Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/661 E. 2022/456 K. 15.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA …ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
…ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/661 Esas
KARAR NO : 2022/456

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/10/2021
KARAR TARİHİ : 15/06/2022
KR.YZL.TARİHİ : 05/07/2022

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu olayda müvekkili idare asıl işveren değil ihale makamı olduğunu, ihale suretiyle verilen özel güvenlik personel hizmeti işleri bütünüyle özel güvenlik personeli hizmetlerini yürüten şirketlerin yükümlülüğünde olduğunu, dava dışı, … tarafından kurum aleyhine … …İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile açılan davada; mahkemenin 12/02/2015 tarihli … Karar sayılı kararı gereğince davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, kurum tarafından temyiz edilen karar bozularak … …İş Mahkemesinde … Esas numarası ile görülmeye devam edildiğini, mahkemenin 01/11/2016 tarihli 2016/167 Karra sayılı kararı ile yine davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, kurum tarafından temyiz edilen karar onanarak müvekkili kurum aleyhine kesinleştiğini, söz konusu özel güvenlik personeli … tarafından … …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibi neticesinde; dosya borcu olan 10.036,61 TL müvekkili kurum tarafındın 05/05/2017 tarihinde icra dosyasına yatırıldığını, özel güvenlik görevlisinin işten ayrıldığı tarihe kadar müvekkili kurum bünyesinde ihale ile güvenlik hizmetlerinde bulunan farklı şirketlerde görev aldığını, söz konusu bu şirketler ile müvekkili kurum arasında imzalanan sözleşmeler gereği her türlü işçilik alacaklarından yüklenici firmalar sorumlu olup, imzalanan sözleşmelerin ilgili maddeleri gereği taraflarınca güvenlik görevlilerine ödenen bedelin firmalarca taraflarına ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun yapılan tebliğe rağmen cevap dilekçesi sunmamışlardır.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, rücuen alacak istemine ilişkindir.
Dava açılmadan evvel arabulucuya müracaat edilmiş olup işbu dava şartı yerine getirilmiştir.
… (Kapatılan) …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları, … …İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları, Ankara Ticaret Sicili Müdürlüğü yazı cevabı getirtilerek dosya kapsamına alınmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; davacı tarafından dava dışı işçi …’a … …İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ve sonrasında … 1.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise miktarı davalıların bu ödemeden sorumlu olup olmadıkları, sorumlu iseler sorumlu oldukları miktarın ayrı ayrı ne kadar olduğu hususlarında toplandığı tespit edilmiştir.
4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin işçilere karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü yer almaktadır.
Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 15/09/2020 tarihli ve 2017/2497 E- 2020/2808 sayılı kararında da izah edildiği üzere; Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işveren karşı sorumludurlar. Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır. İhbar tazminatından da son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
Belirlenen ihtilaf doğrultusunda davalıların sorumlu olmaları halinde sorumlu oldukları miktarın tespiti amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 17/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda; tüm dosya içeriği ile davacıma talep konularının subuti ve hukuki değerlendirmesinin nihai takdiri mahkemeye ait olmak üzere, kanundan doğan müteselsil sorumluluğu nedeniyle davacı kurumun, dava dışı … isimli İsçiye iş akdinin feshi nedeniyle 10.036,61 TL tutarında kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin ödemesi yaptığı, dava dosyasında bulunan Hizmet Alım Sözleşmelerinin sorumluluk noktasında tarafların tespitine imkân vermemesinden ötürü değerlendirmede dikkate alınamadığı, bu itibarla nihai takdir ve değerlendirme mahkemeye ait olmak üzere raporda yer alan tespit ve değerlendirmeler ile yerleşik Yargıtay kararlan doğrultusunda alt yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumluluğunun çalıştıkları dönem itibariyle sınırlı olmak üzere %100, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağı ödemesinden kaynaklanan sorumluluğun ise son yüklenicinin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Yapılan tespit ve değerlendirmeler ile yerleşik Yargıtay katarları doğrultusunda nihai takdir ve değerlendirmesi mahkemenize ait olmak üzere davacının dava dışı işçiye ödemiş olduğu 10.036, TL tutarındaki kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin ödemesi ve ferileri ile ilgili olarak davalı alt yüklenicilere rücu edebileceği tutarlar alt işverenler (yükleniciler) … Güvenlik ve Güvenlik Eğitim Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin, kıdem tazminatı-rücu edilebilecek tutar, 707,43 TL, ihbar tazminatı-rücu edilebilecek tutarın olmadığı, yıllık ücretli izin-rücu edilebilecek tutarın olmadığı, feri 1.seçenek 525,39 TL, feri …Seçenek 2.299,55 TL, toplam …Seçenek 1.232,82 TL, toplam …Seçenek 3.006,98 TL olduğu, alt işverenler (yükleniciler) … Güvenlik Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin, kıdem tazminatı-rücu edilebilecek tutar 3.234,86 TL, ihbar tazminatı-rücu edilebilecek tutar 1.160,95 TL, yıllık ücretli izin-rücu edilebilecek tutar 334,27 TL, , feri 1.seçenek 4.073,71 TL, feri …Seçenek 2.299,55 TL, toplam …Seçenek 8.803,79 TL, toplam …Seçenek 7.029,63 TL olduğu rapor edilmiştir.
Davalılardan …nin ticaret sicilinden resen terkin edildiğinin anlaşılması üzerine davacı tarafa bu davalının eldeki davaya münhasır olarak ihyası için dava açmak üzere süre verilmiş, davacı vekili 11/04/2022 tarihli dilekçesi ile ihya davası açmayacaklarını bildirmiş ve sonrasında 15/06/2022 tarihli son celsede, davalı ….Ltd. Şti.’ye karşı ihya davası açmayacaklarını yinelemiştir. Davalı …..Ltd. Şti.’nin sicilden terkin edilmiş olması ve böylelikle tüzel kişiliğini kaybetmiş olması karşısında davada taraf ehliyetinin bulunmadığı değerlendirilerek bu davalı yönünden davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Diğer davalı ……Ltd. Şti.’nin sorumluluğuna gelince; davacının adı geçen bu davalıdan talebi, davacı vekilinin 15/06/2022 tarihli celsenin duruşma zaptına yansıyan beyanına göre 8.803,79 TL’dir. Dava dışı işçi …’a … …İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ve sonrasında … 1.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası kapsamında davacı tarafından 08/05/2017 tarihinde toplam 10036,61 TL ödeme yapıldığı getirtilen dosya örneklerinden anlaşılmaktadır. Davalı ile yapılan hizmet alım sözleşmesinin 7.maddesinde taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin işin ikmali için zaruri olan tüm giderlerin (ihbar, kıdem tazminatı, ücretli izin, fazla mesai ….) yüklenici/davalı tarafından karşılanacağı hüküm altına alınmıştır. Davalının sorumlu olacağı miktarın tespiti amacıyla …’tan alınan bilirkişi raporunda, davalının tümden sorumlu olması halinde toplam ödemesi gereken miktarın 8.803,79 TL olacağı tespit edilmiştir. Bilirkişi tarafından hesaplama yapılırken kıdem tazminatının dönem ile sınırlı tutulması, ihbar ve yıllık izin ücretinin ise son işveren olan davalı …’e yüklenmiş olması sebebiyle rapor usule ve uygulamaya uygun bulunmuş böylelikle hükme esas alınmıştır. Davalı …’in davacı ile yaptığı sözleşme gereği çalıştırdığı dava dışı işçi …’a mahkeme kararı ile ödenen bilirkişi raporunda ayrıntıları yazılı toplam 8.803,79 TL’den sorumlu olduğu, davacının ödeme yaptığı tarihten itibaren faiz isteminde bulunabileceği kanaati ile davanın davalı … yönünden kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı …ne yönelik davanın usulden REDDİNE,
2-Davalı … Şirketine yönelik davanın KABULÜ ile; 8.803,79 TL’nin 08/05/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 601,39 TL harçtan, peşin alınan 171,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 429,99 TL karar harcının davalı …’nden tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
4-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320 TL’nin davalı … Şirketin’den tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı …’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan 239,20 TL harç toplamı ve 978,75 TL posta, tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.217,95 TL yargılama giderinin davalı …’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde istek halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/06/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır