreyle tarım yapılabildiği, arı ve kovan sayısı, kişisel özellikleri, kaç yaşına kadar zirai üretimde bizzat çalışmaya devam edebileceği, bedensel katkısının ne oranda olduğu, desteğin yerine işin görülmesi için başka birisinin çalıştırılması halinde, ilgili meslek odalarından sorularak bu iş için ne kadar ücretle başka birisinin çalıştırılabileceği hususlarında gerektiğinde uzman bilirkişilerden bilirkişi raporu alınmak suretiyle desteğin çiftçilik ve arıcılık mesleğinde fiili emeği ile elde edeceği net gelirin ne kadar olacağı tespit edilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ile hüküm kurulması doğru görülmediğinden davalı … A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı HMK.nın 353/1.a.6. maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, belirtilen hususlardaki eksiklikler tamamlanarak davalı yararına oluşan kazanılmış haklarda gözetilerek yeniden yargılama yapılması ve karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine, sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir….”gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
… kaldırma kararından önce; tarafların bildirmiş olduğu deliller toplandıktan sonra meydana gelen kazadaki kusur durumunun ve davacının destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması için dosyanın kusur ve aktüer bilirkişi heyetine tevdi edildiği, söz konusu bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 04/01/2019 tarihli rapora göre; kusur yönünden, müteveffa yaya …’in %75 oranında, davalı şirkete sigortalı araç sürücüsü …’in olayda %25 oranında olduğu, Sigorta poliçesinin kaza tarihini kapsadığı ve ölen şahıs başına azami teminat limitinin 225.000,00-TL’si olduğu, poliçe teminat limiti kapsamında, davalı sigorta şirketi tarafından davacıya 05.09.2013 tarihinde 10.940,07-TL tazminat ödemesinde bulunulduğu, davalı sigorta şirketinin 05.09.2013 kısmi/eksik ödeme tarihinde temerrüdünün oluştuğu, müteveffa …’in hak sahibi davacı …’in; ödeme tarihindeki verilere göre yapılan hesaplamada, destekten yoksun kalma zararının davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme ile karşılanmadığı, rapor tarihindeki verilere göre yapılan hesaplamada; …’in, 41.476,43-TL tutarında destekten yoksun kalma nedeniyle oluşan maddi zararının bulunduğu, davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin , davacı açısından hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatı tutarından tenzil edilmesiyle, bakiye 25.286,93-TL karşılanmamış maddi zararının bulunduğunun rapor edildiği görülmüştür.
… kaldırma kararından önce; davacı vekili tarafından ıslah dilekçesinin sunulduğu, destekten yoksun kalma tazminatı isteminin 25.286,93-TL’ye yükselttikleri, harcının yatırıldığı görülmüştür.
… kaldırma kararından sonra; 20/05/2022 tarihli tensip zaptı ile …’ne ve …’na müzekkere yazılmış yazı cevapları geldikten sonra Destek …’in ölüm tarihinden önce yürüttüğü çiftçilik ve arıcılık faaliyetlerinden … kaldırma kararındaki seçeneklerde gözetilerek (adam çalıştırma ihtimali vs. ) dosyadaki tüm bilgi ve belgelere göre aylık/yıllık ne kadar gelir edebileceğinin tespiti amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 01/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda; dosyadaki veriler, dosya içerisinde bildirilen özel şartlar, bilirkişi raporları, dilekçeler ve itirazlar göz önünde bulundurularak davacı tarafın iddia ve talebi, davalı tarafın savunmaları ve istinaf kararları doğrultusunda davacının çiftçilik faaliyetinden dosyadaki bilgi ve belgelere göre …’in ölüm tarihinden önce yürüttüğü çiftçilik ve arıcılık faaliyetlerinden elde edebileceği aylık/yıllık gelirin/karın hesabı (adam çalıştırma ihtimali vs. ) ayrıntılı ve denetime uygun rapor tanzim edilmesi istendiği, 2003-2004-2005-2006-2007 yılları toplamı net gelir; 17.404.369-TL, 2002-2003-2004-2005-2006-2007 yıllarında devlet desteği toplamı 8.287,66-TL, 2012 arıcılık net gelir 9.800,00-TL, genel toplam 35.492,00 TL olduğu, 05.09.2012 tarihinde müteveffanın eşine 10.940,07 TL, tutarında ödeme yapıldığı, davalı … A.Ş. Tarafından davacıya ödenecek 24.552,00 TL ek tazminat hakkı doğduğu, yine dosyadaki belgelere göre tazminat miktarının Kanun’da öngörülen şekilde yapılmadığı, yapılan fiyat net gelir miktarı günümüz enflasyon oranları dikkate alınmadan mevcut senenin girdi ve çıktıları düşünülerek belirlendiği, günümüz şartları fiyat endeksine göre aktüer bilirkişi tarafından veya hesap uzmanı bilirkişisi tarafından net 2023 fiyat analizi belirlenebileceği rapor edilmiştir.
Tarafların beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla zirai bilirkişiden ek rapor alınması amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, kök raporda izah edildiği üzere dosya içerisindeki deliller ışığında davalı … A.Ş. tarafından davacıya ödenecek 24.550,00 TL ek tazminat hakkı, tarımsal girdi fiyat endeksi, ocak 2023 … yıllık enflasyon miktarı %82,07 olarak düşüldüğünde davacıya ödenecek tazminat miktarı 44.701,82 TL olduğu rapor edilmiştir.
… kaldırma kararında belirtilen hususlar ve kaldırma kararından sonra temin edilen tüm bilgi, belge ve raporlar gözetilerek aktüer bilirkişiden ek rapor alınması amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 06/07/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda; 1.alternatife göre; gelirlerin paylaştırılması: işlemiş gelir; 73.101,64-TL, İşlemiş Pasif Devre Gelir 35.635,16-TL, İskontolu Pasif Devre Geliri 157.111,79-TL olmak üzere toplam 265.848,59-TL, eşin hissesi 265.848,59 x %50=132.924,29-TL, kusurun tenkisi 132.924,29 x %25= 33.231,07-TL, Yüksek …’ın mezkur kararları ve mevcut uygulaması uyarınca; davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin, ödeme tarihinden rapor tarihine kadar işlemiş yasal faizi hesaplanmış, ödenen miktar, işlemiş yasal faizi ile birlikte, hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatı tutarından tenzil edildiği, Davalı Sigorta Şirketi Tarafından Ödenen Tazminatın Faiz Hesabı: 10.940,07-TL miktarlı, 05.09.2013 Ödeme Tarihli, Rapor Tarihi: 04.01.2019, İşlemiş Yasal Faiz; 05.09.2013- 04.01.2019 =%9= 5.249,43-TL, Tenzili Gereken Miktar = 10.940,07+5.249,43=16.189,50-TL, Talep Edilebilecek Miktar= 33.231,07 -16.189,50 = 17.041,57-TL olduğu, 2. Alternatife göre; Gelirlerin Paylaştırılması: İşlemiş Gelir 73.101,64-TL, İşlemiş Pasif Devre Geliri: 241.265,42-TL, İskontolu Pasif Devre Geliri : 363.464 87-TL olmak üzere toplam 677.831,93 TL, Eşin Hissesi: 677.831,93-TLx%50=338.915,96-TL, Kusurun Tenkisi: 338.915,96 x %25 = 84.728,99-TL, Yüksek …’ın mezkur kararları ve mevcut uygulaması uyarınca; davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin, ödeme tarihinden rapor tarihine kadar işlemiş yasal faizi hesaplanmış, ödenen miktar, işlemiş yasal faizi ile birlikte , hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatı tutarından tenzil edildiği, davalı Sigorta Şirketi Tarafından Ödenen Tazminatın Faiz Hesabı: 10.940,07 TL miktarlı, 05.09.2013 Ödeme Tarihli, Rapor Tarihi: 06.07.2023, İşlemiş Yasal Faiz = 05.09.2013- 06.07.2023 =%9= 9.681,51-TL, Tenzili Gereken Miktar =10.940,07 + 9.681,51 = 20.621,58-TL, Talep Edilebilecek Miktar = 84.728,99 – 20.621,58 = 64.107,41-TL olduğu rapor edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda, tarafların bildirmiş olduğu deliller toplanmış ve … kaldırma kararında belirtilen eksikliklerin giderilmesi için ziraat bilirkişisi ve aktüer bilirkişisinden raporlar alınmış, müteveffa yaya …’in %75 oranında, davalı şirkete sigortalı araç sürücüsü …’in olayda %25 oranında kusurlu olduğu, müteveffanın iştigal ettiği çiftçilik ve arıcılık işinde, çiftçi belgesinde belirtilen arazi miktarı ve yetiştirilen ürünler ile 70 kovan sabit aracılık faaliyeti için fiilen çalışılması gereken dönem/ gün sayısı dikkate alındığında; tarım ve arıcılık işine esas olmak üzere bir kişinin ( desteğin yerine başkasının çalıştırılması durumuna göre ) aylık ücretinin asgari ücret seviyesinde olabileceğinin kabulü gerekeceği anlaşılmış, destekten yoksun kalma tazminat hesabında dönemsel asgari net ücretler esas alınarak değerlendirmeye gidilen 06/07/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda güncel veriler esas alınarak yapılan hesaplamaya göre bakiye 84.728,99-TL karşılanmamış maddi zararının bulunduğu,mahkememizce verilen 26/06/2019 tarih, … sayılı kararda 25.286,93 TL destekten yoksun kalma tazminatının 05/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesi ve bu kararın yalnızca davalı tarafça istinaf edilmesi sebebi ile davalı yararına oluşan kazanılmış haklarda gözetilerek 25.286,93-TL destek tazminatının, söz konusu bedele 05/09/2013 tarihinden itibaren aracın cinsi göz önüne alındığında yasal faiz işletilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
25.286,93 TL destekten yoksun kalma tazminatının 05/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 1.727,35 TL harçtan, peşin alınan 122,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.604,45 TL karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 164,00 TL harç toplamı, 3.127,00 TL posta, tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.291,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde …. Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/10/2023

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır