Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/782 E. 2022/393 K. 25.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/782 Esas – 2022/393
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/782 Esas
KARAR NO : 2022/393

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/12/2021
KARAR TARİHİ : 25/05/2022
KR.YZL.TARİHİ : 24/06/2022

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket üstlendiği projelerde yürürlükteki kanun ve yönetmelik hükümleri esas alınarak Isı Pay Ölçer ve Elektrik, Su, Doğalgaz Sayaçlarının okunması, paylaştırılması ve gider bildirimlerini düzenlenmesi ve iletilmesi işiyle iştigal ettiğini, davacı müvekkili şirket ile davalı şirket arasında akdedilen 23.02.2021 tarihli Cihaz Üretim ve Satış Sözleşmesi (“Sözleşme”) ile belirlenen tür ve niteliklerde 100 adet GSM Modem’in üretilmesi ve 24.07.2021 tarihine kadar müvekkili şirkete teslim edilmesi konusunda anlaşma sağlandığını, müvekkili şirket, Sözleşme Madde 4 kapsamında belirlenen 3.000 USD (Amerikan Doları) karşılığı TCMB güncel USD/TR kuru karşılığı 25.134 TL avans ödemesini 24.02.2021 tarihinde davalı şirketin banka hesabına ödeyerek yükümlülüğünü yerine getirdiğini, sonrasında davalı şirketin üretim faaliyetlerine başlanması beklenmişse de davalı şirket tarafından sözleşmeden doğan hiçbir yükümlülük yerine getirilmediğini, üretim faaliyetleri gerçekleştirilmemiş ürünler hiçbir şekilde teslim edilmediğini, davacı müvekkili şirket keşide ettiği … 29.07.2021 tarihli ihtarnamesiyle davalı tarafından teslim taahhüdünün yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshederek ödenen 25.134 TL avans ödemesinin iadesini talep ettiğini, davalı şirket, hammadde sıkıntısı, ekonomik darboğaz ve benzeri ifadelerle gecikme yaşandığını belirterek avans ödemesinin iadesinden kaçındığını müvekkiline bildirmişse de davalı şirket, sözleşmenin akdedildiği 23.02.2021 tarihinden teslim taahhüdü tarihine kadar geçen aylarca hiçbir zaman hiçbir aşamada hammadde sorunuyla ilgili yazılı veya sözlü bir bildirimde bulunmadığını, ek süre talebi olmadığını, dolayısıyla davalı şirketin avans iadesinden kaçınabilmesinin hiçbir haklı nedeni bulunmadığını, bununla birlikte davalı şirketin, uzmanlık alanında basiretli bir tacir gibi davranmamış olmaması nedeniyle doğabilecek zararlardan müvekkilinin sorumlu tutulabilmesinin mümkün olmadığını ancak buna rağmen davalı şirket avans iadesini gerçekleştirmediği için icra takibinin başlatıldığını, davanın kabulüne, davalı borçlu tarafın Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına sunulan borca ve ferilerine itirazın iptalini, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibin devamını, icra takibine haksız ve kötü niyetle itiraz eden davalı aleyhinde %20’den az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraflar tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin talepleri üzerine müvekkili şirket ile akit imzalandığı, davacı şirket yetkilisi GPRS’li MBUS protokollü bir cihaz istediğini, Müvekkil şirket yetkilisi, yapabileceklerini söylediğini; ancak böyle bir firünleri olmadığı ve dolayısıyla sırf davacı şirket için özgün bir çalışma yapacaklarını, bundan dolayı da AR-GE(Araştırma-Geliştirme) parası almaları gerektiğini söylediğini, bunun üzerine davacı şirket yetkilisi, size 100 tane alma taahhüdü verelim siz bizden AR-GE ücreti kesmeyin dediğini, Müvekkil de entegrasyon yazılım hizmetine verilen emek hariç olduğundan sadece AR-GE hizmeti yönünde öne sürülen bu söyleme karşı iyi niyet gösterdiğini ve sözleşmenin akdedildiğini, müvekkil şirket yetkilisi de davacı şirkete özgü bir yazılım hazırlanacağım ve emek verileceği için önden ücret almaları gerektiğini söylediğini ayrıca müvekkil şirket iyi niyet göstergesi olarak, cihazları sistemlerine entegre edebilmeleri için, onlara özgü hazırlanan cihaza entegreli entegrasyon yazılımı da davacının talebi üzerine ivedi olarak hazırlayıp, davacı şirket yetkilisine 04.03.2021 tarihinde saat 13.49’da entegrasyon yazılımı WhatsApp üzerinden arşiv dosyası olarak davacı şirket yetkilisine teslim ettiğini, entegrasyon yazılımı tesliminden sonra 08.03.2021 tarihinde detaylı anlatım ile yazılımım kullanılımın anlatıklığı ve müvekkili tarafından hazırlanan bu özgün yazılımın da kaynak kodlarının davacıya teslim edildiği, davacıya, müvekkil tarafından verilen yazılım hizmeti sonrasında diğer ifa edilecek hizmet olan donanımın hazırlanması çip krizi tedariğinin ortaya çıkması, tedarikte temin sürelerinin 524 hafta olarak verilmesi ve bu nedenle müvekkil şirketin elinde olmayan kusuru olmaksızın ortaya çıkan sonradan ifa imkansızlığı durumu dolayısıyla imkansız hale geldiğini, bu durum nedeniyle davacı şirketten süre istenildiği, davacı şirketin haksız ve mesnetsiz olarak basiretli tacir gibi davranmayarak iyi niyetle bağdaşmayacak şekilde sözleşmeyi feshettiğini ve verilen yazılım hizmetini görmezden gelerek verdiği kısmi ödemenin tamamını geri istediğini davacının sözleşme sadakat yükümlülüğüne aykırı davranarak sözleşmeyi haksız ve mesnetsiz şekilde 29,07.2021 tarihinde tek taraflı olarak feshi nedeniyle müvekkilin TTK 20.madde gereği verdiği hizmetlere karşılık olarak ücretin bir kısınını mahsup ettiğini, ayrıca davacıya 02.08.2021 tarihinde ihtarname gönderilerek bakiye ücret de istendiği, davacı şirketin, kendisine özgün hazırlanan bu yazılım yok sayıp işbu haksız dava ile verilen ücreti faiz ve ferileriyle birlikte tamamını istediğini belirterek, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibinin iptalini, icra takibi nedeniyle davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve ücret-i vekaletin davacıya tahmilini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME : Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak için başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Dava açılmadan evvel arabulucuya müracaat edilmiş olup işbu dava şartı yerine getirilmiştir.
Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları getirtilerek dosya kapsamına alınmıştır.
Davanın dayanağı olan Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacının davalı aleyhine 23.02.2021 tarihli sözleşmeye dayalı olarak toplam 25.560,76 TL alacak için adi haciz yoluyla icra takibi başlattığı, davalıya ödeme emrinin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ve davalının süresi içinde borca ve ferilerine itiraz etmesi ile takibin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflarca bildirilen deliller toplandıktan sonra davalının savunduğu şekilde hazırlanan bir yazılım hizmeti bulunup bulunmadığı, varsa bu yazılımın taraflar arasındaki sözleşmenin konusuyla ilgisi ve konusuna dahil olup olmadığı, sözleşme konusuna dahil ise işin ne kadarlık bir bölümünün yerine getirildiğinin belirlenmesi ve ayrıca yerine getirilmesi söz konusu olan muhtemel yazılımın dava tarihi itibariyle değerinin tespiti amacıyla HMK. nın 273. maddesi gereğince bilgisayar mühendisi bilirkişi marifeti ile rapor düzenlenilmesine karar verilmekle, bilirkişi tarafından sunulan 25/04/2022 tarihli raporda; yapılan yazılımın incelenmesi neticesinde davalının savunduğu şekilde hazırlanan bir yazılım hizmetinin bulunduğu, yapılan yazılımın taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 5. Maddesinin alt maddesi olan (5.6) “Üretici’nin GSM Modem ENERJİST Web Panel Entegresyonu” maddesini kapsadığı, yapılan yazılım, sözleşme ve işin incelenmesi neticesinde %15’lik bir bölümün yerine getirildiği, söz konusu yazılımın dava tarihi itibari ile değerinin, yazılımın karmaşıklık düzeyi, harcanan mesai ve emek karşılığı göz önünde buldurularak tahmini olarak 7.500,00-TL olduğu, yapılan yazılımın, GSM Modem cihazları olmadan bir işlevselliğinin olamayacağı ve davacı tarafça bu yazılımın GSM modem cihazları olmadan kullanılamayacağı rapor edilmiştir.
Taraflarca bildirilen deliller toplandıktan sonra davalının savunduğu şekilde hazırlanan bir yazılım hizmeti bulunup bulunmadığı, varsa bu yazılımın taraflar arasındaki sözleşmenin konusuyla ilgisi ve konusuna dahil olup olmadığı, sözleşme konusuna dahil ise işin ne kadarlık bir bölümünün yerine getirildiğinin belirlenmesi ve ayrıca yerine getirilmesi söz konusu olan muhtemel yazılımın dava tarihi itibariyle değerinin tespiti amacıyla HMK. nın 273. maddesi gereğince bilgisayar mühendisi bilirkişi marifeti ile rapor düzenlenilmesine karar verilmekle, bilirkişi tarafından sunulan 25/04/2022 tarihli raporda, yapılan yazılımın incelenmesi neticesinde davalının savunduğu şekilde hazırlanan bir yazılım hizmetinin bulunduğu, yapılan yazılımın taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 5. Maddesinin alt maddesi olan (5.6) “Üretici’nin GSM Modem ENERJİST Web Panel Entegresyonu” maddesini kapsadığı, yapılan yazılım, sözleşme ve işin incelenmesi neticesinde %15’lik bir bölümün yerine getirildiği, söz konusu yazılımın dava tarihi itibari ile değerinin, yazılımın karmaşıklık düzeyi, harcanan mesai ve emek karşılığı göz önünde buldurularak tahmini olarak 7.500,00-TL olduğu, yapılan yazılımın, GSM Modem cihazları olmadan bir işlevselliğinin olamayacağı ve davacı tarafça bu yazılımın GSM modem cihazları olmadan kullanılamayacağı rapor edilmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilafın; taraflarca imzalandığı sabit olan 23/02/2021 tarihli sözleşme uyarınca tarafların üzerlerine düşen yükümlülükleri zamanında yerine getirip getirmedikleri, yerine getirmemiş iseler nedenleri, davacının sözleşmeyi fesihte haklı olup olmadığı, haklı olması halinde avans olarak ödenen bedelin iadesinin gerekip gerekmediği ve bu kapsamda davacı tarafından yapılan takibe itirazın haksız olup olmadığı noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Davacı, davalı ile 100 adet GSM modem üretilmesi ve 24/07/2021 tarihine kadar kendilerine teslimini öngören 23/02/2021 tarihli sözleşme imzaladıklarını, işbu sözleşme kapsamında davalıya 3.000,00 USD karşılığı 25.134,00 TL avans ödemesi yaptıklarını, davalının sözleşme kapsamında yüklenen edimi süresi içerisinde yerine getirmemesi üzerine 29/07/2021 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiklerini, fesihten sonra ödedikleri avansın iadesi için başlattıkları icra takibine davalının haksız bir şekilde itiraz ettiğini iddia ederek eldeki davayı açmıştır. Davalı, davacının iddialarının doğru olmadığını, pandemi ve benzeri nedenlerle öngörülen sürede ifayı sağlayamadıklarını, imzalanan sözleşme kapsamında özgün bir yazılımı hazırlayarak davacıya teslim ettiklerini, davacının ek süre talebini kabul etmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Dosya kapsamına ve yukarıda ayrıntılarına yer verilen bilirkişi raporuna göre; taraflar arasındaki sözleşmenin, hem GSM modem cihazı hem de bu cihazlara ait yazılımın üretilmesini konu aldığı, davalının sözleşme süresi içerisinde üzerine düşen edimlerin %85’lik bölümünü yerine getirmediği, yerine getirdiği bölümün toplam işin yaklaşık %15’ini teşkil ettiği, yerine getirilen %15’lik bölümün yazılım kısmına ilişkin olduğu ve bu yazılımın yapılması öngörülen GSM modem cihazları olmadan herhangi bir işlevselliğinin ve kullanımının olmayacağı, böylelikle davacının sözleşmeyi feshetmesinin haklı olduğu ve başlangıçta vermiş olduğu avansın iadesinin gerektiği, covid pandemisi nedeniyle modemlerin yapılamadığına dair davalı savunmasının, davalının modem üretimi için gerekli tüm çabayı gösterdiğine dair dosyaya sunulmuş her hangi bir delil bulunmaması nedeniyle yerinde görülmediği, üretilen yazılımın başlı başına bir kullanımının olmaması karşısında üretilen kısma ilişkin ücretin toplam ödemeden düşülmesinin gerekmediği, davalıya avans olarak ödenen miktarın 25.134,00 TL olduğu ve davacıya iadesinin gerektiği kanaatiyle davanın asıl alacak yönünden kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı, takip talebinde takip tarihine kadar işlemiş faiz isteminde de bulunmuştur. Ödenen avansın iadesi için davacı tarafından keşide edilen ihtarnamenin davalıya tebliğinden itibaren davalıya geri ödeme için 3 günlük süre tanınmış ise de, ihtarnamenin davalıya tebliğine ilişkin tebliğ belgesi dosyaya sunulmadığından işlemiş faiz istemi kabul edilmemiştir. Davacının davaya konu ettiği miktarın likit olması ve yapılan takibe itirazın haksızlığı karşısında asıl alacak miktarı üzerinden %20 oranı ile icra inkar tazminatına da hükmedilmiş ve neticeten aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM:Nedenleri gerekçeli kararda açıklanacağı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davalının Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın 25.134,00 TL asıl alacak bakımından iptali ile takibin kaldığı yerden aynı şartlarda devamına,
5.026,80 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 1.716,90 TL olduğundan, peşin alınan 308,72 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.408,18 TL ‘nin davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk 1.320,00 TL’nin, 1.297,96 TL’sinin davalıdan, geri kalan 22,04-TL’sinin davacıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
4-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 426,76 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan 376,52 TL harç toplamı ile 1.044,00 TL posta, tebligat, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.420,52 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 1.396,80-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/05/2022