Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1690
KARAR NO : 2022/168
KARAR TARİHİ : 23/02/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas, … Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. ….
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 23/02/2022
YAZIM TARİHİ : …

Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas ve … karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının, müvekkili hakkında Adana 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlattığını, yaptıkları itiraz üzerine takibin durduğunu, takibin haksız ve kötüniyetli olduğunu ileri sürerek müvekkilinin takipten dolayı borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; eksik harcın tamamlanması gerektiğini, derdestlik itirazında bulunduğunu, bu konuda kesin hükmün bulunduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ’NİN KARAR ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesi kararında özetle; İtirazın iptali davası açıldıktan sonra, itirazın iptali davasında savunma olarak ileri sürülebilecek hususlara ilişkin olarak Menfi Tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığı, davacının itirazın iptali davası açıldıktan sonra aynı icra takibine ilişkin olarak takip alacaklısına karşı menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığı, davacının dava açmasında hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunmasının dava şartı olduğu, dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın esas yönünden doğru olduğunu ancak harç ve vekalet ücreti açısından hukuken uygun olmadığını, bu davada Adana 6. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında borçlu olmadığı iddiasıyla menfi tespit davası açıldığını, takipteki asıl alacağın 145.712,33.TL olduğunu, eksik harcın tamamlanmadan hüküm kurulduğunu, menfi tespit davasının nispi harca tabi olduğunu, hem hazine, hem de harç tamamlandıktan sonra vekalet ücretinde dava değeri üzerinden hesaplanacağını, davayı kazanan vekil eden de emeğinin karşılığını almadığını ileri sürerek talepleri doğrultusunda yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ticari ilişkinin gerçek manada araştırılması gerektiğini ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri ve tüm dosya kapsamı
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, faturalara dayalı olarak başlatılan icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi’nce davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verildiği, karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi uyarınca istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 15. maddesine göre yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır. Aynı Yasa’nın 28/1. maddesinin “a” bendinde karar ve ilâm harcının dörtte birinin peşin geri kalanın kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği hükmü yer almakta olup, yine aynı Kanun’un 32. maddesinde yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı emredici hükmü konulmuştur. Harçlar Kanunu ile ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, emredici nitelikte bulunduğundan mahkemece ve Bölge Adliye Mahkmesince re’sen nazara alınır.
Bu yasal düzenlemede mahkemenin davanın reddi ya da kabulü kararı vermesi konusunda bir ayrım yapılmamıştır. Mahkemenin bu emredici kurallara göre harcı ikmal ettirmeden yasal olarak yargılamaya devam etme ve hüküm aşamasına gelme imkanı olmadığından harcı tamamlattırdıktan sonra yine delilleri değerlendirerek davanın reddi ya da kabulü kararı verebilecektir. Harcın tamamlanmaması halinde esasa ilişkin bir karar değil davanın açılmamış sayılması kararı verilecektir.
Davacı davaya konu uyuşmazlık yönünden tüketici olmadığı gibi Harçlar Yasası’na göre harçtan muaf olan kişi ve kurumlardan da değildir. Nispî karar ve ilâm harcına tabî davalarda, dava değeri üzerinden peşin nispî ilâm harcının alınması zorunludur. Uyarıya rağmen yatırılmaması halinde Harçlar Kanunu’nun 32. maddesine göre müteakip işlemler yapılamaz.
Bu durumda mahkemece davacıya, dava değeri üzerinden yatırılması gereken nispî ilâm harcını yatırmak üzere uygun süre verilip, yatırılması halinde bundan sonra yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması gerekmektedir.
Dava menfi tespit davası olup, Adana 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında 79.217,03.TL fatura, 66.495,30.TL fatura, 23.484,05.TL (13/10/2018-17/06/2020) işlemiş faiz ve 18,22.TL (16/06/2020-17/06/2020) işlemiş faiz olmak üzere toplam 169.214,60.TL üzerinden borçlu olmadığının tespitine yönelik işbu dava açıldığından dava değeri 169.214,60.TL olup nisbi harca tabidir. Böyle bir davada 6100 Sayılı HMK’nın 120, 323 ve devamı maddeleri ile, 492 Sayılı Harçlar Kanunun 16. maddesi uyarınca, dava değerinin borçlu olunmadığı belirtilen miktar üzerinden hesaplanması gerekir.
Dosyanın incelenmesinde; dava açılışı sırasında davacı tarafça 341,55.TL peşin harç yatırıldığı, eksik karar ve ilam harcının ikmali için de davacıya süre verilmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere, 492 Sayılı Harçlar Kanunun, harcın alınmasının veya tamamlanmasının tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun (istinaf edenin sıfatına bakılmaksızın) mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlenmiş ve buyurucu nitelikteki 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür.
Hal böyle olunca, öncelikle 169.214,60.TL dava değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması yerinde görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, İlk Derece Mahkemesi tarafından eksik harç ikmal edilmeden uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulması doğru olmadığından, taraf vekillerinin işin esasına yönelik istinaf sebepleri incelenmeden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-Taraf vekillerinin Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas ve … karar sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esası incelenmeksizin KABULÜNE,
2- Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas ve … karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a-4 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dava dosyanın yeniden yargılama için Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4-a) 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından peşin alınan 59,30.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi halinde istinaf eden davacıya İADESİNE,
b) 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince davalı tarafından peşin alınan 59,30.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi halinde istinaf eden davalıya İADESİNE,
5-Taraflarca istinaf için yapılan yargılama giderlerinin esas hüküm ile birlikte İlk Derece Mahkemesi’nce karara BAĞLANMASINA,
6-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7-İnceleme dosya üzerinden yapıldığından taraflar lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a/4 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kesin olmak üzere 23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır