Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/93 – 2023/1027
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/93
KARAR NO : 2023/1027
KARAR TARİHİ : 10/11/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/11/2022
NUMARASI : … ESAS … KARAR
DAVACI : … TARIM TURİZM NAKLİYAT İNŞAAT DANIŞMANLIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
VEKİLİ : Av…
DAVALI : … AKARYAKIT TARIM İNŞAAT OTOMOTİV TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
VEKİLİ : Av…
İLİŞKİLİ KİŞİ : … … –
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 10/11/2023
YAZIM TARİHİ : 10/11/2023
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; 08.11.2021 tarihli sözleşmeyle davalı şirkete ait Mersin İli, Tarsus ilçesi … mevkii … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan mandalinaların kilo usulüyle 1.000 kg olarak müvekkili şirkete satışının yapıldığını, 08.11.2021 tarihli sözleşmeye konu olan meyve ürününden yaklaşık 800.000 kg ürünün teslim alınması, ancak geriye kalan ürünlerin yağmur, don vb. hava olayları nedeniyle bir kısım ürünlerin ayıplı hale geldiğini, diğerlerinin döküldüğü ve diğer kısımın ise don sonrası çürümesi gibi nedenler ile mahsulde eksilme olduğunu, davalı satıcı müvekkiline satış konusu 1.000 ton ürünü teslim borcunu ifa etmediğini, satış sözleşmesinde görüleceği üzere, satıcı yan ilgili ürünlerin teslimi ve tüm bakım borçlarını üstlenmiş ve ayrıca eksik ya da fazla ürün halinde bedel bakımından sonradan mahsuplaşılacağı tarafların kabulünde olduğunu, anılan sözleşme uyarınca, kilo usulünce bin ton ürün verme borcu altına gideren davalının bakım ve teslim borcunu üstlendiği sözleşmeye konu ürünlerin toplaması döneminde afet tarzında yağmur, don vb. doğa olayları yaşandığını, yöre halkı tarafından da hissedildiği üzere, gerek Akdeniz bölgesinde ve gerekse de ülke genelinde kış mevsimi normalinden daha uzun bir süre devam etmiş, aşırı yağış ve don gibi doğa olayları nedeniyle bir çok mevsimler ürünlerin ya geç olgunlaştığı, ya da çiçek aşamasındayken soğuk nedeniyle ürünler hiç vermediği, aşırı yağmur nedeniyle ürünler toplanamadığından ayıplı hale geldiğini, davalı şirket yetkilisi … … ve diğerlerinin bizzat gönderdiği videolarda ifade ettikleri üzere bahçenin sular altında kaldığı ve mahsulün toplanmayacağı, yine ürünlere don vurduğu ve bu konuda tarım sigortalarının bulunduğundan sigortaya başvuru yapılarak sonucun beklenmesi gerektiğini ifade ettiği ve müvekkil tarafa Tarsim başvuru bilgilerini gönderdiğini, … A.Ş nezdinde tazmin edilen Tarım Sigortaları … İşletmesi A.Ş, … poliçe numaralı sigortaya başvurusu yapıldığını ve … nolu hasar dosyası açıldığını, gelinen aşamada, müvekkili taraf yetkilileri ürünlerin hasat zamanın geçmek üzere olduğu, satışı yapılan ürünlerde ayıpların oluştuğu, yağmur ve diğer doğa olayları nedeniyle ürünlerin bir kısmının döküldüğü, yurt dışı ihracat işlerinin bekletilmesinin mümkün olmayacağı ve de sigorta sürecinin beklenilemeyeceği bildiren müvekkil taraf, Tarsus 2. Noterliği … yevmiye 25.01.2022 tarihli ihtar ile davalı satıcıyı ihtar edildiğini ancak sonuç alınamadığını açılan davanın kabulü ile teslim edilmeyen ürün bedeli olarak şimdilik 4.000,00.TL, yine işbu ticaretten mahrum kalınan zarar bakımından belirsiz alacak olarak 1.000,00.TL zarar tazminatın ticari faiziyle birlikte ve yargılama giderlerinin davalıdan tahsili hakkında karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili ( … Akaryakıt Tarım İnşaat Otomotiv Taahüt Sanayi ve Tic. Ltd. Şt. Ve … … vekili ) cevap ve karşı dava dilekçesi ile; öncelikle davacının açmış olduğu davanın belirsiz alacak davası olmayıp davacının kendilerine yaptığı ödeme ve sözleşmeye konu bahçeden hasat etmiş olduğu ürünlerin kantar fişleri ve kilogramı belirli olup alacak likid ve belirlenebilir olduğunu, davacının dava konusu davalıya ait bahçeden hasat etmiş olduğu ürünün miktarı belirli iken davacının açmış olduğu bu dava da hukuki yararı bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini, esasa ilişkin olarak müvekkili ile davacı şirket 08/11/2021 tarihli Mersin ili, Tarsus ilçesi … mevkii … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan … cinsi mandalinaların yaklaşık kilo usulüyle tahmini 1.000kg(binkilogram) olarak müvekkilleri ve şirketle satış sözleşmesi yapıldığını ancak davacının dava dilekçesinde dayandığı sebepsiz zenginleşme ve sözleşmeye konu malın teslim edilmemesinin söz konusu olmadığını, imzalanan sözleşme sonrası dolar kuru ve enflasyonda ki artış da göz önüne alınaraktan davacı şirket ile aralarında görüşüldüğünü, ilk başta ürünün satış kilosunu 3.40.TL’den 4.20.TL’ye çıkarılması konusunda anlaşıldığını, bunun karşılığında ise müvekkili şirket temsilcisi olan … …’e ait banka hesabına 1.200.000,00.TL nakit geri kalanı ise 20/01/2022 tarihinde 440.000,00.TL, 20/02/2022 Tarihinde 440.000,00TL, 20/03/2022 tarihinde 440.000,00TL, 20/04/2022 Tarihinde 440.000,00TL, 05/05/2022 tarihinde 440.000,00.TL ve 01/06/2022 Tarihinde 800.000,00.TL tutarlarında olmak üzere davacı şirket tarafından müvekkillere çek düzenlenip teslim edildiğini, müvekkilinin sözleşme gereği olan bakım,yetiştirme, ilaçlama, budama vb olan tüm yükümlülükleri sözleşme tarihinden ürünün hasat tarihine kadar özenli bir şekilde yerine getirdiğini, davacının kötü niyetli hareketleri sonucunda ağaçlar üzerinde bulunan meyvelerin toplanması esnasında meyvelerin bir çoğunu yere atarak özensiz tacire ve ticaret ahlakına yakışmayan tutumları sonucunda bahçede bulunan ürünlere açıkça zarar verdiğini, davalı taraf dosyaya sunulan kantar fişlerinden de görüleceği üzere hasat için basiretli bir tacir olarak kendi üzerine düşen yükümlülükleri tam ve eksiz şekilde yerine getiremediğini, bahçeden 15/01/2022 tarihinde hasata başlamış olup parça parça ve hasat sürelerini geçirerek dikkatli ve özenli şekilde ortalama 3-4 gün süre içerisinde bahçenin tamamının hasat edilmesi basiretli bir tacir den beklenir iken bu süreyi yaklaşık olarak bir ay da tamamladığını, meydana gelen don olayı için müvekkilinin Tarsime başvuru yaptığını ve 29/01/2022 tarih ve … Poliçe numaralı Tarsim tarafından alınan raporda da görüleceği üzere %0 oranında don (yani hiç don olmadığı) olduğu tespit edildiğini, davacının ilk hasat tarihi ile don raporu düzenlenene kadar geçen süre içerisinde basiretli bir tacir gibi davranmamış yaş meyve olan mandalinaların kendi kusuru ile dalından dökülüp kilo kaybı yaşanmasında sebebiyet verdiğini belirterek neticede, davacının açmış olduğu Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülmekte olan … Esas sayılı davasının reddine, karşı davacı olarak açmış oldukları davanın kabulüne karar verilerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla dosyaya sunmuş oldukları bilirkişi keşif raporları doğrultusunda davalının müvekkillerine yapmış olduğu eksik ödemenin şimdilik 10.000,00.TL’sine işleyecek ticari faizle birlikte yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararı ile; sözleşmenin davacı ile … … arasında akdedildiği, davalının iş bu sözlemede taraf olmadığı, tapu kayıtlarına göre de sözleşme konusu ürünün bulunduğu taşınmazın davalı şirket adına değil … … adına kayıtlı olduğu, ÇKS kayıtlarının da … … üzerinde olduğu, davalı şirketin davada pasif husumetinin bulunmadığı, dava konusu sözleşme ile ilgili eksik ürün bedelinin dava dışı … … tarafından istenebileceği davalı karşı davacının aktif husumetinin bulunmadığı gerekçesi ile asıl davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı … Akaryakıt Tarım İnş. Oto. Taah. San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin karşılık davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf talebi ile; yerel mahkeme tarafından davacı karşı davalı … Tarım yönünden pasif husumet, davalı karşı davacı yönünden ise aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, … … adına açılan karşı davanın ise tefrikine karar verildiğini, iş bu kararın hukuka aykırı olduğunu, kararın istinaf incelemesi ile kaldırılması gerektiğini, davaya cevap dilekçesinde karşı tarafın kabulü olduğu üzere, gerek davacı ve gerekse de davalılar ilgili satım sözleşmesinin tarafının … Akaryakıt ile … Tarım Şirketi olduğunu ve de … Akaryakıt adına … …’in sözleşmeyi imzaladığını kabul ettiğini, 6100 sayılı HMK 188. Maddesi uyarınca, tarafların veya vekillerinin mahkeme önünde ikrar ettikleri vakıalar, çekişmeli olmaktan çıktığı ve ispatının gerekmediğini, dolayısıyla … Akaryakıt temsilcinin … olarak kabul edilerek sözleşmenin imzalandığına dair tarafların kabul edildiği somut olayda, … … isimli kişinin temsilci olmadığına dair kanaatle hareket edilip … Akaryakıt firması yönünden husumet yokluğundan red edilen davada hukuka aykırı hüküm tesis edildiğini, somut olayda maddi vakıa olarak … …’in … Akaryakıt şirketini temsilen sözleşme imzaladığını ve taraflarca bu temsil ilişkisi kabul edilerek işlemler icra edildiğini, davaya konu sözleşmede Mersin ili, Tarsus ilçesi … mevkii … ada … parsel sayılı taşınmazda bulunan mandalinaların kilo usulüyle 1.000 kg olarak müvekkilin şirketine satışı yapıldığını, somut olayda ekli ibra edilen satış sözleşmesinde, satıma konu ürünlerin tüm akımlarının satıcı yan üzerine bırakıldığını, dolayısıyla ürünlerin teslimine kadar geçen süredeki tüm sorumlulukların satıcıda olduğunun açıkça tespit ve ifade edildiğini, müvekkil taraf yetkilileri ürünlerin hasat zamanın geçmek üzere olduğunu, satışı üzere bahçenin sular altında kaldığını ve mahsulün toplanmayacağını, yine ürünlere don vurduğunu ve konuda tarım sigortalarının bulunduğundan sigortaya başvuru yapılarak sonucun beklenmesi gerektiğini ifade ettiğini ve müvekkilin tarafa tarsim başvuru bilgilerini gönderdiğini, gelinen aşamada müvekkil taraf yetkilileri ürünlerin hasat zamanın geçmek üzere olduğunu, satışı yapılan ürünlerde ayıpların oluştuğunu, yağmur ve diğer doğa olayları nedeniyle ürünlerin bir kısmının döküldüğünü, yurt dışı ihracat işlerinin bekletilmesinin mümkün olmayacağını ve de sigorta sürecinin beklenilemeyeceğini bildiren müvekkil tarafın Tarsus 2. Noterliği … yevmiye 25.01.2022 tarihli ihtar ile davalı satıcıya ihtar edildiğini, davalı satıcının ihtarından da anlaşılacağı üzere, satıcı taraf satım sözleşmesini sona erdirip haksız kazanç gayretine girme eylemini icra edegeldiğini, şekil şartları bakımından tam ve geçerli olan ve fakat önemli bir kısmı, yukarıda açıklamaya çalıştıkları nedenlerle bedelsiz kalmış olan söz konusu çekin karşı tarafça takibe konması konusunda endişeler nedeniyle çekler ödendiğini ancak satım sözleşmesine konu ürünler tam olarak teslim alınmadığını, bu nedenlerle yerel mahkeme kararının istinaf incelemesiyle bozularak ortadan kaldırılmasını, esas bakımından yargılama yapılarak davanın kabulü için mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarih ve … Esas … Esas sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Asıl dava sözleşmenin gereği gibi ifa edilmediği iddiasına dayalı ürün bedelinin iadesi ve zararının tahsili, karşı dava ise eksik ödenen ürün bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, 08.11.2021 tarihli sözleşme ile davalı şirkete ait taşınmazda bulunan mandalinaların kilo usulüyle davacıya satıldığı, bir kısım ürünün hava olayları nedeniyle ayıplı hale geldiği,bir kısmının çürüdüğü veya döküldüğü, mahsulde eksilme olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede satıma konu ürünlerin tüm bakımlarının davalı satıcıda olduğunun belirtildiğini, mahsulde eksilme olduğunu davalı satıcının 1.000 ton ürün bedelini almış olmasına rağmen ürünlerin tam olarak teslim alınamadığını ileri sürerek teslim edilmeyen ürün bedeli olarak şimdilik 4.000 TL, mahrum kalınan zarar bakımından şimdilik 1.000 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı- karşı davacı vekili karşı dava dilekçesinde, … Akaryakıt şirketi yetkilisi … … ile … Tarım arasında mandalina bahçesindeki ürünlere ilişki sözleşme imzaladığı, sözleşmeden sonra dolar kuru ve enflasyon seviyesindeki artış nedeniyle sözleşmenin değişen şartlara göre yeniden uyarlanması konusunda sözlü anlaşma yapıldığını, karşı tarafın olgunlaşmış ve hasat zamanı gelmiş olan ürünleri toplamadığını, hasadı geciktirerek ürünlerde kilo kaybı yaşanmasına neden olduğunu, davalı- karşı davacıyı zarara uğrattığını ve eksik ödeme yaptığını ileri sürerek eksik ödenen şimdilik 10.000 TLnin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince … … ‘in açmış olduğu davanın tefriki ile asıl davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı … Akaryakıt Tarım İnş. Oto Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şt.’nin karşı davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği ve iş bu karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Dava konusu hak ve borcun ortak olması, birden fazla kişinin ortak ve birbiri ile bağlantılı işlemler (örneğin sözleşme) ile borç altına girmiş olması, davanın birden fazla kişi hakkında aynı (veya benzer) sebepten doğmuş olması, hallerinde birden çok kimsenin birlikte dava açması olanaklı olduğu gibi, birlikte aleyhlerine de dava açılabilir.
Somut olayda, davacı tarafından davalı şirket ile sözleşme yapıldığı, ürünlerin bakım borcunun satıcıya ait olduğu ve ürünlerin eksik teslim edildiğinin ileri sürüldüğü, davalı- karşı davacı vekilince de davalı şirket yetkisince sözleşme yapıldığının belirtildiği, ilk derece mahkemesince dava dışı … …’in açmış olduğu davanın tefriki ve davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş ise de, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin doğru sonuca bağlanmasını, delillerin değerlendirilmesi bakımından davanın bu aşamada husumetten reddedilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece iddiaların ileri sürülüş şekli karşısında terfik edilen dava birleştirilerek tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda taraf şirketlerin yasal defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle ve taraflarca dayanılan tüm deliller toplandıktan sonra davaya konu sözleşmenin şirket yetkilisi sıfatı ile imzalanıp imzalanmadığı üzerinde de durularak değerlendirme yapılması ve oluşacak sonuç çerçevesinde karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, her iki davanın birleştirilerek ve tüm deliller toplandıktan sonra sonucuna göre karar verilmesi için ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın yeninden yargılama için mahkemesine geri gönderilmesine karar verilerek hüküm fıkrasının aşağıdaki şekilde kurulması uygun görülmüştür.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-Davacı vekili tarafından Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarih ve … Esas … Esas sayılı ara kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/11/2022 tarih ve … Esas … Esas sayılı ara kararının HMK.’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3)-Dava dosyanın yeniden yargılama içinMersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 80,70.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
5)-Davacı tarafından istinaf için yapılan yargılama giderinin esas hüküm ile birlikte ilk derece mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7)-İnceleme dosya üzerinden yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a/6 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle kesin olmak üzere 10/11/2023 tarihinde karar verildi.
Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır