Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2023/541 E. 2023/855 K. 23.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/541
KARAR NO : 2023/855
KARAR TARİHİ : 23/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/06/2022
NUMARASI : … Esas … Karar
DAVACI :…
VEKİLİ : Av…
DAVALI : …
DAVANIN KONUSU : Sözleşmenin Uyarlanması ve Fesih İstemli

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 23/10/2023
YAZIM TARİHİ : 23/10/2023

Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/06/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Milli Savunma Bakanlığı … tarafından personel servis ihalesi, Birinci Kısım Akdeniz Bölge K.lığı, İkinci Kısım Mersin Onarım Destek K.lığı ve Üçüncü Kısım 2.inci Ulaştırma Terminal Birlik K.lığı olmak üzere 3 kısım olarak ihale edildiğini, ihalenin 28.12.2020 tarihinde müvekkili şirket ile 3 farklı sözleşme olarak imzalandığını, taşıma işlerinin Türk Ticaret Kanunun 850. vd. maddelerinde düzenlendiğinden aynı kanunun 4. maddesi gereği ticari yargının görev alanına girdiğini, ihale tarihindeki motorin fiyatlarının üç buçuk kattan fazla arttığını, davacının ihalenin her üç kısmına da teklifini ihale dokümanı ve güncel piyasa şartlarında hazırladığını ve teklifini sunduğunu ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak ihalenin her üç kısmının da davacı üzerinde kaldığını, davacının aşırı zarar ettiğini, öngörülemeyen bu artışlar sebebi ile sözleşmenin davacı şirket aleyhine ve dürüstlük kuralına aykırı olacak şekilde bozulduğunu, 28.02.2022 tarihinde ve 17.03.2022 tarihinde 3078 evrak sayısı ile kayda alınan yazısında; ek fiyat farkının hesap edilerek ivedi olarak ödenilmesini, kesin teminat irad kaydedilmeksizin ve kamu ihalelerinden yasaklama tesis edilmeksizin sözleşmenin feshi ve işin genel hükümlere göre tasfiyesi istenildiğini, 21.03.2022 tarihinde ve 3165 evrak sayısı ile kayda alınan yazısında ise; “işlemin temelinden çökmesi” gerçekleştiğinden BK. m. 138 gereği sözleşmenin değişen ekonomik şartlara uyarlanmasını, bu mümkün değilse sözleşmenin feshini talep edildiğini, ancak idarece 28.03.2022 tarihli cevabında; sözleşme kapsamında fiyat farkı verilemeyeceğini ve işin devamı istenildiğini, açtıkları davanın kabulünü, müvekkili şirket ile Milli Savunma Bakanlığı … arasında imzalanan 28.12.2020 tarihli 3 adet … 2021-2022 Yılları Personel Servis İhalesi Hizmet Alımına ait sözleşmenin günün ekonomik şartlarına uyarlanmasını, sözleşmenin uyarlanması mümkün olmadığı takdirde anılan sözleşmenin feshini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece Mahkemesince dosya kapsamında tebliğ işlemleri yapılmayıp dosya üzerinden karar verildiğinden davaya cevap verilmediği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :

Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/06/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile; uyuşmazlık hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı, davalı idare arasında imzalanan 28.12.2020 tarihli 3 adet … 2021-2022 Yılları Personel Servis İhalesi Hizmet Alımına ait sözleşmenin günün ekonomik şartlarına uyarlanmasını, sözleşmenin uyarlanması mümkün olmadığı takdirde anılan sözleşmenin feshini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği, bu nevi davaların ticari dava olduğuna ya da asliye ticaret mahkemelerinde görüleceğine ilişkin yasal bir düzenlemenin bulunmadığı, eldeki davanın ticari dava olarak kabulü ve asliye ticaret mahkemesinin görevli olması için tarafların tacir ve uyuşmazlık konusu işin her iki tarafın birden ticari işletmesi ile ilgili olmasının zorunlu olduğu, davacı yüklenici şirketin tacir olduğu ve ihale konusu işi ticari işletmesiyle ilgili olarak yaptığında tereddüt bulunmadığı, buna karşılık davalı iş sahibi kamu idaresi olup, tacir olmadığı gibi uyuşmazlık konusu ihaleyi ticari işletmesiyle ilgili olarak değil, kamu hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla gerçekleştirdiğini, 6100 sayılı HMK’nın 2/1. maddesi uyarınca görevli mahkemenin, Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, mahkemenin görevine ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle davanın, HMK’nın 114/1-c,115/2 maddesi gereğince HMK.nin 114/c ve 115 maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle görev yönünden davanın usulden reddine, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf talebi ile; davacı tarafın tacir olduğu ve taraflar arasındaki ihtilafın hizmet sözleşmesinden kaynaklandığı gözönüne alındığında davanın mutlak ticari dava olduğu anlaşılmakla görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğunu, iş bu davanın mutlak ticari dava niteliği karşısında görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olduğundan, mahkemece işin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, davanın niteliğinde ve görevli mahkemenin tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın reddi kararının yerinde olmadığını, açıklanan nedenlerle, dosyaya sunulan beyan ve itirazları çerçevesinde, Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24.06.2022 Tarih, … E., … K. Sayılı kararına ilişkin olarak anılan kararın istinaf incelemesi neticesinde kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER :
Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin günün ekonomik şartlarına uyarlanması olmadığı takdirde feshi istemine ilişkindir.
Davacı taraf, davalı ile aralarında 28.12.2020 tarihli 3 adet personel servis hizmeti alımına dair sözleşme olduğunu, ekonomideki öngörülemeyen artışlar sebebi ile sözleşmenin davacı şirket aleyhine ve dürüstlük kuralına aykırı olacak şekilde bozulduğunu, yakıt ve işçilik giderlerinin çok arttığını ileri sürerek sözleşmenin günün ekonomik şartlarına uyarlanmasını, sözleşmenin uyarlanması mümkün olmadığı takdirde anılan sözleşmenin feshini talep etmiş, mahkemece yukarıda yazılı gerekçe ile; davalı tarafın tacir olmadığı, uyuşmazlığın mutlak ticari dava olmadığı gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna karar vermiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davacı vekili tarafından İstinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve re’sen kamu düzeni yönünden yapılan incelemede;
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1. maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı hüküm altına alınmış, maddenin (a) bendinde bu kanunda öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ile çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve çekişmesiz yargı işi sayılacağı belirtilmiştir. Buna göre bir uyuşmazlığın ticari dava niteliğinde olabilmesi için, her iki tarafın da ticari işletmesini ilgilendirmesi yahut aynı maddenin alt bentlerinde düzenlenen istisnalardan birine dahil olması gerekmektedir.
Aynı Kanunun 4. maddesi uyarınca Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş olan hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılmakta olup, TTK’nın 5/1 maddesi uyarınca da ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesinde görülür. TTK’nın 5/3. maddesi “asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır.” hükmünü haizdir.
Somut olayda, davacı yüklenici tarafından, davalı bünyesinde askeri personelin araçla taşınması işi için davalı ile personel servis ihalesi hizmet alımına dair sözleşmeler imzalandığı işbu dava konusu sözleşmeler ile davacı tarafça taşıma işi üstlenildiğinden, söz konusu sözleşme “genel taşıma sözleşmesi” niteliğindedir.
Buna göre, taşıma işleri, 6102 sayılı TTK’nın 850 vd maddelerinde düzenlemiş olup, 850/3. madde uyarınca da, ticari iş ve ticari dava niteliğindedir. Taşıma sözleşmesi TTK’da düzenlendiğinden, bu sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklar, Asliye Ticaret Mahkemesince incelenip sonuçlandırılması gerekmektedir.
Bu gerekçeler doğrultusunda, her ne kadar davalı taraf tacir değil ise de uyuşmazlığın Taşıma Hukukundan kaynaklandığı anlaşıldığından ticari dava olduğu, davaya bakma görevinin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın esası incelenip, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, davanın, göreve ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.
Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)- Davacı vekili tarafından Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/06/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurularının KABULÜNE,
2)-Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/06/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararının HMK’nin 353/1-a-3 maddesi gereği KALDIRILMASINA,
3)-Dava dosyasının yeniden yargılama yapılmak üzere Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin olarak alınan 80,70.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halende davacıya İADESİNE,
5)- Taraflar tarafından yatırılan yargılama giderlerinin ilk derce mahkemesi tarafından esas hüküm ile birlikte DEĞERLENDİRİLMESİNE,
6)-6100 Sayılı HMK’ nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
7)-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a/3 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle kesin olmak üzere 23/10/2023 tarihinde karar verildi.


Başkan
… ¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye
… ¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır