Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/75
KARAR NO : 2022/344
KARAR TARİHİ : 22/03/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … ESAS-… KARAR
DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av…
Av…
DAVALI : … – …
ASLİ MÜDAHİL :…
VEKİLİ : Av…

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 22/03/2022
YAZIM TARİHİ : …

Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;

İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı ile … … yayınları kitap teslimi üzerine varılan anlaşma gereğince müvekkili şirket tarafından alış veriş ve ticari ilişkiye dayalı olarak … Toros Adana Şubesi … iban nolu hesaptan keşide edilen; … seri nolu 30/11/2017 keşide tarihli 10.000,00.TL, … seri nolu 31/12/2017 keşide tarihli 10.000,00.TL, … seri nolu 31/01/2018 keşide tarihli 20.000-TL, … seri nolu 28/02/2018 keşide tarihli 20.000-TL, … seri nolu 31/03/2018 keşide tarihli 10.000,00.TL, … seri nolu, 30/04/2018 keşide tarihli, 10.000,00.TL, … seri nolu 31/05/2018 keşide tarihli 10.000,00.TL, … seri nolu 30/06/2018 keşide tarihli 10.000,00.TL bedelli keşide edilen 8 adet çekin düzenlerek davalı şirkete teslim edildiğini, davalı … Mad. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından çeklere konu alışverişe ilişkin satışa konu kitap teslimatlarının gerçekleştirilmediğini, iş bu nedenle davalı şirket yetkilisi tarafından müvekkile herhangi bir fatura kesilmediğini, mal teslimine ilişkin irsaliyede düzenlenmediğini, bunun üzerine müvekkili şirket yetkililerinin davalı ile görüşerek anlaşmaya konu malları getirmesini şayet malları getirmiyorsa o takdirde bedelsiz kalacak olan çekleri iade etmesini söylediklerini, ancak davalının çekleri getirmediği gibi keşide tarihi gelen çekleri bankaya ibraz ettiğini, müvekkilinin ticari itibarının zedelenmemesi için çek bedellerini ödemek zorunda kaldığını ve böylelikle davalının hukuka aykırı şekilde haksız kazanç elde ettiğini, davalının malları teslim etmediği gibi müvekkiline ait çeklerden keşide tarihi gelmiş olan 6 adet çeki bankaya ibraz ederek hukuka aykırı şekilde haksız kazanç elde ettiğini, müvekkilin bankaya ibraz edilen çeklerinin bedellerini davalıya ödemek zorunda kaldığını, haklı davanın kabulü ile menfi tespit davası yönünden … Toros Adana Şubesi … iban nolu hesabından keşide edilen toplamda 100.000,00.TL olan 8 adet çek ile müvekkilin borçlu olmadığının tespitini, istirdat davası yönünden ise davalı şirketin müvekkil şirkete ait olan toplam 80.000,00. TL bedelli çekleri kötü niyetli olarak bankaya ibrazı ile haksız kazanç elde etmiş olduğunu yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalının yargılama sırasında cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile; davacının bedelsizlik iddiası ile çeke dayalı menfi tespit ve ödenen çekler bakımından istirdat talep ettiği, dava konusu çeklerin kitap satış sözleşmesine istinaden verildiği, ancak kitapların teslim edilmediği bu nedenle çeklerin bedelsiz kaldıklarının iddia edildiği, davacının çeklerin kitap satış sözleşmesi gereğince verildiğini yazılı … ile ispat edemediği, verilen kesin sürede ticari defter ve belgelerden sadece 2017 yılına ait olanların ibraz edildiği, 2018 yılına ait defterlerin ibraz edilmediği, davacı 2017 yılı defterlerinin kapanış tasdiklerinin yaptırılmadığı ve sahibi lehine delil niteliği taşımadığı, dava konusu çeklerin 2017 yılı defterlerinde kaydının bulunmadığı, davalı ile 2017 yılında 4.210,51.TL’lik mal alışına dair faturanın defterlerde işlendiği, düzenlenen faturanın çek keşide tarihinden önceye ait olduğu ve bu faturanın çeklerden mahsubunun mümkün olmadığı, davalı şirket ticari defter ve belgelerin mahkememiz incelemesine sunulmadığı, dava dilekçesi ekinde sunulan fotokopiden davalı şirketin sorumluluğunu gerektirecek bir ıslak imzanın ve şirket kaşesinin bulunduğunun anlaşılmadığı, davacının çeklerin bedelsiz kaldığına dair iddiasını yazılı … ile ispat edemediği anlaşıldığından açılan davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.

DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf talebi ile; ilk derece mahkemesinin … tarihli kararı uyarınca dava konusu çeklerin kitap satış sözleşmesine istinaden verildiği ancak kitapların teslim edilmediği çeklerin bedelsiz kaldığını, davacının çekleri kitap satış sözleşmesine gereğince verildiğini yazılı … ile ispat edemediğini, 2017 yılı defterlerin kapanış tasdiklerinin yapılmadığı bu nedenle sahibi lehine delil niteliği taşımadığını, davalı ile 2017 yılında mal alışına ilişkin faturanın deftere işlendiğini ancak düzenlenen faturanın çek keşide tarihinden önce olduğunu ve faturanın çeklerden mahsubunun mümkün olmadığını, sunulan sözleşme davalı şirket kaşesinin bulunmadığını bu nedenle davanın reddine karar verildiğini, davaya konu çeklerin müvekkili tarafından davalı şirkete teslim edildiğinin açıkça anlaşıldığını, şu durumda Yargıtay kararları doğrultusunda davalı tarafın malları teslim ettiğini yazılı … ile ispat etmek zorunda olduğunu, davalı tarafın malları teslim etmediği gibi kötü niyetli olarak müvekkiline ait çeklerden keşide tarihi gelmiş olan 6 adet çeki bankaya ibraz ederek hukuka aykırı şekilde haksız kazanç elde ettiğini, ayrıca yerel mahkeme gerekçesinde her ne kadar mal alışına ilişkin faturanın deftere işlendiği ancak düzenlenen faturanın çek keşide tarihinden önce olduğu ve faturanın çeklerden mahsubunun mümkün olmadığına dayanmış ise de buna katılmalarının mümkün olmadığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmeye istinaden müvekkiline mallar teslim edilmeden davalı tarafa ileri tarihli çekler düzenlenerek teslim edildiğini, bu nedenlerle Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasını ve yeniden yargılama yapılarak talep doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibarıyla “Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)” ve İstirdat ” davasıdır.
Davacı tarafından, taraflar arasında yapılan ” … … Yayınları Kitap Teslimi” anlaşması gereğince toplam 8 adet çekin keşide edilerek davalı şirkete verildiğini, davalı şirket tarafından satışa konu kitap teslimatlarının gerçekleştirilmediği, bu nedenle çeklerin bedelsiz kaldığını, vadesi gelen 6 adet çekin bankaya ibraz edildiğini, davacının ibraz edilen çek bedellerini ödenmek zorunda kalındığı belirtilerek, 8 adet çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve ödenen çek bedellerinin istirdatına karar verilmesini talep etmiş, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Dava konusu çeklerin, keşidecisinin davacı … , lehtarının … Eğitim Limited Şirketi olduğu anlaşılmıştır.
Dava dosyası kapsamında bulunan 08.04.2019 tarihli bilirkişi raporunda; “davacı ile davalı arasında yapıldığı belirtilerek davacı dilekçesi ekinde sunulan sözleşme fotokopisinde tarih olmadığı, mal teslimatlarının ne zaman yapılacağı ve diğer konularda sözleşmede maddelerin olmadığı, 8 adet çekin garanti kapsamında davalıya verildiğinin değerlendirildiği, davacı tarafından sunulan 2017 yılı ticari defterlerine göre davalının 4.210,51.TL tutar kadar bir mal teslimatı yaptığının tespit edildiği ancak davacı ve davalının belirtilen defter ve belgeleri mahkemeye sunmamalarından dolayı bu yönde kesin tespitlerin yapılamadığı, davacı tarafından sunulan 2017 yılı ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında yapıldığı ancak 2017 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yapılmadığı, 2018 yılı resmi defter ve belgelerinin incelenmek üzere mahkemeye sunulmadığı, davalı … Eğitim Şirketi tarafından 2017-2018 yılı resmi defter ve belgelerinin incelenmek üzere mahkemeye sunulmadığı, davacının sunduğu 2017 yılı defterlerinde davalıya verildiği belirtilen çeklerle ilgili kaydının olmadığı” nın belirtildiği anlaşılmıştır.
Menfi tespit davasında ispat yükü kural olarak alacaklıdadır. Ancak kambiyo senetleri sebepten mücerret olduğundan borçlu olmadığının ispat yükümlülüğü davacı-borçlu tarafa aittir.
Dava, çekler nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı, davaya konu çeklerin davalıdan alınacak mallara karşılık avans olarak verildiğini ancak davalı tarafından malların teslim edilmediğini, bu sebeple çeklerin bedelsiz kaldığını ileri sürmüştür. Çek, bir ödeme aracıdır. TBK.’nın 207. maddesinin ikinci fıkrasında da asıl olanın peşin satış olduğu düzenlenmiştir. Kural olarak; dava konusu çekleri avans olarak verdiğini, çekler bedeli kadar malları teslim almadığını iddia eden davacının, bu iddialarını yazılı delillerle ispat etmesi gerekmektedir.
Dosya kapsamı deliller ve özellikle davacının dava dilekçesine ekli olarak sunduğu, “… … Yayınları Teklifi” başlıklı belgenin incelenmesinde; sözleşme içeriğinde hangi çekin verildiğine dair bir belirleme veya avans çeki verileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, sözleşmede herhangi bir tarihinde yer almadığı gibi davalı şirkete ait isim imza ve kaşenin bulunmadığı görülmekle; bu açıklamalara göre, esasen bir ödeme aracı olan çekin, taraflar arasında yapılan kitap satış sözleşmesi gereğince avans olarak verildiği ve satıma konu malın teslim edilmemesi nedeniyle çekin bedelsiz kaldığı iddiasının yazılı … ile ispat edilemediği, davacı defterindeki 22.02.2017 tarihli ve 10.06.2017 tarihli toplam 4.210,51.TL değerindeki mal alışının, sözleşmede tarih bulunmaması, davacının tek taraflı düzenlediği defter kaydının çeklerin sözleşme kapsamında avans çeki olarak verildiğinin ispatı için yeterli olmaması, karşısında mahkemece davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön olmadığı, ispat yükünün davacıda olduğu davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde; usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden; istinaf başvurusunun esastan reddine, karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 80,70. TL karar ve ilam harcından peşin alınan 44,40.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 36,30.TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İADESİNE,
6)-6100 sayılı HMK’nın 359/3 maddesince karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce YAPILMASINA,
Dair, dairemizce dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda oy birliğiyle, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1 bendi gereğince aynı kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 22/03/2022 tarihinde karar verildi.

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır

…
Üye
…
¸e-imzalıdır

…
Üye
…
¸e-imzalıdır

…
Katip
…
¸e-imzalıdır