Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/265 Esas
KARAR NO : 2023/237
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/03/2020
KARAR TARİHİ : 10/04/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle; “temsilcisi bulunduğu …-… Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti İş ortaklığı; … ili … ilçesi … inşaatını ihaleyi kazanmak suretiyle yüklenmiş olduğunu, iş ortaklığı, taahhüdü altında bulunan işleri ifa için 12.06.2015 tarihinde işe başlamış ancak davalı idare gerek işin yapımı süresince, gerekse de sözleşmeye ek olarak belirlediği keşif ilavesi işlerde işin ifa edileceği sahaları zamanında ve işin ifa edilebileceği halde teslim edemediğini, gerek geç teslim hali, gerekse de teslim edilmeye çalışılan alanlarda arazi sahipleri tarafından çıkartılan ihtilafların işin teslimi ve ifasını doğal olarak uzatmış olduğunu, daha önemli olarak işin ifasının istendiği sahada dere ıslahı faaliyetinde … … faaliyete başlamış olması ve sürdürüyor olması sebebiyle, ihale konusu işin o alanlardaki kısmına başlanılamamış ve bu nedenle gecikme hasıl olduğunu, devamında …. sayılı dosyası ile keşif yapıldığını, yürütülecek yargılama sonucunda davanın kabulü ile davacı iş ortalığına haksız surette uygulanan gecikme cezasının iadesinin sağlanması için şimdilik fazlaya ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalması kaydıyla 25.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalı idareden alınarak iş ortaklığına ödenmesine, yargılama masraf ve ücreti vekaletin davalı idareye yüklenmesine karar verilmesini” talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı …- … Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığını Temsilen … tarafından Mahkemeniz nezdinde açılan işbu davada davacının iddiaları mesnetten yoksun olup, kabulü mümkün olmadığını, …. Mahkemesi yetkisiz olduğundan, davanın öncelikle yetki yönünden incelenerek reddine karar verilmesini, …. …’nde imalat aşamasında hem Belediyesi tarafından gerekli izinlerinin alınamaması hem de … tarafından yapılan dere ıslahı çalışması nedeniyle yapılamayan imalatlar için gerekli süre uzatımları davacıya verilmiş olmasına karşılık davacı işin son bitim tarihi olan 11.10.2016 tarihinde imalatları tamamlayamamış, ancak bahse konu işi 29 gün gecikmeli olarak tamamlayabilmiş olduğunu, devamında öncelikle davanın yetki yönünden reddine, davanın esasına girilmesi halinde ise; haksız ve mesnetsiz davanın esastan da reddine, yargılama harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın;Davalı tarafından yapılan … … ihalesinin üstlenen davacı/ yüklenici (iş ortaklığı temsilcisi) arasında imzalanna sözleşme uyarınca işin süresi içerisinde teslim edilmemesi nedeniyle …. nolu hakedişlerde kesilen gecikme cezasının yerinde olup olmadığı, gecikmenin davalının işyerini geç teslim etmesi, yer teslimi yapılamaması, yapılan yer teslimi tutanaklarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, ihaleye konu alanda … … çalışmaları nedenleri ile gerçekleşip gerçekleşmediği, gecikme cezasının hukuka uygun olup olmadığı var ise davacının kesilen gecikme cezasından dolayı alacağının bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise miktarı noktasında toplanmıştır.
…. sayılı ve 26/01/2021 tarihli yetkisizlik kararı ile dosya mahkememize gönderilmekle, işbu esasa kayıt edilmiş, banka kayıtları, …. sayılı dosyası aslı, … kayıtları dosya arasına alınmıştır.
Tarafların ticari defterleri incelenmek sureti ile, açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapılıp yapılmadığı, delil niteliğine haiz olup olmadığı, tarafların ticari defterleri arasında farklılık var ise farklılık arz eden kayıtlarının tespiti ve dayanakların ibrazı amacı ile ihtilaf konusu dönem olan 2015-2016-2017 yıllarına ilişkin tespit yapmak amacı ile Mali Müşavir, İnşaat Mühendisi ve Nitelikli Hesap Uzmanından oluşacak bilirkişi heyetine tevdine karar verilmiş, Bilirkişi heyetince sunulan 29/03/2022 tarihli raporda; davanın davacının hak edişinden kesinti yapılan gecikme cezasının iade edilmesi talebine ilişkin alacak davası olduğu, dava değerinin 25.000-TL olduğu, işin ifasının istenildiği sahada … …’nün çalışmaları ile ihale konusu çalışmaların zaman zaman çakıştığı, ancak idare tarafından verilen sürelerin işin bitirilmesi için yeterli olduğu, bu nedenle davacının yüklendiği işi 29 gün geç teslim etmesi sebebiyle 29 günlük gecikme cezası uygulanabileceği, mahkemece gecikme cezasının tüm sözleşme bedeli üzerinden hesaplanması durumunda gecikme cezasının toplam 46.879,30-TL olduğu, bu durumda davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı, mahkemece gecikme cezasının bütün sözleşme bedeli üzerinden değil, yalnızca yasal süreler dahil belirlenmiş olan iş bitim tarihinde kalan sözleşme bedelleri üzerinden hesaplanması durumunda gecikme cezasının tutarının 18.582,32-TL olduğu, bu durumda davacının talep edebileceği tutarın 28.296,98-TL olduğu rapor edilmiş, tarafların itirazlarının değerlendirilmesi amacı ile Bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmekle, bilirkişi heyetince sunulan 12/12/2022 tarihli raporda; Sözleşmenin 9.2. maddesinde işin tek seferde tesliminin öngörüldüğü, bu hususta değerlendirme yetkisinin mahkemeye ait olduğu, mahkemece gecikme cezasının tüm sözleşme bedeli üzerinden hesaplanması durumunda gecikme cezasının toplam 46.879,30-TL olduğu, bu durumda davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı, mahkemece gecikme cezasının bütün sözleşme bedeli üzerinden değil, yalnızca yasal süreler dahil belirlenmiş olan iş bitim tarihinde kalan sözleşme bedelleri üzerinden hesaplanması durumunda gecikme cezasının tutarının 9.720,56-TL olduğu, bu durumda davacının talep edebileceği tutarın 37.158,74 -TL olduğu rapor edilmiştir.
Davacı tarafça mahkememize sunulan 05/01/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile fazlaya ilişkin hakkın saklı tutulması kaydıyla 25.000,00-TL olarak ikame edilen dava değerini 37.158,74-TL’ye çıkardığını beyan etmiş ve harcının yatırıldığı görülmüştür.
Mahkememizce yapılan inceleme, toplanan deliler ile hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilen bilirkişi raporu ile birlikte yapılan inceleme sonucunda;
Eldeki davanın; Taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince, davaya konu edilen, … (…) …’nin 09.11.2016 tarihinde bitirilen ve kesin kabulü yapılan işin geç teslim edilmesinde davacının sorumlu olduğu gerekçesi ile, davalının davacının hak edişinden kestiği gecikme cezasının haksız olduğu iddiası ile davacı tarafından talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Davalı … tarafından “…(…) …” ihalesine çıkıldığı, ihaleyi davacı tarafın ortak olduğu …+… Müh.İnş.Taah.San.ve Tic.Ltd.Şti. İş ortaklığının aldığı, taraflar arasında 29/05/2015 tarihinde 2.246.920,00-TL bedelli birim fiyat sözleşmenin imzalandığı,
Sözleşmenin “İşe Başlama ve Bitirme” başlıklı 9.1. Maddesinde “Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 15 (onbeş) gün içinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre yer teslimi yapılarak işe başlanır” hükmünün yer aldığı, buna göre işyeri teslim tarihinin 12.06.2015 olduğu,
Sözleşmenin 9.2. maddesinde “Yüklenici taahhüdün tümünü işyeri teslim tarihinden itibaren 180 (yüzseksen) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu nedenle sözleşmeye göre işin bitim tarihinin 08.12.2015 olduğu,
Sözleşmenin 18. Maddesinde “Süre uzatımıyla ilgili hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin “Gecikme Halinde Uygulanacak Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 25.1. Maddesinde “Bu sözleşmede belirtilen süre uzatımı halleri hariç Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde en az 10 gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikme cezası uygulanır” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 25.2. maddesinde “Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde gecikilen her gün için sözleşme bedelinin %0,06 (onbinde altı) oranında gecikme cezası uygulanır.” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 25.4. maddesinde “Gecikme cezaları ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın Yükleniciye yapılacak hak ediş ödemelerinden kesilir.” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 25.5. maddesinde “Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde işin tamamının bitirilmemesi halinde günlük gecikme cezası sözleşme bedeli üzerinden alınır.” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 25.6. maddesinde “Kısmi gecikme cezası uygulanan işlerde, işin tamamının süresinde bitirilmemesi halinde gecikme cezası işin bitirilmeyen kısımları için uygulanır. Bu durumda sözleşme bedelinin tamamı üzerinden gecikme cezası uygulanmaz.” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 8.maddesinin 1. Fıkrasında “Sözleşme ekindeki ihale dökümanı ve diğer belgeler ile bir bütündür, İdareyi ve yükleniciyi bağlar. Ancak sözleşme hükümleri ile ihale dökümanını oluşturan hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde ihale dökümünde yer alan hükümler esas alınır.” aynı maddenin 2. Fıkrasının 1. Maddesinde “İhale dökümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir” denildikten sonra birinci sırada Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin yer aldığı,
Yapım İşleri Genel Teknik Şartnamesinin 39. Maddesinin 3. Maddesinin e fıkrasında; “Yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “idareye verilen ……tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.” düzenlemesinin yer aldığı,
Sözleşmenin 9.2 maddesinde “Yüklenici taahhüdün tümünü işyeri teslim tarihinden itibaren 180 (yüzseksen) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorundadır.” düzenlemesinin yer aldığı ve işin tamamlanması esnasında kısmi kabuller öngörülmediği,
Anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan düzenlemeler ve yapılan tespitler ile hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilen bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacının yüklenicisi olduğu işin süresini işe başlama tarihi olan 12/06/2015 tarihinden itibaren 180 gün içerisinde (11/10/2016) işi bitirip teslim etmesi gerekirken 09/11/2016 tarihinde 29 gün gecikme ile işi teslim ettiği, davalı tarafından sözleşmenin 25.2 maddesi gereğince sözleşme bedelinin onbinde altı’sı (0,06%) oranına denk gelen günlük 1.616,52-TL ile gecikilen gün sayısı olan 29’un çarpımı neticesinde elde edilen 46.879,08-TL gecikme cezası taahakkuk ettiği, söz konusu gecikme cezasının davacının hak edişinden kesildiği,
Her ne kadar davacı tarafından işin yapıldığı yerde … tarafından yapılan dere ıslahı çalışması nedeniyle gecikme yaşandığı iddia edilse de; dosya içerisinde yer alan …. sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile mahkememizce alınan bilirkişi heyet raporlarında tespit edildiği üzere, gerçekleştirilen dere ıslahı çalışması ile davacının yüklendiği işin zaman zaman çakıştığı tespit edilmiş olsa da, idare tarafından verilen süre uzatımların işin bitirilmesi için yeterli olduğu, bu nedenle davacının işin gecikmesinden sorumlu olduğundan idarenin gecikme cezası kesme işleminin yerinde olduğu,
Tarafların iddiaları gereği, yerinde olduğu tespit edilen gecikme cezasının sözleşme bedelinin tamamı üzerinden mi yoksa geciktirilen kısım üzerinden mi hesaplanacağına ilişkin ihtilafa yönelik yapılan değerlendirmede ise;
Yukarıda aktarılan sözleşmenin 9.2 maddesinde Yüklenici taahhüdün tümünü işyeri teslim tarihinden itibaren 180 (yüzseksen) gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorunda olduğunun düzenlenmesi karşısında söz konusu işte kısmi kabulün öngörülmediği, yine sözleşmenin 25.5. Maddesinde ise kısmi kabul öngörülmeyen işlerde işin tamamının bitirilmemesi halinde günlük gecikme cezası sözleşme bedeli üzerinden alınacağının hüküm altına alındığı bu durumda gecikme cezasının, sözleşme bedeli üzerinden hesaplanması gerektiği anlaşılmakla, davacının sözleşme bedelinin üzerinden 29 gün gecikme bedeli ile yapmış olduğu hesaplama neticesinde belirlenen 46.879,08-TL ‘nin sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olan ve öncelik sıralamasında birinci sırada uygulanması gereken Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 39.3 maddesi gereğince hakedişlere ilişkin düzenlemenin delil sözleşmesi niteliğinde olması ve davacının söz konusu hakedişlere ihtirazi kayıt koymadığı da dikkate alındığında, davacının hakedişinden kesilmesinin yerinde olduğu kabulü ile davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın Reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 179,90-TL olduğundan, peşin alınan 426,94-TL harçtan mahsubu ile bakiye 247,04-TL harcın talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/04/2023
Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır