Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/635 Esas – 2023/13
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/635 Esas
KARAR NO : 2023/13
HAKİM :
KATİP :
DAVACI : … –
VEKİLİ :
DAVALI : …
VEKİLİ :
DAVA :
DAVA TARİHİ : 20/09/2017
KARAR TARİHİ : 11/01/2023
KR.YZL.TARİHİ : 16/02/2023
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı … A.Ş.’nin 31/10/2014 tarihli sözleşme ile davalıya ait arza üzerinde…Şubesi ve Uygulamalı Eğitim Merkezi Binası işinin yapımı konusunda anlaştıklarını, davalı tarafın ilgili yasal mevzuata, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ne ve ekleri ile işin sözleşmesine riayet etmeksizin ve aykırı işlemlerle sözleşme şartlarını ( iş başlangıcı, ilave işler, bedelleri, onaylar, proje teslimleri, sürekli revizyonlar, defaten işin tamamen ya da kısmen durdurulması, geç onay ve ödemeler vs) müvekkili aleyhine değiştirilmiş olup, müvekkilin ciddi maddi-manevi zarara uğratıldığını, işin proje değişikliklerini, bunlara ilişkin süreleri ve fiyat değişimlerini davalının kendisinin belirlediğini, işin fiili olarak 25/05/2016 tarihinde bitirilmiş olmasına rağmen, kabul işlemlerini yapmayarak, hak edişlerini ödemeyerek, defaten işi durdurarak, ilave işleri, parasal ödemeleri kendisi belirleyerek, yasal hiçbir mevzuatı yerine getirmeden ve yasalara ve mevzuata aykırı işlemler tesis ederek müvekkili çok ciddi miktarda zarar uğratmış olup alacaklarını tam manasıyla ödemediğini, davalının işin asıl sözleşmesine konu mimari, statik, inşaat, elektrik, mekanik projelerin hepsinde esaslı değişiklikler yaptığını, onlarca revize yapıp bunların ek süre ve bedellerini yasal sürelerinde belirlemeden müvekkile yaptırdığını, bu süre ve bedelleri aylar sonra belirleyerek eksik ödemeler yaptığını, müvekkilin görüşünün alınmasının yasal olarak gerekmesine rağmen bütün bunları tek taraflı yaptığını üzerine de eksik bedeller hesaplayarak kendi belirlediği sürelere göre gecikme cezaları uyguladığını beyan ederek davanın kabulü ile müvekkilin uğramış olduğu zararlara karşılık şimdilik 60.000,00 TL’nin zararın meydana geldiği tarihten en geç dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temmerrüt (avans) faiziyle birlikte davalıdan tahsil edilerek müvekkile ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; zemin iyileştirme projesi ve imalatları için gerekli onayın alındığını, zemin iyileştirme projesinin hazırlanıp idarenin onayına sunulması ile imalatların yapılması için davacı yüklenici firmaya bildirim yapıldığını, bu süre zarfında davacının ne yazılı ne de sözlü olarak itirazının olmadığını, 12/12/2014 tarihli dilekçesi ile zemin iyileştirme projesini idarenin onayına sunduğunu, projede yapılan değişikliklerin keyfi olmayıp binanın statik açıdan güvenliği için yapıldığını, yüklenici firmanın zemin iyileştirmenin yapılmasının sağlıklı olacağı kanaatinde olduğunu sözlü olarak beyan ettiğini, davacı yüklenicinin ilgili mevzuata göre işi tamamlamakla yükümlü olduğunu bu konudaki itirazın haksız olduğunu, yapılan değişikliklerin proje safhasında önceden öngörülmeyip, inşaat aşamasında sonradan ortaya çıkabilecek işin doğasında olan değişiklikler olduğunu, söz konusu değişikliklerden kaynaklanan süre uzatımları için hiç zaman kaybetmeden süre uzatımı raporları hazırlanıp, Genel Müdürlüğün onayına sunulduğunu, kanuni olarak gerekli süre uzatımlarının davacı yükleniciye verildiğini, Kontrol Teşkilatı olarak süre uzatımı hesaplarını keşif artış bedeli üzerinden orantı kurarak değil, teknik ve işin gerçek uygulama zamanları düşünülerek yapıldığını, davacı yüklenici tarafından yapılan imalatlara ait ödemelerin ilk hakedişte ödenmiş olup, ödenmeme sebebi imalatın pozlara uygunluğunu gösteren belgelerin müvekkil idareye sunulmaması nedeniyle olduğunu, yüklenicinin tüm artan- azalan imalatların hesapları için 2014 yılı yüklenici karsız birim fiyatlarına %5 yüklenici kar oranı uygulamasını kabul ettiğini, yüklenicinin sözleşmeye ayrı olarak istediği süre uzatımlarının kanuna aykırı, yanlış ve haksız olduğunu, birim fiyatlara itirazın hükümsüz ve yanlış olduğunu beyan ederek, ilk itirazlarının kabulü ile davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, KABUL VE DEĞERLENDİRME: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan tazminat/alacak istemine ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme ile tüm ekleri getirtilerek dosya arasına alınmış, tarafların gösterdikleri diğer tüm deliller toplanmıştır.
Mali müşavir bilirkişi tarafından hazırlanan 21.09.2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında 2014-2015 ve 2016 dönemlerinde ticari bir ilişkinin var olduğu, davacı yana ait 2014, 2015 ve 2016 dönemlerine ait muavin dökümlerinin incelenmesinde 07.12.2016 tarihinde bakiyesinin 0,00-TL olduğu, hiç bakiye devretmediği, bununla birlikte 100.465,67-TL tutarlı Resmi deftere alacak kaydedilen mutabakatların, 36.796,50-TL tutarlı resmi deftere alacak hanesine kaydedilen … Ceza Bedellerinin ve 36.499,86-TL tutarlı resmi deftere alacak hanesine kaydedilen Çeşme Ilıca … hakediş raporuna istinaden açıklamalı bedellerin, dayanak belgelerinin davalı tarafından düzenlendiği, davacının da bu belgelere dayanarak resmi defter kayıtlarını yaptığının tespit edildiği belirtilmiştir.
10.04.2019 tarihinde talimatla yapılan keşfe katılan iki inşaat mühendisi bilirkişi tarafından hazırlanan 26.08.2019 tarihli bilirkişi kurulu raporu’nda özetle; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olduğu, bu tip sözleşmelerde idare tarafından yapılan yaklaşık maliyetin gizli olduğu, yüklenici ile bir ilgisinin bulunmadığı, yüklenicinin mahallinde yaptığı incelemeye, ihaleye esas projeye göre teklif verdiğini, bu nedenle yüklenicinin pursantajın hatalı olduğu yönündeki itirazının mesnetsiz olduğu, yüklenicinin projeyi ek olarak proje ve eklerine uygun şekilde işin tamamını yapmakla mükellef olduğu, pursantaj tablosunda sehven yer alan ancak projesinde olmayan imalatın bedelinin son hak edişte yükleniciye ödeneceği, pursantaj tablosunda sehven yer alan ancak projede bulunmayan imalatın yaptırılmayacağı, tam tersi projede yer alan ancak pursantajda yer almayan imalatın ise yüklenici tarafından yapılacağını, bunun için ayrıca bir bedel ödenmeyeceğini, bu nedenle projede yer alan imalatların yüklenici tarafından bedelsiz yapılması gerektiği, geçici kabul süreci devam ederken idarenin teklif edilen mukayeseli keşif artışına yönelik belgeleri henüz onaylamadığı, dolayısıyla davalının daha yapım teklifini onaylamadığı imalatların ya da revizyonların geçici kabulünü yapmaya çalıştığı, aslen davalı idarenin işin başından itibaren onay sürecini geciktirdiği, bu durumun yüklenicinin planladığı imalat sürecini aksatacağı, bu nedenle davacı yükleniciye işin tamamlanamadığı veya geciktiği gerekçesiyle gecikme cezası uygulanamayacağı, dolayısıyla yüklenici hak edişlerinden kesilen 59.067,60-TL tutarındaki kesintinin davacıya iade edilmesi gerektiği, pursantaj listesinde bulunmadığı için bedeli ödenmeyen P-013/A-P-013/B pozları için 3. Ve 4. Mukayeseli keşiflerden kesilen (1.260,00-TL-60,03) + (629,99-30,02)= 1.799,94-TL +KDV = 2.123,93-TL bedelin davacıya iade edilmesi gerektiği, davalı tarafından ihale mevzuatına aykırı olarak pursantaj listesinden minha edilen seperatör imalatına ilişkin olarak 18.548,51-TL bedelin davacıya iade edilmesi gerektiği, enerji kimlik belgesine ilişkin harcama belgesinin davalıya sunulması halinde bedeli davacıya ödenmesi gerektiği, makine dairesinde yer alan saç kapak imalatına ait KDV dahil 1.593,34-TL bedelin davacıya iade edilmesi gerektiği, mutfak bölümündeki 7,5 metre uzunluğundaki ihtiyaca binaen ilave çalışma tezgahı imalatına ait KDV Dahil 3.085,11-TL bedelin davacıya iade edilmesi gerektiği, projede yer alan ve ilave olarak yükleniciye yaptırılan 176 metre uzunluğundaki (P-059 pozu) merdiven burunluk imalatına ait KDV dahil 4.361,28-TL bedelin davacıya iade edilmesi gerektiği, bütün açıklanan bu gerekçelerle, sözleşme yılı olan 2014 yılı yılı fiyatları itibariyle davacı yüklenicinin davalı idareden alacağının toplam 88.779,77-TL olduğu, taraflarca tanzim edilecek revize iş programı doğrultusunda oluşan fiyat farklarının davacıya ayrıca ödenmesi gerektiğinin tespit edildiği belirtilmiştir.
26.08.2019 tarihli bilirkişi kurulu raporuna ek, 26.06.2020 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle; kök raporda davacının alacağının 88.779,77-TL olarak hesaplandığı, sözleşme fiyatları itibariyle (2014) davacının davalı idareden alacağının 88.779,77-TL olduğu kanaati devam etmekle birlikte, bu tutarın dava tarihine icra edilmesiyle birlikte alacağın 111.055,18-TL olarak hesaplandığı, ayrıca alüminyum fayans köşe çıta imalat bedelinin dava tarihi itibariyle 4.062,57-TL, 28 adet çanak lavabo altlarına 10 mm temperli cam uygulaması imalat bedelinin 7.565,11-TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
İnşaat mühendisi, mali müşavir ve hesap uzmanı bilirkişiler tarafından hazırlanan 15.01.2021 tarihli bilirkişi kurulu raporunda özetle; davacı yüklenicinin, krom korkuluk imalatı, teras kat parapet ve bahçe katı betonarme duvar imalatı, banyo iç sıva ve su yalıtımı imalatı, ısı yalıtımı altına dış sıva yapılması, seperatör imalatı, seramik kaplama köşe çıtası imalatı, enerji kimlik belgesi, 6 mm renkli temperli cam imalatı, mermer parapet/denizlik köşe pahlanması imalatı nedeniyle toplam 46.962,00-TL alacaklı olduğunun tespit edildiği belirtilmiştir.
15.01.2021 tarihli bilirkişi kurulu raporuna ek, 02.06.2021 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda özetle; davacı yüklenicinin, krom korkuluk imalatı, teras kat parapet ve bahçe katı betonarme duvar imalatı, banyo iç sıva ve su yalıtımı imalatı, ısı yalıtımı altına dış sıva yapılması, seperatör imalatı, seramik kaplama köşe çıtası imalatı, enerji kimlik belgesi, 6 mm renkli temperli cam imalatı, mermer parapet/denizlik köşe pahlanması imalatı ve çalışma tezgahı imalatı kalemleri için davalı idareden toplam 63.688,74-TL alacaklı olduğunun tespit edildiği belirtilmiştir.
15.01.2021 tarihli bilirkişi kurulu raporuna ek, 08.12..2021 tarihli bilirkişi kurulu 2. ek raporda özetle; davacı yüklenicinin davalı idareden alacağının yine 63.688,74 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Dosyada mevcut raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi ve ayrıca tarafların iddia ve savunmalarının kalemler halinde tek tek ele alınarak değerlendirilmesi (tarafların bilirkişi raporlarına yaptıkları itirazlarda gözetilmek sureti ile) daha önce rapor sunan bilirkişilerden farklı bir inşaat mühendisi, bir mali müşavir ve bir de nitelikli hesap uzmanından oluşan bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 17.06.2022 sistem tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacının alacağının Enerji Kimlik Belgesi için 15.01.2021 tarihli Bilirkişi Kurulu Raporunda tespit edilen ve kurullarında da uygun görülen rayiç bedel olan 1.250,00 TL ve Sac Kapak İmalatı bedeli 1.593,34 TL olmak üzere; KDV dahil toplam 2.843,34 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
17/06/2022 sistem tarihli bilirkişi heyet raporuna ek 22.09.2022 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda özetle; yapılan itirazlar ve incelemeler sonucunda kök raporda bir değişiklik olmadığı, bir tek davalın Sac Kapak imalatına dair itirazı sonucu yukarıda açıklanan sebeplerden kesintinin uygun olduğu görüşü ile davacı alacağının sadece Enerji Kimlik Belgesi için 1.250,00 TL olduğu belirtilmiştir.
17/06/2022 sistem tarihli bilirkişi heyet raporuna ek 03.11.2022 tarihli bilirkişi heyeti 2. ek raporunda; kök ve ek raporda yapılan değerlendirmelerde değişiklik olmadığı, davacının alacağının; Enerji Kimlik Belgesi için 1.250,00 TL olduğu belirtilmiştir.
Dosya kapsamına göre taraflar arasındaki ihtilafın; taraflar arasında imzalanan 31.10.2014 tarihli …. Şubesi ve Uygulamalı Eğitim Merkezi Binası yapım işi dolayısı ile davaya konu alacak/tazminat kalemlerinin davacı-yüklenici tarafından talep edilip edilemeyeceği, edilebilecek ise miktarı noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Davacı özetle; davalı ile 31.10.2014 tarihli sözleşme imzalandığını, söz konusu sözleşme ile davalıya ait arsa üzerinde … Şubesi ve Uygulamalı Eğitim Merkezi Binası işinin yapımı konusunda anlaşıldığını, işin sözleşme hükümlerine uygun olarak bitirildiğini, ancak davalı tarafından imalat artışlarının dikkate alınmadığını, tüm itirazlara rağmen artan/değişen imalatlara ait hesaplama ve ödemelerin yapılmadığını, davalının birçok kez proje değişikliği yaptığını, değiştirilmiş projeleri geç teslim ettiğini, işi sekteye uğrattığını, buna rağmen geç teslim nedeniyle haksız şekilde alacağından gecikme cezası kesildiğini beyan ederek eldeki davayı açmıştır.
Davalı ise özetle; davacı ile 31.10.2014 tarihli sözleşme ile …. … Şubesi ve Uygulamalı Eğitim Merkezi Binası işinin yapımı konusunda anlaşıldığını, projede yapılan değişikliklerin proje safhasında önceden öngörülemeyip, inşaat aşamasında sonradan ortaya çıkabilecek işin doğasından olan değişiklikler olduğunu, bu değişikliklerden kaynaklı süre uzatımlarının hiç zaman kaybedilmeden süre uzatım raporları hazırlanarak ve Genel Müdürlük onayına sunularak, gerekli süre uzatımlarının davacıya verildiğini, Kontrol Teşkilatı tarafından süre uzatım hesaplarının keşif artış bedeli üzerinden orantı kurularak değil, teknik ve işin gerçek uygulama zamanları düşünülerek yapıldığını, yüklenici firmanın daima çok fazla ek süre talep ettiğini, ayrıca davacı tarafından talep edilen bir takım imalat bedellerinin projede yer alması nedeniyle kendilerine ek ödeme yapılmasının sözleşmeye aykırı olduğunu savunmuştur.
Yargılama süresince yukarıda gösterildiği üzere 3 farklı bilirkişi heyetinden raporlar alınmıştır. 26.08.2019 tarihli rapor ve eklerinin sadece inşaatçı bilirkişiler tarafından hazırlanmış ve heyette hesap bilirkişisinin yer almamış olması, hazırlanan raporun alacak/tazminat istemine konu iddiaları denetime imkan verecek şekilde açıklığa kavuşturmaması, 15/01/2021 tarihli heyet raporun ve eklerinin 26.08.2019 tarihli rapor ile çelişki arz etmesi nedenleri ile çelişkileri de gideren, denetime ve hüküm vermeye elverişli 17.06.2022 tarihli üçüncü raporu ve ekleri hükme esas alınmıştır.
Bu kapsamda; davacı yüklenicinin alacak/tazminat istemine dayanak iddialar tek tek irdelendiğinde ;
1- İşin geç teslim edildiği sürülerek ceza kesintisi yapıldığı, Söz konusu işin 2 yaz dönemi (…. Bölgesi için çalışılamayan dönem l Haziran -15 Eylül arası) ve iki kış sezonuna (sözleşme gereği çalışılamayan dönem 0l Ocak-0l Mart arası) rastlamasına karşın hatalı hesaplama yapılarak iş bitim tarihinin yanlış belirlendiği, tüm unsurlar dikkate alındığında işin bitim tarihinin en az 15/12/2016 olarak belirlenmesi gerektiği iddiası;
İdarenin (Davalının) 15.10.2015 tarihli Süre Komisyon Raporu’na göre; Davacının….Bölgesi için çalışılamayan dönem 01 Haziran-15 Eylül arası çalışma yapamadığından bahisle yapmış olduğu itiraz sonrası yapılan incelemede davacının 11.06.2015 tarihine kadar çalıştığı, 11.06.2015-15.09.2015 tarihleri arasında geçen sürede çalışma yapılamadığı, bu sebepten ötürü yükleniciye(davacıya) 96 gün süre uzatımı verildiği, taraflar arasında imzalan sözleşmenin 9.4. maddesinde; “Bu işyerinde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler 01.01 – 01.03 tarihleri arasında 60 gündür. Ancak işin bitiminde bu devre dikkate alınmaz ve idare yükleniciden teknik şartlan yerine getirerek işi tamamlaması için bu dönemde çalışmasını isteyebilir” denildiği, hak ediş raporlarına istinaden davacının bu süre zarfında çalıştığı, sonuç itibariyle yüklenicinin süre uzatımları için yaptığı başvurular ve İdarenin tespitleri akabinde işin tamamı için yükleniciye (davacıya) toplamda 358 gün ek süre verildiği, verilen bu sürenin yeterli ve hakkaniyetli olduğu, buna rağmen dava konusu işin süre uzatımlarıyla birlikte 25.05.2016 tarihinde bitirmesi gerekirken, davacı tarafından işin 96 gün tamamlandığı, yine geçici kabul tutanağında kabul eksikliklerinin tamamlanması için davacıya süre verildiği, ancak davacının bu süreyi de 14 gün aştığı tespit edilmiştir. Bu nedenlerle davalı idare tarafından uygulanan 59.067,60-TL tutarındaki gecikme cezası bedelinin doğru hesaplandığı değerlendirilmiştir.
2-Zemin Güçlendirme (Jet-Grout) işi ilave keşif özeti tarihinde davacıya tebliğ davacının bu keşif artışı ve daha sonra bu imalatlara ilişkin belirlenen süre uzatımına şerh olmasına rağmen keşif artış hesaplamalarının %5 karla hesaplanarak yasal mevzuata aykırı davranılarak davacının zarara uğratıldığı iddiası;
İdarenin (Davalının) 11.03.2015 tarihli Süre Komisyon Raporu’na göre; “Yükleniciye 05.11.2014 tarihinde yer teslimi yapıldığı ancak zemin iyileştirme yapılması durumunun ortaya çıkması ile revize zemin iyileştirme projelerinin hazırlanarak yükleniciye 22.01.2015 tarihinde tebliğ edildiği ve bu arada geçen 78 günlük sürede hiçbir imalat yapılmadığı değerlendirilmiş olup; … 78 günlük sürenin yükleniciye verilmesi gerektiği… ” kararı alınarak süre uzatımı verildiği, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Sözleşmede Bulunmayan İşlerin Fiyatının Tespiti başlıklı 22. maddesi kapsamında sözleşmeye esas proje içinde kalması, idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması ve sözleşme bedelinin %10’u (yüzde onu) içinde kalması koşuluyla söz konusu imalatların, sözleşmenin ‘Sözleşme Kapsamında Yaptırılabilecek İlave İşler, İş Eksilişi ve İşin Tasfiyesi’ başlıklı 28. maddesi kapsamında değerlendirilerek yükleniciye %5 kar uygulanacağı yönünde karşılıklı anlaşılarak mutabakat sağlandığı tespit edilmiştir. Bu nedenlerle %5 kar uygulanması davacının da kabulünde olduğundan ilave ödemenin söz konusu olamayacağı değerlendirilmiştir.
3-Krom korkuluk imalatları, yaklaşık 192 m. ile alüminyum merdiven burunluklarının proje kapsamında olduğu gerekçesi ile davacıya hiç ödenmediği, bu nedenle davalı idarenin haksız kazanç sağladığı, bunun üzerine davacının hak edişlerinden eksik imalat nedeni ile kesinti yapıldığı iddiası:
Davalı tarafından 1., 2. ve 3. katlarda bulunan No:8 nolu odanın balkonundaki cepheye dik olan lamine camlı paslanmaz çelik korkuluğun proje değişikliği sebebi ile iptal edildiği, 1., 2. ve 3. Katlarda bulunan No:8 nolu oda balkonlarında bitişik nizam tarafında 50 cm genişliğinde duvar imal edildiği ve 50 cm genişliğinde korkuluk yapıldığı, bu yapılan eksiltme ve ilavelerin 3. ve 4. mukayeseli keşifler ile hesaba katıldığı, merdiven burunluk imalatının ise bir sözleşme eki olan uygulama projesinde açık bir şekilde yer aldığı kısaca sözleşme bedeline dahil olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle davacının bu hususla ilgili alacağının olmadığı değerlendirilmiştir.
4-Bina ön ve arka cephelerinde proje ve teknik şartnamesinde uyumsuzluk olduğu, cephe mermer kaplamaları, pencere merkezleri komple ankrajlı mekanik olarak mermer kaplama yapıldığı, davacıya yapılan ödemelerin duvara yapıştırma mermer pozundan yapıldığı, arka cephede küçük bir kısım için düzeltme ek ödeme yapıldığı, ancak onun da ara hak edişte gerçek değerinin çok altında olduğu, yaklaşık 230 m2 imalatın uygulama piyasa rayiçleri 350,00-TL/m2 civarında olduğu, davacıya ise 89,14 TL’den ödeme yapıldığı iddiası:
Mimari projesinde mermer duvar kaplaması imalatlarının 26.252/CI pozu (2 em kalınlığında renkli mermer ile duvar kaplaması yapılması. (2x30xserbestboy) ile yapılması gerektiği, pozun tarifinde; “Duvar yüzlerinin iyice temizlenmesi, derzlerin açılması, duvar yüzünün ıslatılması, üzerine 1,5 cm kalınlıkta (Poz No:10.009/MK) 400 kg çimento dozlu bir altlık yapılması, bunun üstüne 400 kg çimento dozlu harçla aralıkları 2 mm yi geçmemek üzere 2 cm kalınlıkta, 30 cm x serbest boy ebadındaki renkli mermer ile kaplanması, her sıra yapıldıktan sonra arkalarının çimento şerbeti ile doldurulması, derzlerin istenilen renkte derz dolgu malzemesi ile doldurulması, evvelce duvarlara yerleştirilmiş kenet demirlerinin mermer levhalara tespiti, kaplama esnasında kırılan, çatlayan, plakların değiştirilmesi, kaplama yüzünün harç bulaşıklarından temizlenmesi, silinmesi, her türlü malzeme ve zayiatı, işverinde yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, işçilik, müteahhit genel giderleri ve kârı dâhil, 1 m2 fiyatı: ÖLÇÜ : 1)Mermer kaplanan bütün yüzey üzerinden hesaplanır. 2)Köşelerdeki bindirmeler nazarı itibara alınmaz. Dış köşelerdeki mermer kalınlığı ölçüden çıkarılmaz. Varsa süpürgelik ölçüye ilave edilir.” denildiği, bu sebepten mermer duvar kaplaması imalatında kenet demir imalatının da yer aldığı, bu doğrultuda, mermer duvar kaplaması imalatında kenet demirlerinin poz tarifinin içerisinde yer almakta olduğu, projede yer alan pozun birim fiyatının içerisinde kenet demir fiyatının da yer aldığı, bu nedenlerle kenet demiri ile ilgili olarak davacıya ek ödeme yapılmasının uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.
5-İhaleye esas projelerde betonarme imalat projesinde teras kat betonarme parapet duvarları ve bahçe betonarme duvarlarının yer almadığı, söz konusu imalatlara ilişkin kazı, dolgu, kalıp-demir beton vs imalatların bedellerinin davacıya ödenmediği iddiası:
Dosya kapsamında yapılan incelemede Teras Kat Betonarme Parapet Duvarları ve Bahçe Betonarme Duvarları imalatlarının uygulama projesinde yer aldığı, statik projesinde detaylarının olmadığı, yüklenicinin bu konuda tadilat projesi talep etmediği, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23. maddesi uyarınca “Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez.” hükmü gereğince ve yüklenicinin işi fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülükleri bakımından bu imalatların için projede geçen betonarme ifadesinden de anlaşılacağı üzere; kalıp- demir- beton imalatlarının teknik olarak yapılmasının zorunlu imalatlar olduğu, tüm bu sebeplerden yükleniciye ilave bedel ödenmesinin uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.
6- İhaleye esas projelerde ısı yalıtımı olan cephelerde – sağ yan cephe, ön arka cepheler ve teras katı cepheleri- dış sıva, banyo mahallerinde ise iç sıva yer almadığı, ancak söz konusu yüzeylere kontrol teşkilatının talimatı ile sıva uygulaması yapıldığı, bu nedenle ihaleye esas proje kapsamında bulunmayan sıva imalatlarının bedellerinin davacıya ödenmediği iddiası:
Söz konusu imalatların projesinde hangi mahallere uygulanacağının net olmadığı, ancak ihaleye esas mimari uygulama projesinin son bölümünde bulunan pozlar listesinde pozun numarasının ve tanımının geçtiği,
yüklenicinin bu konuda tadilat projesi talep etmediği, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23. Maddesi uyarınca “Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez.” hükmü ve yüklenicinin işi fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülükleri bakımından bu imalatların teknik olarak yapılmasının zorunlu imalatlar olduğu, bu sebepten yükleniciye ilave bedel ödenmesinin uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.
7- İhaleye esas projelerde banyo/wc mahallerinde zemin su yalıtımı yer almadığı, ancak söz konusu yüzeylere su yalıtımı uygulaması yapıldığı, bu nedenle ihaleye esas proje kapsamında bulunmayan banyo-wc mahallerinde yapılan su yalıtım imalatlarının bedellerinin davacıya ödenmediği iddiası:
İhaleye esas mimari uygulama projesinin son bölümünde bulunan pozlar listesinde boya – sıva imalatları kısmında dış sıva pozu ile iç sıva pozu, tavan ve döşeme kaplama imalatları kısmında ise su yalıtım pozu verildiği, fakat söz konusu imalatların projesinde hangi mahallere uygulanacağının net olmadığı, yüklenicinin bu konuda tadilat projesi talep etmediği, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23. Maddesi uyarınca “Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez.” hükmü ve yüklenicinin işi fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülükleri bakımından banyo ve Wc gibi ıslak hacimlerde su yalıtımının teknik olarak yapılmasının zorunlu imalatlar olduğu, bu sebepten yükleniciye ilave bedel ödenmesinin uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.
8-Proje kapsamından çıkarılan Özel.02 poz nolu 15,76 m2 lik Dekoratif Seperatör imalatının iptal edildiği, iptal edilen bu imalat için davacıdan piyasa teklifleri alınmadan 23.993,08-TL + KDV olarak kesildiği iddiası:
Söz konusu imalatın sistem detayları projesinde yer aldığı, daha sonra idarenin takdiri ile iptal edildiği, bu doğrultuda idare tarafından bu imalat için hesaplanan tutarının idarenin yaklaşık maliyet aşamasında tespit ettiği bedel üzerinden resen hesaplama yapılarak yükleniciden kestiği,
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlığının 22.Maddesi uyarınca ; “(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde (Ek ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait (Değişik ibare: 08.08.2019- 30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren (Değişik ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet (Değişik ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) analizleri dikkate alınarak oluşturulacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.
(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde (Ek ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, (Ek ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md.; yürürlük: 18.08.2019) fiyat tutanağı idare tarafından onaylanmaksızın, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde (Değişik ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) Yüksek Fen Kurulunca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak anılan Kurula intikal ettirilir. (Değişik ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki (Değişik ibare: 08.08.2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18.08.2019) Yüksek Fen Kurulu kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır. ” hükmünü içerdiği,
Şartnamede belirtilen usuller yardımıyla yeni fiyatın yüklenici ile birlikte tespit edilmesi, anlaşmazlık durumunda Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’na başvurulması gerekirken mevzuat dışı bir uygulama yapılarak tek taraflı (idarece-davalı) fiyat belirlenerek yükleniciden kesildiği, 22.09.2022 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere davalı idarenin dekoratif seperatör için üç farklı fiyat almış olduğu, söz konusu tekliflerin KDV hariç 1.450,00-TL, 1.520,00-TL ve 1.600,00-TL olduğu, ardından yapmış bulunduğu fiyat analizinde de seperatörün m2 fiyatının 1.450,00-TL olarak belirlendiği bu doğrultuda yapılan hesaplama ile yapılan kesitinin tutarının tespti her ne kadar usul olarak doğru olmasa da tutarının piyasa rayiçlerinde olduğu ve bu nedenle bu iddia bakımından da davacı lehine bir alacak doğmadığı değerlendirilmiştir.
9- Fayans yapılan tüm dış köşelerde yaklaşık 486 m alüminyum köşe çıtası kullanıldığı, ancak söz konusu imalatların bedelinin davacıya ödenmediği iddiası;
İmalata ilişkin ilgili pozların tarih ve analizleri incelendiğinde alüminyum köşe çıtası malzeme ve işçilik bedellerinin analize dahil olmadığı, fakat imalatın fen ve sanat kurallarına uygun yapılabilmesi için köşe çıtalarının kullanılması gerektiği ve yüklenicinin kullandığı köşe çıtları ile ilgili ihale makamından herhangi bir onay almamış olması sebebiyle yükleniciye ilave ödeme yapılamayacağı değerlendirilmiştir.
10-Oda iç mahallerinde projede 27.582 nolu şap pozu öngörülmüşse de, kontrol teşkilatının bilgisi dahilinde zeminleri aynı kotta eşitleyecek 27.581 nolu tesviye tabakası yapıldığı, bu nedenle oda iç mahallerinde imalata uygun pozun dikkate alınarak mukayeseli keşfe dahil edilmesi gerektiği iddiası:
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23. Maddesi uyarınca “Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez.” hükmü gereğince yükleniciye ilave bedel ödenmesinin uygun olmayacağı değerlendirilmiştir.
11-Oda kapılarına 24 adet elektronik özel kapı kilidi takıldığı, malzeme işçilik montaj ve devreye alma bedeli ödenmediği iddiası:
Söz konusu imalatın bedelinin 14 nolu hak edişte 26.409,62 TL olarak yükleniciye ödendiği, bu nedenle davacıya bu hususla ilgili olarak ayrıca bir ödeme yapılmasına yer olmadığı değerlendirilmiştir.
12-Proje kapsamında olmayan Enerjii Kimlik Belgesi alınması istenildiği, belgenin düzenlettirildiği, karşı tarafa sunulduğu ancak bedelinin ödenmediği iddiası:
04.11.2016 tarih ve 7851 sayılı Genel Müdürlük yazısı ile enerji kimlik belgesinin faturasının sunulması halinde ödeme yapılacağının davacıya bildirildiği, davacı tarafından herhangi bir fatura sunulmadığı ancak söz konusu imalatın davacı tarafından yapıldığı görülmüştür. Bu nedenle dosyada yer alan 15.01.2021 tarihli Bilirkişi Kurulu Raporu ile 22.09.2022 tarihli bilirkişi raporunda tespit edilen rayiç bedel olan 1.250,00 TL bedelin, Enerji Kimlik Belgesi bedeli olarak davacıya ödenmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
13- Proje kapsamında mahal listesinde ver almayan, ödemesi yapılmayan, 4.kat mutfak
tesisatına ilişkin olarak 7,50 m eviyeli krom banko yapıldığı ve 451.401 poz nolu banko bedelinin davacıya ödenmediği iddiası;
Mimari projesinde ve Sıhhi Tesisat projesinin ilgili kısımlarında yemek hazırlama tezgahının bulunduğu, bu sebeple projesinde bulunan bir imalat için yükleniciye ilave bedel ödenemeyeceği değerlendirilmiştir.
14- Projesinde bulunmayan 28 adet banyo mahallinde çanak lavabolar altına 6 mm renkli temperli cam tezgah ve süpürgelik hazırlandığı ve oval kesimlerinin özel olarak yaptırıldığı, bu işin bedelinin davacıya ödenmesi gerektiği iddiası:
İhaleye esas mimari uygulama ve detay projesinde lavabo altlarında akrilik polimer malzeme yer aldığı, Yüklenicinin bu malzeme yerine temperli cam kullandığı, Yapı İşleri Genel Şartnamesinin 23.Maddesinde; “Yüklenici projelerde kendiliğinden hiçbir değişiklik yapamaz. Proje ve şartnamelere uymayan, eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen işleri yüklenici, yapı denetim görevlisinin talimatı ile belirlenen süre içinde bedelsiz olarak değiştirmek veya yıkıp yeniden yapmak zorundadır. Bundan dolayı bir gecikme olursa sorumluluğu yükleniciye aittir. Bununla birlikte, yüklenici tarafından proje ve şartnameden farklı olarak yapılmış olan işlerin, fen ve sanat kurallarına ve istenen özelliklere uygun oldukları idarece tespit edilirse, bu işler yeni durumları ile de kabul edilebilir. Ancak bu takdirde yüklenici, daha büyük boyutta veya fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemez. Bu gibi hallerde hak ediş raporlarına, proje ve şartnamelerde gösterilen veya yazılı talimatla bildirilen boyutlara göre hesaplanmış miktarlar yazılır. Bu şekilde yapılan işlerin boyutları, emeğin değeri ve malzemesi daha az ise bedeli de ona göre ödenir.” denilmekte olup, bu bağlamda idarece mukayeseli keşifte akrilik polimer malzeme bedelinin çıkarılarak, yerine temperli cam bedeli ilave edilmesinin mevzuata uygun olduğu düşünülmekte olup bu kapsamda davacıya ilave ödeme yapılmasına gerek olmadığı değerlendirilmiştir.
15- Teras kat projesindeki değişikliklerden dolayı +20,00 kotu üzerinde yapılan kalıp, kalıp iskelesinin komple söküldüğü, betonarme imalatların kırılmak zorunda kalındığı ve yeniden kalıp beton vs işlerinin yapıldığı, Betonarme elemanların +22.00 kotunda karotla parça parça kırıldığı, içlerindeki demirlerin iskele platformu oluşturularak, oksijen kaynağı vs yardımcı elemanlarla güç şartlarda kesildiği ve koparıldığı, yıkım ve kesimden çıkan atık ve molozların zemine indirilmesi ve nakliyelerinin ise çok zor, sıkıntılı ve maliyetli olduğu, bahsedilen kotta betonarme elemanların karot, kırım, oksijenli demir kesim, yıkım, düşey yatay elle taşıma, nakliye işlerinin özel işler olup, mukayeseli keşifte sadece beton kırımının yer aldığı, bunlar için belirlenen bedelin 500,00 TL civarında olup, gerçek maliyeti ile ilgisi olmayacak şekilde belirlendiği, bu imalatlara ilişkin gerçek bedellerin davacıya ödenmediği iddiası:
Teras kattaki proje değişiklikleri sebebi ile sökülen betonarme imalat bedelleri için kullanılan 18.185 ve 18.183 pozları doğrultusunda hesaplama yapıldığı, gerçekleştirilen yıkım ve söküm işleri için kamu kurumları tarafından yayınlanmış olan birim fiyatların belli olduğu, bu nedenle yeni bir fiyatlandırma yapılmasının mümkün olmadığı, idarece yapılan ödemelerin yerinde olduğu, bu nedenle davacıya bu hususta ilave bir ödeme yapılmasına yer olmadığı değerlendirilmiştir.
16- Mermer parapet/denizliklerin köşelerinin pahlanmasının istenildiği, ancak bedelinin ödenmediği, Msb.911 poz nolu imalatın yaklaşık 964 m olduğu ve bedelinin davacıya ödenmesi gerektiği iddiası:
Söz konusu imalata yönelik mimari projede bu hususta bir detay olmadığı görülmüş olup, ancak bu tarz imalatlarda mermerin köşelerinin pahlanmasının zaruri bir ihtiyaç olduğu, aksi halde keskin yüzeylerin güvenlik açısından sorunlar yaratacağı, malzemenin pahlı şekilde şantiye sahasına gelmemesinin malzeme üreticisi veya tedarikçisinin kusuru olduğu, tüm bu sebeplerden ötürü davacıya ek ödeme yapılamayacağı değerlendirilmiştir.
17- Tüm katlarda alçıpan ışık bantları ve ışık havuzları için yaklaşık 159 m imalat davacıya ödenmesi gerektiği iddiası:
Söz konusu imalatın mimari projede avan çizim olarak gösterildiği, detay projesinin olmadığı, yüklenici tarafından detay projesi olmadan ve itiraz hakkı kullanılmadan bu imalatların yapıldığı görülmüş olup, bu sebepten ötürü yükleniciye ilave bedel ödenemeyeceği değerlendirilmiştir.
18-4 nolu mukayeseli keşifte Y.23.176 nolu poz hesabında “makine dairesi sac kapak” yazılarak 217,037+19,699+14,592=251,328 kg demir imalata ilişkin eksiltme yapıldığı, oysa böyle bir imalat ve detaylarının ölçülerinin projede mevcut olmadığı, dayanağı olmayan bu eksiltmenin mevzuata uygun olmadığı, yine aynı imalatla ilgili Y.25.002/02 nolu boya pozunda da 13,824+1,382+1,024= 16,23 m2 eksiltme yapıldığı, Projesi olmayan ve teknik şartnamede yer almayan bir imalatla ilgili böyle bir eksiltmenin mevzuata uygun olmadığı, ayrıca Y.25.002/02 pozun yeni imalatlarının metraj hesabında korkuluk boya metrajı hesaplandığından en x boy olarak alan hesaplanması gerekirken, tek tek profillerin çevre alanlarının hesaplandığı, Bu hesaplama pozun poz detaylarındaki hesaplamaya uygun olmadığı ve bu bedellerin davacıya ödenmesi gerektiği iddiası:
Saç kapak imalatının mimari projesinde genel hatları ile bahsedildiği, özetle en-boy ölçülendirmesinin proje çiziminden çıkarılabileceği, ama et kalınlığı, tasarım vb. gibi detaylarının olmadığı, akabinde söz konusu imalatın proje revizyonu dolayısı ile iptal edildiği, detaylı ölçülendirme olmamasına rağmen akabinde bu imalatın idare tarafından iş artış-eksiliş hesabına dahil edildiği, bu bağlamda iptal edilen saç kapak imalatına ait idarece belirlenen fiyatın KDV dahil 1.593,34 TL olduğu, 22/09/2022 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda saç kapak imalatı için KDV dahil 1.758,35 TL bedel belirlendiği, her ne kadar davalı idare tarafından usul hatası yapılarak fiyatı tek taraflı olarak belirlenmiş ise de; kesilen tutarın bilirkişilerce belirlenen fiyattan düşük olması ve imalatın iptal edilmiş olması karşısında davacının buna ilişkin iddiasının de yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
19- Son hakedişte 625,00-TL jeotermal kazı ruhsatı bedeli olarak kesinti yapıldığı, Kazı ruhsat bedelinin söz konusu işin sözleşme kapsamında bulunmadığı, bu nedenle haksız ve mevzuata aykırı bir kesinti olduğu iddiası:
Yüklenici ile Davalı arasında imzalanan sözleşmenin 7. maddesi ile; “Madde 7-Sözleşme bedeline dahil olan giderler” “7.1. Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin her türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri vb giderler ile ulaşım, sözleşme kapsamındaki her türlü sigorta giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi sözleşme bedeline dahil olmayıp, İdare tarafından Yükleniciye ödenir.” denilmekte olduğu, sözleşme hükümlerine göre söz konusu ücretin yüklenici tarafından ödenmesi gerektiği ve bu yüzden yapılan kesintinin yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
20- İş bitim tarihinin davalı tarafça uzatılmış olup, all risk poliçenin de uzatılmasının talep edildiği, bu nedenle işin asıl sözleşme iş bitim tarihinden (02.06.2015) sonra yapılan All Risk poliçe ödemelerinin davacıya yapılmadığı iddiası:
Yapım İşleri Genel Şartnamesi Madde 9’da yer alan“Yüklenici, işyerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu yapım işinin korunmasından 43 üncü madde hükümleri dikkate alınmak şartı ile işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar sorumludur. Bu sebeple yüklenici, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 9 uncu maddesi hükümleri dahilinde; işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre ihale dokümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı “inşaat sigortası (bütün riskler)”, geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise yürürlükteki İnşaat Sigortası (Bütün Riskler) Genel Şartları çerçevesinde kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.” Düzenlemesi ve ayrıca, Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7.1. maddesinde yer alan “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin her türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri vb giderler ile ulaşım, sözleşme kapsamındaki her türlü sigorta giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi sözleşme bedeline dahil olmayıp, İdare tarafından Yükleniciye ödenir.” Hükmü uyarınca Yüklenicinin süre uzatım da dahil olmak üzere, işe başlama tarihinden kabul tarihine kadar inşaat sigortası (bütün riskler) yaptırmak zorunda olduğu, bu nedenle bu hususla ilgili davacıya ilave ödeme yapılmasına yer olmadığı değerlendirilmiştir.
Yukarıda ayrıntıları ile değerlendirmesi yapılan alacak/tazminat istemine dayanak iddialar gözetildiğinde; davacı alacağının Enerji Kimlik Belgesi için 15.01.2021 tarihli Bilirkişi Kurulu Raporu ile 22.09.2022 tarihli bilirkişi raporunda tespit edilen rayiç bedel olan 1.250,00 TL’den ibaret olduğu, iddia edilen diğer alacak/tazminat kalemleri için davacının başkaca alacağa hak kazanmadığı, daha önce davalının temerrüdüne ilişkin herhangi bir işlem bulunmadığından temerrüdün dava ile gerçekleştiği gözetilerek neticeten aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
1.250,00 TL’nin 20/09/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı 179,90 TL olduğundan peşin alınan 1.024,65 TL harcın mahsubu ile bakiye 844,75 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.250,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul ve red oranına göre hesaplanan 9.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.370,05 TL harç toplamı ve 10.900,00 TL …, tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 12.270,05 TL yargılama giderinin red kabul oranına göre hesaplanan 236,06 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, geri kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 74,00 TL …, tebligat masrafı giderinin red kabul oranına göre hesaplanan 72,46 TL’nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, geri kalanın davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/01/2023
Katip 287479 Hakim 107368 ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır