Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/721 E. 2022/831 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/721 Esas
KARAR NO : 2022/831
DAVA : Alacak ( Eser Sözleşmesinden kaynaklanan )
DAVA TARİHİ : 09/12/2013
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/02/2014
KARAR TARİHİ : 14/12/2022
KR.YZL.TARİHİ : 06/01/2023

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile aralarında …01.2018 tarihli sözleşme imzalayarak 30.000, adet zarf teslimini üstlendiklerini ve malları 2 parti halinde teslim ettiklerini 122.265,00 TL ürün bedeli ve 10.000,00 TL kesin teminat mektubu verdiklerini, bir kısım malların tesliminden sonra bedellerinin ödendiğini ancak ürün bedeli, ardiye bedeli ve teminat bedeli ödenmediğinden bahisle 134.250,06 TL miktarın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil İdare tarafından müşteri dairenin ihtiyacını karşılamak amacıyla muhtelif zarf için ihale yapılması sonucu davacı firmaya ile 23/01/2012 tarihinde 2012/III-6 sayılı sözleşme imzalandığını, sözleşme gereği, 1. Parti 15.00kutuya mahsuben 7.770 kutu zarfın teknik şartnameye uygun olarak teslim edildiği, ancak daha sonra teslim edilen 1. Parti bakiye 7230 kutu ile 2. Parti 15.000 kutu olmak üzere toplam 22.230 kutu zarfın sözleşme şartlarına ve teknik şartnamesine uygun olmadığı tespit edildiğini, red konusu malzemelerin uygunları ile değiştirilerek teslim edilmesi hususu davacı firmaya 22/03/2012 tarihinde bildirildiğini ve bu yazının firma tarafından tebliğ alındığını, ancak davacı firma tarafından ret konusu malzemelerin yerine uygunlarının teslim edilmediğini, müvekkil İdare tarafından davacı firmaya gönderilen tüm bildirimlere rağmen söz konusu malzemelerin teslim alınmaması üzerine davacı firmaya 02/07/2012 tarihinde ihtarname çekildiği ve 22.230 kutunun 10 gün içerisinde sözleşme şartlarına ve teknik şartnameye uygun olarak değiştirilmesinin istenildiğini aksi takdirde sözleme ve eki şartnamenin fesih ile ilgili hükümlerin uygulanacağı ihtarı ile bildirildiğini, davacı firma tarafından malzemelerin sözleşme hükümlerine ve teknik şartnameye uygun olarak teslim edilmemesi nedeni ile firmanın sözleşmesi feshedilerek 10.000 TL tutarındaki kesin teminatı irat kaydedildiğini, sözleşme tutarının ifa olunmayan kısmının %10 ‘una tekamül eden 12.226,28 TL cezai şart 201,74 TL fesih damga vergisi ile 1.833,90 TL ardiye ücreti olmak üzere toplam 14.262,14 TL’nin tahsiline ve firmanın 1 yıl süreyle Ofis İhalelerine iştirak ettirilmemesine karar verildiğini, söz konusu kararın davacının kayıtsız şartsız hükümlerini kabul ettiği sözleşme ve eki ticari şartname hükümlerine dayandığını bu nedenle müvekkil İdarenin davacıya borlu olmadığı gibi davacıdan alacaklı olduğunu bu nedenle davanın reddine ve yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin muhtelif zarf ihtiyacının karşılanması için ihale yapıldığını, ihale sonucunda davalı şirket ile yapılan sözleşme uyarınca 30.000 kutu kese zarfın 165.000 TL karşılığında sipariş edildiğini, ancak 22230 kutu zarfın sözleşme şartlarına ve teknik şartnameye uygun olmadığının tespit edildiğini, bu konuda davalıya ihtarname gönderildiğini,herhangi bir cevap verilmemesi üzerine davalı ile yapılan sözleşmenin feshedildiğini, bu sözleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan takibe davalı tarafından itiraz edildiğini, itirazın hukuka aykırı olduğunu iddia ederek, davalının icra dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına ve alacağın yüzde 40’ından az olmamak üzere davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinden … alacağın tahsili, birleşen dava ise sözleşmenin feshinden kaynaklanan cezai şart, ardiye ücreti ve damga vergisi alacağının tahsili amacıyla yapılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptâli talebinden ibarettir.
Birleşen dosya dayanağı, … Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan icra takibine ilişkin Ankara …İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasının ilgili evraklarının incelenmesinde; …’nun 12.226,50 TL cezai şart, 2.061,24 TL cezai şarta işlemiş faiz, 201,74 TL fesih damga vergisi, 34,15 TL damga vergisine işlemiş faiz, 1.883,90 TL ardiye ücreti ve 317,91 TL ardiye ücretine işlemiş faiz olmak üzere toplam 16.725,44 TL alacak için icra takibi başlattığı, davalının süresi içerisinde takibe itiraz etmesi üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Mahkememiz’in 04/03/2016 tarih, 2014/693 Esas ve 2016/177 Karar sayılı asıl davanın kabulüne dair kararının davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 15. Hukuk dairesinin 13/12/2018 tarih, 2018/3441 Esas ve 2018/5045 Karar sayılı ilamı ile; ” Dava dosyasının Ankara .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile irtibatlı bulunması karşısında her iki davanın birleştirilmesi ve birlikte değerlendirilmesi gerektiğinden” bahisle mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememiz’in 12/06/2019 tarih, 2019/33 Esas ve 2019/530 Karar sayılı kararı ile asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, kararının davalı birleşen dosya davacısı … Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 13/01/2021 tarih, 2020/742 Esas ve 2021/30 Karar sayılı ilamı ile; “….Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin eki niteliğinde olan İç Piyasadan Yapılacak Satın Almalara İlişkin Ticari Şartname’nin “Muayene ve Tesellüm” başlıklı 18. maddesinde; yapılan muayene sonucu mallar reddedilip yüklenici tarafından süresi içinde itiraz edilirse, idarenin göstereceği resmi bir kuruluşa ikinci muayene yaptırılarak itiraz konusu kısımların inceleneceği, ikinci muayene sonucu düzenlenen raporun kesin olup, anlaşmazlığın mahkemelere intikali halinde taraflarca nihai belge olarak kabul edilip başkaca bir delil ileri sürülemeyeceği kararlaştırılmıştır. Satın Almalara İlişkin Ticari Şartname’nin 18. maddesinde sözleşme konusu olup temin ve teslim edilen malın denetim ve muayenesi ile ilgili yapılan düzenlemeler, sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın 193. maddesi hükümleri gereği belirli bir hususun ispatı için yapılmış delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan görevi gereği mahkemeler ve temyiz halinde Yargıtay tarafından kendiliğinden gözetilir (Yargıtay 15. HD’nin 25.01.2008 gün 2006/5660 Esas 2008/407 Karar, 04.06.2014 gün 2013/5278 Esas 2014/3802 Karar sayılı ilamları). Buna göre mahkemece, sözleşme eki şartnamedeki prosedüre uygun olarak yapılan ilk muayene ve itiraz yapılmışsa itiraz üzerine ikinci muayene sonucu düzenlenen rapor, itiraz yapılmamışsa ilk muayene raporunun kesinleştiği gözetilerek davanın sonuçlandırılması gerekirken,bu hususta asıl ve birleşen davalarda değerlendirme yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın davalı-birleşen davacı yararına bozulması uygun bulunmuştur…” denilmek suretiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamı gereği davalı karşı davacı … ‘ya taraflar arasında imzalanan sözleşmenin eki niteliğindeki iç piyasada yapılacak satın almalara ilişkin ticari şartnamenin 18.maddesi uyarınca yapılan ilk ve ikinci muayene tutanaklarının olup olmadığının ve varsa her iki muayeneye ait raporların gönderilmesi için yazılan müzekkereye verilen 21/02/2022 tarihli cevabi yazı ve eklerinde; ” … Zarf Kağıt… Ltd Şti’nin iki ayrı teslimatına ait malzemelerin ilk muayenelerinin yapıldığı, söz konusu firmanın muayene sonucu reddedilen ürünlere ilişkin olarak yeniden ikinci muayene talebinde bulunmadığı” belirtilmiştir.
Davalı/ karşı davacı …’ya tekrar müzekkere yazılarak muayene raporlarının davacı-karşı davalıya tebliğ edilip edilmediğinin, tebliğ edilmiş ise buna ilişkin tebligat parçalarının gönderilmesinin istenildiği, 31/03/2022 tarihli cevabi yazı ve eklerinde; ” Muayene raporlarının … Zarf Kağıt… Ltd Şti’ye tebliğ edildiği” belirtilmiştir.
Birleşen dosya kapsamında davalı karşı/davacı …’nun iddia ettiği alacak kalemlerinin takip tarihi itibari ile hesaplanması amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 01/09/2022 tarihli bilirkişi raporunda; yapılan inceleme ve hesaplama sonucunda, takip tarihi itibariyle alacak kalemleri, 12.226,50 TL Cezai Şart, 2.061,24 TL Avans Faizi, 1.883,90 TL Cezai Şart, 317,91 TL Avans Faizi, 201,74 TL Fesih Damga Vergisi, 34,09 TL Avans Faizi olmak üzere toplam 16.725,38 TL olduğu rapor edilmiştir.
Tarafların itirazlarının değerlendirilmesi ve düzenlenen raporda hesaplamaların neye göre (sözleşme-şartnamenin hangi hükümleri ve hangi kriterler) yapıldığı hususunda açıklamada bulunulmadığından bu hususların açıklığa kavuşturulması amacıyla bilirkişiden ek rapor alınması amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 26/10/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda; alacak kalemlerinin dayanakları açıklanmak suretiyle birleşen dosya davacısı … Genel Müdürlüğü’nün alacağı 12.226,50 TL cezai şart, 2.061,24 TL cezai şarta işlemiş faiz, 201,74 TL fesih damga vergisi, 34,09 TL damga vergisine işlemiş faiz, 1.883,90 TL ardiye ücreti ve 317,91 TL ardiye ücretine işlemiş faiz olmak üzere toplam 16.725,38‬ TL olarak belirlenmiştir.
Dosya kapsamında; davacı/birleşen davalı yüklenici, davalı/birleşen davacı ise iş sahibidir. Asıl dosyada davacı yüklenici vekili, davalı iş sahibi ile aralarında imzalanan …01.2012 tarihli sözleşme gereği 30.000 adet zarf teslimini üstlendiklerini ve malları 2 parti halinde teslim ederek 10.000,00 TL kesin teminat mektubu verdiklerini,davalı iş sahibi idarenin teslim edilen bir kısım zarfların teknik şartnameye uygun olmadığı gerekçesiyle sözleşmeyi haksız olarak feshettiğinden bahisle bedeli ödenmeyen zarflara ilişkin 122.265,00 TL ürün bedeli, ardiye bedeli ve 10.000,00 TL nakde çevrilen kesin teminat bedeli olmak üzere toplam 134.250,06 TL alacağın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davalı idare ise teslim edilen zarfların şartnamesine uygun olmadığından davanın reddini savunmuştur. Birleşen davada ise davacı idare, teslim edilen 22.230 kutu zarfın sözleşme şartlarına ve teknik şartnameye uygun olmadığının tespiti üzerine sözleşmenin feshedildiğinden bahisle, sözleşmeden kaynaklanan 12.226,50 TL cezai şart alacağı, 1.883,90 TL ardiye ücreti ve 201,74 TL fesih damga vergisi alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptâlini istemiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin eki niteliğinde olan İç Piyasadan Yapılacak Satın Almalara İlişkin Ticari Şartname’nin “Muayene ve Tesellüm” başlıklı 18. maddesinde; yapılan muayene sonucu mallar reddedilip yüklenici tarafından süresi içinde itiraz edilirse, idarenin göstereceği resmi bir kuruluşa ikinci muayene yaptırılarak itiraz konusu kısımların inceleneceği, ikinci muayene sonucu düzenlenen raporun kesin olup, anlaşmazlığın mahkemelere intikali halinde taraflarca nihai belge olarak kabul edilip başkaca bir delil ileri sürülemeyeceği kararlaştırılmıştır.
Satın Almalara İlişkin Ticari Şartname’nin 18. maddesinde sözleşme konusu olup temin ve teslim edilen malın denetim ve muayenesi ile ilgili yapılan düzenlemeler, sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın 193. maddesi hükümleri gereği belirli bir hususun ispatı için yapılmış delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan görevi gereği mahkemeler ve temyiz halinde Yargıtay tarafından kendiliğinden gözetilecektir. (Yargıtay 15. HD’nin 25.01.2008 gün 2006/5660 Esas 2008/407 Karar, 04.06.2014 gün 2013/5278 Esas 2014/3802 Karar sayılı ilamları). Buna göre taraflar arasındaki ihtilaf, sözleşme eki şartnamedeki prosedüre uygun olarak yapılan ilk muayene ve itiraz yapılmışsa itiraz üzerine ikinci muayene sonucu düzenlenen rapor, itiraz yapılmamışsa ilk muayene raporunun kesinleştiği gözetilmek suretiyle çözülecektir.
Yargıtay bozma ilamından sonra, ilk muayene raporunun davacı/birleşen dosya davalısına tebliğ edilip edilmediği ve edilmişse itirazda bulunup bulunmadığı … Genel Müdürlüğü’nden sorulmuş, … Genel Müdürlüğünce verilen yukarıda ayrıntıları yazılı cevabi yazılarda; ilk muayene raporunun tebliğ edildiği ve herhangi bir itiraza uğramadığı belirtilerek buna ilişkin tüm belgeler gönderilmiştir. Davacı/birleşen dosya davalısı yüklenici şirketin muayene raporuna itiraz etmemiş olması nediyle yapılan ilk muayene raporunun kesinleştiği, böylelikle ihale konusu zarfların sözleşme şartlarına ve teknik şartnameye uygun olmadığı anlaşılmıştır. O halde; … Genel Müdürlüğü’nün sözleşmeyi feshetmesi haklı olup bu haklı fesih karşısında davacı/birleşen dosya davalısının açmış olduğu davanın reddi gerekmiştir.
Birleşen davaya gelince; yukarıda da belirtildiği üzere … Genel Müdürlüğü’nün teslim edilen zarfların sözleşme ve teknik şartnameye uygun olmadığı gerekçesiyle sözleşmeyi feshetmesi haklıdır.
2012/III-6 nolu …01.2012 tarihli Sözleşme’nin eki Ticari Şartnamenin;
” 24-1/c maddesinde; Sözleşmenin akdinden sonra yüklenici, sözleşme hükümlerine kısmen veya tamamen riayet etmez veya taahhüdünü yerine getirmez ise, protesto keşidesini müteakip bir hüküm almaksızın sözleşmeyi feshetmeye ofis yetkilidir. Sözleşme feshedildiği takdirde yüklenicinin kesin teminatı irad kaydolunur. Durum yükleniciye yazılı olarak bildirilir. Fesih halinde taahhüdün ifa olunmayan kısmına ait tutarın %10’una tekabül eden miktar cezai şart olarak alınır. Aynca yüklenici nam ve hesabına ihaleye çıkılmaz. İrad kaydolunan teminat cezai şarttan mansup edilmez. Bu hallerde yüklenicinin borç ve alacağı tasfiye edilir ve yüklenici 1 yıla kadar bir süre ile Ofis ihalelerine iştirak ettirilmeyebilir.
33. maddesinde; Bu şartname mevzuu olan satınalmaların ihalesi, devri ve feshi ile ilgili her türlü vergi,resim ve sair masraflar yükleniciye ait olacaktır. Ancak usule uygun olarak hesaplanan Katma Değer Vergisi Ofisçe karşılanacaktır.”
20. Maddesinde; Reddedildiği için yükleniciye geri verilmesi gereken malzeme reddin tebellüğünü takip eden on gün içinde, yüklenici tarafından geri alınarak götürülecektir. Bu müddet zarfında malzeme geri alınarak götürülmezse, yükleniciden; bu süreyi takip eden beher gün için, reddedilen malzeme bedelinin onbin’de beş’i ölçüsünde ardiye ücreti alınacaktır. Ancak, alınacak bu ardiye ücreti, hiçbir zaman (30) günden fazla olamaz.” hükümlerine yer verilmiştir. Bu hükümlere göre davalı/birleşen dosya davacısı …’nun cezai şarta hak kazandığı, ayrıca ardiye ücreti ve fesih damga vergisini yükleniciden isteyebileceği anlaşılmaktadır. Bilirkişi …. tarafından hazırlanan 25/10/2022 tarihli ek raporda; …’nun talep edebileceği cezai şart, ardiye ücreti ve fesih damga vergisi miktarları belirlenmiş olup belirlenen miktarların dosyaya yansıyan bilgi ve belgelere uygun olması karşısında bilirkişi tarafından hesaplanan miktarlar üzerinden … Genel Müdürlüğü’nün başlatmış olduğu icra takibine yapılan itirazın iptaline karar verilmiştir. Davalı-birleşen dosya davacısı, icra inkar tazminatı isteminde de bulunmuş ise de; alacağın yargılamayı gerektirir nitelikte olup likit olmadığı gözetilerek icra inkar tazminatı isteminin reddi gerekmiş ve neticeten aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-Asıl davanın REDDİNE,
1-Alınması gereken 80,70-TL maktu harcın, peşin alınan 2.292,75 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.212,05 TL harcın karar kesinleştiğinde, istek halinde yatırana iadesine,
2-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 21.173,50 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,

B-Birleşen davanın KABULÜNE,
Davalı … Zarf Kağıt Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited şirketinin Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın 12.226,50 TL cezai şart, 2.061,24 TL cezai şarta işlemiş faiz, 201,74 TL fesih damga vergisi, 34,09 TL damga vergisine işlemiş faiz, 1.883,90 TL ardiye ücreti ve 317,91 TL ardiye ücretine işlemiş faiz olmak üzere toplam 16.725,38‬ TL üzerinden iptali ile takibin kaldığı yerden aynı şartlarda devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
1-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 1.142,51 TL harçtan, peşin alınan 244,45 TL harcın mahsubu ile bakiye 898,06 TL karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
2-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 269,65 TL harç toplamı ve 1.410,88 TL posta, tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.680,53 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/12/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır