Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/575 Esas – 2021/428
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/575 Esas
KARAR NO : 2021/428
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 02/11/2020
KARAR TARİHİ : 08/07/2021
GR.KR.YZM.TARİHİ : 13/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; … Ticaret Mahkemesi’nin 27/02/2019 tarih ve … Esas sayılı ara kararı ile davalı şirkete 1 yıl süreyle kesin mühlet verilip müteakiben 24/09/2020 tarihinde davalı şirketin konkordatosunun tasdik edildiğini, müvekkili bankanın davalı şirketten kesin mühlet tarihi itibariyle 3.053,044,18 TL nakdi, 413.880 TL gayri nakdi alacağının olduğunu yine davalı şirketin dava dışı … MAKİNA…. LTD. ŞTİ. kefaletinden kaynaklanan müvekkili bankaya 1.682.450 TL nakdi, 1.109,575 TL gayri nakdi borcunun bulunduğunu, alacağın 1.895.890,00 TL lik kısmının davalı şirketçe kabul edildiğini, müteakiben … Ticaret Mahkemesi tarafından alacağın 1.307.500 TL lik kısmı rehinli olarak kabul edilerek 2.399.060,68 TL lik kısmının adi alacak olarak kaydına karar verildiğini, bakiye 2.552.388,50 TL lik kısmın ise reddedildiğini beyan ederek, müvekkili bankanın davalıdan asaleten ve kefaleten olan ve kabul edilmeyen 2.552.388,50 TL lik alacağın kabulüne, rehinli alacağın kesin mühlet tarihinden itibaren faiz işleyeceğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Ticaret Mahkemesinin … esas ve … karar sayılı dosyasında verilen kararın usule uygun olduğunu, nitekim mahkemenin 16/04/2020 tarihli ara karar ile rehinle teminat altına alınan alacak miktarı mahsup edilerek davacının 2.399.060,68 TL alacağının olduğunun tespitine karar verdiğini ve bu kararın hukuka ve kanuna uygun olduğunu, davacı şirketin hukuka ve kanuna aykırı olarak alacaklı olmadığı halde iş bu davayı açmasında hukuki yararın olmadığını beyan ederek haksız açılan davanın reddini istemiştir.
KABUL VE GEREKÇE : Dava, konkordato kesin mühlet süresi içerisinde bildirilen alacağın konkordato talep eden/borçlu tarafından kabul edilmeyen, nizaya uğrayan kısmının maddi hukuk anlamında tespiti ve tahsili istemine ilişkindir.
Somut olayda, davalının konkordato istemi üzerine … Ticaret Mahkemesi’nin 28/09/2018 tarih ve … esas sayılı ara kararı ile davalıya İİK. 287.maddesi uyarınca 3 ay süre ile geçici mühlet verildiği, geçici mühletin 28/12/2018 tarihinde 2 ay süre ile uzatıldığı, müteakiben davalıya 27/02/2019 tarihinde 1 yıl süre ile kesin mühlet verildiği ve nihai olarak … Ticaret Mahkemesi’nin 24/09/2020 tarih ve … esas-….karar sayılı ilamı ile davalının konkordatosunun tasdik isteminin kabulüne, Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 233035 sicil numarasında kayıtlı … SONDAJ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin konkordato talebinin İİK 305. ve 306. maddeleri uyarınca tasdiki ile; Konkordato kapsamında kalan tüm borçlarının, 36 aylık vadede 4 ayda bir eşit taksitte, dolayısıyla 31.12.2020, 30.04.2021, 31.08.2021, 31.12.2021, 30.04.2022, 31.08.2022, 31.12.2022, 30.04.2023, 31.08.2023 tarihlerinde eşit taksitlerle ÖDENMESİNE, karar verildiği, davacı bankanın kesin mühlet içerisinde İİK. 299.madde uyarınca konkordato komiserine yapmış olduğu alacak bildirimi ile kesin mühlet tarihi olan 27/02/2019 tarihi itibariyle müvekkili bankanın konkordato talep eden şirketten asaleten 3.053.044,18 TL nakdi, 413.880 TL gayri nakdi ve kefaletinden kaynaklanan 2.792.025,00 TL olmak üzere toplamda 6.258.949,18 TL alacaklı olduğunu beyan ederek alacak bulunduğu, konkordato talep eden şirket tarafından alacağın 1.895.890,00 TL sinin adi alacak, 1. 307.500 TL sinin ise rehinli alacak olarak kabul edildiği müteakiben mahkememizin 16/04/2020 tarihli ara kararı ile İİK 302/6 maddesi gereğince davacı bankanın talebi üzerine bankanın 2.399.060,68 TL lik alacağının adi alacak olarak nisaba katılmasına hükmedildiği, talep edilen alacağın 2.552.388,50 TL lik kısmının ise reddedildiği dosya kapsamıyla sabit olup, eldeki davada taraflar arasında davacı bankanın alacağının 1.307.500 TL lik kısmının rehinli alacaklı olduğu, yine konkordato kapsamında davacı bankanın adi alacağının 2.399.060,68 TL olduğu (her ne kadar mahkememizce İİK 302/6 maddesi gereğince 2.399.060,68 TL alacağın adi alacak olarak nisaba dahil edilmesine karar verilmiş ve anılı karar maddi hukuk anlamında kesin hüküm sonuçlarını doğurmamış ise de, davalı vekilinin cevap dilekçesinde kararın açıkça hukuka uygun olduğunu beyan etmesi karşısında, anılı miktarı açıkça benimsediği kabul edelerek ) konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, taraflar arasındaki ihtilafı rehinli alacak miktarı ile borçlu şirket tarafından kabul edilen dışında davacının var ise alacağının miktarı noktasında toplandığı saptanmıştır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, İİK 288/1. maddesi uyarınca geçici mühletin, kesin mühletin sonuçlarını doğuracağı ve yasanın 294/3 maddesi gereğince kesin mühlet tarihinden itibaren rehinde temin edilmemiş alacağa faiz işlemesinin duracağı belirtilmiş olmakla, geçici mühlet tarihinden itibaren adi alacaklara faiz işletilmesi durur. (Yargıtay 15. HD. 2021/1389 esas-2021/275 karar sayılı ilamı).
Yukarıda açıklanan hukuki gerekçeler ışığında mahkememize ibraz edilen bilirkişi ek ve kök raporu çerçevesinde yapılan değerlendirmede;
Davacı banka ile davalı … Sondaj….. Ltd. Şti. arasında akdedilen 01/02/2011, 06/04/2012, 29/03/2013, 30/05/2013 ve 30/11/2017 tarihli Genel Kredi sözleşmeleri akdedildiği ve toplam limitin 24.000.000 TL ve 550.000 USD olduğu,
Yine davacı banka ile dava dışı … MAKİNE…. LTD. ŞTİ. Arasında akdedilen 14/12/2017 tarihli 6.000.000 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesini davalının müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığı, kefalet sözleşmesinin kanuni şekli şartları içermesi karşısında TBK. 583. maddesi gereğince geçerli olduğu,
Davalı bankanın davalı şirketten olan alacağı için Ankara …. Noterliğinin 09/01/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile yine bankanın dava dışı asıl borçlu şirket … MAKİNE…. LTD. ŞTİ den olan alacağı için Ankara …. Noterliğinin 09/01/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile hesabı katettiği, İİK 308/c maddesinin ikinci fıkrası uyarınca bağlayıcı hale gelen konkordatonun talep tarihinden önceki tüm borçlar için mecburi olduğu nazara alındığında, geçici mühlet tarihinden sonra hesap kat edilmiş ise de, kanunen ödenebilir bir borç olmadığından kat ihtarnamesine itibar edilemeyeceği böylelikle, davalı şirket yönünden temerrüt faizinin işlemeyeceği,
Davalı şirketin davacı bankaya asaleten olan borcu yönünden; davacı bankanın akdedilen genel kredi sözleşmeleri çerçevesinde davalıya 4238-25035 nolu BCH kredisi kullandırdığı geçici mühlet tarihi itibariyle kullandırılan kredide herhangi bir gecikme olmadığı, davacı bankanın anılı kredi için 30/06/2018 tarihine kadar yıllık %20,56, 12/07/2018 tarihine kadar yıllık %25,20, 11/08/2018 tarihine kadar yıllık %28,95, 13/09/2018 tarihine kadar yıllık %37,50 oranında akdi faiz isteyeceği, akdedilen genel kredi sözleşmesi çerçevesinde davalının 4238-327303 / 327283 / 327278 / 327256 / 327299 / 327235 / 327262 / 327325 / 327319 / 327241 / 327214 nolu taksitli ticari kredi kullandığı davacı bankanın anılı krediler için yıllık %13,20 oranında akdi faiz talep edebileceği, yine davalının kullandığı 4238-331794 nolu taksitli ticari kredi için ise davacı bankanın yıllık %14,88 oranında akdi faiz talep edeceği, davalı şirketin genel kredi sözleşmesi kapsamında kullandığı kredi mevduat hesabı için davacı bankanın, yıllık %24,24 oranında akdi faiz isteyebileceği, tarafların tacir ihtilafın ticari iş mahiyetinde olması sebebiyle somut olayda TBK 88 ve 120 maddelerinin uygulanamayacağı, davacı bankanın geçici mühlet tarihi itibariyle 87 adet çek yaprağı için 139.200 TL gayri nakdi riskinin bulunduğu, yine davacı bankanın teminat mektuplarından kaynaklı risk toplamının geçici mühlet tarihi itibariyle 2.199.780 TL olduğu,
Davalının, davacı bankaya kefaletinden kaynaklı borcu yönünden; dava dışı asıl borçlu ……. LTD. ŞTİ. Nin Genel Kredi Sözleşmesi çerçevesinde 4395-330145 nolu taksitli ticari kredi kullandığı, anılı kredi için davacı bankanın yıllık %14,16 oranında akdi faiz isteyebileceği, yine davacı bankanın asıl borçlu şirketin kullandığı ticari kredili mevduat hesabından kaynaklanan alacağı ile ticari kredili kartı alacağı için yıllık %24,24 oranında akdi faiz isteminde bulunabileceği,
Kabul edilerek geçici mühlet tarihi itibariyle davalı şirketin asaleten ve kefaleten kaynaklanan borcu yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapmak gerekmiştir.
1-Davalı şirketin asaleten borcu yönünden yapılan değerlendirmede;
A)Gayri Nakdi Alacak Yönünden;
Davacı bankanın geçici mühlet tarihi itibariyle 87 adet çek yaprağı için toplam 139.200,00-TL gayrinakdi alacağının bulunduğu, ancak 3261188, 3261189, 3261194, 3261186 numaralı çek yaprakları için geçici mühlet tarihinden sonra bankanın ayrı ayrı 1.600,00-TL ödeme yaptığı, bu suretle toplam 4 adet çek için 6.400,00-TL gayrinakdi alacağının nakde dönüştüğü, böylelikle davacı bankanın karar tarihi itibariyle gayrinakdi riskinin 83 adet çek yaprağı için 132.800,00-TL olduğu, ancak davacı bankanın 131.700,00-TL gayrinakdi riskini talep ettiği, akdedilen sözleşmenin 10.3.maddesi uyarınca davacı bankanın talep ile bağlı kalınarak 131.700,00-TL gayrinakdi alacağının depo edilmesi isteminde bulunabileceği, nakde dönüşen 6.400,00-TL alacağın ise nakdi alacak hesabında dikkate alınması gerektiği,
Davacı bankanın geçici mühlet tarihi itibariyle 5 adet teminat mektubu için toplam gayrinakdi riskinin 2.199.780,00-TL olduğu, 466.800,00-TL ve 848.400,00-TL bedelli teminat mektuplarının vadesinin 25.01.2021 tarihinde sona erdiği, bu suretle davacı bankaca her iki teminat mektubu yönünden davacı bankanın gayrinakdi riskinin sona erdiği, yine 602.400,00-TL bedelli teminat mektubunun geçici mühlet tarihinden sonra 14.12.2018 tarihinde nakde dönüştürüldüğü, nakde dönüştürülen teminat mektubu bedelinin nakdi alacak hesabında dikkate alınması gerektiği, böylelikle davacı bankanın karar tarihinde geçici mühlet tarihi itibariyle gayrinakdi riskinin 282.180,00-TL olduğu, teminat mektubundan kaynaklanan gayrinakdi alacağını davacı bankanın sözleşmenin 10.3. maddesi uyarınca depo edilmesini talep edebileceği,
Böylelikle, geçici mühlet tarihi itibariyle davacı bankanın çek sorumluluk miktarından kaynaklanan 131.700,00-TL, teminat mektubundan kaynaklanan 282.180,00-TL olmak üzere toplamda 413.880,00-TL gayrinakdi alacağının olduğu,
B)Nakdi Alacak Yönünden;
İbraz edilen ek bilirkişi raporuna göre, davacı bankanın geçici mühlet tarihi olan 28.09.2018 tarihi itibariyle taksitli ticari krediden kaynaklanan 627.537,43-TL, BCH kredisinden kaynaklanan 533.603,94-TL, ticari kredili mevduat hesabından kaynaklanan 637.079,03-TL, ticari kredi kartı borcundan kaynaklanan 42.715,23-TL olmak üzere toplamda 1.840.935,63-TL alacağının olduğu, bu alacağa geçici mühlet tarihinden sonra nakde dönüşen 14.12.2018 tarihinde teminat mektubundan kaynaklı 602.400,00-TL ile 4 adet çek yaprağından kaynaklanan 6.400,00-TL ilave edildiğinde, toplam davacı banka nakdi alacağının 2.449.735,63-TL nakdi alacağının olduğu,
Böylelikle, davacı bankanın davalıdan asaleten borcundan kaynaklı 2.449.735,63-TL nakdi ve 413.880,00-TL gayrinakdi olmak üzere toplamda geçici mühlet tarihi itibariyle 2.863.615,63-TL alacağının olduğu kabul edilmiştir.
2-Davalı şirketin kefaleten borcu yönünden yapılan değerlendirmede;
A)Gayri Nakdi Alacak Yönünden;
Kefil olan davalıların gayrinakdi alacaktan sorumlu olabilmesi için kefalet sözleşmesinde açıkça gayrinakdi alacaktan sorumlu olduklarına ilişkin düzenleme bulunması gerektiği halde akdedilen sözleşmenin “kefalet sözleşmesi” bölümünün 9.11. maddesinin davalı kefillerin gayrinakdi alacaktan sorumlu olduklarına dair açık bir düzenleme olarak kabul edilemeyeceği nazara alınarak gayrinakdi alacak yönünden davacı bankanın alacağının bulunmadığı kabul edilmiştir.
B)Nakdi Alacak Yönünden;
İbraz edilen ek bilirkişi raporuna göre, taksitli ticari krediden kaynaklanan davacı banka alacağının 1.469.656,40-TL, kredi kartından kaynaklanan 16.352,87-TL olmak üzere toplamda davacı bankanın davalıdan geçici mühlet tarihi itibariyle kefaletten kaynaklanan nakdi alacak tutarının 1.486.009,27-TL olduğu, anılı miktarın kefalet limiti ve teminatı kapsamında kaldığı kabul edilmiştir.
Bu suretle, davacı bankanın davalıdan asaleten 2.863.615,63-TL, kefaletten kaynaklanan 1.486.009,27-TL olmak üzere toplamda 4.349.624,90-TL alacaklı olduğu, her ne kadar İİK. 45. maddesindeki hükmünün yalnız icra ve genel iflas takipleri için geçerli olması sebebiyle işbu alacak davasında ipotek veya rehin bedeli alacaktan düşülemeyecek ise de, davacının talebi ile bağlı kalınarak taraflar arasında miktarı ihtilafsız olan 1.307.500,00-TL rehin bedeli mahsup edildiğinde, davacının adi alacak miktarının toplam 3.042.124,90-TL olduğu, yine bu miktardan maddi hukuk anlamında kesin hüküm sonuçlarını doğurmayan mahkememiz kararı ile adi alacak olarak kabulüne karar verilen ve yine açıkça davalının kabulünde olan 2.399.060,68-TL mahsup edildiğinde, davacının nizaya uğrayan 643.064,22-TL alacak üzerinden davanın kabulüne kara vermek gerekmiştir.
Her ne kadar davacı rehinli alacağı yönünden kesin mühlet tarihinden itibaren faizin işlemeye devam edeceğinin tespitine karar verilmesini talep etmiş ise de, İİK. 294/3. Maddesindeki; “…kesin mühlet tarihiden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durur. ” şeklindeki açık düzenleme ile kanunen rehinli alacaklar yönünden faiz işlemeye devam edeceği, bu nedenle mahkeme kararıyla ayrıca rehinli alacaklılara faiz işlemeye devam edeceğinin hüküm altına alınmasını talep etmekte davacının hukuki yararının bulunmadığı kabul edilerek, anılı talep yönünden istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm fıkrası tesis kılınmıştır.
HÜKÜM:
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1- 643.064,22-TL alacağın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, (davalının kabulünde olan 2.399.060,68-TL hariç)
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
-… Ticaret Mahkemesi’nin 24.09.2020 tarih ve … esas-… karar sayılı ilamı ile tasdik edilen konkordatonun konkordato şartlarının hükmün infazı sırasında nazara alınmasına,
-Davacının rehinli alacağa faiz işlemeye devam edeceğinin tespitine karar verilmesi yönündeki talebinin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 43.927,72-TL harçtan, peşin alınan 43.588,41-TL (54,40-TL peşin harç + 43.534,01-TL tamamlama harcı toplamı) peşin harcın mahsubu ile bakiye 339,31-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
– 6325 sayılı yasanın 18/A-13 maddesi uyarınca 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-(a) Nakdi alacak yönünden;
Davanın kabulü edilen kısmı yönünden; davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 24.492,90-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davanın reddedilen kısmı yönünden; davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 49.087,71-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
(b) Gayrinakdi alacak yönünden;
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın kabul edilen kısmı yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın reddedilen kısmı yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret Tarifesi uyarınca 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam 1.404,45-TL (dava açılış masrafı, bilirkişi, tebligat gideri ve posta gideri olmak üzere) yargılama giderinden kabul/red oranına göre hesaplanan 353,85-TL ile peşin olarak yatırılan 43.588,41-TL (54,40-TL peşin harç + 43.534,01-TL tamamlama harcı toplamı) davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/07/2021