Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/329
KARAR NO : 2023/1026
KARAR TARİHİ : 10/11/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/12/2022
NUMARASI : … ESAS … KARAR
DAVACI : … -…
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : … -…
…
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 10/11/2023
YAZIM TARİHİ : 10/11/2023
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı tarafından Mersin 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasından açılan kıymetli evrakın iptali davasında davanın kabulüne karar verildiğini ve davalı tarafından bu doğrultuda Mersin 5 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine icra takibi başlatıldığını, ancak müvekkili tarafından yapılan itiraz üzerine takibin durdurulduğunu ve akabinde müvekkili tarafından Mersin 4 İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasında yapılan şikayet üzerine mezkur takibin iptaline karar verildiğini, iş bu kararın 26.02.2016 tarihinde kesinleştiğini, akabinde yine davalı tarafından 15.07.2015 vade tarihli ve 120.000,00.TL bedelli senede istinaden Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığını, yapılan itiraz üzerine takibin durdurulduğunu, davalı tarafından Mersin 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyası ile açılan itirazın iptali davasının kabulüne karar verildiğini, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine Adana BAM 9. Hukuk Dairesi’nin … Esas … Karar sayılı kararı ile istinafa konu kararın kaldırılmasına ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine karar verildiğini, bu doğrultuda dosyanın görevsizlik kararı ile Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sırasına kaydedildiğini ve yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verildiğini, bununla birlikte Mersin 6 Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına sunulan 05.11.2015 tarihli protokol içeriğine göre davalı …’in Mersin 1 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına bononun iptali yönü ile devam edileceğinin bu dava süresince gerek görülür ise …’nun talebi üzerine davadan feragat edileceğini, Mersin 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibine devam edilmeyeceğini ve Mersin 4 İcra Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında … …’in davayı kabul etmesi üzerine karar verilmesi sonucunda konulan hacizlerin kaldırılacağının kararlaştırıldığını, görüleceği üzere davalı … …’inn müvekkilinin kendisine borçlu olmadığını kabul ettiğini buna rağmen Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibine devam edildiğini belirterek öncelikle teminat mukabilinde takibin durdurulmasına, neticede davanın kabulü ile müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, % 20 kötüniyet tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, usule ilişkin olarak HMK 114/1-h,ı maddeleri uyarınca dava şartları arasında derdestlik itirazı yer aldığını, aynı icra dosyası ile ilgili mahkememizin … Esas … Kararı ile sonuçlanan dava varken iş bu davanın açılması usul hukukuna aykırı olup HMK 115/2 uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesini, davacının takip dayanağı senetten dolayı davacıya borçlu olduğu, borcun ödendiği de ispatlanamadığından davanın kabulüne karar verildiğini, davacı tarafın davayı haksız ve mesnetsiz açtığını davanın reddine mahkeme masrafları ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile; alacaklı tarafından süresinde bir itirazın iptali davası açılmış ise artık bu tarihten sonra yani itirazın iptali davasının açılmasından sonra borçlunun aynı konuda menfi tespit davası açmasında hukukî yararı bulunmadığı, somut olayda da devam eden ve kesinleşmemiş bir itirazın iptali davası var iken eldeki menfi tespit davasının açılmasında davacının hukuki yararının bulunmadığı gerekçesi ile davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine, karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf talebi ile; Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında hukuki yarar yokluğu sebebiyle menfi tespit davasının reddi ile ihtiyati tedbir taleplerinin reddine karar verilmesinin müvekkilinin mağduriyetine sebep olduğunu, Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında icra takibi devam ettiğini, müvekkilinin borçlu olmadığı bir takip dolayısıyla müvekkilinin malvarlığında eksilme yaşandığını, müvekkilinin taşınır ve taşınmazlarına haciz konulduğunu, müvekkilin taşınır ve taşınmaz mallarının satılması halinde dava sonunda müvekkilinin haklı olduğunun anlaşılması ile müvekkilinin geriye dönülmez zararları söz konusu olacağını, bu mağduriyetin giderilmesi ve olası zararların doğmaması adına ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve müvekkilinin borçlu olmadığının tespit edilmesi gerektiğini, itirazları doğrultusunda usule ve yasaya aykırılık teşkil eden Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararında haklı itirazlarının kabulü ile yerel mahkemenin hukuki yarar olmaması gerekçesi ile davanın reddi yönündeki kararın kaldırılmasını ve haklı davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini, yerel mahkemenin müvekkilinin beyanlarını almadan gerekli araştırma ve inceleme yapmadan eksik inceleme ve değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesinin usule aykırılık teşkil ettiğini, bu nedenlerle istinaf başvurusunun kabulüne, usul ve yasaya aykırılık teşkil eden Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararının kaldırılarak istinaf incelemesi neticesinde davanın kabulüne karar verilmesini, tedbir talebinin reddi yönündeki kararın kaldırılarak ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verilmesini, müvekkilinin adına başlatılmış bulunun Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas icra takibinin taraflarının aleyhine daha büyük zararlara yol açmadan durdurulması amacıyla gerekirse teminat miktarı yatırılarak, ihtiyati tedbir kararı verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı,
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava hukuki niteliği itibarıyla “Menfi Tespit ” talebine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı tarafından Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığı, takip dayanağı olarak 15.07.2015 vade tarihli 120.000,00.TL bedelli senet gösterildiğini, takibe itiraz edilmesi üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, ,itirazın iptali için açılan davada Mersin 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas, … Kararda davanın kabulü ile itirazın iptaline karar verildiğini, istinaf incelemesi sonucu mahkemenin görevsiz olduğunun karar verilmesi üzerine dosyanın Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiğini, Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile itirazın iptaline karar verildiğini, Mersin 6. Asliye Hukuk Mahkemesinde ki dosyaya taraflarca imzalanan 05.11.2025 tarihli protokolün sunulduğu, davalının protokolün 4. Maddesini kendi hür iradesi ile kabul ederek davacının borçlu olmadığını kabul ettiğini ileri sürerek davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden red kararı verildiği, iş bu karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK 355 maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı … tarafından davalı … hakkında davalının borcunu ödemediği, davalı hakkında Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, takibe haksız olarak itiraz edildiği belirtilerek Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptaline karar verilmesinin talep edildiği, mahkemece yapılan yargılama sonucunda 24.03.2022 tarih … Esas … Karar sayılı karar ile davanın kabulü ile davalı-borçlunun Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasına yaptığı itirazın iptaline takibin devamına karar verildiği anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 114. Maddesinde hukuki yarar dava şartı olarak kabul edilmiştir.
Hakkı ihlal edilen bir kişi davacı olarak mahkemelere başvurabilir. Ancak mahkemece davanın görülebilmesi için kişinin korunmaya değer bir yararının olması gerekir. Kural olarak inşai davalar ve eda davalarında hukuki yararın bulunduğu varsayılır. Menfi tespit davasında ise davacı hukuki yararının olduğunu bildirmeli ve ispat etmelidir. İspat edemezse dava, dava şartı olan hukuki yarar yokluğundan reddedilir.
İtirazın iptali davası niteliği gereği hukuki yararın varlığı kabul edilen dava türlerinden olup bu dava devam ederken davalının menfi tespit davası açmakta hukuki yararı olduğunu ispat etmesi gerekir. İtirazın iptali davasının konusunda aynı zamanda alacağın varlığı ya da yokluğuna ilişkin bir tespit de yer alır. Ayrıca davalı bu dava sırasında savunma sebeplerini ileri sürerek borcunun bulunmadığını ispat edebileceğinden aynı konuların ayrıca bir tespit davası konusu olmasında hukuki yararın var olduğundan bahsedilemez.
Somut olayda; davacının davalı tarafından aleyhine başlatılan Mersin 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasındaki takip nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitinin talep edildiği, aynı icra dosyasına yönelik olarak Mersin 2. Asliye Ticaret … Esas sayılı dosyasında itirazın iptali davası açıldığı, 24.03.2022 tarihinde mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, eldeki davanın 21.07.2022 tarihinde açılmış olduğu, menfi tespit davasının itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı, zira menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlar itirazın iptali davasında da ileri sürülebileceği, hukuki yararın varlığı dava şartlarından olup, mahkemece de bu hususun resen dikkate alınması gerektiği bu nedenle mahkemece hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmıştır.
Dairemizin 29.12.2022 Tarih … Esas … Esas sayılı dosyasında yapılan istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesince takibin durdurulması talebinin reddine dair verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiğinden davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebine ilişkin yeniden dairemizce inceleme yapılmamıştır.
Yukarıda belirtilen sebeplerle İlk Derece Mahkemesi’nce davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu, davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşıldığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2022 tarih ve … Esas, … sayılı kararına karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85.TL karar ve ilam harcından peşin alınan 179,90.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 89,95.TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İADESİNE,
6)-6100 sayılı HMK’nın 359/3 maddesince karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce YAPILMASINA,
Dair, dairemizce dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda oy birliğiyle, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1 bendi gereğince aynı kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 10/11/2023 tarihinde karar verildi.
…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır