Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/826 E. 2022/497 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/826 Esas – 2022/497
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.

1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/826 Esas
KARAR NO : 2022/497

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/11/2010
KARAR TARİHİ : 30/06/2022
GR.KR.YZM.TARİHİ : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında davalının inşaatını yaptığı … Otel içindeki sıhhi tesisat, ısıtma, soğutma, havalandırma sistemi, yangın sistemi ve otomasyon sisteminin malzemeli ve işçilik olarak yapımına ilişkin 05.06.2009 tarihli Protokol düzenlenerek imzalandığını, müvekkili şirketin sözleşmenin üzerine yüklediği tüm edimleri yerine getirdiğini, davalı şirketin sözleşme gereği ödemesi gereken ödemeleri yapmadığını, davalı şirketin müvekkili şirkete sözleşme dışı birçok iş yaptırdığını bunların bedellerini de ödemediğini, 05.06.2009 tarihli Sözleşmeden kaynaklanan alacağa dayanılarak … …İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyası ile 591.265,45.-TL’lik asıl alacak üzerinden ilamsız takibe geçildiğini, davalının süresi içinde borca ve yetkiye itiraz ettiğini, takibin durdurulduğunu, sözleşme gereği yapılan işlerin tespiti amacı ile … …Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırıldığını, davalının müvekkiline 591.265,45.-TL borcu bulunduğunu beyanla, fazlaya ilişkin dava ve istemleri saklı kalmak üzere toplam 400.000,00-TL ticari alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi lie birlikte davalı şirketten alınarak müvekkiline verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; taraflar arasında 05.06.2009 tarihli eser sözleşmesi imzalandığını, davacı yanın sözleşme gereğince fen, sanat kurallarına, projeye uygun ve müvekkili davalı yetkilinin ve teknik personelinin beğenisi ile üstlendiği işi 17.09.2009 tarihinde tamamlama edimini üstlendiğini, bu edim gereği şantiye sahasında yeterli ve yetkin personel bulundurmadığını, işin tamamlanamayacağının ön görülmesi ile birlikte davacı tarafa noter aracılığı ile davacının üstlenmiş olduğu edimi sözleşme koşullarında teslim etmesinin ihtarname keşide edilerek talep edildiğini, yine bu ihtarnamede davacının şantiye sahasındaki personeli arttırmasının da talep edildiğini, davacının cevabı ihtarında işin tamamlanamamasını proje değişikliğine, gümrük işlemlerine ve inşaat durumuna bağladığını, oysa konusunda yetkin olması gereken yüklenicinin bu durumları sözleşme imza aşamasında öngörerek müvekkiline bildirmesi gerektiğini ve gerekli önlemleri zamanında aldırması gerektiğini, davacı tarafın bu cevabi ihtarına yine noter aracılığı ile savunmalarının yersiz olduğunun dile getirildiği ve talepleri reddedilerek işi teslim etmesinin ihtarname ile istendiğini, davacı yana gösterilen tüm iyi niyete ve verilen sürelere rağmen davacı tarafından sözleşme konusu işin teslim edilmediğini, ….yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşme konusu işi …11.2009 tarihinde teslim etmesi, aksi halde sözleşmenin haklı nedenle fesih edilmiş sayılacağının ihtar edildiğini, davacı tarafın cevabı ihtarında önceki beyanlarını tekrarladığını, davacının işi süresinde teslim etmemesi nedeniyle haklı nedenle sözleşmenin fesih edildiğini, davacının sözleşme konusu işleri tam ve zamanında yapmaması nedeniyle otelde çalışan diğer taşeronlara yer teslimi de yapılamadığını, bu nedenle de otelin geç açılmasının söz konusu olduğunu, müvekkiline ait otelin geç açıldığını, müvekkilinin bu geç teslimden kaynaklanan cezai şart alacağının yanı sıra, davacıdan kaynaklanan bu olumlu zararı ortaya çıktığını, davacı tarafından yapılan eksik ve ayıplı işlerin tespiti amacı ile … …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyasından belirlendiğini, bu tespitin ardından daha kapsamlı olarak … 7.Sulh Hukuk Mahkemesinin …. Değişik İş sayılı dosyası ile Değişik İş sayılı doyası ile tespit yapıldığını, davacı tarafından yapılan işlerin her aşamasında eksikliler ve ayıplar olduğunun tespit edildiğini, davacının bu eksik ve ayıplı işleri nedeniyle müvekkilinin bu işleri başka taşerona yaptırıldığını beyanla, öncelikle derdestlik itirazları uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini, fazlaya dair talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla da davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Davanın tarafları arasındaki uyuşmazlık hukuki niteliği itibari ile; eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye yüklenici alacağının tahsili talebinden ibarettir.
Davanın ve talebin hukuki dayanağı; taraflar arasında düzenlenen 05.06.2009 tarihli … … Oteli İnşaatı Sıhhi Tesisat, Isıtma, Soğutma, Havalandırma Sistemi, Yangın Sistemi ve Otomasyon Sistemi Yapım İşleri Sözleşmesi hükümleri ile dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nun 355 vd. md.lerinden ibarettir.
Somut olayda davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında 05.06.2009 tarihli … … Oteli İnşaatı Sıhhi Tesisat, Isıtma, Soğutma, Havalandırma Sistemi, Yangın Sistemi ve Otomasyon Sistemi Yapım İşine ilişkin sözleşme imzalandığını, müvekkilinin sözleşme ile üstlendiği tüm işleri yerine getirdiğini, davalı tarafın yapması gereken ödemeleri yapmadığını, ayrıca sözleşme dışı birçok iş yapıldığını, bunların da bedelinin ödenmediğini, sözleşmeden kaynaklanan alacaklar ile ilgili icra takibi başlatıldığını, süresi içerisinde borca ve yetkiye itiraz edildiğini beyanla; sözleşmeden kaynaklanan müvekkili alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; taraflar arasında 05.06.2009 tarihli Sözleşme imzalandığını, işin 17.09.2009 tarihine kadar tamamlanması gerektiğini, davalının sözleşmeye aykırı olarak yeterli ve yetkin personel bulundurmadığını, işin sözleşme koşullarında teslimi konusunda ihtarname düzenlendiğini, bir sonuç alınamadığını, tüm iyi niyetli yaklaşımlara ve verilen sürelere rağmen işin teslim edilmediğinden … …Noterliği’nin 18.11.2009 tarihli ihtarnamesi ile işin …11.2009 tarihinde teslim edilmesi, aksi halde sözleşmenin haklı nedenle feshedilmiş sayılacağının ihtar edildiği, geç teslim sebebi ile cezai şart alacağının bulunduğunu, ayrıca bir takım zararlar oluştuğunu, eksik ve ayıplı imalatlar sebebi ile tespitler yaptırıldığını beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davanın tarafları arasında, 05.06.2009 tarihli … … Oteli İnşaatı Sıhhi Tesisat, Isıtma, Soğutma, Havalandırma Sistemi, Yangın Sistemi ve Otomasyon Sistemi Yapım İşine ilişkin Sözleşme yapıldığı konusunda bir uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, sözleşme kapsamında davacı yüklenici tarafça yapılan iş, parasal değeri, yapılan ödeme miktarı, yapılan imalatta ayıplı ve eksik imalat bulunup bulunmadığı, işin yapımı sırasında gecikme yaşanıp yaşanmadığı, varsa süresi, bu sebeple cezai şart istenip istenemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
… …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının celp ve incelenmesinden; alacaklı … Enerji Ltd. Şti. vekilince borçlu … Eğitim … A.Ş. aleyhine sözleşmeden kaynaklanan 591.265,45-TL alacağın tahsili amacıyla genel haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, ödeme emrinin 05.07.2010 tarihinde tebliğ edildiği, borca süresi içerisinde itiraz edildiği, herhangi bir ödeme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Tüm taraf delilleri toplandıktan sonra mahkememizce 05.06.2009 tarihli … … Oteli İnşaatı Sıhhi Tesisat, Isıtma, Soğutma, Havalandırma Sistemi, Yangın Sistemi ve Otomasyon Sistemi Yapım İşine ilişkin Sözleşme kapsamında yapılan imalat, parasal değeri, ödeme, yapılan imalatta eksik ve ayıplı imalat bulunup bulunmadığı konularının değerlendirilmesi amacıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Bilirkişiler Prof. Dr. ….tarafından düzenlenen 04.03.2013 tarihli raporda özetle; taraflar arasında düzenlenen 05.06.2009 tarihli Sözleşmeye göre iş bedelinin 1.150.000,00-TL olduğu, iş bitim tarihi 17.09.2009 tarihi olarak kararlaştırıldığı, davacı tarafından yapılan imalatlardaki eksik ve ayıplı olanların sözleşme birim fiyatlarına göre bedelinin 458.563,52-TL olduğu, davacı tarafın eksik bıraktığı imalatların davalı işverence üçüncü kişilere yaptırıldığı, bedelinin 66.485,84-TL olduğu, uygulanması gereken cezai şart miktarının sözleşmeye göre 340.000,00-TL olduğu, bakiye davacı yüklenici alacağının 141.860,64-TL olduğu beyan edilmiştir. Sunulan rapora taraflarca itiraz edilmiştir. Mahkememizce itirazların karşılanması amacıyla ek rapor alınmıştır. Aynı bilirkişi heyetince sunulan 04.10.2013 tarihli ek raporda özetle; taraflar arasında düzenlenen 05.06.2009 tarihli Sözleşmeye göre iş bedelinin 1.150.000,00-TL olduğu, iş bitim tarihi 17.09.2009 tarihi olarak kararlaştırıldığı, davacı tarafından yapılan imalatlardaki eksik ve ayıplı olanların sözleşme birim fiyatlarına göre bedelinin 458.563,52-TL olduğu, davacı tarafın eksik bıraktığı imalatların davalı işverence üçüncü kişilere yaptırıldığı, bedelinin 66.485,84-TL olduğu, uygulanması gereken cezai şart miktarının sözleşmeye göre 340.000,00-TL olduğu, davalı tarafından yapılan işin bedelinin 624.860,64-TL olduğu, 543.000,00-TL ödeme yapıldığı, bakiye davacı alacağının 81.860,64-TL olduğu beyan edilmiştir. Sunulan ek rapora taraflarca itiraz edilmiştir.
Mahkememizce alınan rapor ve ek rapor hüküm kurmaya elverişli olmadığı dikkate alınarak, ikinci kez bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. ….’dan oluşan ikinci bilirkişi heyetince dosyaya 15.04.2014 tarihli ön rapor sunulmuş, bilahare aynı bilirkişi heyetince 08.05.2015 tarihli raporda özetle; 05.06.2009 tarihli Sözleşme ile anahtar teslimi götürü bedel üzerinden 1.150.000,00-TL bedelli sözleşme yapıldığı, davacı yüklenici firma tarafından yapılan imalatlarda 54.317,29-TL bedelli eksik ve ayıplı imalat bulunduğu, 9.944,63-TL bedelli işin yerine getirilmediği, bu işin üçüncü kişilere yaptırıldığı, davalı firma tarafından 795.080,00-TL ödeme yapıldığı, gecikilen günler için 75.000,00-TL cezai şart istenilebileceği beyan edilmiştir. Sunulan rapora davalı tarafça itiraz edilmiştir. Mahkememizce ikinci bilirkişi heyetince sunulan rapordaki değerlendirmeler dikkate alınarak Çankaya Belediye Başkanlığı’na müzekkere yazılmış, müzekkere cevaplarının dosyaya kazandırılmasından sonra itirazın ve müzekkere cevaplarının değerlendirilmesi bakımından ikinci bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Aynı bilirkişi heyetince öncelikle 10.05.2016 tarihli ön rapor sunulmuş, bilahare 31.01.2017 tarihli ek rapor sunulmuştur. 31.01.2017 tarihli ek raporda özetle; taraflar arasında akdedilen 05.06.2009 tarihli anahtar teslimi götürü bedelli sözleşmenin (5) maddesi ile toplam sözleşme bedelinin 1.150.000,00-TL olarak kararlaştırıldığı, yapılan imalatlarda 54.317,29-TL bedelli eksik ve ayıplı imalat bulunduğu, sözleşme (3) maddesine göre 75.000,00-TL cezai şart hesaplandığı, tadilat yapı ruhsatı için 104.399,86-TL hesaplama yapıldığı, davalı firma tarafından davacı firmaya toplam 795.080,00-TL ödeme yapıldığının davalı firma muhasebe kayıtlarında yapılan inceleme sonucu tespit edildiği beyan edilmiştir. Sunulan ek rapora taraflarca itiraz edilmiştir.
Mahkememizce dosyaya sunulan birinci ve ikinci heyetçe düzenlenen raporların birbiri ile çelişkili olduğu dikkate alınarak, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi ve dosyaya Çankaya Belediye Başkanlığı’ndan getirtilen tüm plan ve projelerin değerlendirilmesi, davalı savunmasına konu üçüncü kişiler ile yaptırılan işlerle ilgili faturaların davalı defterlerinde işlem görüp görmediği, bu fatura kapsamında yapılan bir işin mahallinde bulunup bulunmadığı, sözleşme feshine kadar davacı tarafça yapılan işlerin tespit dosyaları ve mahallindeki tespitler ile birlikte değerlendirilip imalatların sözleşme, bilim sanat kurallarına uygun yapılıp yapılmadığı, fazladan imalatın bulunup bulunmadığı, varsa bu imalatların belirlenip tablo halinde belirtilmesi, ayrıca ekonomik değer ifade edip etmediği konusunda değerlendirme yapılması, varsa yapıldıkları yıl mahalli rayiçleri ile hesabının yapılması, bilahare davacı ödemelerinin ve cezai şart hususunun değerlendirilmesi, sonuç olarak sözleşme feshi itibari ile kesin hesabın çıkartılması bakımından rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler …. tarafından sunulan 06.11.2017 tarihli raporda özetle; yapılan imalatın toplam bedelinin 1.254.399,86-TL olduğu, eksik ve ayıplı iş bedelinin 54.317,29-TL olduğu, üçüncü kişilere yaptırılan işin bedelinin 163.541,93-TL olduğu, gecikme cezasının 75.000,00-TL olduğu, buna göre davacıya ödenmesi gereken miktarın 961.540,64-TL olduğu, davacıya yapılan ödemenin ise 795.080,00-TL olduğu, sonuç olarak bakiye davacı yüklenici alacığının 166.460,64-TL olduğu beyan edilmiştir. Sunulan rapora taraflarca itiraz edilmiş ise de; raporun dosya kapsamı dikkate alarak düzenlendiği, denetime elverişli olduğu anlaşılmakla, itirazlara itibar edilmemiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucu 2010/693 Esas, 2018/25 Karar ve 18/01/2018 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verildiği, söz konusu kararın Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 21/10/2021 tarihli 2021/1009 Esas, 2021/1022 Karar sayılı ilamı ile davacı yüklenici alacağından fancoil değiştirme bedeli olarak ödenen 125.000,00-TL ile dava dışı … Teknik Soğutma Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne ödenen 28.607,30-TL’nin düşülmemesi, fazla yapılan işlerin ne kadar sürede yapılacağının belirlenmesi ve bu sürenin işin teslimine eklenerek ek rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu karar verildiğinde bahisle bozulduğu, mahkememizin yukarıdaki yeni esasına kaydedildiği ve bozma ilamına uyulduğu görülmüştür.
Bozma ilamı doğrultusunda mahkememizin 10/02/2022 tarihli celsesinin 2 nolu ara kararı uyarınca dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya 05/04/2022 tarihli ek raporun hazırlandığı, söz konusu ek raporda eksik ve ayıplı işlerin giderilmesi için tahmini sürenin 12 gün olarak belirlendiği, söz konusu ek rapora tarafların itirazı ve Yargıtay bozma ilamında eksik ve ayıplı işlerden ziyade fazla yapılan işler için gerekli sürenin belirlenmesi talep edildiğinden söz konusu itirazların ve Yargıtay ilamının yerine getirilmesi için dosyanın tekrar mahkememizin 28/04/2022 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı doğrultusunda bilirkişi kuruluna tevdi edildiği, söz konusu bilirkişi kurulu tarafından dosyaya 18/05/2022 havale tarihli 2. ek raporun hazırlandığı, söz konusu ek rapora göre ilave işlerin yapılması için gereken tahmini sürenin 12 gün olduğunun belirtildiği, bu süre dikkate alınarak davacının alacak miktarının 380.057,94 TL olarak hesaplandığı görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; mahkememizce bozma ilamına uyulduğu, bozma ilamı doğrultusunda bilirkişi kurulundan 1. Ve 2. ek raporun alındığı, 2. ek raporda Yargıtay bozma ilamında belirtildiği şekilde ilave işlerin süresinin 12 gün olarak belirlendiği, fancoil değiştirme bedeli olan 125.000,00 TL bedelin ve … Teknik …. Ltd. Şti. Ye ödenen 28.607,30 TL lik bedelin düşümü yapılmadan Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda davacının alacağının belirlendiği, ikinci ek raporun usul ve yasaya uygun olarak hazırlanması, denetime elverişli olması nedeniyle mahkememizce kabul edildiği görülmüş olup tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacının davasının bilirkişi kurulu ikinci ek raporu doğrultusunda 380.057,94 TL yönünden kabulüne, söz konusu bedele 05/07/2010 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar vermek gerekmiş ve davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
380.057,94-TL’nin 05/07/2010 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gereken 25.961,76-TL harcın peşin alınan 5.940,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 20.021,76-TL harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 35.054,06-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 9.986,30-TL (dava açılış, tebligat ve posta gideri ile bilirkişi ve keşif ücreti olmak üzere) davanın kabul ve red oranına göre hesap edilen 9.488,43-TL yargılama gideri ile davacı tarafından peşin harç olarak yatırılan 5.940,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 376,88-TL (tebligat ve posta gideri toplamı) yargılama giderinin davanın red/kabul oranına göre hesaplanan 18,79-TL’sinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının ve davacı tarafından yatırılan teminatın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde temyizi yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 30/06/2022