Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2023/1115 E. 2023/852 K. 23.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/1115
KARAR NO : 2023/852
KARAR TARİHİ : 23/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİH : 15/08/2023
NUMARASI : 2023/… ESAS
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Nedeniyle Çek iptali (Hasımsız)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 23/10/2023
YAZIM TARİHİ :

Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/08/2023 tarih, 2023/… Esas sayılı ara kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dilekçesi ile; davacı şirketin Albaraka Türk A.Ş. Kahramanmaraş Şubesinden alınmış keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. (Vergi no …) olan 25.10.2023 keşide tarihli “…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Gaziantep Büyük İşletmeler Gaziantep Şubesinden alınmış keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. A.Ş. (Vergi no …) olan 30.10.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Vakıfbank Gaziantep Organize sanayi Şubesi/Gaziantep Şubesinden alınmış keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Limited şirketi (Vergi no …) olan 15.11.2023 keşide tarihli “…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Antalya Şubesi/Antalya Şubesinden alınmış keşidecisi … (Vergi no …) olan 31.11.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Merter Büyük İşletmeler Şubesi/İstanbul Şubesinden alınmış keşidecisi … Araçlar ve Kiralama Ticaret A.Ş. (Vergi no …) olan 29.12.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Sultan Çiftliği Şubesi/İstanbul Şubesinden alınmış keşidecisi … Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (Vergi no …) olan 30.09.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin yasal hamili olduğunu, ancak söz konusu çeklerin, müvekkili ile ticari ilişki içerisinde bulunulan … Kimya A.Ş. firmasına borçlara karşılık tam ciro yapılmak sureti ile tediye amaçlı Kargo Firması ile gönderilmek üzere kargoya verildiği ancak kargo kaybolduğundan çeklerin … Kimya A.Ş. firmasına ulaşmadığını, kargo şirketi nezdinde yapılan tüm girişimlerin sonuçsuz kaldığı ve kargonun bulunamadığının müvekkiline bildirildiğini, tüm araştırmalara rağmen çeklerin akıbeti bulunamadığından çeklerin zayi olduğu anlaşılmakla, müvekkili şirketin çekleri karşı tarafa ulaştıramadığından yasal olarak hamili ve rızası hilafına kaybolduğunu, bu nedenlerle söz konusu çeklerin ödenmesini önlemek amacıyla ödeme yasağı konulmasına ve söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARAR ÖZETİ :
Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/08/2023 tarih, 2023/… Esas sayılı ara kararı ile; somut olayda iptal istemine konu 6 adet çekin, dosyaya sunulan fotokopilerine göre iptal isteminde bulunan şirket tarafından ciro edildiğinin anlaşıldığı, davacı vekili tarafından UYAP üzerinden gönderilen 14/08/2023 tarihli dilekçesi ekinde kargo şirketinin 07/08/2023 tarihli yazısı, 28/07/2023, 28/07/2023, 27/07/2023 tarihli çek çıkış bodrosu fotokopileri sunulduğu, bu haliyle tedbir isteminde bulunan tarafın yetkili hamil olduğu yaklaşık düzeyde ispatlanmadığı anlaşıldığından tedbir isteminin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf talebi ile; dava konusu çeklerin tam ciro ile gönderildiği … Kimya A.Ş.’nin eline geçmediğini, müvekkili şirketin en son yetkili hamil olup çeklerin toplu olarak kaybolması ve çek miktarları nedeni ile kötü niyetli kişilerin eline geçmesi halinde üçüncü kişilerin mağduriyetine sebep olunacağını, tedbir kararı verildiğinde bankalarca sisteme kayıp çek olarak işlenmekte vadesinden önce kötü niyetli kişilerce tediye amaçlı kullanılmak istendiğinde, mahkemece verilen kararın kaldırılarak, üçüncü kişilerce yapılan sorgulama sonucu kayıp çek olduğu anlaşılmakta ve yaşanacak mağduriyetlerin önüne geçilmekte olup çeklerin ödenmesini önlemek üzere ödeme yasağı konulması için tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Dava hukuki niteliği itibarıyla Zayi Nedeniyle Çek iptali (Hasımsız) talebine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacı şirketin Albaraka Türk A.Ş. Kahramanmaraş Şubesinden alınmış keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. (Vergi no …) olan 25.10.2023 keşide tarihli “…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Gaziantep Büyük İşletmeler Gaziantep Şubesinden alınmış keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. A.Ş. (Vergi no …) olan 30.10.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Vakıfbank Gaziantep Organize sanayi Şubesi/Gaziantep Şubesinden alınmış keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Limited şirketi (Vergi no …) olan 15.11.2023 keşide tarihli “…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Antalya Şubesi/Antalya Şubesinden alınmış keşidecisi … (Vergi no …) olan 31.11.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Merter Büyük İşletmeler Şubesi/İstanbul Şubesinden alınmış keşidecisi … Araçlar ve Kiralama Ticaret A.Ş. (Vergi no …) olan 29.12.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin, Denizbank A.Ş. Sultan Çiftliği Şubesi/İstanbul Şubesinden alınmış keşidecisi … Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (Vergi no …) olan 30.09.2023 keşide tarihli “E1-…” numaralı çekin yasal hamili olduğunu, çeklerin kargoda kaybolduğunu, tüm araştırmalara rağmen bulunamayan çeklerin ödenmesini önlemek amacıyla ödeme yasağı konulmasına ve söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiş olup, ilk derece mahkemesince talebin reddine karar verildiği, işbu karara davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus, zilyedi bulunduğu çekin rizası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun “kuvvetle muhtemel” olduğunu göstermesi yeterlidir (e TTK. m. 672, YTTK. m. 760). Davacı, iptalini talep ettiği çeklerin verildiği banka ve şubesini, hesap ve çek numaralarını ve çek tutarlarını mahkemeye bildirmiş olup, dava konusu çek suretininde dava dilekçesi ekinde bulunduğu anlaşılmakla davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Bu nedenle, ilk derece mahkemesince davacının ödeme yasağı talebinin kabulü yerine red kararı verilmesi doğru değildir.
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, davacının tedbir talebinin kabulü ile dava konusu çekler bakımından %15 teminat karşılığı ödeme yasağı kararı verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle :
1)-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/08/2023 tarih, 2023/… Esas sayılı ara kararının KALDIRILMASINA,
3)-HMK 353/1-b/2 maddesi gereğince ESAS HAKKINDA YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA,
4)-Davacı vekilinin İhtiyati tedbir talebinin KABULÜ ile,
a)Albaraka Türk A.Ş. Kahramanmaraş Şubesi’ne ait, keşide yeri Kahramanmaraş, keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. olan, 25.10.2023 keşide tarihli “…” numaralı, 500.000,00.TL bedelli,
b)Denizbank A.Ş. Gaziantep Büyük İşletmeler Gaziantep Şubesi’ne ait, keşide yeri Gaziantep, keşidecisi … Tekstil San. ve Tic. A.Ş. olan, 30.10.2023 keşide tarihli, E1-… numaralı, 250.000,00.TL bedelli,
c)Vakıfbank Gaziantep Organize Sanayi Şubesi’ne ait, keşide yeri G.Antep, keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, 15.11.2023 keşide tarihli, … numaralı, 45.112,00.TL bedelli,
d)Denizbank A.Ş. Antalya Şubesi’ne ait, keşide yeri Antalya, keşidecisi … olan, 31.11.2023 keşide tarihli, E1-… numaralı, 100.000,00.TL bedelli,
e)Denizbank A.Ş. Merter Büyük İşletmeler Şubesi’ne ait, keşide yeri İstanbul, keşidecisi … Araçlar ve Kiralama Ticaret A.Ş. olan, 29.12.2023 keşide tarihli, E1-… numaralı, 500.000,00.TL bedelli,
f)Denizbank A.Ş. Sultan Çiftliği Şubesi’ne ait, keşide yeri İstanbul, keşidecisi … Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olan, 30.09.2023 keşide tarihli, E1-… numaralı, 2.501.271,00.TL bedelli,
Çekler üzerine HMK’nın 389. maddesi uyarınca ihtiyati tedbiren üçüncü kişilerce ibrazı halinde ÖDEME YASAĞI KONULMASINA,
5)-HMK 392. maddesi uyarınca, ödeme yasağı konulan toplam 3.896.383,00.TL çek tutarının %15’i oranında olmak üzere (Teminat bedeli 584.457,45.TL) nakit veya teminat mektubunun, davacı tarafça ilk derece mahkemesi veznesine teminat olarak depo edilmesine,
6)-İhtiyati tedbire ilişkin karar uygulanmasının İlk Derece Mahkemesince YAPILMASINA,
İstinaf incelemesi yönünden;
1)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 269,85.TL maktu istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
2)-6100 sayılı HMK’nın 326/1. maddesi gereğince davacı tarafından istinaf başvurusu nedeniyle yapılan harcamaların ilk derece mahkemesince esas hakkında hükümle DEĞERLENDİRİLMESİNE,
3)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından taraflar yönünden vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4)-6100 sayılı HMK.333 maddesi uyarınca peşin alınan ve harcanmayan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
5)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince TEBLİĞİNE,
Dair, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-1-2 maddesi delaletiyle 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak 23/10/2023 tarihinde karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır