Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/590 Esas – 2023/10
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/590 Esas
KARAR NO : 2023/10
DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ : 28/09/2021
KARAR TARİHİ : 11/01/2023
KR.YZL.TARİHİ : 19/01/2023

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı borçlu … ( TC: …) tarafından keşide edilerek müvekkil tarafından tahsile konulan çekin karşılığının çıkmadığını, bu çekle ilgili yapılan takibin semeresiz kaldığını, 30/08/2016 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli 6498007 seri nolu çek (Osmaniye Şubesi) 30/09/2016 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli 6498005 seri nolu çek (Osmaniye Şubesi) 30/10/2016 keşide tarihli 20.000,00 TL bedelli 6498006 seri nolu çek (Osmaniye Şubesi) davalı bankanın çek hesabı açarken göstermesi gereken özeni ve dikkati göstermediğini, çek hesabı açılmaması gereken şirket adına çek hesabı açarak müvekkilin zarara uğramasına sebep olduğunu, davalı bankanın sorumluluğunun 5941 sayılı Çek Kanununa dayandığını, davadışı borçlu şirketin mali durumunun çek karnesi almaya yeterli olmadığı halde davalı bankanın çek hesabı açarken gerekli özeni göstermediğini, davadışı borçlu şirket ve ortakları hakkında gerekli araştırmayı yapmayarak özen yükümlülüğünü ihlal ettiğini, işbu davanın belirsiz alacak davası olarak ikame edilebileceğini beyan ederek, fazlaya ilişkin hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla alacak değerinin tam ve kesin olarak belirlendiği aşamada HMK m.107 hükmü gereğince arttırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL’nin öncelikle çeklerin karşılıksız çıktığı (zararın doğduğu) tarihlerden itibaren, bu talep mahkemece kabul görmez ise dava tarihinden itibaren 3095. Sk m.2/2’ye göre işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkile ödenmesins, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın işlemlerden yaklaşık 4 yıl 4 ay sonra açılmış olup, davanın açılış tarihi itibari ile 3 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, müvekkil bankanın dava dışı …’e çek karnesi verirken gereken tüm özen ve dikkati gösterip, tüm aşamaları eksiksiz şekilde yerine getirmek suretiyle çek karnesini teslim ettiğini, çeklerin karşılıksız çıkmasından doğan zararlara ilişkin sorumluluğu olmadığını, çeklerin karşılıksız çıkmasının akabinde 5941 sayılı Çek Kanunu’nun …Maddesi hükmü uyarınca karşılıksız kalan çek yaprakları için yaprak bedelini ödediğini bunun dışında hiçbir sorumluluğu olmayıp, huzurdaki davanın çeklerin karşılıksız çıkmasına sebebiyet veren …’e açılması gerektiğini, huzurdaki davanın berilsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki yarar bulunmayarak davanın dava şartı yokluğundan usulden reddi gerektiğini, dava bakımından yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olduğunu, çeklere imza atan şahsın çeklerden dolayı sorumlu olduğunu, davacının öncelikle çek bedellerini çek keşidecesinden talep ve tahsil etmek yoluna gitmesi gerektiğini, davacı tarafın tacir olup çekle ödemeyi kabul etmesi halinde keşidecinin ekonomik ve sosyal durumunu araştırmakla yükümlü olduğunu, davacı tarafın çeklerin karşılıksız çıktığı tarih olarak verdiği tarihin hatalı olduğunu beyan ederek, haksız ve mesnetsiz iddialarla açılmış bulunan işbu davanın öncelikle usule ilişkin itirazları yönünden, mahkeme aksi kanaatte ise de esasa ilişkin itirazları yönünden haksız davanın reddini, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, tahsili sağlanamayan çekten dolayı tazminat istemine ilişkindir.
Dava açılmadan evvel arabulucuya müracaat edilmiş olup, işbu dava şartı yerine getirilmiştir.
Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası aslı, Türkiye Bankalar Birliği ve davalı bankanın yazı cevapları getirtilerek dosya kapsamına alınmış, tarafların bildirdiği davayla ilintili diğer tüm deliller toplanmıştır.
Ankara ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı … Isı Sistemleri … Ltd Şti’ nin, davalı bankanın Osmaniye Şubesi’nden verilme 30.08.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498007 seri nolu; 30.09.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498005 seri nolu ve 30.10.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498006 seri nolu çeklere dayalı olarak dava dışı … aleyhine icra takibi başlattığı, takibin kesinleştiği, yapılan sorgulamalarda borçlu adına kayıtlı herhangi bir mal varlığına rastlanmadığı anlaşılmıştır.
Kusur ve sorumluluk tespiti amacıyla dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, 14/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda; davalı bankanın Osmaniye Şubesi olması nedeniyle davalı Banka ile dava dışı … arasında akdedilen Genel Kredi ve Teminat Sözleşmelerinin, dava dışı …’e ait mevduat hesabı ekstresinin, dava dışı …’ ait çek detay listelerinin dosyaya kazandırılması, teslim edilen tüm çek karnelerinin dökümü, kaç adet çek yaprağının teslim edildiği, çek yapraklarının akıbeti, karşılıksız çek işlemi gören çek yapraklarının detaylı karşılıksız çıkan çeklerin yazıldığı tarih vs.), firmanın halen elinde olan çekler v.s., davalı banka tarafından dava dışı firmaya ilişkin herhangi bir takip işletilmesi başlatıldı ise buna ilişkin belgelerin dosyaya sunulması(kat ihtarnamesi,ödeme emri/icra emri), dosyaya kazandırılması gerektiği rapor edilmiştir.
Eksik belgeler dosyaya kazandırıldıktan sonra dosya tekrar bilirkişiye tevdi edilmiş, 14/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu uyuşmazlığın dava dışı borçlu … tarafından keşide edilerek davacı tarafından 30.08.2016 keşide tarihli 20.000,00-TL bedelli 6498007 seri nolu çek, 30.09.2016 keşide tarihli 20.000,00-TL bedelli 6498005 seri nolu çek, 30.10.2016 keşide tarihli 20.000,00-TL bedelli 6498006 seri nolu karşılığı çıkmayan çek yaprağından kaynaklandığı, davacı tarafından, dava dışı firma aleyhine, kambiyo senetlerine özgü başlatılan icra takibinden tahsilat sağlanamadığı, dava dışı firmaya çek taahhütnamesi akdedilerek 27.11.2012 tarihinde ilk çek karnesi verilerek, (225 adet talep edildiği ancak 200 adetinin teslim edildiği) 200 adet çek yaprağı teslim edildiği, dava dışı firmanın ilk çek yaprağının 07.03.2016 tarihinde karşılıksız çıktığı, dava konusu 6498007 nolu çek yaprağının 31.08.2016,6498005 nolu çek yaprağının 30.09.2016,6498006 nolu çek yaprağının 31.10.2016 tarihinde karşılıksız çıktığı, dava konusu çek yaprağının bulunduğu çek karnesinin 04.01.2016 tarihinde teslim edildiği, çeklerin karşılıksız çıkmasından sonra firmaya çek karnesi verilmediği, davalı bankanın dava dışı firmaya çek karnelerini düzenli olarak gerekli araştırma yapılarak teslim ettiği, dava dışı firmaya çek karnelerinin verildiği 18.07.2012/04.01.2016 tarih aralığında … hakkında 5941 sayılı Çek Kanununun 5. maddesinde belirtilen “çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının” olmadığı, dava dışı …’in çek yasaklısı olmaması, davalı banka ile 4 yıldır herhangi bir sorun yaşamadan çalıştığı davacı firmanın çek teslim tarihlerinde mali durumunun bozulduğuna dair herhangi bir kayıtta bulunmadığı, dikkate alındığında ; davalı banka tarafından dava dışı firmaya çek karnesi verilmesine engel bir hal bulunmadığı, davacı … Isı Sistemleri İnş Ve Tic A.Ş.’nin de tacir olması nedeniyle, ticari ilişkide bulunduğu kişilerin mali durumlarını ve ödeme kabiliyetlerini araştırması ve sonucuna göre ilişki kurma zorunluluğunun bulunduğu, davacı şirketin dava dışı firma hakkında yeterli araştırmayı yapmayarak gerekli özeni göstermediği, davalı bankanın tacir olması nedeniyle ve 5941 sayılı Çek Kanunun 2/1. Maddesi çek hesabı açılması ile ilgili olarak kendilerine verilen görev ve yükümlülükleri yerine getirirken gerekli basiret ve özeni gösterdiği, karşılıksız çıkan miktar olan üç adet çek yaprağı için 60.000,00-TL(20.000,00X3-60.000,00 TL) ile ilgili olarak, bankaca ödenen 3.870,00.-TL (1.290,00X3-3.870,00TL)tutarındaki yasal yükümlülük tutarı düşüldükten sonra kalan 56.130,00 TL bakiyeden davalı bankanın sorumlu olmadığı rapor edilmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilafın; davacının dava dışı …’in keşide ettiği, 30/08/2016 tarihli, 20.000,00TL bedelli, 6498007 seri numaralı; 30/09/2016 tarihli, 20.000,00TL bedelli, 6498005 seri numaralı ve 30/10/2016 tarihli, 20.000,00TL bedelli, 6498006 seri numaralı çeklerin karşılıksız çıkması dolayısıyla zarara uğrayıp uğramadığı, uğramış ise davalının sorumlu olup olmayacağı ve sorumlu tutulması halinde tazminatın miktarı noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Davacı vekil tarafından 02/12/2022 tarihli dilekçe ile bilirkişinin reddi isteminde bulunulmuş ise de; bilirkişinin reddine karar vermeyi gerektirir tarafsızlığını ihlal edecek herhangi bir somut neden ve buna yönelik bir delil sunulmadığından bilirkişinin reddi istemi yerinde görülmemiştir.

Davacı, dava dışı …’in keşide ettiği, davalı bankanın Osmaniye Şubesi’ne ait 30.08.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498007 seri nolu; 30.09.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498005 seri nolu ve 30.10.2016 keşide tarihli, 20.000,00-TL bedelli, 6498006 seri nolu çeklerden dolayı yapmış oldukları kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinin semeresiz kaldığını, çekleri tahsil edememeleri sebebi ile zarara uğradığını, ortaya çıkan zarardan davalı bankanın sorumlu olduğunu, zira davalı bankanın dava dışı …’e çek karnesi verirken, 5941 sayılı Çek Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’nun kendisine yüklediği yükümlülükleri yerine getirmediğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Davalı, kendisine mevzuat gereği yüklenen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Sorumluluğa sebep olduğu iddia edilen çeklerde lehtar olan davacı, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün ….Esas sayılı takip dosyasında, borçlu keşideci … aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatmıştır. Davacının başlattığı takipte alacağa karşılık herhangi bir tahsilat yapılamadığı dosya arasına alınan icra dosyasından anlaşılmaktadır. 5941 sayılı Yasa’nın 2. ve devamı maddeleri uyarınca; bankaların çek hesabı açma ve çek defteri düzenleme hususunda yasa ile kendilerine verilen görev ve yükümlülükleri yerine getirirken gerekli dikkat ve özen göstermesi gerekmektedir. Gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediğinin tespiti bakımından değerlendirme yapılırken bankanın ulaşması mümkün ve gerekli verileri toplama yönündeki gayretine bakılması gerekir. Davalı bankanın görev ve yükümlüklerini yerine getirirken gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediğini tespiti bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup yukarıda ayrıntılarına yer verilen bilirkişi raporunda davalı bankanın tüm sorumluluklarını yerine getirdiği ve kusurunun bulunmadığı ifade edilmiştir. Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; dava dışı borçlu …’e davalı banka tarafından ilk olarak toplam 200 adet çek yaprağının 27/11//2012 tarihinde teslim edildiği, teslimden önce gerekli istihbaratın yapıldığı, … tarafından keşide edilen edilen dava dışı çeklerden birisinin ilk kez 07/03/2016 tarihinde karşılıksız çıktığı, dava konusu çeklerin ise 31/08/2016, 30/09/2016 ve 31/10/2016 tarihlerinde karşılıksız çıktığı, davaya konu çek yapraklarının bulunduğu karnenin 04/01/2016 tarihinde teslim edildiği, bu tarihte çek karnesi verilmesine engel bir hal bulunmadığı, çeklerin karşılıksız çıkmasından sonra kendisine çek yaprağı verilmediği, davalı bankanın çek karnelerini düzenlerken gerekli araştırmaları yaptığı, yani azami dikkat, özen ve basireti gösterdiği böylelikle herhangi bir kusurunun bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL maktu harcın, peşin alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Dava şartı olan zorunlu arabuluculuk gideri 1.320,00 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/01/2023