Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
…
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/996
KARAR NO : 2022/1608
KARAR TARİHİ : 28/12/2022
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/02/2020
NUMARASI : 2018/… ESAS-2020/… KARAR
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 28/12/2022
YAZIM TARİHİ :
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili davacı ile davalının kardeş olduğunu, müvekkilinin, davalının yanında işçi sıfatıyla 2005 yılında çalıştığını, davalının, tacir olduğunu ve patates soğan üretim ve pazarlamasının yapıldığını, 2006 yılında ise müvekkilinin Niğde iline geldiğini, davalının talimatıyla Niğde ilinde çalışmaya başladığını, müvekkiline verilen tüm işleri sorunsuz takip ettiğini, müvekkilinin babasının vefat ettiğini, tüm ailenin fertlerinin babalarının bıraktığı mirası eşit olarak paylaştığını, davalı tarafından, müvekkili ile miras konusunda tartıştığını ve işten çıkardığını, davalının, müvekkiline fazla mal alması iddiasıyla baskı yaptığını, senet vermesi konusunda zorladığını ve darp ettiğini, müvekkilinin baskılara dayanamadığını, kendi adına kayıtlı … plakalı 180.000,00.TL değerindeki aracını hiçbir bedel almadan devrettiğini, müvekkilinin davalının baskıları üzerine aile dostları ve büyüklerinin oluşturacağı bir heyetle işin çözümünü önerdiğini ve karşılıklı mutabakat sağlanarak tanıklar huzurunda anlaşmaya varıldığını, anlaşma çerçevesinde müvekkili ile davalı arasında davaya konu bononun verildiğini, heyetin elinde bulunan davalı tarafından, müvekkiline ve kendisine ait açık bonoları hile ve desise yoluyla aldığını, davaya konu bononun teminat olarak verildiğini belirterek, müvekkilinin emaneten bıraktığı teminat olarak verilen bonoyu hile ve desise ile ele geçirip alacağı olmadığı halde davalı tarafından, müvekkili aleyhine icra takibi başlatması nedeniyle … 2. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… sayılı takip dosyasında bulunan 15/09/2016 tanzim 29/09/2016 ödeme tarihli 557.000,00.TL bedelli bonodan dolayı müvekkilinin davalıya borcu olmadığının tespitine ve bononun iptaline, ileride telafisi güç ve imkansız zararlar doğmaması için dava konusu teminat senedi ile başlatılan icra takibinin dava sonuna kadar teminatlı ya da teminatsız olarak durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davaya konu bononun … İcra Daireleri’nde takibe konulduğunu, bono metninde … Mahkemeleri’nin yetkili olacağı hususunda yetki sözleşmesinin bulunduğunu, bononun mutlak ticari iş olması nedeniyle ticaret mahkemelerinin görevli olduğunu, yetki ve işbölümü itirazlarının kabulü ile yetkisizlik kararı verilerek, dosyanın yetkili ve görevli … Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine karar verilmesini, davacı ile müvekkilinin kardeş olduğunu, … Sebze Meyve Hal’inde … Kuru Sebze Komisyonculuğu üzerine işyerleri olduğunu, taraflar ile birlikte diğer kardeşlerinin ortak olarak komisyonculuk yaptığını, kardeşlerin ortak olarak … ve …de komisyon evlerinin bulunduğunu, davacının, müvekkilinin yanında çalışan bir işçi olmadığını, diğer kardeşleri gibi eşit şartlarda iş ortaklığının söz konusu olduğunu, söz konusu senedin davacıdan, kendisine elden verilen borç para karşılığında kendi rızası ile verildiğini, bononun davacıdan teminat senedi olarak alınmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar Sayılı Kararı ile; davaya esas teşkil eden senedin, icra dosyasından alınarak davacı borçluya iade edilmiş olmasının, senetten kaynaklanan borcun ödendiğine karine teşkil ettiği ve davanın konusuz kaldığı, taraflar arasındaki ihtilafın ise yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden devam ettiği, davacı tarafından, senedin miras paylaşımı sırasında teminat olarak verildiğinin iddia edildiği, taraf vekillerince senet karşılığında ödeme yapılmadığının, senedin bila bedel iade edildiğinin kabul edildiği, davalı alacaklı tarafından, her nekadar senedin, davacı alacağı nedeniyle müvekkilinin mallarına konulan haczin kaldırılması şartıyla iade edildiği savunulmuş ise de, bu hususta bir sözleşme veya başkaca bir delilin dosyaya ibraz edilmediği, HMK.nun 331/1 md. gereğince davanın, konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderine hükmedilmesi gerektiği, dava konusu senedin, yargılama sırasında davacıya bila bedel iade edildiği, bedelsiz olan senedi … 1. İcra Müdürlüğü’ne ait 2016/… sayılı dosyada takibe koyarak, davanın açılmasına neden olan davalının yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu olduğu gerekçesi ile davanın, konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ve davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalıdan tahsil edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf talebi ile; yerel mahkeme kararı usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme dava dilekçesinde belirttikleri hususlarda araştırma yapmaksızın davanın açıldığı tarihte haksız olan tarafın tespiti yapılmadan eksik inceleme sonucu davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verildiğini ve yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı müvekkilden alınarak davacıya verilmesine kararı verildiğini, yerel mahkemenin 29/01/2019 tarihli duruşmada davacı tarafa yemin deliline dayanıp dayanmayacağı konusunda beyanda bulunmak üzere 1 hafta kesin süre vermesine rağmen daha sonraki duruşmalarda bu husus yerine getirilmediğini, yine davacı … 11/02/2020 tarihli duruşmada takibe konu senetlerin büyüklerin araya girmesiyle iade edildiğini beyan ettiğini ancak bunu ispatlayacak herhangi bir yan delil sunamadığını, bu nedenlerle istinaf taleplerinin kabulüne, usul ve kanuna aykırı mahkeme kararının kaldırılmasına ve eksik inceleme sonucu taraflarına verilmesi gereken yargılama gideri ve vekalet ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas, 2020/… Karar Sayılı sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava hukuki niteliği itibarıyla “Kıymetli Evraktan Kaynaklanan Menfi Tespit” davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesinde, tarafların kardeş olduğunu, davalının miras meselesi nedeniyle sürekli olarak davacıya baskı yaptığını, bunun üzerine tarafların tanıklar huzurunda anlaşma yaptığını, bononun teminat olarak düzenlenerek hakem seçilen kişilere verildiğini, davalının bu kişileri kandırarak bonoyu alarak takibe koyduğunu ileri sürerek borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı ise senedin teminat senedi olarak verildiği iddiasının doğru olmadığı, senedin davalı tarafından verilen borç para karşılığı verildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği ve iş bu karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
HMK’nın 331/1. fıkrası; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.” şeklinde düzenlenmiştir.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 6. Maddesinde de; “Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, bu tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. ” hükmü düzenlenmiştir.
Davalı vekilinin yargılama sırasında; “davaya konu olan senet tarafımızca yargılama sırasında davacıya iade edilmiştir, iade edilme nedeni müvekkilimin davacı tarafından başlatılan bir icra takibi nedeniyle mallarına konulan hacizlerin kaldırılmasıdır, bu yönde bir sözleşme bulunmamaktadır” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı asilin de yargılama sırasında ” davalı tarafından senet icra dosyasından alınarak, tarafıma iade edilmiştir, yani bu senet karşılığında davalıya herhangi bir ödeme yapılmamıştır, senet bila bedel tarafımıza iade edilmiştir.” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda, davaya konu 15.09.2016 keşide tarihli 29.09.2016 vade tarihli 557.000,00.TL bedelli senedin davalı takip alacaklısı … tarafından … 2. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı dosyası ile takibe konulduğu, yargılama sırasında takip konusu bononun davalı tarafından davacıya geri iade edildiği, davacı tarafından dava dilekçesi ile bonodan dolayı borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesi talep edildiğinden asıl talebin konusuz kaldığı, mahkemece karar verilmesine yer olmadığına dair verilen hükümde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, dava ve takip konusu bononun karşılığında ödeme yapılmaksızın takip borçlusuna iade edildiğinin tarafların kabulünde olup bu durumda mahkemece davanın açıldığı tarih itibariyle davacı tarafın talebinde haklı olduğu ve davalı tarafın dava açılmasına sebebiyet verdiği kabul edilerek davalı aleyhine yargılama giderleri ile nispi vekalet ücretine hükmedilmiş olmasının yerinde olduğu, davalı tarafından hacizlerin kaldırılması şartı ile senedin iade edildiği iddia edilmiş ise de bu konuda ispat yükünün davalıda olduğu, davalı tarafından bu hususun usulüne uygun deliller ile ispat edilemediği, davalı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen sebeplerle İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, davalı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşıldığından, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararına karşı davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70.TL karar ve ilam harcından alınan 54,40.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 26,30.TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
6)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, dairemizce dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda oy birliğiyle, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1 bendi gereğince aynı kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 28/12/2022 tarihinde karar verildi.
…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır