Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/2845 – 2023/635
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/2845
KARAR NO : 2023/635
KARAR TARİHİ : 26/09/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/09/2022
NUMARASI : … Esas, … Karar
DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av…
Av…
Av…
DAVALI : …
VEKİLİ : Av…
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 26/09/2023
YAZIM TARİHİ : …

Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/09/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili olan şirketin İran Ülkesinden 25/04/2021-… nolu transit refakat belgesi ile karpuz cinsi eşya ithalatı yaptığını, nakliye işleminin davalı şirket tarafından yapıldığını, ithal edilen eşyanın ithalata uygun ve sağlam şekilde davalı şirket ait … plaka sayılı Frigolu/Soğutuculu araca yüklendiğini, aracın 26/04/2021 günü Diyarbakır/Şanlıurfa yolunda kaza yaptığını, karpuz ürün eşyasının 4.940 kg’lık kısmının kaza yerinde parçalandığını, geri kalan 16.160 kg’lık kısmının da 27/04/2021 gününde gümrük müdürlüğü yetkilileri gözetiminde mühür tatbik edilerek davalı şirkete ait … plaka sayılı araca yüklendiğini, ancak kaza anında karpuzların darbe alması ve soğuk zincir taşıma yapılamadığından tamamının hasar gördüğünü ve çürüdüğünü, bu nedenle Mersin Gümrük Müdürlüğü tarafından 16.000 kg karpuz cinsi eşyalar için imha kararı verildiğini, davalı şirketin frigolu taşımacılık husunda gerekli dikkat ve özeni yerine getirmediğinden 25/04/2021/… nolu transit refakat belgesi muhteviyatı toplam 21.100 kg karpuz cinsi eşyanın tümünün taşıma esnasında hasar aldığını, davaya konu ithalatı yapılan karpuzun kg fiyatının 0,50 USD olduğunu, zayi olan eşyanın toplam değerinin 10.550 USD olduğunu, imha işleminin de kg birim fiyatının 0,25 TL olduğunu, müvekkili şirketin imha işlemi için toplamda 1.476,10 TL tutarında Atık Bertaraf Bedeli ödemesi yaptığını ayrıca imha tarihine kadar Gümrüklü Antrepoda tutulması nedeni ile … Uluslararası Ank.San. Ve Tic. Ltd.Şti’ye 6.000,00 TL ardiye bedeli ödendiğini, davalı şirket tarafından yapılan taşıma sırasında hasar görerek imha kararı verilen karpuz cinsi eşyanın şimdilik 3.000 USD bedeli ile 6.000TL ardiye ücreti ve 1.476,10 TL tutarındaki atık bertaraf bedelinin işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücreti ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davaya konu eşyaların taşınmasına ilişkin belgelerinde taşınanın İran ve Bulgaristan ülkeleri arasında transit olduğu, gönderici ve alıcının da davacı şirketten farklı şirketler olduğu, davacı tarafın davayı açabilmesi için söz konusu eşya üzerinde hak sahibi olduğu ve eşyaları ithal ettiğini ispatlaması gerektiğini, bu nedenle davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davacı şirketin hukuken zarara uğramış sayılmayacağından müvekkili şirketten herhangi bir alacak talep edemeyeceğini, müvekkili şirketin hiçbir şekilde emtianın hasarlanmasında kusurlu olmadığını, davacı tarafın ardiye bedeli ile atık bertaraf bedelinin taşıma nedeniyle iddia olunan hasar ile uyumlu olmadığını, kaza sonrasında geri kalan 16.160 kg’lık karpuzun kaza anında zayi olmadığını, gümrük tarafından imha kararı alınmadığını beyan ederek davanın aktif husumet eksikliği nedeniyle reddine, aksi kanaatte davanın esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Yapılan incelemede davacının 25.04.2021 tarihli ve … NOLU transit refakat belgesi ile İran’ dan Karpuz cinsi eşya ithalatı yaptığı, ithal edilen 21.100 kg karpuzun davalı şirkete ait … plakalı frigolu araçlara yüklendiği, ancak aracın 26.04.2021 tarihinde Diyarbakır/ Şanlıurfa yolu üzerinde kaza yaptığı, kaza neticesinde emtianın zayi olduğu, bu nedenle zayi olan emtianın imha edildiği ve davacının emtia bedeli ardiye bedeli ve atık bertaraf bedelinin tahsili istemi ile eldeki davayı açtığı, ancak dava konusu emtianın davacıya ait olmadığı, zira emtianın satıcısının İran’ da bulunan … … olduğu, alıcısının ise Bulgaristan’ da bulunan … şirketi olduğu, davacının sadece aracı olan transit refakat belgesi sahibi olduğu, davacının emtia sahibi yerine geçip bu davayı açabilmesi için alıcı Bulgaristan firması olan … şirketinin zararlarını karşılayıp halefiyet gereği alacağı belge ile dava açması gerektiği, henüz bu şekilde bir belge de dosyaya sunulmadığı, netice itibari ile davacının iş bu davayı açabilmek için aktif husumet ehliyetinin bulunmaması nedeni ile davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine dair karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf talebi ile; İlk derece Mahkemesince, transit refakat belgesinde alıcı (consignee) olarak görünen dava dışı …şirketinin alacaklı olduğuna kanaat getirildiğini, ancak bu şirketin alacaklı olduğunu gösterir dosyada bir belgenin bulunmadığını, dava dışı bu şirketin zarar talebinde bulunabilmesi için malın maliki olması gerektiğini, taşınır mallarda mülkiyet zilyetliğin teslimi ile alıcıya geçtiğini, söz konusu uyuşmazlıkta ise öncelikle taşımanın ne tür bir taşıma olduğu (gönderici ödemeli, alıcı ödemeli vs.) belirlenmeli ve bundan sonra talep sahibinin kim olacağının irdelenmesini, dava konusu taşıma bir CMR taşıması olduğunu, CMR Konvansiyonun 13. Maddesinde tazminat talep edebilecek hak sahiplerinin düzenlendiğini, her ne kadar maddede gecikme ve kaybolma halleri belirtilmişse de hasar halinin de madde kapsamında olduğunu, buna göre tazminat talep hakkının mutlak olarak göndericiye ait olacağına yönelik bir düzenlemenin bulunmadığını, dava dilekçesi ekinde sunulan taşıma konusu faturada müvekkilinin … olarak, yani yükün Türkiye’de teslim edilecek adresi olarak belirtildiğini, bir noktada müvekkilinin bu sıfatı ile asıl alıcı adına hareket ettiğini, taşıma konusu ürün bedeli de gönderen’e bizzat müvekkili tarafından ödendiğini, dilekçe ekinde sunulan faturalardan görüleceği üzere taşımaya konu 21.100 kg karpuz cinsi emtia bedeli olarak dava dışı gönderen … … şirketine ödemenin müvekkili tarafından yapıldığını, dava dışı firmanın müvekkiline kestiği faturayı ekte sunduğunu, yine dava dilekçesi ekinde sunulan ve ürünlerin hasarlı olarak müvekkiline tesliminden sonra yapılan imha işlemi ile ilgili imha tutanağında, ”… Meyve Sebze İnş Nak. Rest. Amb. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Firmasına ait bahse konu imha kararı muhteviyatı karpuz cinsi atık kokmuş, bozulmuş, fireye uğramış olarak tesisimize getirilen 1 Kap 5800 kg … atık kodlu ”karpuz” cinsi eşya tesisimize imha edilmek üzere teslim edilmiştir.” şeklinde yazılı olmakla imha konusu ürünlerin mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunun anlaşıldığını, dava dilekçemiz ekinde sunulan Mersin Gümrük Müdürlüğü tarafından tanzim edilmiş E-… sayılı yazıda ”… …geçici depolama/ambarlarında bulunan ve … Meyve Sebze. İnş. Nak. Resty. Amb. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Firması adına kayıtlı 25.04.2021/… tarih sayılı Transit Refekat Belgesi muhteviyatı 1 Kap (16.000 kg) karpuz cinsi eşyalar için Müdürlüğümüzce 08.06.2021 … tarih/sayılı imha kararı alınmıştır.” şeklinde yazılı olmakla taşıma konusu ürünlerin mülkiyetinin açık bir şekilde müvekkiline ait olduğunun anlaşıldığını, bu sebeple Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. … K. 22/09/2022 tarihli kararının kaldırılmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası, faturalar, transit refakat belgesi.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; hukuki niteliği itibarıyla taşıma sözleşmesinden kaynaklı zayi olan eşya bedeli, ardiye bedeli ve atık bertaraf bedeli alacağının tahsili istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi, HMK’nin 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
İlk derece mahkemesince davacının 25.04.2021 tarihli ve … numaralı transit refakat belgesi ile İran’ dan Karpuz cinsi eşya ithalatı yaptığı, ithal edilen 21.100 kg karpuzun davalı şirkete ait … plakalı firibolu araçlara yüklendiği, ancak aracın 26.04.2021 tarihinde Diyarbakır/ Şanlıurfa yolu üzerinde kaza yaptığı, kaza neticesinde emtianın zayi olduğu, bu nedenle zayi olan emtianın imha edildiği ve davacının emtia bedeli ardiye bedeli ve atık bertaraf bedelinin tahsili istemi ile eldeki davayı açtığı, ancak dava konusu emtianın davacıya ait olmadığı, zira emtianın satıcısının İran’ da bulunan … … olduğu, alıcısının ise Bulgaristan’da bulunan … … şirketi olduğu, davacının sadece aracı olan transit refakat belgesi sahibi olduğu, davacının emtia sahibi yerine geçip bu davayı açabilmesi için alıcı Bulgaristan firması olan … … şirketinin zararlarını karşılayıp halefiyet gereği alacağı belge ile dava açması gerektiği, henüz bu şekilde bir belge de dosyaya sunulmadığı, netice itibari ile davacının iş bu davayı açabilmek için aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine dair karar verdiği görülmüştür.
Taşımanın davalıya ait … plakalı araçla gerçekleştirildiği, davalının taşıyan olduğu ve aracın 26.04.2021 tarihinde kaza yaptığı konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık konusu olan husus, zayi olunan karpuz cinsi eşyanın davacıya ait olup olmadığı bu sebeple davacının iş bu davayı açma ehliyeti bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
İş bu davada ispat yükü malın sahibi olduğunu iddia eden davacı taraftadır. Davacı vekili tarafından dosyaya delil olarak sunulan 25.04.2021 tarihli ve … numaralı transit refakat belgesinde göndericinin İran’da bulunan … … olduğu, alıcısının ise Bulgaristan’da bulunan … … …şirketi olduğu, yine davacı vekili tarafından dosyaya sunulan faturalarda gönderici ve alıcının aynı şirketler olduğu, davacının notify (ihbar) adresi olarak gösterildiği, davacı vekili tarafından malın sahibi olduğunu ve mal bedellerinin kendisi tarafından ödendiğini gösterir başkaca bir delilin dosyaya ibraz edilmediği, davacının mal zayi olduktan sonra ödediğini iddia ettiği ardiye ücreti faturası ve imha edildikten sonra ödenen atık bertaraf bedeli faturası sunmasının tek başına malın sahibi olduğu hususunda ispata yarar bir belge olmadığı anlaşılarak davacı vekilince ileri sürülen istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilerek hüküm fıkrasının aşağıdaki şekilde oluşturulması uygun görülmüştür.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/09/2022 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85.TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 189,15.TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)6100 sayılı HMK’nın 359/3 maddesince karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce YAPILMASINA,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 7036 sayılı Kanunun 7’nci maddesi yollamasıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 361’inci maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 26/09/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır