Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/395 Esas – 2021/574

T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/395 Esas
KARAR NO : 2021/574

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/08/2020
KARAR TARİHİ : 11/10/2021

Mahkememizde görülmete bulunan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Genel Müdürlüğünün Genel Müdürlük binasında ve işletmekte olduğu havalimanlarında ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetleri ihale yoluyla piyasadan temin ettiğini, yapılan ihale sonucunda çalışma döneminde … -Bodrum Havalimanı için dava dışı işçilerin çalışma döneminde ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetleri; 01.12.2008 – 31.12.2012 tarihleri arası … Grup Özel Güv. Hiz. A.Ş. 01.01.2013 – 31.12.2013 tarihleri arası … Özel Güv. Koruma Hiz. Ltd. Şti.lerine ihale edildiğini, … – Bodrum Havalimanında güvenlik hizmeti işinde muhatap firmanın işçileri olarak açmış oldukları dava sonucunda açılan icra takipleri dosyalarına Kuruluş tarafından çalışan işçilerin alt işverenler tarafından ödenmeyen işçilik alacaklarının tahsili talebiyle işçilere ödemeleri yapıldığını, Mahkeme kararların Kuruluş lehine hüküm altına alınan vekâlet ücretleri ve yargılama giderleri mahsup edilerek ödemeler … Müd. … Esas sayılı dosyasına diğer davalı … Özel Güv. ve Koruma Hiz. Ltd. Şti. tarafından 30.000,00-TL ödeme yapıldığını, bakiye kalan 7.081,93-TL borçtan Kuruluş lehine hüküm altına alınan 1.442,60-TL ilam vekâlet ücreti ve faizi, 30,43-TL yargılama gideri mahsup edilerek 5.608,90-TLödendiğini, … Müd. … Esas sayılı dosyasında kapak hesabı olan 38.277,92-TL’den Kuruluş lehine hüküm altına alınan 1.696,00-TL ilam vekalet ücreti ve faiz, 8,40-TL yargılama gideri mahsup edilerek 36.573.92-TL ödeme yapılmıştır…. Müd. … Esas sayılı dosyasında kapak hesabı olan 36.186,81-TL’den Kuruluş lehine hüküm altına alınan 3.217.00-TL vekâlet ücreti ve 50,00- TL yargılama gideri mahsup edilerek 32.919,81-TL ödendiğini, Kurum ile davalı şirketler arasında imzalanan muhtelif tarihli sözleşme, ekleri teknik şartname ve özel şartnamelerde “Yüklenicinin istihdam ettiği personelin; İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk …’ne yüklenemez.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Davacı kurumun dava dışı işçilere toplam 81.546,66-TL ödemek zorunda kaldığını, ödenen bu tutarın ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı şirketlerden rücuen tahsilini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Ozel Güvenlik ve Koruma Hiz. Tic. Ltd. Şti. vekili dava dilekçesinde özetle; zaman aşımı ve husumet itirazında bulunduklarını, davalı şirkete ihale neticesinde sadece işçilik maliyeti ve sözleşme gideri adı altında ödeme yapıldığını, bu ödemeler dışında ayrıca herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu ödemeleri gerçekleştirmemesine rağmen davalı şirketten rücuen tazminat talebinde bulunulması hukuka aykırı olduğunu, rücusu talep edilen fazla mesai ücreti, ubgt ücreti ve servis ücreti yönünden iş mahkemesi sıfatıyla Milâs asliye hukuk Mahkemesi’nce tesis edilen kararlarda davalı yönünden hüküm kurulmadığını, yıllık izin ücretleri bakımından hangi taşeron döneminde kullanılmamış izinlere ilişkin ise o taşeronun sorumlu tutulması gerekmekte olduğunu, dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde yılın altında çalışması bulunduğundan yıllık izin hakkı doğmadığı gözetilerek davalının sorumluluğunun bulunmadığının tespiti gerektiğini, hiçbir şekilde davacı yan taleplerini kabul anlamına gelmemek üzere; davanın davalı açısından reddinin kabul edilmemesi ve rücu üzere davanın kısmen kabulü ile rücu eden davacının işçiye ödediği bedelin yarısının işçininkendilerinde çalıştığı dönemle sınırlı olarak tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Grup Özel Güv. Hiz. AŞ vekili dava dilekçesinde özetle; zaman aşımı itirazında bulunduklarını dava dışı işçinin davalı şirket nezdindeki çalışması dönemsel olup, kabul anlamına gelmemekle birlikte şayet davalı şirket davacının yaptığı ödemelerde sorumlu tutulacaksa dahi, bu sorumluluk işbu çalışma süresiyle sınırlı olmalı olduğunu, davalı şirketin yaptığı şey sadece çalışan temin etmek olup, temin ettiği çalışan üzerinde herhangi bir sevk ve idare yetkisi bulunmadığını, dolayısıyla dava dışı işçinin yıllık izin, fazla mesai, UBGT alacağı gibi sair alacak kalemlerinden davalını sorumlu tutulması mümkün olmadığını, kamuda taşeron olarak çalışanların tüm mesai ve çalışma şartları kamu işverenine aittir olduğunu, çalışanların üzerindeki sevk ve idare yetkisi tamamen idareye ait olduğunu, davalının temerrüde düşürülmediğinden faiz talebi de kabul edilemez olduğunu, Yargıtay 9. Hukuk Dâiresi, tazminattan kamu kurumlarının da sorumlu olduğuna dair bir karar vermiş bulunduğunu, Kararda, “Somut uyuşmazlıkta davalı şirketi son alt işveren olup, kıdem tazminatının tamamından diğer davalı kurum ile birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur.” denildiğini, kabul anlamına gelmemekle beraber , kidem tazminatından kamu kurumları yarı yarıya sorumlu olduğunu, yarı yarıya sorumlu olunduğunu kabul anlamına gelmemek üzere bazı Yargıtay kararlarında sözleşmeden kaynaklanan ve işçilerin iş mahkemesinde açtığı davalar sonucu tahsil ettikleri işçilik alacaklarıyla ilgili asıl işverenlerin (İdare) açtıkları rücu davalarında 1/2 oranında sorumlu olduklarına dair kararların verildiği ve kesinleştiği de bilinen bir gerçek olduğunu, yukarıda arz ve izah edilen ve resen nazara alınacak sair nedenlerle, açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddini talep etmistir.
GEREKÇE :
Dava, Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Davacı işyerinde davalılar bünyesinde çalışan dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının davalılara rücu edilip edilemeyeceği, edilebilecekse miktarı noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce, … Asliye Hukuk Mahkemesine müzekkere yazılarak, … Karar … Karar sayılı dosyası uyap sureti, … 4 İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı takip dosyası ile … Esas sayılı takip dosyası uyap sureti, … Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası aslı, … ihale dosyası ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına alınmıştır.

4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin 4857 İş Kanunu’nun 2/6 maddesi “asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü yer almaktadır.
Mahkememizce, dava dışı işçilere ödenen alacaktan davalıların sorumluluklarının bulunup bulunmadığı hususunun tespiti amacıyla, Rücuen İşçi Alacağı alanında Nitelikli Hesap Uzmanı bilirkişi marifetiyle rapor düzenlenilmesine karar verilmiş, Bilirkişi tarafından sunulan 26/08/2021 tarihli raporda, Davacı Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü 81.546,66 -TL talep etmiş olduğu rücu tutarının; davalı … Grup Özel Güvenlik Hiz. A.Ş. için 68.536,98-TL olarak hesaplandığı, mahkemece davacı ve davalının yarı yarıya sorumlu olduğuna karar vermesi halinde 34.268,49-TL olarak hesaplandığı, Davacı, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü 81.546,66-TL talep etmiş olduğu rücu tutarının; davalı … Özel Güvenlik ve Koruma Hiz. Tic. Ltd. Şti. için 12.264,65-TL olarak hesaplandığı, mahkemece davacı ve davalının yarı yarıya sorumlu olduğuna karar verilmesi halinde 6.132,33-TL olarak hesaplandığı rapor edilmiştir.
Dava, Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklı Rücuen İşçi Alacağı davası olup, buna ilişkin olarak;
“Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işveren karşı sorumludurlar. Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerin de bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır. İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. “
(Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 15/09/20120 tarihli ve 2017/2497 E- 2020/2808 K)
Eldeki davada; yukarıda aktarılan emsal Yargıtay İçtihadı ve hüküm kurmaya ve denetime elverişli kabul edilen bilirkişi raporu ile dosyada bulunan tüm bilgi belgeler ile birlikte değerlendirilmesi neticesinde; dosyada bulunan bilgi belgelerden davacı idare işyerinde davalılar bünyesinde çalışan dava dışı işçiler … ile dava dışı işçi …’in çalışması karşılığında açmış oldukları iş mahkemeleri dosyalarından verilen kararın İcra Müdürlüğü dosyalarına yapılan ödemelerin davalılardan rücuen tahsiline ilişkin mevcut dava açılmış olup, davacı idare ile davalılar arasında asıl işveren, alt işveren ilişkisi bulunduğu, 4857 sayılı Kanunun 2/6 maddesi gereğince işçi alacaklarından asıl işveren ve alt işverenler birlikte sorumlu olduğu, davalı olarak gösterilen firmaların dava dışı işçilerin çalıştığı dönemlerdeki kıdem tazminat kısımların tamamından işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin, yüklenici işçisi olması sözleşme ücretine işçilerin ücreti ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle dava dışı işçi için ödenen kıdem tazminatının davalılara, dava dışı işçilerin davalıların çalıştırdıkları dönemleri kapsayacak şekilde rücu edilebileceği anlaşılmakla, Dava dışı İşçi … yönünden davalı … Grup Özel GÜvenlik… Ltd. Şti’nden 7.081,93-TL’ nin 13/041/2020 ödeme tarihinden itibaren, dava dışı işçi … yönünden 29.388,08-TL’nin davalı … Grup Özel Güvenlik….Ltd. Şti’nden , 6.798,72-TL’nin diğer davalı … Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden ödeme tarihi olan 15/04/2019 tarihinden, dava dışı işçi … yönünden davalı … Grup Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden 38.277,92-TL’nin 07/05/2018 ödeme tarihinden itibaren sorumlu olduğu nazara alınarak, davanın kabulü ile dava konusu alacağa ilişkin ödeme tarihinden itibaren talebe bağlı olarak avans faizi işletilmesine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM :
1-Davanın Kabulü ile,
-Dava dışı işçi … yönünden ödeme ve taleple bağlı kalınarak 7.081,93-TL’nin ödeme tarihi olan 13/01/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Grup Özel Güvenlik…..Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
-Dava dışı işçi … yönünden 29.388,08-TL’nin davalı … Grup Özel Güvenlik….Ltd. Şti’nden , 6.798,72-TL’nin diğer davalı … Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden ödeme tarihi olan 15/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
-Dava dışı işçi … yönünden 38.277,92-TL’nin davalı … Grup Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden ödeme tarihi olan 07/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 5.570,45-TL olduğundan, peşin alınan 1.392,62-TL’nin mahsubu ile bakiye 4.177,83-TL harcın davalıların sorumluluk oranlarına göre 3.830,00-TL’sinin Davalı … Grup Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden, 348,43-TL’sinin Davalı … Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden alınarak hazineye irat kaydına,
3-Zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin 1.210,00-TL’sinin Davalı … Grup Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden, 110,00-TL’sinin davalı … Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 11.401,07-TL vekalet ücretinin 10.450,22-TL’sinin davalı … Grup Özel Güvenlik….Ltd. Şti’nden, 950,86-TL’sinin davalı … Özel Güvenlik…Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 1.447,02-TL harç toplamı ile 1.113,00-TL (posta, tebligat, bilirkişi ücreti) olmak üzere toplam 2.560,02-TL yargılama giderinin 2.346,52-TL’sinin davalı … Grup Özel Güvenlik….Ltd. Şti’nden, 213,50-TL’sinin davalı … Özel Güvenlik….Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısım var ise talep halinde karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/10/2021