Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/818 Esas
KARAR NO : 2022/327

DAVA : ALACAK (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/02/2013
KARAR TARİHİ : 26/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili mahkememize verdiği 14/02/2013 tevzi tarihli dava dilekçesiyle, İktisadi Devlet Teşekkülü ve tacir olan müvekkili MKE kurumuna bağlı Mühimmat Fabrikası Müdürlüğünün ihtiyacı olan 35.000 KG alüminyum Çubuk malzemesini 05/01/2011 tarih ve 73 nolu sözleşme ile … Çelik Boru Kimya Mad. Mak. Nak. San. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti nin ihale yoluyla üstlendiğini, davalı firmanın 24/06/2011 tarihi itibariyle toplam 24.417 Kg alüminyum çubuğu teslim ettiğini, bakiye 10.583 Kg için 09/09/2011 tarih ve 3341 sayılı yazı ile bu işe ait sözleşmesinin gecikme cezası başlıklı 16. Maddesinin 3. Fıkrasına göre 30 gün cezalı süre verilerek bakiye malzemenin teslim edilmesinin istenildiğini, yüklenici … Çelik Firmasının 17/11/2011 tarih ve 2068 sayılı yazısı ile ithalatçı firma olan … A.Ş den kaynaklanan sebeplerle bakiye miktarın ikmal edilemediğini, % 25 oranında eksik alım yapılarak alımın tamamlanmasını talep ettiğini, fabrikanın ihtiyacı olduğundan müvekkil kurumun MSB na olan yükümlülüğünü yerine getiremeyeceği dikkate alınarak davalı firmanın sözleşmesinin fesh edildiğini, sözleşmesi feshedilen davalı … Çelik Ltd. Şti nin MSB tarafından ihalelere katılmaktan yasaklandığını, müvekkili kurumun alimünyum çubuğa ihtiyacı devam ettiğinden yapılan açık ihalede 5.25 Euro/Kg birim fiyat üzerinden … alüminyum A.Ş den ihtiyaçlarının karşılandığını, sözleşmesi feshedilen davalı şirket ile sonradan ihale verilen fiyat farkı toplamının 29.695,90 TL olduğunu, teslimatlarda eksik kesilen ceza miktarının ise 35.440,00 TL olduğunu, menfi zarar ve eksik kesilen ceza bedelinin fazla kesilen teminat bedeli 5.220,00 TL mahsup edildikten sonra kurumun 59.965,91 TL alacağının bulunduğunu, ikinci ihale ilanı olarak kurum tarafından 944,00 TL ilan bedeli ödendiğini, firmadan söz konusu alacağın tahsil edilemediğini, bu nedenle fazlaya dair talep ve dava haklarının saklı kalması kaydıyla şimdilik 60.909,91 TL nin 30/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili mahkememize verdiği 11/03/2013 havale tarihli cevap dilekçesiyle, müvekkilinin ediminin eser niteliğinde olduğunu, müvekkilinin edimini % 75 oranında yerine getirdiğini, kendisine bağlı olmayan nedenlerden ötürü % 25 lik edimin yerine getirilemediğini, bu nedenle % 25 oranında eksik alım yapılmasının talep edildiğini ancak kurumca kabul edilmediğini, ihale kanununun 19,20 ve 21 maddelerine göre sözleşmenin feshedilmesi halinde sözleşmenin feshedildiği tarihten sonra yapılmayan iş miktarına isabet eden teminat tutarının da birinci fıkra hükmüne göre güncellenerek yükleniciden tahsil edilir denmesine karşılık müvekkilinin teminatlarının davacı kurumca gelir kaydedildiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla müvekkilinin piyasada ki fiyat artışından kaynaklanan zarardan ancak sorumlu tutulabileceğini, davalı kurumun yüksek ihale bedelinden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin davacıya karşı Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin …. esas sayılı dosyasıyla alacak davası açtığını, bu dosya ile birleştirilmesine karar verilmesini ve teminatların hukuka aykırı olarak kesildiğinin tespiti ve hüküm altına alınmasını, hukuka aykırı olarak ihalelerden yasaklanması nedeniyle uğramış olduğu zararın tespitini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, ihale sözleşmesi ile üstlenilen edimin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle uğranılan zararın tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında, davacı kurumdan ihale yoluyla mal teslimini üstlenen davalının üstlendiği malı süresinde ve sonrasında verilen cezalı sürede teslim edemediği yolunda ihtilaf yoktur. İhtilaf davacının iki ihale arasındaki farkı ve cezai şartı talepte haklı olup olmadığı noktasındadır.
Mali Müşavir Volkan Altun 16/09/2013 tarihli raporunda; davalı tarafın davacı kuruma 28/03/2011 tarihinde 5.700 kg, 18/04/2011 tarihinde 11.261 kg, 23/05/2011 tarihinde 5.680 kg, 24/06/2011 tarihinde ise 1.776 kg toplam ise 24.417 kg malzeme teslim ettiği ve 10.583 kg malzeme tesliminin davalı tarafından yapılmadığı, ihaleler arası 34.816,29 TL bedel farkının ortaya çıktığını rapor etmiştir.
Yine aynı bilirkişi 16/07/2014 havale tarihli ek raporunda; tarafların itirazlarının değerlendirildiğini, davacının davalıdan 60.859,89 TL alacaklı olduğu sonuç ve kanaatine varmıştır.
Toplanan deliller, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamından, davacının MKE kurumuna bağlı Mühimmat Fabrikası Müdürlüğünün ihtiyacı olan 35.000 KG alüminyum Çubuk malzemesinin yapılan ihalesi sonucunda 05/01/2011 tarih ve 73 nolu sözleşme ile … Çelik Boru Kimya Mad. Mak. Nak. San. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti nin ihale yoluyla üstlendiği, davalının üstlendiği bu işin % 75 ini yerine getirdiği, kalan % 25 inin yerine getirilmediği için davacı tarafından ihale şartlarının yerine getirilmediği için sözleşmenin feshedildiği, yeniden yapılan ihale sonucunda 5,25 Euro/Kg birim fiyat üzerinden … alüminyum A.Ş den ihtiyaçlarının karşılandığı, ihale farkı ve masrafına dönük talebin haklı bulunduğu, ancak taraflar arasındaki sözleşmeye göre belirlenen ceza ifaya ekli cezai şart niteliğinde olup ifa edilmemiş kısım için istenemeyeceği, ifa edilmiş bölüm için ise faturalara göre ihtirazi kayıtsız tahsil edilmiş bulunduğu göz önüne alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkememizden verilen 27/11/2014 tarih ve 2013/97 Esas, 2014/800 Karar sayılı kararı T.C. Yargıtay 3.Hukuk Dairesi’nin 2020/4507 Esas, 2020/7863 Karar sayılı ilamıyla ” Hükme esas alınan bilirkişi raporunda idare zararı belirlenirken davacı ile davalı arasındaki sözleşmedeki birim fiyat ile ikinci ihaledeki birim fiyat arasındaki fark esas alınmıştır. Oysaki dosya içerisine alınan ihale dökümanları incelendiğinde, ilk ihalede davacıdan başka iki tane daha teklif veren olduğu anlaşılmaktadır. O halde mahkemece, anılan bu hususlar değerlendirilerek, bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle ilk ihaledeki en iyi ikinci teklif ile ikinci ihaledeki teklif arasındaki farkın hesaplattırılarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.” şeklinde karar verildiği, dosyanın yeniden karar vermek üzere mahkememize gönderildiği, bozma sonrası mahkememizin yeni esasına kaydedildiği görülmüştür.
Mahkememizce Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 2020/3966 Esas, 2021/5064 Karar sayılı 15/06/2021 tarihli bozma ilamına uyulduğu, dosyanın bozma öncesi mahkememizce hükmü esas alınan bilirkişi raporunu hazırlayan bilirkişiye tevdi edilerek bozma doğrultusunda ek rapor hazırlanması istenildiği, bilirkişi Mali Müşavir Volkan Altun 22/03/2022 tarihli raporunda; ihaleye katılanlar ve teklif edilen fiyatların tabloda gösterildiğini, ikinci en avantajlı teklifin 10,73 TL birim fiyat ve 375.550,00 TL ile Kevser Özgül olduğunu, ihalenin ise 5,25 Euro (12,33 TL ) birim fiyat üzerinden … Alüminyum firmasında kaldığını, bu duruma göre en iyi ikinci teklif ikinci ihaledeki teklif arasındaki fark hesaplanması ise; ilk ihalede en iyi ikinci teklif 10,73 TL, ikinci ihaledeki teklifin ise 12,33 TL olduğunu aradaki farkın ise 12,33 TL – 10,73 TL =1,60 TL eksik teslim nedeniyle ihaleye çıkılan miktarın ise 10.583 kg olduğunu, ihale farkından doğan zararın ise 16.932,80 TL olduğu yönünde rapor sunmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyulduğu, bozma doğrultusunda Mali Müşavir bilirkişiden 22/03/2022 tarihli raporun alındığı, söz konusu rapora göre ihale farkından doğan zararın 16.932,80 TL olduğunun rapor edildiği, söz konusu raporun usul ve yasaya uygun olarak hazırlanması, denetime elverişli olması sebebiyle mahkememizce kabul edilmiş olup, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacının davasının 944,00 TL ikinci ihale ilan ve masrafı, bilirkişi raporunda hazırlanan 16.982,80 TL ihale farkı masrafı olmak üzere toplam 17.876,80 TL yönünden davanın kabulünün gerektiği, söz konusu bedele davanın temerrüt tarihi olan 30/08/2012 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi gerektiği yine cezai şart yönünden yapılan değerlendirmede; taraflar arasındaki sözleşmeye göre belirlenen ceza, ifaya ekli olup cezai şart niteliğinde olup ifa edilmemiş kısım için istenemeyeceği, ifa edilmiş bölüm için ise faturalara göre itirazı kayıtsız tahsil edilmiş bulunduğu göz önüne alındığında cezai şart talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; 17.876,80 TL nin 30/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 1.221,16-TL olduğundan peşin alınan 1.040,20-TL harcının mahsubu ile bakiye 180,96-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 1.040,20-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 39,55-TL harç toplamı, 1.199,00 TL tebligat ve posta masrafı, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.238,35 TL yargılama giderinin red kabul oranına göre hesaplanan 363,45 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yatırılan 70,00 TL posta masrafının kabul red oranına göre hesaplanan 49,45 TL sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısım var ise karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden 15 günlük süre içerisinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza