Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/101 E. 2022/750 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/101 Esas
KARAR NO : 2022/750

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/11/2013
KARAR TARİHİ : 17/11/2022
GR.KR.YZM.TARİHİ : 21/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirketin 14.03.2013 tarihinde dava dışı … Otomotiv Ltd. Şti ile üreticisi İngiltere … ….Limited ve ithalatçısı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar Tic. A.Ş olan … plakalı 2012 model …. tipinde aracın satışı ve devri amacıyla ikini el olarak 103.955,95 Euro karşılığı 282.757,00-TL bedelle bir oto satış sözleşmesi akdedildiğini ve arcın bu tarihten sonra teslim alınarak kullanılmaya başlandığını, aracın Türkiye’de trafiğe çıkış tarihinin araç ruhsatına 08.12.2011 tarihi olarak görünmekte olduğunu, üreticinin müvekkili davacının aracı satın aldığı tarihten itibaren garanti süresi içerisinde dava konusu araçta arızalar meydana geldiğini, müvekkilinin aracı ilk periyodik bakımı için 13.06.2013 tarihinde davalı üreticinin Türkiye’deki resmi servis hizmetini veren dava dışı … Oto Servis ve Ticaret A.Ş’nin bayilerinden olan … Oto Servis ve Ticaret A.Ş Bostancı bayiine götürdüğünü, aracın 16.08.2013 tarihinde 25.252 km’de iken motordaki ses, vibrasyon belirtiler, akabinde motor arızası ile yolda kaldığını ve … Oto Bostancı Yetkili servisine çekildiğini, Tüketici Kanunu gereği üretici ve ithalatçının asgari olarak verdiği iki yıllık garanti süresi içerisinde bu arıza garantiye girmez denilerek itirazlarına müvekkilinden 57.398,78-TL parça işçilik vs. adlar altında araç tamir bedeli alındığını beyanla; … plakalı aracın devir bedeli 282.757,00-TL’nin aracın tamir için bırakıldığı 25.09.2013 tarihinden işleyecek değişten avans faizi ile davalılardan müteselsilen tahsiline, garanti süresi içerisinde tamir bedeli olarak ödenen 57.398,78-TL’nin 16.08.2013 tarihinden itibaren işleyecek değişken avans faizi ile, garanti süresi içerisinde tamir bedeli olarak ödenen 3.365,80-TL ‘nin 17.09.2013 tarihinden itibaren işleyecek değişken avans faizi ile, ayıplı … plakalı 2012 model … aracın davalılara iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalılardan …Otomotiv ve Motorlu Araçlar San Tic. A.Ş vekili cevap dilekçesinde; davacının bu davayı 4077 sayılı kanun kapsamında müvekkilinin ithalatçı sıfatına dayanarak ikame ettiği, davacı taraf dava konusu aracı 09.12.2013 tarihinde ….Noterliğince düzenlenen sözleşmeye binaen … Otomotiv Araç San. Tic. Ltd.Şti’den 198.000 TL bedelle satın aldığını, müvekkili firmanın dava dışı … Oto Servis Ti. A.Ş’nin kusuru, aracı kanuni tamir süresi içinde tamir edememesi hasebiyle mezkur dava ile karşı karşıya kaldığını, davacının aracı kullanma kılavuzuna aykırı şekilde kullanmış olup motorun değişmesine sebebiyet verdiğini beyanla; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesi ile özetle; görevli mahkemelerin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, öncelikle görevsizlik kararı verilmesini, olmadığı takdirde davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Davanın tarafları arasındaki uyuşmazlık hukuki niteliği itibari ile; davalılardan …Otomotiv ve Motorlu Araçlar … A.Ş.’nin ilk satıcısı ve ithalatçısı, …’in üreticisi olduğu, davacıya dava dışı … Otomotiv … Ltd. Şti. tarafından satılan aracın ayıplı olduğu iddiası ile aracın bedelinin tahsili ve ayıp sebebi ile yapılan masrafların tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali talebinden ibarettir.
Davanın ve talebin kanuni dayanağı; 6098 sayılı TBK’nun 219 vd.maddeleri ile 6102 sayılı TTK’nun 23/1.fıkra (c) bendi hükümlerinden ibarettir.
Somut olayda, davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkilinin dava dışı … Otomotiv Ltd. Şti.’den, üreticisi davalılardan … olan ithalatçısı ve ilk satıcısı davalılardan …Otomotiv ve Motorlu Araçlar …. A.Ş. olan …. plakalı 2012 model Rand Rover aracı ikinci el olarak satın aldığını, garanti süresi içerisinde araçta arızalar meydana geldiğini, periyodik bakım için dava dışı … … A.Ş.’ye çekildiğini, burada yapılan bakımlar sonucu müvekkilinden garantiye girmez denilerek parça bedeli ve işçilik bedeli alındığını beyanla; araç devir bedeli, tamir bedeli ve işçilik bedelinin davalılardan müteselsilen tahsiline, aracın davalılara iadesine karar verilmesini talep etmiş, davalı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar … A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile özetle; davacının, davayı müvekkilinin ithalatçı sıfatına dayanarak itham ettiğini, aracı dava dışı … Otomotiv Ltd. Şti.’nden satın aldığını, yine dava dışı … … A.Ş.’nin kusurunun müvekkiline yüklenmesinin hakkaniyete uygun olmayacağını, taraflarına ihbar edilmiş bulunulmuş olsa idi aracın kanuni süresi içerisinde bakımının yapılabileceğini beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, davalılardan … vekili cevap dilekçesi ile özetle; müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacı tarafın taleplerinin zamanaşımına uğradığını, ayıp ihbarının yapılmadığını beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davanın taraflar arasında, davalı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar … A.Ş.’nin ithalatçısı ve ilk satıcısı olduğu, diğer davalı …’in üreticisi olduğu, 2012 model …. marka aracın dava dışı … Otomotiv Ltd. Şti.’nce davacı tarafa satıldığı konusunda bir uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, satışa konu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıp ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı, ayıp sebebiyle araç bedelinin ve ayıbın giderilmesi amacıyla yapılan masrafların talep edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Öncelikle davacının davacı sıfatının belirlenmesi gerekir. Davaya konu …. model araç ithalatçı ve ilk satıcı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar … A.Ş. tarafından dava dışı … Otomotiv Ltd. Şti.’ne 07.12.2011 tarihinde satılmış olup, dava dışı adı geçen şirket tarafından 14.03.2012 tarihli Temlik Sözleşmesi ile araç üzerinde doğacak her türlü hak ve alacak davacı …. Meşrubat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ne temlik edilmiştir. Bu durumda araç ile ilgili her türlü dava hakkı TBK’nun 183 vd. md.leri gereğince davacı şirkete ait olup, davacı sıfatı da mevcuttur.
Davacıya satılan araçtaki ortaya çıktığı iddia edilen ayıpların açık yada gizli ayıp olup olmadığı, araçta üretim hatasının bulunup bulunmadığı konularının değerlendirilmesi amacıyla talimat ile bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişiler …. tarafından sunulan 25.05.2017 tarihli raporda özetle; davaya konu araçta gerek aracın ekonomik ömrüne, gerekse ortalama motor revizyon ömrüne göre kısa sayılacak bir kullanım mesafesinde 25212 km.’de ortaya çıkan komple motor ve turbo değişimini gerektirir arızanın kullanıma dayalı olmadığı, üretime dayalı olduğu, dava konusu aracın ayıplı sayılması gerektiği, ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu, yapılan işlemler nedeni ile araçtaki değer kaybının 30.000,00-TL olacağı, davacının onarım bedeli 57.398,78-TL’yi talep edebileceği, ayrıca garanti kapsamında yapılması gereken işlemler için davacıdan tahsil edilen 3.365,03-TL işçilik bedelinin de talep edilebileceği beyan edilmiştir. Sunulan rapora taraflarca itiraz edilmiştir. Mahkememizce itirazların değerlendirilmesi ve özellikle talimat gereği araç üzerinde gerekirse laboratuvar ortamında inceleme yapılarak görüş bildirilmesi amacıyla bilirkişi heyetinden talimat yolu ile ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetince sunulan 02.04.2018 tarihli ek raporda özetle; aracın Yıldız Teknik Üniversitesi Beşiktaş Yerleşmesi Otomotiv Ana Bilim Dalı Motorlar Laboratuvarında yeniden incelendiği, panelinde ikaz gözlemlenmeyen aracın motorunda herhangi bir arızanın tespit edilmediği, değişik hız, yol ve trafik şartlarında yol testlerinin yapıldığı, dava konusunu oluşturan şikayetlere rastlanmadığı, kök raporda aracın ayıplı sayılmasını gerektiren durumun çok kısa kullanım süresi içerisinde ortaya çıkan komple motor değişiminin olduğunun ayrıntılı olarak açıklandığı, ayıbın giderildiği, kök raporda varılan sonucun yerinde olduğu beyan edilmiştir. Sunulan ek rapora davalılardan … vekilince itiraz edilmiş ise de, ek raporun dosya kapsamı dikkate alınarak düzenlendiği, araç üzerinde laboratuvar ortamında taraflarında katılımıyla verilen görev doğrultusunda inceleme yapılarak rapor düzenlendiği anlaşılmakla itiraza itibar edilmemiştir.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi sonucu, davalılardan …Otomotiv ve Motorlu Araçlar … A.Ş.’nin ithalatçısı ve ilk satıcısı olduğu, davalı …’in üreticisi olduğu, 2012 model … plakalı aracın davacıya, dava dışı … Otomotiv … Ltd. Şti. tarafından 14.03.2013 tarihinde satıldığı, araç ile ilgili tüm dava haklarının aynı tarihli temlik sözleşmesi ile temlik edildiği, aracın kullanım sırasında ortaya çıkan arızaların giderilmesi amacıyla dava dışı … Oto … A.Ş..’ye ait servise götürüldüğü, aracın motorunun komple değiştirildiği, bu sebeple davacıdan 57.398,78-TL parça ve 3.365,03-TL işçilik ücreti alındığı, bu arızaların üretim hatasından kaynaklandığı, aracın ayıplı üretildiği, ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Tacirler arasındaki satış sözleşmelerinde satılanın ayıplı olması halinde, alıcının seçimlik hakları 6098 sayılı TBK’nun 227. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, satıcı sözleşmeden dönme, satılanın alı koyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği taktirde bütün masraflar satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme ve imkan varsa, satılanın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarına sahiptir. Davacı taraf seçim hakkını çelişkili bir şekilde araç bedelinin iadesi ve bedelden indirim yönünde birlikte kullanmıştır. Aracın üretiminden kaynaklı gizli ayıplı olduğu dosya kapsamı ile sabit ise de, ayıbın giderildiği, uzun süreden beri aracın davacı şirket tarafından kullanıldığı hususu da dosya kapsamı ile sabittir. Bu durumda, alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması hakkaniyete uygun düşmeyecektir. Bu gerekçe ile davacı-alıcı tarafın satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteyebileceğinin kabulü gerekir. Araçtaki ayıbın giderilmesi amacıyla parça ve işçilik dahil toplam yapılan masraf ise 60.763,31-TL’dir.
Her ne kadar bilirkişi heyetince aracın ayıplı değeri ile ayıpsız değeri arasında 30.000,00-TL bir değer farkının bulunduğu beyan edilmiş ise de, davacı tarafın bu yönde bir talebi yoktur. HMK 26. maddesine göre, hakim tarafların talep sonucu ile bağlıdır. Bu gerekçelerle, bu değerlendirme ile ilgili karar verilmemiştir.
Her ne kadar her iki davalı tarafça da davacının dava hakkının zamanaşımına uğradığı beyan edilerek davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, araçtaki motor arızasının garanti süresi içerisinde ortaya çıktığı tüm dosya kapsamı ile sabittir. Yerleşik ve kararlılık kazanmış Yargıtay uygulamalarına göre, garanti süresi içerisinde ortaya çıkan ayıplar ile ilgili zamanaşımı def’inin dinlenmesi mümkün değildir. Diğer yandan dava ve araçtaki ayıbın ortaya çıktığı tarihlerde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nun 231. maddesi gereğince satılanın alıcıya devrinden başlayarak ayıptan doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava iki yıllık zamanaşımına sahiptir. Satış tarihi 07.12.2011, dava tarihi 11.11.2013 ve ayıbın ortaya çıktığı 16.08.2011 tarihi dikkate alındığında, iki yıllık zamanaşımı süresi dolmamıştır. Bu sebeple bu yöndeki savunmaya itibar edilmemiştir.
Her ne kadar davalılarca süresi içerisinde bir ayıp ihbarı yapılmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi talep edilmiş ise de, TBK’nun “Satıcının Ağır Kusurunun Sonuçları” başlıklı 225. maddesine göre, ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz. Satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken ayıplar bakımından da aynı hüküm geçerlidir. Bu düzenleme ve davaya konu aracın satıcı tarafından üretim hatasından kaynaklı motor arızası ile satışının gerçekleştirildiği dikkate alınarak, bu yöndeki savunmaya da itibar edilmemiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2015/8094 Esas, 2015/12630 Karar ve 13.10.2015 tarihli kararı da bu yöndedir.
Yukarıdan beri açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında davanın kısmen kabul, kısmen reddine, temerrütün dava tarihi ile oluştuğu ve işin ticari iş niteliğinde olduğu dikkate alınarak, alacağa dava tarihinden itibaren avans faiz oranı uygulanmasına karar verildiği, söz konusu kararın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi tarafından 30/12/2021 tarihli kararı ile kaldırıldığı ve mahkememizin yeni esasına kaydedildiği görülmüştür.

İstinaf’ın kaldırma kararı doğrultusunda 31/03/2022 tarihli celsesinin 1 ve 2 nolu ara kararları doğrultusunda … plakalı aracın garanti belgelerinin sunulması için davacı vekiline süre verildiği, davacı vekili tarafından uyap üzerinden sunulan 06/05/2022 tarihli dilekçesi ile mevcut belgelerin elinde olmadığının, elinde olanlarında dosyaya sunulduğunun beyan edildiği, daha sonra davacı vekili tarafından garanti belgeleri için … … Oto Servis ve Tic.Oto A.Ş’ye müzekkere yazılmasının 26/05/2022 tarihli dilekçe ile talep edildiği, söz konusu dilekçe doğrultusunda yazılan müzekkereye … tarafından 31/10/2022 tarihli yazı ile cevap verildiği, söz konusu yazı içeriğinde davaya konu aracın bayi çıkışlı olmayıp ..olduğu, … markasının Türkiye’de ki … araçlara garanti vermediği, söz konusu aracın kendileri tarafından satılmaması nedeni ile “….” başlıklı belgenin sunulmasının mümkün olmadığı yönünde müzekkereye cevap verildiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda;
Davalı … yönünden değerlendirme yapıldığında, davaya konu … plakalı aracın üretici firmasının … olduğu, ancak söz konusu aracın davalı … ya da söz konusu davalının bayisi … tarafından Türkiye’ye getirilmediği, söz konusu araca ilişkin davalı …’ın Türkiye’yi kapsar bir garantisinin bulunmadığı, davacıya ya da davacının hakkını temlik almış olduğu … Otomotiv veya diğer davalı …Otomotiv’e davalı … tarafından verilmiş bir garantinin bulunmadığı, davalı …’ın sadece üretici firma sıfatı ile (satıcı yada garanti veren sıfatı olmadan)davacıya karşı sorumlu tutulmasının Türk Borçlar Kanunu kapsamında mümkün olmadığı anlaşılmış ve bu nedenden ötürü davalı …’a karşı açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı …Otomotiv yönünden değerlendirme yapıldığında, davacının davasının dayanağının TBK 227.madde olduğu, söz konusu maddede davacının kullanabileceği seçimlik hakların tek tek sıralandığı, Yargıtay içtihatlarına göre alıcı tarafından TBK 227.maddedeki 4 seçimlik haktan sadece bir tanesinin kullanılabileceği, aynı anda iki talebin birlikte kullanamayacağı, mevcut olayımızda davacı tarafından TBK 227/1’deki sözleşmeden dönme hakkının ve TBK 227/3’teki onarım hakkının aynı anda talep edildiği, davadan önce davaya konu aracın motor arızası gerçekleştiği ve söz konusu arızanın serviste bizzat davacı tarafından bedeli ödenmek sureti ile arızanın giderildiği, burada bedelin davacı tarafından ödenmesinden davacının TBK 227/3’teki onarım hakkını kullanmadığı manasının çıkarılamayacağı, davacı tarafından TBK 227/3’teki onarım hakkının kullanılması nedeni ile artık TBK 227/1’deki sözleşmeden dönme hakkının kullanılamayacağı, bu nedenden ötürü davacının sözleşmeden dönmeye yönelik talebinin reddinin gerektiği, yine davacının TBK 227/3 çerçevesindeki onarım bedeline yönelik talebi değerlendirildiğinde, davaya konu aracın ayıplı olduğu ve ayıbın gizli olduğu tespitinin bilirkişilerce yapıldığı, söz konusu tespitin mahkememizce de kabul gördüğü, davaya konu aracın ayıplı olması, ayıbın …Otomotiv’in vermiş olduğu garanti süresi içerisinde gerçekleşmesi nedeni ile tamir masrafları ve işçilik masraflarından …Otomotiv’in davacıya karşı sorumlu olduğu anlaşılmış ve her iki bedel toplamı olan 60.763,81-TL(57.398,78+3.365,03) yönünden davacının davasının kabulünün gerektiği, söz konusu bedele …Otomotiv’in dava öncesi temerrütünün bulunmaması nedeni ile dava tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davalı … aleyhine açılan davanın reddine,
2-Davalı …. aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile 60.763,81-TL’nin dava tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte söz konusu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, söz konusu davalı yönünden fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Alınması gerekli karar ve ilam harcı olan 4.150,77-TL’den, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 5.866,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.715,23-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran davacıya iadesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.725,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar Ticareti A.Ş.’den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 51.093,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’e verilmesine,
6-Davalı …. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 42.586,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ….’ye verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan 3.000,00-TL bilirkişi ücreti, 4.573,10-TL posta masrafı olmak üzere toplam 7.573,10-TL yargılama giderinin davanın kabul/red oranına göre hesaplanan 1.339,68-TL yargılama giderinin davalı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.’den tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı tarafından davalı … yönünden yapılan giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı … tarafından yapılan 6,80-TL vekalet pulu ile 123,38-TL posta masrafı olmak üzere toplam 130,18-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
10-Davalı …Otomotiv ve Motorlu Araçlar Tic. A.Ş. tarafından yapılan 11,80-TL vekalet pulu ile 313,00-TL posta masrafı olmak üzere toplam 324,80-TL yargılama giderinin davanın red/kabul oranına göre hesaplanan 267,35-TL’sinin davacıdan tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine, bakiyesinin adı geçen davalı üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 17/11/2022

Başkan …
¸¸
Üye …
¸¸
Üye …
¸¸
Katip …
¸¸