Emsal Mahkeme Kararı Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/684 E. 2022/112 K. 21.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/684 Esas
KARAR NO : 2022/112

DAVA : İtirazın İptali (Kooperatif Hukukundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2020
KARAR TARİHİ : 21/02/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı … Toplu işyeri Kooperatifine üye olduğu 2005 yılından itibaren aidatlarını düzenli ödediğini ve toplam 426.521,50-TL kooperatif hesabına yatırdığı, müvekkilinin … nolu istifanameyi göndererek kooperatif üyeliğinden istifa ettiğini, müvekkilinin …nolu ihtarnameyi göndererek davalı … Toplu İşyeri Kooperatifine yatırdığı aidatların hesabına iadesini talep ettiğini, davalı … Toplu İşyeri Kooperatifin 2019 yılı olağan genel kurulunun 15/03/2020 tarihinde yapıldığını, Kooperatifler yasası ve anasözleşmeye göre ortaklığı sona eren üyelerin geri ödemelerinin ortaklığın sona erdiği yıl bilançosuna göre hesaplanıp 1 ay içinde yapılacağı ve 2019 yılı bilançosu 15/03/2020 tarihinde yapılan genel kurulda görüşüldüğünü ve alacağın 15/04/2020 tarihinde muaccel olduğunu, dava açılabilmesi için arabulucuya başvurulduğunu ancak uzlaşma sağlanamadığını beyan ederek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla davacı müvekkilinin davalı kooeratiften istifa ile ortaklıktan ayrılması nedeni ile doğan alacağın tahsili talebini içeren Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına davalı tarafça yapılan haksız ve kötü niyetli itirazın iptali ile takibin devamına, davalının %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.

CEVAP :
Davalı kooperatif vekilince mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin hazihazırda borç içerisinde ve davacı …’in üyelik aidatlarının iadeten ödenmesinin 16/06/2019 tarihli genel kurul kararıyla 1163 sayılı Kooperatifler kanunu uyarınca üç yıl ertelendiğini, bu aşamada henüz dava konusu alacağın muaccel olmadığını, aidat iadesinin 3 yıl ertelenerek alacağın muaccel olmaması kaynaklı davanın reddi gerektiğini, ayırca davacının icra takibine konu ettiği aidat alacaklarının bir kısmı genel kurul kararları ile uygulanan gecikme zamlarını da kapsadığını, gecikme zamlarının kooperatifin aidat iade borcu kapsamına girmediğini, davacının davaya konu icra takibine ve dava değerine ilişkin talebine genel yönetim giderlerinin de dahil olduğunu, oysaki kooperatiflerde iadeten aidat taleplerinin genel yönetim giderleri düşüldükten sonra talep edilebildiğini, müvekkili kooperatifin 15/03/2020 tarihli genel kurulunun Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Karar sayılı ilamı ile iptal edilerek mahkemece 15/03/2020 tarihili genel kurul toplantısında alınan tüm kararların batıl olduğunun tespitine karar verildiğini, davacı üyenin istifa ettiği yılın bilançosuna dair genel kurul toplantısının mahkemece iptal edilmesi ve kararlarının batıl olması nedeniyle ortada geçerli bir genel kurul toplantısı ve kararı olmadığından davacı alacağının bu yönüyle de henüz muaccel olmadığını, davacının 04/02/2019 tarihinde müvekkili kooperatife ulaşan ihtarnamesiyle istifa etmiş olduğunu beyan etmiş olsa da istifa tarihinin ardından kooperatif banka kayıtları ile sabit olmak üzere 05/02/2019, 12/03/2019, 19/04/2019 tarihlerinde ödeme yapmaya devam ederek zımni şekilde üyeliğine devam ettiğini, dolayısı ile işbu davaya konu iddia edilen aidat alacaklarının dava tarihinde muaccel hale gelmediğini, zira istifa sonrası ödenmeye devam eden gelecek dönem aidatları ile üyeliğin devam ettiğini bu aşamadan sonra yeni bir ihtarname ile istifanın yeniden müvekkili kooperatife bildirilmesi gerekirken icra takibi ile birlikte işbu dava açıldığını ve sonuç olarak davacının aidat iadesi talebinin genel kurul kararı ile 3 yıl ertelendiğini, şu aşamada kooperatifin anasözleşmede belirtilen amacına ulaşabilmesi ve tasfiye sürecine girebilmesi adına bir aidat iadesi yapılabilmesi durumunu söz konusu olmadığını davanın tümden reddine karar verilmesi gerektiğini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Kooperatif Hukukundan Kaynaklanan İtirazın İptali davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Davacının davalı kooperatiften istifası neticesinde takip tarihi itibariyle çıkma payı alacağı bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa miktarı ve bu konuda Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına davalının yapmış olduğu itirazın yerinde olup olmadığı hususunda toplanmıştır.
Mahkememizce, Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası aslı Ankara ….. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyası aslı ile kooperatif kayıtları ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına alınmış, Kooperatif konusunda uzman bilirkişi marifetiyle rapor düzenlenilmesine karar verilmiş bilirkişi tarafından sunulan 13/12/2021 tarihli raporda, davacının kooperatiften alacağına ilişkin Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile …’in … Toplu İşyeri Yapı Kooperatif”den 350.000,00-TL asıl alacak, 12.000,00-TL işlemiş faiz (01/05/2020-23/09/2020 arası yasal faiz) olmak üzere toplam 362.000,00-TL üzerinden 28/09/2020 tarihinde icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine icra takibinin durdurulduğu, davacının 04/02/2019 tarihinde noter vasıtasıyla kooperatife göndermiş olduğu istifaname ile kooperatif ortaklığından ayrılmış olduğu, davacının ayrıldığı 2019 yılından sonra ayrılan ortaklara yapılacak ödemelerin ertelenmesi yönünden genel kurul kararının alınmamış olduğu, kooperatifin 31/12/2019 tarihli bilançosunun onaylandığı 15/03/2020 tarihinde yapılan 2019 yılı olağan genel kurul toplantısının Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin 24/12/2020 tari …. Karar nolu kararı ile genel kurulda alınan kararların batıl olduğuna karar verildiği ve iptal edildiği, yok hükmünde olduğu, davacının ayrıldığı yıla ait 31/12/2019 tarihli bilançonun görüşüldüğü ve onaylandığı kooperatifin 15/03/2020 tarihinde yapılan genel kurulda alınan kararların mahkemece iptal edilmiş olmasının kooperatifi bağlayan bir husus olduğu ve ayrılan ortağın alacağını talep etme hakkını ortadan kaldırmayacağının değerlendirildiği, bu durumda kooperatif ortaklığından ayrılan …’in ayrılma payı alacağının hangi tarihte muaccel hale geldiğinin belirlenmesi gerektiği, Kooperatifler Kanunun 45 inci maddesi gereğince kooperatifin 2019 yılına ait genel kurul toplantısını en geç Haziran aynının sonuna kadar yapma zorunluluğunun bulunduğu, kooperatifin 2019 yılına ait genel kurul toplantısını en geç Haziran aynı sonuna kadar yapması gerektiğinden kooperatifin bu tarihten itibaren 1 ay içinde ayrılan ortağa ödeme yapması gerektiği buna göre …’in kooperatiften ayrılma payı alacağının 01 Ağustos 2020 tarihinde muaccel hale geldiğinin değerlendirdiği, takdirin mahkemeye ait olduğu, yapılan inceleme sonucunda, davacı …’in kooperatife ödediği 390.725,87-TL tutardan ayrıldığı yıl olan 2019 yılına ait kooperatiftin 31/12/2019 tarihli bilançosu ve gelir tablosuna göre hissesine düşen genel yönetim gideri 5.504,20-TL’nin çıkarılması sonucunda (390.725,87-TL-5.504,20-TL) =385.221,67-TL …’in alacağının hesaplandığı, bu alacağın 01/08/2020 tarihinde muaccel hale geldiği, icra inkar tazminatı konusundaki takdirin mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
1163 sayılı 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 10’ncu maddesinde; “Her ortağın kooperatiften çıkma hakkı vardır. Çıkma keyfiyetinin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürmesi halinde ayrılmak isteyen ortağın muhik bir tazminat ödemesine dair hüküm ana sözleşmeye konulabilir.” hükmü yer almaktadır.
Kooperatifler Kanununun 13’ncü maddesinde; “Yönetim kurulu, ana sözleşmeye uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı ile kooperatife bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.” hükmü yer almıştır.
Kooperatif Anasözleşmesinin 13’ncü maddesinde; “Her ortak, hesap senesi sonundan en az bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabilir. Yönetim kurulu bu hükme uygun olarak yapılacak isteğe rağmen yazılı başvurunun kooperatif kayıtlarına girişinden itibaren bir ay içinde kabulden kaçınırsa, ortak, çıkma dileğini noter aracılığı ile yönetim kuruluna bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.” hükmü yer almaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılama toplanan deliller ile birlikte yapılan inceleme sonucunda, eldeki davanın davacının davalı Kooperatiften istifası nedeni ile doğmuş alacağına ilişkin Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyası ile 350.000,00-TL asıl alacak, 12.000,00-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 362.000,00-TL üzerinden yapmış olduğu icra takibine kooperatif tarafından yapılan itiraz nedeni ile yapılan itirazın iptaline yönelik dava olduğu, davacının davalı kooperatife üye iken 01/02/2019 tarihinde Ankara Sincan 4. Noterliği vasıtası ile kooperatife gönderdiği ihtarname ve istifaname ile yukarıda aktarılan Kooperatifler Kanunun 10 ve 15 maddeleri gereğince kooperatifin bu istifadan sonra yapmış olduğu Genel Kurul Toplantısı Hazirun listesinde isminin yer almaması ve dairesinin satışı ile ilgili Genel kurulda karar alınmış olması dikkate alındığında, davacının istifasının davalı kooperatif tarafından kabul edildiğini yine yukarıda aktarılan kooperatif ana sözleşmesinin …maddesi ve ilgili kanun maddeleri gereğince noter vasıtası ile istifasını gönderen davacının yönetimi kurulunca istifaya ilişkin herhangi bir kabul kararına gerek olmaksızın bildiri tarihinden itibaren kooperatiften istifa etmiş, ayrılmış sayılacağı, davacının ayrıldığı 2019 yılından sonra ortaklara yapılacak ödemelerin ertelenmesi yönünde genel kurul kararının alınmamış olduğu, kooperatifin 31/12/2019 tarihli bilançosunun onaylandığı 15/03/2020 tarihinde yapılan 2019 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısının ise Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin 24/12/2020 tarih, … Karar sayılı kararı ile genel kurulda alınan kararların iptaline karar verildiği, dolayısı ile 15/03/2020 tarihli olağan genel kurul toplantısında alınan kararların yok hükmünde olduğu yine davacının 28/03/2021 tarihinde yaptığı 2020 yılı olağan genel kurul toplantısında da 31/12/2019 tarihli bilançosu ve gelir tablolarının görüşülmesine ilişkin gündem olmadığı, genel kurulda buna ilişkin bir karar alınmadığı, bu durumlar birlikte değerlendirildiğinde davacının ortağı olduğu kooperatiften ayrılması nedeni ile kooperatiften olan alacaklarını talep etme hakkının bulunduğu, davacının davaya konu ayrılma payı alacağının Kooperatifler kanunun 45, maddesi gereğince kooperatifin 2019 yılına ait genel kurul toplantısının en geç Haziran ayının sonuna kadar yapma zorunluluğunun bulunduğu, kooperatifin bu tarihten itibaren bir ay içerisinde ayrılan ortağa ödeme yapması gerektiği anlaşılmakla, davacının kooperatiften ayrılma payı alacağının 01/08/2021 tarihinde muaccel hale geldiği, hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilen bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere, davacının kooperatife 390.725,87-TL ödeme yaptığı, davacının ayrıldığı yıl olan 2019 yılına ait 31/12/2019 tarihli bilançosu ve gelir tablosuna göre hissesine düşen genel yönetim gideri olan 5.504,20-TL’nin mahsubu sonucunda davacının 385.221,67-TL alacağının bulunduğu, bu alacağın muacceliyet tarihi olan 01/08/2020 tarihinden takip tarihi olan 28/09/2020 tarihine kadar işlemiş faiz almaya hak kazandığı icra takibinin 350.000,00-TL asıl alacak üzerinden açıldığı dikkate alındığında, belirtilen tarihler arasındaki işlemiş faizin 5.005,48-TL ile birlikte toplam alacağının 355.005,48-TL olduğu, bu miktar üzerinden takibin aynı şartlarda devamının gerektiği, alacağın likit olduğu anlaşılmakla İİK 67. Maddesi gereğince %20 icra inkar tazminat miktarı olan 71.0001,09-TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın Kısmen Kabulü ile Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibine yapılan vaki itirazın iptaline, takibin 350.000,00-TL asıl alacak, 5.005,48-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 355.005,48-TL üzerinden aynı şartlarda devamına,
2-İİK 67. Maddesi gereğince 71.001,09-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 24.250,042-TL olduğundan, peşin alınan 4.167,13-TL’nin mahsubu ile bakiye 20.083,29-TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin kabul ret oranına göre, 1.294,40-TL’sinin davalıdan, geri kalan 25,60-TL’sinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı taraf duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 33.300,38-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı taraf duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan 4.221,53-TL harç toplamı ile 896,00-TL (posta, tebligat, bilirkişi ücreti olmak üzere ) toplam 5.117,53-TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre hesaplanan 5.018,24-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı . 21/02/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır

¸e-imzalıdır