Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1029 – 2022/1731
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1029
KARAR NO : 2022/1731
KARAR TARİHİ : 30/12/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSKENDERUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/01/2022
KARAR NO : 2021/… ESAS 2022/… KARAR
DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
MÜDAHİL : 1-
2-
VEKİLİ : Av.

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 30/12/2022
YAZIM TARİHİ :

İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/01/2022 tarih ve 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile: müvekkili …Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına … Dekorasyon Asansör Mobilya İnş. İth. San. ve Tic Ltd. Şti (VKN:…) tarafından… Bankası … Şubesi’nden verilme 31.12.2021 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … ve 31.01.2022 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … nolu çeklerin tanzim edildiğini, bu seri çeklerin müvekkilinin keşideciye satmış olduğu yapı malzemesi ürünlerinden kaynaklanan alacağına ilişkin olduğunu, anılan çeklerin müvekkilinin rızası dışında elinden çıktığını, söz konusu çeklerin kaybolduğunu ve şimdiye kadar da bulunamadığını, müvekkili ile söz konusu çeklerin keşidecisi … Dekorasyon Asansör Mobilya İnş. İth. San. ve Tic Ltd. Şti arasında uzun yıllara dayanan bir ticari ilişki olduğunu, müvekkili şirketin rızası dışında elden çıkan çeklerin ileride telafisi imkansız zararların meydana gelmemesi, muhatap bankadan tahsil edilmesinin engellenmesi, zayi olan keşidecisi … Dekorasyon Asansör Mobilya İnş. İth. San. ve Tic. Ltd.Şti (VKN:…) olan… Bankası … Şubesinden verilme 31.12.2021 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … ve 31.01.2022 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … nolu çekler için hamili durumunda olan kişilere bedelinin ihtiyati tedbir olarak ödemeden yasaklanmasını bu hususta ilgili banka şubesine müzekkere yazılmasını, … Bankası … Şubesinden verilme 31.12.2021 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … ve 31.01.2022 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … nolu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/01/2022 tarih ve 2022/… Esas 2022/… Esas sayılı kararı ile; dava konusu 31.01.2022 keşide tarihli ve … seri numaralı 35.000,00 meblağlı çekin zayi nedeniyle iptaline, davaya konu 31.12.2021 keşide tarihli … seri numaralı 35.000,00 TL meblağlı çek yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır.
MÜDAHİL TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Müdahil vekili istinaf talebi ile; müvekilleri … Grup İnş. Bilişim Loj. Ltd. Şti’nin ve … Elektronik Gıda Teks. İnş. Oto. Ltd. Şti.’nin alacaklısı ve hamili olduğunu, mahkemeye müvekkili … Grup İnş. Bilişim Loj. Ltd. Şti. Adına 05/01/2022’de çekin müvekkilinde olduğunu belirterek müdahale ve ihbar dilekçesi verdiklerini daha sonra, 10/01/2022 tarihinde diğer müvekkili … Elektronik Gıda Teks. İnş. Oto. Ltd. Şti.adına çekin müvekkilinde olduğunu belirterek müdahale ve ihbar dilekçesi verdiklerini, mahkemenin çek ile ilgili 2. müdahale ve ihbar dilekçelerini görmeden çekin zayi nedeniyle iptaline karar verdiğini, müvekkillerinin belirtilen çekte 5. ciranta olarak hak sahibi iyi niyetli meşru hamili olduğunu, çeki kendisinden önceki cirodan faturalı bir şekilde aldığını, ödeme yasağı nedeniyle çekin ödenmediğini, müvekkillerinin mağdur olduğunu, kesin hüküm teşkil etmediğinden, dilekçeleri olunmadığından, çek ve deliller için gerekli süreler verilmeden çekin vadesi beklenmeden hatalı karar verildiğini, bu nedenlerle istinaf dilekçesinin kabulüne, müvekkili … Elektronik Gıda Teks. İnş. Oto. Ltd. Şti. tarafından keşide edilen çekin zayi nedeniyle iptaline kararının kaldırılmasına, diğer müvekkili … Grup İnş. Bilişim Loj. Ltd. Şti. tarafından keşide edilmiş çek hakkında verilen ödeme yasağı kararının da kaldırılmasına, masraf ve vekalet ücretinin de davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı dosyası.
GEREKÇE :
Dava, zayi nedenine dayalı çek iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile … Bankası … Şubesi’nin 31.12.2021 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … ve 31.01.2022 keşide tarihli 35.000,00.TL meblağlı … nolu çeklerin zayi olduğunu ileri sürerek çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince 31.01.2022 keşide tarihli … seri nolu çekin zayi nedeniyle iptaline 31.12.2021 keşide tarihli … seri numaraları çek yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Mahkemece verilen karara karşı üçüncü kişiler vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi, dava açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gereklidir.
Hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de çek iptali davalarında açıklanan prosedür gereğince, kararda üçüncü kişilerin hakkını zedeleyen hükümler bulunsa dahi karar onun bakımından kesin hüküm teşkil etmeyeceğinden, hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı yoktur. (Aynı yönde Yargıtay 11. HD’nin 2018/2811 Esas, 2019/4422 Karar sayılı ilamı)
Yukarıda açıklanan nedenlerle hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da feri müdahil olma imkanları bulunmayıp, istinaf eden 3. kişi çek hamilinin taraf sıfatı olmadığından ve hüküm aleyhine istinaf kanun yoluna başvuru hakkı bulunmadığından istinaf isteminin usulden reddine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-Müdahil vekili tarafındanİskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/01/2022 tarih ve 2022/… Esas 2022/… Karar sayılı kararına ilişkin yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 352 maddesi uyarınca USULDEN REDDİNE,
2- 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70.TL istinaf karar harcı peşin olarak alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-İstinaf kanun yoluna başvuran müdahil tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin müdahil üzerinde BIRAKILMASINA,
4-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
6-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olmak üzere 30/12/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan Üye Üye Katip

¸e-imzalıdır (Muhalif) ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır
¸e-imzalıdır

AZLIK OYU

Dava, hasımsız açılmış zayi çek iptali istemine ilişkindir. Mahkemece; dava konusu çeklerden birinin iptaline diğer çek bakımından ise karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmiştir.
Yargılama sırasında dava konusu çeklerin yasal hamilleri tarafından, borçlarına karşılık temlik cirosu ile kendilerine tevdi edildiği iddiasıyla ellerinde olduğunu bildirmişlerdir.
TTK’nın 818. maddesinin s bendi uyarınca çeklerede uygulanacak olan TTK’nun 758. maddesi gereğince zayi edilen çeki ele geçiren kişi bilindiği takdirde mahkemece iptal isteyen dilekçe sahibine çekin iadesi davası açmak için uygun bir süre verip verilen sürede dava açılmaz ise ödeme yasağı kaldırılır. Yine TTK’nun 763. maddesi gereğince iptal davası sırasında çek mahkemeye sunulursa iade davası açması için iptal isteyen kişiye uygun bir süre verilmesi gerekmektedir.
Daire çoğunluğu ile aramızdaki görüş ayrılığının temelini iptal kararını, dava sırasında kambiyo senedini iyi niyetli hamil olduğu iddiasıyla ibraz eden 3. kişilerin temyiz edip edemeyecekleri noktası oluşturmaktadır.
Bilindiği gibi, çek iptal kararının iki sonucu olmaktadır. Birinci sonucu iptal kararının davacının hak sahipliğini borçluya gösterebilmesidir. Yani iptal kararı ile birlikte davacı senede dayalı alacağını senetsiz olarak borçludan talep hakkına sahip olur. Diğer bir anlatım ile de borçlu, iptal kararını alan davacıya ödeme yaparak borcundan kurtulmaktadır.
İptal kararının ikinci sonucu ise kıymetli evrakın teşhis fonksiyonunun ortadan kaldırılmasıdır. İptal kararı ile birlikte hakkın dermeyanı için senedi elinde bulundurmak ve ibraz etmek mecburiyeti kalmamaktadır. (Bkz. Kıymetli evrakı hukuku turhan kitapevi 2. baskı sayfa 274 Prf. Fırat Özkan) İptal kararının bu sonucu düşünüldüğünde iptal kararının hemen sonrasında borçlu borcunu iptal kararını alan davacıya ödeyerek borçtan kurtulacağından kambiyo senedi elinde olan 3. kişi iyiniyetli borçluya karşı senede dayanarak talepte bulunamayacaktır. Borçluya karşı ancak iptal kararının iptali davası açarak alacağı sonuca göre kambiyo senedine dayanabilecektir.
Yasa koyucu kambiyo senidinin tedavül kabiliyetini engellememek için iptal davasında senedi ibraz eden 3. kişiyi korumak amacıyla iptal isteyene istirdat davası açması yükümlülüğü getirmiş olup ibraza rağmen yasada öngörülen prosedürü işletmeyen mahkemenin kararını görünürde yasal hamil olan ibraz edenin hakkı karardan etkilendiği açık olmakla temyiz hakkının varlığı – temyizde hukuk yararının bulunduğu da tartışmasızdır.
O, halde istinaf isteminin esastan incelenmesi gerekirken, davanın hasımsız olduğu gerekçesiyle 3. kişinin istinaf isteminin reddi yönündeki çoğunluk görüşüne katılmıyorum.30/12/2022

Üye

(Muhalif)
¸e-imzalıdır