Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/123
KARAR NO : 2023/572
KARAR TARİHİ : 19/09/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/10/2022
NUMARASI : 2022/… ESAS
DAVACILAR : 1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … –
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 19/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ :
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/10/2022 tarih ve 2022/… Esas sayılı ara kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, istinaf başvurusuna tabi bir karar olduğu, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacılar vekili dava dilekçesi ile; müvekkillerinin mirasbırakan …’nun mirasçıları olduğunu, mirasbırakan/lehtar … ile davadışı keşideci … arasında 01/09/2016 Tanzim, 07/11/2018 vade tarihli ve 120.000,00.TL bedelli senet düzenlenmiş olduğunu, ardından …’nun senedi ciro yoluyla davalı/alacaklı olan …’a devrettiğini, bu işlemler ardından mirasbırakan …’nun lehtar ciranta konumuna geldiğini, ciro edilen …’ın ise davaya konu senedi … İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyası ile takibe koyduğunu, ilgili senette mirasbırakan lehtar olmasına rağmen, davalı, mirasbırakan hakkında da icra takibi başlatıldığını ve mirasbırakanı borçlu konumuna getirdiğini mirasbırakanın ise 05/12/2020 tarihinde vefat ettiğini, davalı/alacaklı ise 2022 yılında müvekkillerini icra dosyasına borçlu olarak kaydettiğini, müvekkilleri yönünden hacze devam ettiğini, ancak davalı tarafın mirasbırakan/lehtara veya keşideciye ödememe protestosu çekmediğini, davalının ödememe protestosu çekmemesi durumunda, lehtar ciranta olan mirasbırakana başvuru hakkını kaybettiğini, müvekkillerinin ise mirasbırakanın külli halefleri olduğu için hakları aktif ve pasifleriyle devraldıklarını, Bu sebeple müvekkillerine karşı da icra takibine devam hakkı bulunmadığını, dolayısıyla müvekkillerine karşı başvuru hakkı olmamasına rağmen icra takibi başlatılmış olmasından kaynaklı borçlu olmadıklarının tespiti için işbu davayı açma zorunluluğu doğduğunu, arz ve izah edilen nedenlerden dolayı … İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyasının, öncelikle teminatsız olarak, mahkeme aksi kanaatte ise uygun bir teminat karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi konusunda tedbiren durdurulmasına, müvekkillerinin … İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyasında borçlu olmadıklarının tespitine ve müvekkilleri yönünden takibin iptaline, davalının haksız ve kötü niyetli takip yapmış olması nedeni ile dava değerinin %20’si üzerinden kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İlk derece mahkemesince 24/06/2021 tarihli ara karar ile; uyuşmazlık konusu icra takip dosyasından sonra menfi tespit davası açıldığı, ancak davacının iddiasını destekler mahiyette herhangi bir delil ileri sürmediği, davacının iddialarının yaklaşık olarak ispat edemediği görüldüğünden şartları oluşmadığından davacı vekilinin icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi suretiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacılar vekili 01/07/2022 tarihli dilekçesi ile; … İcra Dairesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyasının, öncelikle teminatsız olarak, mahkeme aksi kanaatte ise uygun bir teminat karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi konusunda tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince 28/07/2022 tarihli ara karar ile; ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasına yatan paranın (124.463,01.TL)’nin %15’i teminat yatırıldığı takdirde İİK 72/3. maddesi gereği icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine, ihtiyati tedbir isteyen tarafından H.M.K.’nun 87. maddesinde yazılı türden ve alacak miktarının % 15 oranında (şahsi kefalet hariç) teminat yatırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili 31/08/2022 tarihli dilekçesi ile; mahkemenin 28/07/2022 tarihli ara kararına itiraz ettiklerini, icra dosyasına yatan ne para ne de bir teminat mektubu bulunmadığını, bu sebeple her ne kadar borçlular tarafından %15 teminat yatırılmış ise de icra dosyasına yatırılan herhangi bir para bulunmadığından tedbirin konusuz kaldığını, diğer bir yandan dosya borcunun güncel tutarı 241.388,15.TL olup teminatın dosya borcunun toplamı üzerinden yatırılması gerektiğini, borçlu tarafından yatırılan teminatın takip çıkışı üzerinden yatırılmış olup, İİK 72/3’e de aykırılık teşkil etmekle usulsüz olduğunu bu nedenle tedbir kararının konusuz kalmasından ötürü tedbirin kaldırılmasına, dosya borcu icra dosyasına depo edilir ise tedbir kararının yeniden değerlendirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARAR ÖZETİ :
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/10/2022 tarih ve 2022/… Esas sayılı ara kararı ile; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı taraf aleyhine açılmış bir icra takibi bulunduğundan İİK 72/3 2. Cümle “borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir.” hükmü uyarınca itiraz eden tarafından tedbirin kaldırılması yönündeki itirazın reddine, ancak teminatın icra dosyasının güncel kapak hesabı üzerinden alınması gerektiği yönündeki itirazı mahkemece kabul edilerek icra dosyasında güncel dosya kapak hesabı olan 227.165,67.TL alacağın %15 teminatı karşılığında ilgili icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACILAR TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacılar vekili istinaf talebi ile; … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… Esas sayılı dosyasında 13/10/2022 tarihinde tedbire ilişkin verilen ara kararın istinaf incelemesi sonucu kaldırılmasına, dosyanın tekemmül etmiş olmasından dolayı, dava değeri olan 124.463,01.TL üzerinden %15 teminat karşılığı, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasına girecek olan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbire, dosya kapak hesabı üzerinden %15 teminat yatırıldığı için arta kalan teminat bedelinin müvekkillerine iade edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Dava hukuki niteliği itibarıyla Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davası ise de istinaf konusu uyuşmazlık, mahkemece verilen 13/10/2022 tarihli ara kararın kaldırılarak, icra dosyasına yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünden verilen ihtiyati tedbir kararına ilişkin teminatın oran ve miktarına ilişkindir.
6100 sayılı HMK’nun “ihtiyati tedbirin şartları” başlıklı 389. maddesi “mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir” hükmünü içermektedir.Görüldüğü üzere kanun koyucu bu konuda hakime oldukça geniş bir takdir alanı bırakmıştır. Ancak ihtiyati tedbire karar verilmesi için mutlaka bir tehlikenin veya zararın doğmuş olması veya halen var olması da aranmaz. Dava konusu hak veya şey bakımından ortaya çıkacak tehlike ve zararın önlenmesi için de her türlü tedbire karar verilebilir.
Aynı Kanunun 390/3. maddesinde ise, “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır” hükmü bulunmaktadır.Burada sözü edilen ispatın ölçüsü ise, “yaklaşık ispat” kuralına göre belirlenir. Yaklaşık ispat kuralının uygulanmasında hakim, iddianın ağırlıklı ihtimal olarak doğruluğunu kabul etmekle birlikte, aksinin mümkün olduğu ihtimalini de gözetmelidir. Bu nedenle, ihtiyati tedbire karar verilirken, haksız olma ihtimali de dikkate alınarak talepte bulunandan kural olarak teminat alınır.
2004 sayılı İİK’nın 72/3.maddesinde icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası konusunda ihtiyati tedbirin özel bir şekline yer verilerek borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve “alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında” mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği belirtilmiştir. Anılan düzenlemeden, konun koyucu tarafından bu türden ihtiyati tedbire ilişkin teminatın belirlenmesinde alt sınır açık ve kesin olarak öngörülmüşken üst sınır konulmadığı anlaşılmaktadır. Başka bir ifadeyle, hakime, teminatı davanın ve olayın özelliğine göre alt sınırdan uzaklaşarak belirleme hususunda geniş bir takdir yetkisi tanınmıştır.
Somut olayda, davacılar vekili tarafından verilen dava dilekçesiyle müvekkillerinin murisi tarafından ciranta sıfatıyla imza konulan bonoya dayanılarak davalı tarafından başlatılan icra takibine konu alacağı davalıya borçlu olmadıklarının tespiti ile icra veznesine giren paranın davalı alacaklıya ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiş, ilk derece mahkemesince 28.07.2022 günlü ara kararla ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasına yatan paranın (124.463,01.TL) nin %15’i teminat yatırıldığı takdirde İİK’nın 72/3.maddei gereği icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesine karar verildiği, bilahare davalı vekilinin söz konusu ara karara itirazı üzerine 13.10.2022 günlü ara kararla ihtiyati tedbire itirazın kısmen kabulü ile 28.07.2022 tarihli ara karar ile verilen ihtiyati tedbir talebinin teminat kısmının icra dosyası güncel kapak hesabı olan 227.165,67.TL üzerinden yeniden değerlendirilerek … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra takip dosyasına yatan paranın 227.165,67.TL’nin %15’i oranında hesaplanan 34.074,85.TL teminattan daha önce yatırılan 18.669,45.TL teminatın mahsubu ile geriye kalan 15.405,40.TL eksik teminatın davacı tarafından iki haftalık kesin süre içerisinde yatırıldığı takdirde icra venesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine, verilen kesin süre içerisinde yatırılmadığı takdirde verilen tedbir kararının iki haftalık sürenin sonunda kendiliğinden kalkacağının ihtarına karar verildiği, davacılar vekili tarafından teminatın değiştirilmesine ilişkin ara kararın istinaf edildiği anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamı ve yakarıdaki açıklamalar ışığında yapılan inceleme sonucunda, hakime, ihtiyati tedbir teminatının belirlenmesi konusunda davanın ve olayın özelliğine göre geniş bir takdir yetkisi tanındığı, koşulların değişmesi ve talep üzerine teminat tutarının yasal sınırlar içinde olmak üzere hakim tarafından arttırılıp eksiltilebileceği, buna göre ilk derece mahkemesinin teminat tutarına ilişkin istinaf konusu 13.10.2002 günlü ara kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından HMK’nın 353/1-b-1 md. gereğince davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1)-… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/10/2022 tarih ve 2022/… Esas sayılı ara kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 269,85.TL istinaf karar harcından peşin olarak yatırılan 80,70.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 189,15.TL’nin davacılardan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince istinaf eden davacılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacılar üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince taraflara İADESİNE,
5)-6100 sayılı HMK’nın 330. Maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak 19/09/2023 tarihinde karar verildi.
…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır