Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/693 E. 2022/477 K. 22.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/693 Esas
KARAR NO : 2022/477

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/09/2021
KARAR TARİHİ : 22/06/2022
KR.YZL.TARİHİ : 06/07/2022

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 05/09/2018 tarihinde müvekkil şirket adına kayıtlı sondaj makinasının …’ya satılmasının sözlü olarak kararlaştırıldığını, satım sözleşmesi yapılmaksızın, aracın devrinin satım bedelinin tamamlanmasının sonuna bırakıldığını, fakat müvekkiline sondaj makinasının bedelinin ödenmediğini, müvekkilinin mağdur edildiğini, davalı yanın, zilyetliği kendisine devredilmiş olan mal üzerinde, kendisinin veya başkasının yararına olarak, zilyetliğin devri amacı dışında tasarrufta bulunmakta ve herhangi bir bedel de ödemediğini, belirtilen tarihten itibaren müvekkile ait makina … kullanımında olduğunu, davalı yanın yaklaşık 36 ay süresince aracın zilyetliğini, aracın sahibinin iradesine aykırı olarak tasarrufunda bulundurduğunu, müvekkili tarafınca defaatle sondaj makinasının taraflarına iadesi talep edilmiş olmasına rağmen yıllardır dava konusu sondaj makinasının davalı yan tarafından kullanıldığını, günümüz piyasa koşullarında aylık kiralama bedeli dahi yüksek meblağları bulan dava konusu iş makinasının tarafımıza iade edilmemesi her geçen gün daha fazla maddi kayba neden olduğunu, bu nedenlerle mülkiyeti müvekkiline ait makinaya tedbiren el konulmasına, müvekkillerinin zararının tazmini yönünden fazlaya ilişkin her türlü dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla geriye dönük ecrimisilin hesaplanarak davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle mahkemenin görevsiz olduğunu, davacının tüzel kişilik olması ve sözleşme sahibinin ise gerçek kişi olması nedeni ile dava açma ehliyetinin yoksunluğundan dolayı davacı şirket hakkındaki husumet itirazında bulunduklarını, davacının müvekkili aleyhine ikame ettiği davanın haksız, mesnetsiz ve kötü niyetli olduğunu, karşı dava açmak ve sair cezai ve hukuki tüm hak ve talepleri saklı kalmak kaydı ile davacı şirketin davayı açmadan önce sondaj makinesini konu ederek keşidecilerinden biri … olan …. yevmiyeli ihtarnamesini, olayın muhatabı olmadığı halde usulsüz bir şekilde müvekkilinin oğlu …’ya yolladığını, sondaj makinalarının trafiğe kaydedilebilin araçlardan olmadığını, … markalı bir sondaj makinasının da bulunmadığını, sözünü ettikleri aracın yakalama ve hurda bir kamyon olduğunu bu sebeple alıcı … tarafından kullanılamadığı, davacı şirketin taraf olma ehliyetinden yoksun olduğunu, müvekkilinin … bu sondaj makinası ve makinanın üzerine monteli olduğu … markalı kamyonun satışında …, … Ltd. Şti ve … üçgeninde dolandırıldığını, karşı dava açmak ve sair cezai ve hukuki tüm hak ve talepleri saklı kalmak kaydı ile mahkemenin görevine dair itiraz ettiklerini, davacının tüzel kişilik olması ve fakat sözleşme sahibinin ise gerçek kişi … olması nedeni ile dava açma ehliyetinin yokluğuna bağlı olarak davacı … Ltd. Şti hakkındaki husumet itirazları ile son tutanağın imza tarihi itibari ile davada hak düşürücü süre itirazları nedeni ile esasa girilmeden görev yönünden, davanın ise hem aktif husumet yokluğundan, hem hak düşürücü süre nedeni ile hem de haksız, mesnetsiz olması nedeni ile reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME :Dava, geçersiz olduğu iddia edilen sözleşme kapsamında davalıya teslim edilen kamyon ve kamyona bağlı sondaj makinesinin iadesi ile bu araçların davalı tarafça haksız şekilde kullanılmasından kaynaklı bedelin ödenmesi istemine ilişkindir.
Dava ilk olarak 09/09/2021 tarihinde Ankara Gölbaşı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) açılmış, adı geçen mahkemenin 16/09/2021 tarihli kararı ile; Ankara Ticaret Mahkemeleri’nin yargı çevresinin, 01/09/2021 tarihinden itibaren Ankara ilinin mülki sınırları olarak belirlenmiş olması sebebiyle davanın usulden reddine karar verilerek dosya mahkememize gönderilmiştir.
Açılan bir davada ilk olarak dava şartlarının varlığının yada yokluğunun tespiti icap ettiğinden, davalının gerçek şahıs olması karşısında; öncelikle, mahkememizin görevli olup belirlenmesi bakımından davalının tacir olup olmadığının araştırılması gerekmiştir.
Bu kapsamda;
Gölbaşı Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na yazılan müzekkereye verilen 14/02/2022 tarihli cevabi yazıda; davalı …’nun odaya 31/12/2019 tarihine kadar kayıtlı olduğu, 31/12/2020 tarihinde maliye kaydının kapandığı, bu sebeple 30/11/2021 tarihinde Esnaf Odası’ndan kaydının resen silindiği bildirilmiştir.
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’na yazılan müzekkereye verilen 29/04/2022 tarihli cevabi yazıda; davalı …’nun 05/11/2019 tarihinde işe başladığı ve 31/12/2020 tarihinde işini terk ettiği, mükellef olduğu dönemlerde işletme hesabına göre defter tuttuğu bildirilmiştir.
Ticaret mahkemeleri sadece ticari davalar bakımından görevlidirler. Ticari davalar; mutlak ticari davalar, nispi ticari davalar ve yalnızca bir ticari işletmeyle ilgili olmasına rağmen ticari nitelikte kabul edilen davalar olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır. Birici gurupta, mutlak ticari davalar yer almaktadır. Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar, TTK’nın 4. maddesinde ve diğer bazı kanunların ilgili hükümlerinde açıkça gösterilmiştir. İkinci gurupta, nispi diğer ticari davalar yer almakta olup nispi ticari davalar, her iki tarafın tacir olduğu ve işin de tarafların ticari işletmesi ile ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. Bir davanın nispi ticari dava sayılabilmesi için hem her iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gerekir. Üçüncü grup ticari davalar ise yalnızca bir tarafın ticari işletmesini ilgilendiren havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davalardır. Bu gruptaki davaların ticari nitelikte sayılması için yalnızca bir yanın ticari işletmesi ile ilgili olması yeterli görülmüştür.
Bu hukuki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında; davanın, ticari bir dava olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Zira, davacı şirket olup tacir sıfatını haiz ve ticari işletmesini ilgilendiren bir dava açmış ise de; davalı taraf gerçek şahıs olup yapılan araştırmalara göre tacir sıfatını taşımamaktadır. Nitekim gerek Esnaf ve Sanatkarlar Odası’ndan, gerekse Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan gelen cevabi yazılar davalının, davaya konu hukuki işlemlerin yapıldığı tarihinde esnaf vasfında olduğu ortaya koymaktadır. Sadece davacının tacir olması ve işin davacının ticari işletmesi ile ilgili olması davayı ticari hale getirmeyeceği gibi Asliye Ticaret Mahkemesini de görevli hale getirmez. Görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesi olup görev hususunun kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle her aşamada resen gözetilmesi gerektiğinden aşağıdaki şekilde görevsizlik kararı vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1)Mahkememizin görevsizliği nedeni ile HMK nun 114/1-c ve 115/2 maddesi gereğince davanın usulden REDDİNE,
2)Kararın kesinleşmesine müteakip talep halinde dosyanın görevli Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
3)HMK’nun 331/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
4)İş bu ilam taraflardan birinin süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkememize başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerektiği, aksi takdirde resen HMK 20. Maddesi gereğince mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği hususunun taraflara ihtaratına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/06/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır