Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/653 Esas
KARAR NO : 2021/41

2- ….

DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 03/12/2020
KARAR TARİHİ : 28/01/2021
GR.KR.YZM.TARİHİ : 29/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; davalı şirketin Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün …sicil numarasına kayıtlı olarak ….yılında kurulan bir aile şirketi olduğunu, davacı …’ın davalı şirkette %14,59, davacı …’ın %1,03 oranında hisse sahibi olduğunu, davalı şirketin 2019 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nın 04/11/2020 tarihinde yapıldığını, davacılar adına toplantıya vekaleten katılan …’nın şirket genel kurulunda sorulan sorularla ilgili özel denetçi tayin edilmesi talebinde bulunduğunu, teklifin yapılan oylama sonucunda davacıların kabul oyuna karşılık oy çokluğu ile reddedildiğini, davalı şirketin genel kurulu sırasında müvekkillerinin talep ettiği bilgi ve belgelerin ya eksik, ya da yarım şekilde verildiğini yada hiç verilmediğini, cevapların geçiştirilip, detaylı bir şekilde bilgi verilmediğini ve bu suretle müvekkillerinin paydaşı olduğu şirket hakkında bilgi edinmesinin engellendiğini beyan ederek, şirket hissedarları ile yapılan ticari faaliyetlerin incelenmesi, şirket aktifine katılan gayrimenkullerin ne amaçla alındığı ve fiyatlarının neye göre belirlendiği, yine tur operatörlerine ödenen komisyon tutarları ve oranlarının ne olduğu, en çok hangi firma ile çalışıldığı, komisyon oranları ile ödenen komisyonlarının emsallerine uygun olup olmadığı, şirketin kayıt dışı faaliyetinin olup olmadığı, bu kayıt dışı faaliyetlerin diğer ortakların bilgisi dışında gerçekleşip gerçekleşmediği, kayıt dışı faaliyet var ise kayıt dışı faaliyetlerden ortaklara şirket üzerinden borç verilerek daha sonra şirketten de defaten çekilerek bir nevi kayıt altına mı alınmak istediği konularının irdelenmesi için özel denetçi atanmasına, TTK 444/1 maddesi uyarınca özel denetçi masrafı dahil yargılama giderlerinin davalı şirketçe karşılanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davalı şirketin anılı genel kurul toplantısının sözleşmeye, yasaya, afaki iyi niyet kurallarına aykırı olmadığını, 04/11/2020 tarihinde yapılan genel kurul öncesi tüm pay sahiplerine genel kurulun yer tarih ve gündemini belirtir çağrı kağıdı gönderildiğini ve Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlandığını, tüm defter ve belgelerin şirket merkezinde 15 gün önceden incelemeye açıldığını, davacılar vekili Av. …nın şirketin 2019 yılı bilançosu, gelir tablosu, yönetim kurulu faaliyet raporu konusunda bilgilendirildiğini ve aynı zamanda herhangi bir soru ve ilave bilgi talebinin olup olmadığının kendisine sorularak durumun tutanak ile kayıt altına alındığını, genel kurulda gündem maddelerine yalnızca davacılar tarafından olumsuz oy kullanıldığını ve maddelerin oy çokluğu ile kabul edildiğini, şirketin her geçen yıl karlılığını arttırdığını, 2019 yılında Covit-19 pandemisinin ekonomik hayata etkilerine rağmen bir önceki yıla kıyasla karlılığını koruduğunu, özel denetçi atanmasının ortakların bilgi ve belge alma hakkı ile hiçbir ilgisinin olmadığını, davacılar bilgi ve belge alamadıklarını iddia ediyorlar ise TTK 437/5 maddesi uyarınca dava açmalarının gerektiğini, yine davalı şirketin özel denetçi atanmasına konu taşınmazların piyasa rayiçlerine uygun olarak toplam 10.868.649,50-TL bedel ile satın aldığını, tur operatörlerine ödenen komisyon bedeli ile ilgili davacıların genel kurulda bilgilendirildiğini, davacıları temsilen genel kurula katılan Av. ….’nın herhangi bir belge talebinde bulunmadığını, kaldı ki davacıların dilerse toplantıdan 15 gün önce şirket ticari defter ve kayıtlarını inceleyebileceklerini, özel denetçi atanmasına konu edilen şirketin kayıt dışı faaliyeti var mıdır? sorusunun amacının anlaşılamadığını, davacıların özel denetçi tayini istemesine ilişkin şartları sağlamadığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
KABUL VE GEREKÇE : Dava, anonim şirketi özel denetçi atanması istemine ilişkindir.
Eldeki davada, davalı şirketin …. Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün ….sicil numarasına kayıtlı olduğu, şirketin 9 ortaklı olup, 225.000.000,00 TL nominal sermayeye sahip olduğu, sermayeye tekabül eden hisse adedinin 225.000 adet olup, davacı …’ın şirkete %1,03, davalı …’ın ise %14,59 oranında hissedar olduğu, davalı şirketin 14/11/2020 tarihinde yapılan 2019 yılı olağan genel kurul toplantısına davacıları temsilen Av. ….’nın katıldığı, davacılar temsilcisi Av. ….’nın “1) şirket hissedarları ile herhangi bir ticaret yapılmış mıdır?, yapılmış ise mahiyeti nedir?, hissedarlardan herhangi bir gayrimenkul alımı yapılmış mıdır?, hangi gayrimenkuller ne amaçla satın alınmıştır?, fiyatı neye göre belirlenmiştir?, 2) Tur operatörlerine ödenen komisyon tutarı ve oranları nelerdir?, en çok hangi firma ile çalışılmıştır?, en çok ödenen 3 firmaya toplam komisyon tutarı ve oranı nedir?” şeklinde soru yönelttiği ve müteakiben sorulara istinaden verilen bilgilerin yeterli olmadığı gerekçesi ile iki konuda özel denetçi atanması talebinde bulunduğu, talebin davacıların kabul oyuna karşılık oy çokluğu ile reddedildiği dosya kapsamı ile sabittir.
Davacıların özel denetçi atanması talebinin yasal dayanağı TTK.’nun 438. ve 439. maddeleridir. Bu hakkın gerçekleşmesi iki aşamada olmaktadır. Birinci aşamada; TTK 438. maddesi uyarınca bir pay sahibinin pay sahipliği haklarını kullanabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa belirli olayların özel denetim ile açığa kavuşturulmasını genel kuruldan istemiş olmalıdır. İkinci aşamada; bu istemin genel kurulda reddedilmesi halinde halka açık olmayan anonim şirketlerde sermayenin en az 1/10’unu oluşturan pay sahipleri şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atanmasını isteme hakkı doğmaktadır. Özel denetçi isteminin kötüye kullanılması ve şirkete zarar vermesi tehlikesinin azaltılması amacıyla pay sahibinin özel denetçi atanmasını talep edebilmesi bir ön şarta ve bazı maddi şartların varlığına bağlanmıştır. Maddi şartlar, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için bir anlamda gerekli olmalıdır. Ön şart ise, özel denetim istenilen konuda genel kuruldan bilgi alma ve inceleme hakkının daha önce kullanılmış olmasıdır (Prof.Dr.Hasan Pulaşlı, Şirketler Hukuki Şerhi, Cilt 2, 3.baskı, Syf. 2008-2009-2010).
Açıklanan hukuki gerekçeler ışığında, her bir davacı yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapmak gerekmiştir.
(A) Davacı … yönünden yapılan değerlendirmede;
Eldeki talepte, davacı …’ın halka açık olmayan davalı anonim şirketteki sermayesinin 1/10’un altında %1,03 olması karşısında adı geçen davacının TTK. 439/1. maddesi gereğince özel denetçi atanmasını isteyemeyeceği kabul edilerek, davacı … tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
(B) Davacı … yönünden yapılan değerlendirmede;
Davacı …’ın ise davalı şirket nezdinde %14,59 oranında pay sahibi olmakla TTK.’nun 439/1. maddesi gereğince özel denetçi atanmasını talep edebileceği ve iş davanın süresi içinde açıldığı dosya kapsamı ile sabittir.
Davacının, özel denetçi atanmasına konu etmiş olduğu şirketin kayıt dışı faaliyetleri olup olmadığı yönündeki konuyu davacının 04/11/2020 tarihli 2019 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda bilgi alma ve inceleme hakkı konusu yapmadığı, bu suretle özel denetçi atanmasına ilişkin ön şartın mezkur konuda gerçekleşmediği kabul edilerek, anılı talep yönünden açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Yine önemle vurgulamak gerekir ki; davacının TTK.’nun 439/2. maddesi gereğince kurucuların veya şirket organlarının kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koyması zorunludur. Sadece merak saikiyle özel denetçi atanmasını isteyemez. Maddeden anlaşılacağı üzere davacının zarara uğradıklarını kesin kanıtlarla ispatlamasına gerek yoktur. İkna edici bir şekilde ortaya koymaları yeterlidir.
Bu kabulden hareketle, 14/11/2020 tarihli genel kurulda davacı temsilcisinin yöneltmiş olduğu “1) şirket hissedarları ile herhangi bir ticaret yapılmış mıdır?, yapılmış ise mahiyeti nedir?, hissedarlardan herhangi bir gayrimenkul alımı yapılmış mıdır?, hangi gayrimenkuller ne amaçla satın alınmıştır?, fiyatı neye göre belirlenmiştir?, 2) Tur operatörlerine ödenen komisyon tutarı ve oranları nelerdir?, en çok hangi firma ile çalışılmıştır?, en çok ödenen 3 firmaya toplam komisyon tutarı ve oranı nedir?” şeklindeki sorulara kısmen cevap verilmiş ise de, hangi taşınmazın hangi fiyatla satın alındığı, hangi tur operatörleri ile hangi oranlarda çalışıldığı konusunda davacının pay sahipliğinden kaynaklanan haklarını kullanmasını gerektirecek düzeyde ayrıntılı cevap verilmediği nazara alınarak, talebin kısmen kabulü ile TTK 440. maddesi uyarınca, davalı şirketin 2019 yılında şirket ortakları ile ticari faaliyetinin olup olmadığı, davalı şirketin 2019 yılında satın almış olduğu gayrimenkullerin listesi ve hangi gayrimenkulün kimden, hangi bedel ile satın aldığı, davalı şirketin 2019 yılında hangi tur operatörleri ile ticari faaliyette bulunduğu ve en çok komisyon ödenen üç tur operatörlerinin kimler olduğu, ödenen komisyon tutarı ve oranı konularıyla sınırlı olmak üzere özel denetçi atanmasına, şirketin aktifine katılan gayrimenkullerin hangi amaçla alındığı, fiyatının neye göre belirlendiği, yine tur operatörlerine ödenen komisyonların emsallerine uygun olup olmadığı konularının özel denetçi atanmasına konu teşkil edilemeyeceği kabul edilerek, anılı diğer taleplerin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm fıkrası tesis kılınmıştır.
HÜKÜM :
TALEBİN KISMEN KABULÜ İLE;
(A) Davacı … yönünden;
1-Davanın REDDİNE,

(B) Davacı … yönünden;
1-…Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün …. sicil numarasına kayıtlı davalı … A.Ş. için;
TTK 440. maddesi uyarınca, davalı şirketin 2019 yılında şirket ortakları ile ticari faaliyetinin olup olmadığı, davalı şirketin 2019 yılında satın almış olduğu gayrimenkullerin listesi ve hangi gayrimenkulün kimden, hangi bedel ile satın aldığı, davalı şirketin 2019 yılında hangi tur operatörleri ile ticari faaliyette bulunduğu ve en çok komisyon ödenen üç tur operatörlerinin kimler olduğu, ödenen komisyon tutarı ve oranı konularıyla sınırlı olmak üzere mali müşavir …T.C. kimlik numaralı …’nun ÖZEL DENETÇİ OLARAK ATANMASINA,
TTK 442/1. maddesi uyarınca özel denetçinin inceleme sonucu hakkında şirket sırlarını koruyarak mahkememize ayrıntılı rapor ibrazına,
TTK 442/2. maddesi gereğince ibraz edilen raporun sadece davalı şirkete tebliğine (TTK 442/2 maddesi gereğince bu aşamada raporun davacıya tebliğ edilmemesine), davalı şirkete TTK. 442/2. maddesi uyarınca rapora karşı beyanda bulunması için raporun tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre verilmesine, davalı şirketin 2 haftalık kesin süre içerisinde rapora beyanda bulunmaması veyahut da davalı şirketin talebi doğrultusunda mahkememizce TTK. 442/2. maddesi uyarınca hüküm tesis edilmesine müteakip raporun davacı …’a tebliğine,
TTK. 444. maddesi uyarınca özel denetçiye 5.000,00-TL ücret takdirine, 5.000,00-TL özel denetçi ücretinin TTK. 442/2. maddesi uyarınca davalı şirket bünyesinden karşılanmasına,
2-Harçlar Kanununa göre alınması zorunlu 59,30-TL harçtan, peşin alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
-Davanın reddedilen kısmı yönünden; davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacı …’dan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 102,95-TL (dava açılış ve posta gideri) yargılama gideri ile peşin harç olarak yatırılan 54,40-TL’nin davalıdan alınarak davacı …’a verilmesine, davacı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın HMK’nun 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, TTK 440 maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 28/01/2021

Başkan …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Üye …
¸e-imza
Katip …
¸e-imza