Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/245
KARAR NO : 2023/927
KARAR TARİHİ : 30/10/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/09/2022
NUMARASI : … Esas … Karar
DAVACI :… :…
VEKİLİ : Av. …:
DAVALI :… :…
VEKİLİ : Av. …:
DAVANIN KONUSU : Alacak (Rehin Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 30/10/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/10/2023
Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararına karşı istinaf başvurusu üzerine dosya Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; davacı tarafından kendi alacağına karşılık dava dışı araç malikiyle 17/07/2019 tarihinde Tarsus 2. Noterliğinde düzenlenen rehin sözleşmesiyle … plaka sayılı araca rehin şerhi konulmuş olduğunu, plakası belirtilen aracın … poliçe numarası ile davalı … şirketinde kasko poliçesi bulunduğunu, sigortalı aracın bir kazaya karıştığını ve aracın perte çıktığını, rehin sözleşmesine konulan araç üzerindeki haklarına halel gelmemesi için her ne kadar sigortaya başvurmuş olsalar da “pert sürecine araç üzerindeki muhtelif engeller sebebiyle ilerlenememekte olup engel durumlarının çözümlenmesi beklenmektedir.” denilerek taleplerinin karşılanmadığını, söz konusu pert bedelinin rehin sözleşmesine göre davacı şirkete ödenmesi gerekirken davalı yan tarafından ödenmediğini bu sebeple rehin sözleşmesinden kaynaklanan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 50.000,00 TL alacağın en yüksek ticari faiziyle birlikte davalı yandan alınarak davacıya verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafın üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davalı vekilinin sunmuş olduğu 20/10/2020 havale tarihli dilekçesinde özetle; dava konusu kaza sebebiyle davalıya açılan davalarda genel yetki kurallarının geçerli olduğunu, kurumun adresinin Üsküdar/İstanbul olması sebebiyle davanın yetkili mahkemesinin İstanbul Anadolu Ticaret Mahkemeleri olduğunu, dava dilekçesinin ekinde sunulan delillerin davalı tarafa tebliğ edilmediğini, davaya konu aracın üzerinde … … Bankasının rehin hakkı olduğunu, bu nedenle sigorta tazminatının öncelikle isteme hakkının … … Bankasına ait olduğunu, davacının aktif dava ehliyetinin olmadığını ifade ettiğini, yukarıda arz ve izah edilen sebepler ve re’sen nazara alınacaklar birlikte değerlendirilerek usule ilişkin itirazlarının öncelikle karara bağlanmasını, esas bakımından haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
… plaka sayılı aracın trafik kaydı üzerinde, … … Bankası’nın rehin hakkı sahibi olarak 29/01/2019 tarihinde kaydının bulunduğu, davacının Tarsus 2. Noterliğine … yevmiye numaralı rehin sözleşmesinin ise 17/07/2019 tarihli olduğu, öncelikli rehin hakkı sahibi olan … … Bankası’nın yazı cevaplarında taşıt rehinine konu şahsın … Lojistik ve Petrol Tic. Ltd. Şti’ye
ödeme yapılmasına ilişkin bankalarına vermiş olduğu herhangi bir muvafakatname bilgisine rastlanılmadığı ve rehinin 181.276 TL teminat tutarında olduğunun bildirilmesi karşısında, öncelikli olarak sigorta bedelinin rehin hakkı sahibi olan … … Bankası’na ödenmesinin gerekeceği, bu durumda sigorta tazminatının davacıya ödenmesi yönünden bir muvafakatin de bulunmadığı, bu haliyle sigorta bedelinin davacıya ödenmesi de mümkün bulunmadığından, dava açma hakkı da öncelikle … … Bankası’na ait olduğundan, davacının bir dava şartı olan aktif dava ehliyetinden bahsetmek mümkün olmadığı için davacının davasının aktif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesi ile; öncelikle rehin alacaklısı olduğu belirtilen … … Bankası’nın alacağının devam edip etmediği , devam ediyorsa kalan bakiye alacağının ne kadar olduğu yönünde bir araştırma yapılmadığını, dolayısıyla mahkeme tarafından davalı … şirketinin ödemesi gereken kazalı aracın bedelinin tamamını mı yoksa bir kısmını mı … … Bankası’na ödemesi gerektiği yönünde bir araştırma yapılmadığını, bu anlamada yerel mahkemenin kararının eksik incelemeye dayandığını, dava dilekçesinde ve gelen evraklardan da anlaşılacağı üzere müvekkilinin kazalı aracın teminat gösterildiği hukuki ilişkiden kaynaklı alacağının 50.000 TL olduğunu, davalı … da verdiği beyanlarda zımni kabul anlamına gelen beyanlarının da bulunduğunu, buna rağmen davanın reddinin isabetsiz olduğunu, yerel mahkemece alacaklarına teminat gösterilen kazalı araç olan … plaka sayılı araç ile ilgili bilirkişi incelemesi yapılmış olmasına rağmen; davalı … şirketinin söz konusu araç ile ilgili hasar dosyasında belirlediği hasar bedelinin ne kadar olduğu yönünde bir araştırmanın yapılmadığını, ayrıca davalı … şirketince hasar bedelinin ödenip – ödenmediği hangi tarafa ne kadar ödendiği yönünde bir araştırma yapılmadığını, sonuç itibari ile davalı … şirketinin hasar bedelini ne kadar belirlediği öncelikli rehin alacaklısı olduğu belirtilen … … Bankası’na bir ödeme yapıp yapmadığı, yapmış ise ne kadar yaptığı ve artan hasar bedelinin olup olmadığı hususlarının tespit edilmediği, bu araştırma sonucunda müvekkilinin 50.000 TL alacağının ödenip ödenmeyeceği yönünde bir araştırma yapılmadığını, dolayısıyla mahkeme bu anlamda da eksik araştırma ve inceleme neticesinde hüküm kurulduğunu, ileri sürerek ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, rehin alacağına ilişkindir.
Davacı taraf alacağına karşılık dava dışı araç malikiyle 17/07/2019 tarihinde Tarsus 2. Noterliğinde rehin sözleşmesi düzenlediklerini ve … plaka sayılı araca alacağına karşılık rehin şerhi konulduğunu, bu aracın davalı … şirketinde kasko sigorta poliçesi bulunduğunu, sigortalı aracın 31.08.2019 tarihinde kazaya karıştığını ve aracın pert olduğunu, söz konusu pert bedelinin rehin sözleşmesine göre kendilerine ödenmesi gerekirken davalı yan tarafından ödenmediğini iddia etmiş, davalı taraf ise araç üzerinde … … Bankasının rehin hakkı olduğunu, bu nedenle sigorta tazminatını öncelikle isteme hakkının … … Bankasına ait olduğunu, davacının aktif dava ehliyetinin olmadığını bu sebeple davanın reddi gerektiğini savunmuş, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın aktif husumetten reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi HMK’nun 355.maddesi gereğince davacı vekilinin istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda, davacı ve dava dışı araç maliki … … … arasında davacının alacağına karşılık … plakalı araç için 17/07/2019 tarihinde Tarsus 2. Noterliğinde rehin sözleşmesi düzenlendiği, bu sözleşme ile 50.000 TL rehin bedeli ile davacının araç üzerinde rehin alacaklısı olduğu, aynı aracın davalı nezdinde kasko sigorta poliçesi bulunduğu, kasko sigorta poliçesi incelendiğinde dava dışı … … Bankası’nın poliçede dain mürtehin kaydının bulunduğu, aracın 31/08/2019 tarihinde kaza yaptığı ve pert olduğunun anlaşıldığı, davacının iş bu dava ile araç üzerindeki rehin alacağına karşılık pert bedelinin kendisine ödenmesini talep ettiği anlaşılmaktadır.
İlk derece mahkemesince makine mühendisinden rapor aldırılmış, hazırlanan bilirkişi raporu uyarınca araç üzerindeki toplam hasar tutarının aracın hurda halini sigorta firması alıp değerlendirecek ise sigortalıya 155.000,00 TL, sigorta firması hurda vaziyetteki aracı sigortalıya bırakacaksa 127.100,00 TL ödemesi gerektiğine dair rapor düzenlendiği görülmüştür.
Araç üzerinde dain mürtehin kaydı olan dava dışı … … Bankası’ndan gelen müzekkere cevabı uyarınca … plaka sayılı araç üzerinde rehinlerinin devam etmekte olduğunu, yazı tarihi tarihi itibari ile alacak miktarlarının 638.233,10 TL olduğunu, ödeme olmadığını, ilgili rehnin 181.276 TL teminat tutarında olduğuna dair cevap verilmiştir.
… plakalı aracın trafik tescil belgesine göre araç malikinin dava dışı … … … olduğu, … … Bankasının 29.01.2019 tarihli 1.sıra rehin alacaklısı, davacının ise 17.07.2019 tarihli 2.sıra rehin alacaklısı olduğu görülmüştür.
Davacı tarafça eksik inceleme ile karar verildiği ileri sürülmüş ise de, 1. sıradaki rehin hakkı sahibinin yazı cevabı ve tüm dosya kapsamındaki kayıt ve belgeler dikkate alındığında davacı vekilinin eksik inceleme yapıldığına yönelik istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.
Her ne kadar ilk derece mahkemesince öncelikli olarak sigorta bedelinin rehin hakkı sahibi olan … … Bankası’na ödenmesinin gerekeceği, bu durumda sigorta tazminatının davacıya ödenmesi yönünde bir muvafakatin bulunmadığı, bu haliyle sigorta bedelinin davacıya ödenmesi mümkün bulunmadığı, dava açma hakkının … … Bankası’na ait olduğu, davacının dava şartı olan aktif dava ehliyetinden bahsetmek mümkün olmadığından davacının davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş ise de, dava dışı … … Bankasının 29.01.2019 tarihli 1.sıra rehin alacaklısı, davacının ise 17.07.2019 tarihli 2.sıra rehin alacaklısı olduğu, bu sebeple rehin alacaklısı olan davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu ancak aracın pert bedelinin öncelikli olarak 1.sıra rehin alacaklısı olan dava dışı … … Bankası’na ait olduğu, davacının alacağının bu alacaktan sonra geldiği, bilirkişi raporuna göre hesaplanan araç pert bedeli ve dava dışı … … Bankası’nın alacak miktarı gözetildiğinde davacının dava tarihinde 1. Sıradaki rehin hakkının varlığı karşısında talep edebileceği bir alacağının henüz bulunmadığı, … … Bankası’nın alacağı son bulduğunda davacının dava açma hakkının doğacağı anlaşıldığından ilk derece mahkemesince davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken esasa etkili olacak şekilde ve davacının ileride dava açma hakkını elinden alacak şekilde davanın aktif husumetten reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu, bu nedenle davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince, HMK’nun 114/2 ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken aktif husumetten davanın reddine karar verilmiş olması doğru olmadığından ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiş buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29/06/2022 tarih ve … esas … karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3)-YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
a)-Davanın, dava şartı yokluğundan HMK’nın 114/2 ve 115/2 maddesi gereğince USULDEN REDDİNE,
b)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85.TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 54,40.TL harçtan mahsubu ile bakiye 215,45.TL’ nin davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
c)-6100 sayılı HMK.nun 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
d)-6100 sayılı HMK.nun 330. maddesi gereğince davalı kendini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT 7/2 maddesi ve 13/1 uyarınca hesap olunan 8.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
İstinaf incelemesi yönünden;
1)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafça yatırılan 80,70.TL istinaf maktu karar harcının istek halinde davacıya İADESİNE,
2)-6100 Sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı tarafça yapılan 147,00.TL posta gideri ve 220,70.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının toplamı olan 367,70.TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
3)-6100 sayılı HMK’nun 330. maddesi gereğince inceleme dosya üzerinden yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi uyarınca peşin alınan ve kullanılmayan gider avansının ilk derece mahkemesine İADESİNE,
5)-Kararın dairemiz tarafından taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle; 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince karar tarihindeki dava değerinin 238.730,00.TL’nin altında olması nedeniyle kesin olmak üzere 30/10/2023 tarihinde karar verildi.
…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır