Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/322 – 2023/816
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/322
KARAR NO : 2023/816
KARAR TARİHİ : 13/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/09/2023
NUMARASI : 2022/… Esas, 2023/… Karar

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
DAVANIN KONUSU : Alacak
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 13/10/2023
YAZIM TARİHİ :

Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/11/2022 tarihli ve 2022/… Esas sayılı ara kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunmuş olup, dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile dava dışı … Gıda Sanayi Ltd. Şti. arasında imzalanan kredi genel sözleşmesi hükümleri gereğince teminata alınan dava konusu senet bedelinin davalı borçlu … Pastacılık Nakliye GIda üretim İth. İhr. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ödenmediğini, keşidecisi … Pastacılık Nakliye Gıda Üretim İth. İhr. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olan 15.02.2019 keşide tarihli 30.000,00.TL bedelli çek nedeniyle davacı müvekkilinin davalıdan belirtilen senet bedeli kadar alacaklı olduğunu, dava konusu çekin ibrazında karşılığının çıkmaması üzerine keşidecinin müvekkiline karşı hukuken sorumlu olduğundan dava konusu çek bedelini ödemeleri için uzunca bir süre beklendiğini, bu arada davalı hakkında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 796. maddesi hükümleri gereğince yasal ibraz süresi geçmiş bulunduğundan keşideci/borçlu hakkında sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunulmasının mümkün olduğunu belirterek davanın kabulüne, davalının malvarlığını kötü niyetli olarak eksilterek alacağın tahsiline engel olma ihtimalinden dolayı ihtiyati haciz kararı verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesi’nin 25/11/2022 tarihli ara kararında özetle; ihtiyati haciz talep edenin davaya konu çekte keşideci aleyhine sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası açtığı görülmüş ve buna istinaden keşideci aleyhine ihtiyati haciz talep etmiş ise de, davacının alacağının varlığı ve miktarı ve bu kapsamda davacının alacağa hak kazanıp kazanmadığı hususlarının yargılamayı gerektirmesi gerekçesi ile davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
İhtiyati haciz isteyen vekili istinaf dilekçesinde, ihtiyati haciz isteyen bankanın söz konusu çekten dolayı alacaklı olduğunu, çekin zamanaşımına uğramasına rağmen 6102 Sayılı TTK’nin 730. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca talep haklarının bulunduğunu, bu nedenlerle istinaf taleplerinin kabulü ile teminatsız olarak ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri ve tüm dosya kapsamı
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Uyuşmazlık, ihtiyati haciz istemine ilişkindir. Mahkemece talebin reddine karar verilmiş, bu karara karşı ihtiyati haciz talep eden vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının süresinde ödenmesini garanti altına almak amacıyla mahkeme kararıyla borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulmasıdır.
İhtiyati haciz, İİK.’nun 257. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup, İİK.nun 257. maddesinde; “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacakları ile diğer haklarını ihtiyaten haczettirebileceği, borçlunun muayyen ikametgâhının bulunmaması veya taahhütlerinden kurtulmak maksadı ile mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunması halinde vadesi gelmemiş borçtan dolayı da ihtiyatî haciz istenebileceği” hükmüne, ” 258. maddesinde; “Alacaklının alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek delilleri göstermeğe mecbur olduğu, ihtiyati haciz talebinin reddi halinde alacaklının kanun yoluna başvurabileceği,” hükmüne yer verilmiş, 265. maddesinde ise ihtiyati haciz kararına karşı itiraz ve kanun yollarına başvuru düzenlenmiştir.
İİK’nın 257. maddesinde hem vadesi gelmiş hem de henüz vadesi gelmemiş para alacakları için ihtiyati haciz şartları düzenlenmiştir. Muaccel alacaklar için alacağın vadesinin gelmiş olması ve alacağın rehinle temin edilmemiş olması, müeccel (vadesi gelmemiş) alacaklar yönünden ise, borçlunun belli bir adresinin bulunmaması veya borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla hileli işlemlerde bulunması koşullarının varlığı halinde ihtiyati haciz kararı verilebileceği öngörülmüştür. Anılan maddede başkaca her hangi bir koşul öngörülmemiştir.
İcra ve İflâs Kanunu’nun 258. Maddesi hükmüne göre ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için mahkemenin “alacağın varlığı hakkında kanaat edinmiş olması” yeterlidir. Mahkemenin “alacağın varlığına kanaat getirmesinden” anlaşılması gereken alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin bir şekilde ispat edilmesi değildir. Bununla birlikte, özellikle hukukî bir işlem söz konusu olduğunda, alacağın varlığının ve muaccel olduğunun yazılı bir belgeye veya belgeler zincirine dayanması tercih edilmesi gereken bir seçenektir. Diğer hukukî himaye tedbirlerinde olduğu gibi ihtiyati hacizde de amaç, davaya ilişkin bir yargılamadan farklı olarak, maddi hukuka dayanan hak bakımından nihai bir karar verip uyuşmazlığı sona erdirmek değildir. İhtiyati hacizde amaç, ihtiyati tedbire benzer şekilde, Anayasanın 2’nci maddesinde yer alan “hukuk devleti” ilkesinin bir gereği olarak, bireylere etkin hukukî himaye sağlamaktır. İhtiyati haciz yargılamasında, etkin hukukî himaye sağlamak, bunu sağlarken mümkün olduğunca çabuk ve seri hareket etme gerekliliği, usul kurallarına göre maddi hukuka dayanan hakkın araştırılmasından önce gelir. Maddi hukuka göre kimin haklı kimin haksız olduğu, İİK.’nun 264. maddesi çerçevesinde itirazın kaldırılması veya itirazın iptali davası çerçevesinde ya da açılacak bir menfi tespit veya istirdat davası sırasında incelenerek sonuçlandırılacaktır.
Somut dosyamızda ihtiyati haciz isteyen vekili tarafından zamanaşına uğramış çeke dayanılarak ihtiyati haciz talebinde bulunulduğu ve ilk derece mahkemesi tarafından alacağın varlığı ve miktarının yargılamayı gerektirdiği, ayrıca ihtiyati haciz koşulları oluşmadığından bahisle talebin reddine karar verildiği, bu karara karşı ihtiyati haciz isteyen vekili tarafından istinaf yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Kural olarak çek yasal süresi içerisinde bankaya ibraz edilmediği takdirde TTK’nun 808. maddesi uyarınca hamil kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını kaybeder. Kambiyo hukukuna dayalı müracaat hakkını yitirmiş olan hamilin alacağına kavuşabilmesi için aralarında temel ilişki bulunan keşideci yada cirantaya karşı çeke delil başlangıcı olarak dayanarak dava açması yada TTK’nun 818. yollamasıyla çeklerde uygulanması gereken 732. madde uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideciden alacağını talep etmesi gerekmektedir.
Eldeki uyuşmazlıkta dosyaya sunulan çekin incelenmesinde keşidecisinin … Pastacılık Nakliye Gıda Üretim İth. İhr. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, çek aslının ihtiyati haciz talep eden elinde bulunduğu anlaşılmaktadır. İbraz edilmeyen ya da zamanaşımına uğrayan bono ve çekin “yaklaşık ispat” ölçüsünde bir belge olduğu yerleşik Yargıtay uygulamasında da kabul görmüş olup, buna dayanarak ihtiyati haciz kararı verilebileceği(bkz. Yargıtay 19. HD’nin 2016/11051 Esas, 2016/14274 Karar sayılı kararı, Yargıtay 19. HD’nin 2015/11986 Esas, 2016/2236 Karar sayılı kararı) tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesince ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken red kararı verilmesinin doğru olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle ihtiyati haciz isteyen vekilinin istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak ihtiyati haciz kararı verilmesine, ihtiyati haciz talep eden … teminattan muaf olduğundan teminat alınmasına yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/11/2022 tarihli ve 2022/… Esas sayılı ara kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/11/2022 tarihli ve 2022/… Esas sayılı ara kararının HMK’nin 353/b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,
3-İhtiyati haciz talebinin KABULÜNE,
4-2004 sayılı İİK’nin 257 vd. maddeleri gereğince borçlunun 30.000,00.TL’lik borcuna ve masraflarına yeter miktarda menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA,
5-24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 696 Sayılı KHK’nin 11.maddesi ile 6219 Sayılı Türkiye Vakıflar Bankası Anonim Ortaklığı Kanunu’na eklenen 5.Madde ile; “Sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar, kredi alacaklarının tahsili amacıyla Banka tarafından açılmış veya açılacak dava veya takiplerde 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 2 nci, 23 üncü ve 29 uncu maddeleri ile 30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkumlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesi Banka hakkında uygulanmaz. Bankanın her türlü ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde teminat şartı aranmaz.” hükmü ile banka her türlü harç ve teminattan muaf tutulduğu anlaşıldığından, ihtiyati haciz isteyenden teminat alınmasına YER OLMADIĞINA,
6-İhtiyati hacze ilişkin karar uygulanmasının İlk Derece Mahkemesince YAPILMASINA,
7-HSK Genel Kurulunun 07/07/2021 tarihli ve 608 Karar sayılı kararı uyarınca mahkemenin yargı çevresinin Mersin İlinin mülki sınırları olarak yeniden belirlenmesi nazara alınarak İİİK’nun 261 maddesi uyarınca kararın mahkemenin yargı çevresi içerisindeki icra müdürlükleri tarafından infazına,
İstinaf incelemesi yönünden;
1-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 179,90.TL harcın kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
2)-Davacı tarafından istinaf başvurusu nedeniyle yapılan harcamaların ilk derece mahkemesince esas hakkında hükümle DEĞERLENDİRİLMESİNE,
3)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince istinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından taraflar yönünden vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA
4)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesine İADESİNE,
5)-Kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-2 maddesi delaletiyle 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak 13/10/2023 tarihinde karar verildi.

Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır