Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1164
KARAR NO : 2022/1727
KARAR TARİHİ : 30/12/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/02/2022
NUMARASI : 2021/… Esas, 2022/… Karar

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …,…
DAVALI :HASIMSIZ
DAVANIN KONUSU : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 30/12/2022
YAZIM TARİHİ :…

Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… esas ve 2022/… karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; keşidecisi … İnşaat Mimarlık Mühendislik Petrol Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan, … Bankası AŞ. Mardin Şubesi olan … çek nolu, 30/03/2022 keşide tarihli, 25.000,00.TL bedelli çekin müvekkili şirkete ciro edilerek teslim edildiğini, davaya konu çekin kargoda kaybolduğunu belirterek davaya konu çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ’NİN KARAR ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesi kararında özetle; davacı tarafça, dava konusu çekin keşidecisi tarafından davacıya gönderilmek üzere düzenlenip davacıya gönderildiği esnada kaybolduğu iddia edilerek iptali istenilmiş ise de, dava konusu çekin Kargo Teslim Formundan anlaşılacağı üzere 28/10/2021 tarihinde teslim edildiği, bu nedenle kargo sırasında kaybolmadığının anlaşıldığı, buna göre davacının henüz çekin zilyetliğini iktisap etmediği, bu nedenle çeke malik olmayan davacının henüz meşru hamil de olmadığı, bu davayı açmaya hak ve yetkisinin bulunmadığı (Yargıtay 11.HD, 2011/… Esas, 2012/… Karar) gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu çekin ciro edilerek müvekkili şirkete teslim edildiğini, her ne kadar mahkemece müvekkilin çekin henüz zilyetliğini iktisap etmediği, bu nedenle çekte malik olmayan müvekkilin henüz meşru hamil olmadığı ve bu davayı açma hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, çekin arka yüzünde müvekkilinin cirosunun bulunduğunu, bu nedenle mahkemenin çekte zilyetliği iktisap etmediği gerekçesinin kabul edilemez olduğunu, müvekkilinin yetkili ve son ciranta olduğunu, çekin bir şekilde kaybolduğunu, dava açmada hukuki yararının bulunduğunu, kargo fişindeki belgenin iddia etikleri çek olup olmadığının belli olmadığını, teslim fişinin gerçek olmadığını, teslim fişi gerçekse bile çekin yetkili kişilerin eline geçmediğini, taleplerinin ve beyanlarının gerçek olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davaya konu çekin fotokopisi, dava dışı … Kargo…A.Ş.’nin mahkemeye gönderdiği 02.12.2021 tarihli yazı cevabı ve ekindeki belgeler, … … Bankası A.Ş.’nin yazı cevapları ve tüm dosya kapsamı.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, zayi nedenine dayalı hasımsız çek iptali istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, çekin kargoda kaybolmayıp teslim formuna göre teslim edildiğinin anlaşıldığı, buna göre davacının henüz çekin zilyetliğini iktisap etmediği, çeke malik olmayan davacının henüz meşru hamil olmadığından dava açma hak ve yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle dava reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nin 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
TTK’nin 647/1. maddesi uyarınca; “Mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak kurulması amacıyla kıymetli evrakın devri için her hâlde senet üzerindeki zilyetliğin devri şarttır.”, 651/2 maddesinde; “Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.”, aynı Kanunun 818. maddesinin atıf yaptığı 757/1. maddesinde ise; “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Çekin iptaline karar verilebilmesi için ziyaı sırasında veya ziyaın öğrenildiği tarihte çek üzerinde hak sahibi olunması gerekmektedir. Kıymetli evrak hukukunda senet üzerinde hak sahibi olmaktan anlaşılan, senede malik bulunmaktır. Nama yazılı senetlerin devri konusunda, kıymetli evrakın devrinde şart olan bir hususun, zilyetliğin devrinin gerçekleşmiş olması gerekir.
Somut olayda davacı vekili, davaya konu çekin ticari ilişki içinde olduğu şirkete gönderilmek amacıyla kargoya verilmeden önce müvekkili şirket tarafından kaşelenip imzalandığını ancak kargoda kaybolduğunu belirtip çekin fotokopisini de dava dosyasına sunmuştur. İncelenen çek fotokopisinden davacı şirketin çekte imzası bulunan son kişi olduğu anlaşıldığı gibi, kargo şirketi tarafından sunulan belgeler ile yapılan açıklama arasında da çelişki bulunup mevcut dosya kapsamına göre çekin gönderildiği kargonun alacısına teslim edilip edilmediği konusunda da ihtilaf bulunmaktadır. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu konusunda, mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir.
Bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden davacı vekilince sunulan mevcut delillerin yeterli sayılması, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu, işbu davayı açmasında yasal bir engelin bulunmadığı kabul edilmelidir. Bu suretle, davacı hamili olduğu çeki zayi ettiğini iddia ettiğine, ciro silsilesi muntazam olduğuna göre çekin ibraz süresi içerisinde Bankaya ibraz edilip edilmediği araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Bu durumda, dava dosyasının kapsamı ile mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri birlikte değerlendirildiğinde; mahkemenin hüküm kurmasını sağlayacak olan tüm esaslı delillerin toplanmamış, mahkemece değerlendirilmemiş olması nedeniyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerden ötürü kabulüne, yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nin 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-Davacı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… esas ve 2022/… karar sayılı kararının HMK’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dava dosyasının esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin, belirtilen eksikliklerin giderilmesi ve yeniden yargılama için Adana 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 80,70.TL istinaf karar harcının istinaf eden davacıya talep halinde İADESİNE,
5-Davacı tarafça istinaf için yapılan yargılama giderinin esas hüküm ile birlikte ilk derece mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6-6100 Sayılı HMK’nin 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7-6100 sayılı HMK’nin 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince davacı vekiline TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda KESİN olmak üzere 30/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır