Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/402
KARAR NO : 2022/584
KARAR TARİHİ : 09/05/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSKENDERUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİH : …
NUMARASI : … ESAS-… KARAR
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA :İstirdat(Kıymetli Evraktan Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : …

BİRLEŞEN … ESAS-… KARAR SAYILI DAVA DOSYASI

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :…
DAVA : İstirdat(Kıymetli Evraktan Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : …

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 09/05/2022
YAZIM TARİHİ : …

İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili asıl dava dosyasına sunduğu dava dilekçesi ile; müvekkili davacı ile davalı şirket arasında yapılan tarımsal alet alımı üzerinde anlaşmaya göre davalı tarafa 4 ayrı çek keşide edilerek, ödeme gününe kadar davalı şirketten ürün temin edileceğini, … Bankası’na ait 03.03.2018 tarihli 20.000,00.TL, 24.05.2018 tarihli 20.000,00.TL, 24.07.2018 tarihli 15.000,00.TL, 21.08.2019 tarihli 15.000,00.TL olmak üzere toplamda 70.000,00.TL çek düzenlendiğini, çeklere ilişkin tahsilat mahbuzlarının düzenlendiğini, çekler karşılığında 36.316,21.TL tutarlı mal alındığını, davalı tarafa 10.07.2018 tarih … nolu ihtarname ile bildirildiğini ancak mal teslimi veya ödeme yapılmadığını, 3 çek ödemesinin yapıldığını, 21.09.2018 tarihli çek vadesinin gelmediğini, … Bankası’na ait 21.09.2018 ödeme tarihli … nolu çekin ödenmemesi yönünde tedbir konulmasına, fazla yapılan 18.368,79.TL ödemenin istirdatına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili birleşen … Esas sayılı dava dosyasına sunduğu dava dilekçesi ile; müvekkili davacı şirket ile davalı şirket arasında tarımsal aletlerin alımı üzerine yapılan anlaşmaya göre müvekkilinin davalıya farklı tarihlerde 4 ayrı çek keşide edecek ve çek karşılığı olan tutar karşılığında çeklerin ödeme gününe kadar davalı şirketten ürün temin edeceğini, müvekkili şirketin sözleşmenin kendisine ait olan kısmını yerine getirerek … Bankası’na ait 03.03.2018 tarihli 20.000,00.TL, … Bankası’na ait 24.05.2018 tarihli 20.000,00.TL, … Bankası’na ait 24.07.2018 tarihli 15.000,00.TL, … Bankası’na ait 21.09.2018 tarihli 15.000,00.TL olmak üzere 4 adet toplamda 70.000,00.TL lik çek düzenlendiğini, bu çeklere ait tahsilat makbuzu kesildiğini, davalı anlaşma konusu istenilen ve istenecek ürünleri müvekkine göndermediğini ve çekleri bankaya ibraz ederek bedellerini aldığını bu sebeple hala müvekkili şirketin davalı firmadan alacaklı bulunduğunu, 27.08.2018 tarihinde İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında söz konusu çeklerden ödeme günü gelen ve taraflarınca ödenen 03.03.2018, 24.05.2018, 24.07.2018 tarihli üç çek ile ilgili istirdat, geriye kalan ve açılan dava sırasında ödenen 21.09.2018 tarihli 15.000,00.TL lik çek için ise tedbir talebinde bulunduklarını, tedbir taleplerinin red edilmesi üzerine dava sırasında 21.09.2018 tarihli 0002381 numaralı 15.000,00.TL meblağlı çekin ödemesi yapıldığını, bu sebeple istirdat davasını açarak İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ettiklerini, davalar arasındaki fiili ve hukuki irtibat nedeniyle … esas sayılı dosya ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davanın Mersin Mahkemelerinde açılması gerektiğini, yetkisiz mahkemede açıldığını, yetki yönünden itiraz ettiklerini, dava dilekçesinde belirtilen iddiaları kabul etmediklerini, davacının bu davayı açmakta haksız olduğunu, açılan davayı kabul etmediklerini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas, … Karar sayılı kararı ile; uyuşmazlık konusu olan hususun, faturaya konu ürünlerin davacı tarafa teslim edilip edilmediği bu sebeple dava konusu 4 adet çekten kaynaklı davacının davalıya fazla ödeme yapıp yapmadığı noktasında olduğu, iş bu davada ispat yükü, faturaya konu ürünleri davacı tarafa teslim ettiğini iddia eden davalı taraf olduğu, davalı tarafından davacı tarafa toplamda 60.449,56.TL tutarında faturalar düzenlendiği, fatura ve içeriğinin davacı tarafa teslimine ilişkin belge bulunmayan faturalar toplamının 24.133,35.TL olduğu, 60.449,56.TL toplam fatura tutarından bu miktarın mahsubu sonucu kalan 36.316,21.TL tutarlı fatura ve içeriğinin davacı tarafa teslim edildiğinin anlaşıldığı, bu durumda, davacı tarafa teslim edildiği anlaşılan 36.316,21.TL tutarlı mal ile 70.000,00.TL tutarlı çek bedelleri karşılaştırıldığında, çek tutarının 33.683,79.TL tutarlı kısmının karşılıksız kaldığı, asıl dava ve birleşen dava yönünden davacı tarafın davalı taraftan 33.683,79.TL alacaklı olduğunun görüldüğü, her ne kadar davalı tarafın incelenen ticari defter ve kayıtlarına göre davalı firma tarafından 65.467,89.TL tutarındaki ürünün davacı firmaya teslim edilmiş olduğu, davalı firma tarafından 4.532,11.TL tutarında daha ürünün teslim edilmesi gerektiği, edilmemesi durumunda 4.532,11.TL tutarındaki çekin karşılıksız kalacağının bildirildiğine dair rapor düzenlenmiş ise de davalı tarafın tek taraflı düzenlediği defter ve kayıtlarına göre teslim olgusunun ispat edilemeyeceği, davalı tarafın bu hususun aksini ispatlayacak başka bir belge ibraz etmediği görüldüğünden taleple bağlı kalınarak asıl dava yönünden 18.368,79.TL ve birleşen dava yönünden 15.000,00.TL olmak üzere davacının asıl davasının ve birleşen mahkememizin … Esas sayılı davasının kabulü ile, 33.368,79.TL’nin davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf talebi ile; öncelikli olarak yetkisiz mahkemenin davaya baktığının nazara alınması gerektiğini, yapılan yetki itirazının yasaya aykırı olarak reddedildiğini, açılacak olan davalarında yetkili yer davalının ikametgahı olmasına rağmen davacı tarafça haksız bir şekilde kendi ikametinde dava açılmasının da yetki açısından bozmayı gerektirdiğini, müvekkilinin söz konusu ödemeler dolayısıyla herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, zararın tespiti açısından eksik ve hatalı inceleme yapılmasının söz konusu olduğunu, müvekkiline ait tüm süre incelenmezken davacıya ait tüm ödemeler nazara alındığını, bu durumun kanuna aykırı olduğunu, yanlış düzenlenen ve çelişkili olan raporların hükmün müvekkili aleyhine sonuçlanmasına neden olduğunu, rapor sonucunda davalının borçlu olduğu tespit edilememiş olup sadece davacının talep edebileceği tutarın tespit edildiğini, müvekkili borçlu olmamakla beraber bilirkişi raporlarının da bu hususu kanıtlar nitelikte olduğunu, 70.000,00.TL tutarında bir ürünün 66.631,21.TL tutarında teslimi gerçekleştirilip kalan tutarın teslim edilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, tarafların uzun bir tarih aralığı boyunca çalıştıklarını, söz konusu borçlu tutarı gösteren faturanın teslim edilmemiş olması veya kaybolmasının muhtemel olup sadece bilirkişi raporu alınarak bu hususun tespitinin hakkaniyete aykırı olduğunu, karşı tarafın da bu hususu ispatlayabilmesi veya ispatlayabilecek belgeler sunması gerektiğini, sadece ticari defterlerin incelenmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu kaldı ki tüm süre incelenmediği sadece 2018 yılının incelenmiş olduğunu, bu nedenle ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas, … Karar sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava hukuki niteliği itibarıyla “İstirdat (Kıymetli Evraktan Kaynaklı)” davasıdır.
Davacı vekili asıl dava dilekçesinde, davacının davalıdan mal satın aldığını ve karşılığında toplam değeri 70.000,00.TL olan 4 adet çek verdiğini, teslim edilen mal miktarının 36.316,21.TL olduğunu, çeklerle ile tahsilat makbuzu kesildiğini davacı tarafından fazladan ödenen 18.368,79.TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dava dosyasında ise asıl dava dosyasında izah edilen hukuki ilişki çerçevesinde fazladan ödendiği iddia edilen 15.000,00.TL’nin tahsili talep edilmiştir.
Davalı vekili dava konusu malların teslim edildiği ve davacının dava konusu çekler ile borcunu ödediği şeklinde savunmada bulunduğu ilk derece mahkemesince yapılan açık yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verildiği, iş bu karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece alınan 30/07/2019 tarihli bilirkişi raporu ile; davacı firma tarafından verilen 70.000,00.TL tutarındaki 4 adet çek karşılığında davalı firma tarafından 65.467,89.TL tutarında ürünün teslimi yapılmış ve bu ürünler için 60.449,56.TL tutarında fatura düzenlendiği, davalı vekili tarafından dava dilekçesinde davalı adına düzenlenen çekler karşılığında davalı tarafından siparişe bağlanan ürünlerin kendilerine teslim edilmediği iddia edilmiş ise de yapılan hesaplamalarda davalı firma tarafından 65.467,89.TL tutarındaki ürünün davacı firmaya teslim edilmiş olduğu, davalı firma tarafından 4.532,11.TL tutarında daha ürünün teslim edilmesi gerektiği, edilmemesi durumunda 4.532,11.TL tutarındaki çekin karşılıksız kalacağı görüş ve kanaatini bildirir rapor düzenlenmiştir.
Mahkemece alınan 12/11/2019 tarihli bilirkişi raporu ile; davacı tarafın dosya kapsamında bulunan 2017-2018 yıllına ait ticari defterlerinin, işletme defteri esasına göre tutulduğu, ticari defterlere yapılan muhasebe kayıtlarının Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümlerine uygun olarak yapıldığı, davacı tarafın incelenen ticari defterlerinin, açılış onayının süresinde yapıldığı ve defterlerin kapanış onayına tabi olmadığı, işletme defterinin tek taraflı kayıt sistemine tabi olması nedeni ile bu defterler üzerinden taraflar arasındaki ticari ilişkilerin ve borç/alacak hareketlerinin raporlanamayacağı, faturanın delil kuvveti bakımından, temel borç ilişkisinin faturayı veren kişi tarafından kanıtlanması gerektiği, faturanın veya içeriği malların teslimine ilişkin belge bulunmayan belgelerin ticari ilişkinin tespitinde dışlanacağı, bu durumda davalı tarafından düzenlenen 60.449,56.TL toplamlı faturalar toplamından, fatura ve içeriğinin teslimine ilişkin belge bulunmayan faturalar toplamı 24.133,35 TL’nin düşülerek 36.316,21 TL tutarlı fatura ve içeriğinin davacı tarafa teslim edildiğinin anlaşıldığı, bu durumda, davacı tarafa teslim edildiği anlaşılan 36.316,21.TL tutarlı mal ile 70.000,00.TL tutarlı çek bedelleri karşılaştırılarak, çek tutarının 33.683,79.TL tutarlı kısmının karşılıksız kaldığı; davacı tarafın davalı taraftan 33.683,79.TL alacaklı olduğu, bu tutarın 15.000,00.TL tutarlı kısmının 27.08.2018 dava tarihi itibari ile vadesi gelmeyen 21.09.2018 ödeme tarihli 15.000,00.TL tutarlı … nolu çeke ait olduğu; kalan tutar 18.683,79.TL tutarın 15.000,00.TL kısmının 22.07.2018 tarih … nolu 15.000,00.TL tutarlı çekten ve 3.683,79.TL kısmının 24.05.2018 tarih … nolu 20.000,00.TL tutarlı çekten yapılan ödemeden kaynaklandığının tespit edildiği, birleşen … E. sayılı dava yönünden, 01.02.2019 dava tarihi itibari ile 21.09.2018 tarihinde ödenen 15.000,00.TL tutarlı … nolu çek istirdatının gerekeceği, Esas Dava bakımında, bakiyenin 18.683,79.TL kısmının, ödenen 15.000,00.TL tutarlı 22.07.2018 tarih 1875 nolu 15.000,00.TL tutarlı çekten ve 3.683,79.TL kısmının ödenen 24.05.2018 tarih … nolu 20.000,00.TL tutarlı çekten kaynaklandığının tespit edildiği, davacı tarafından düzenlenen ihtarnamede, konu çeklerin iadesinin talep edildiği ve 3.368,79.TL kısmının ise nakden talep edildiği ancak nakden iade edilebilir tutarın 3.683,79.TL olduğu, (33.683,79.TL – 15.000,00.TL-15.000,00.TL=3.683,79.TL) kanaatini bildirir rapor düzenlenmiştir.
Davacının davalıdan dava konusu malları satın aldığı, bu mallar karşılığı dava konusu çeklerin verildiği, dava konusu çeklerin tahsil edildiği anlaşılmış olup, çözümlenmesi gereken sorun satımın peşin satım olup olmadığı, çeklerin avans çeki olup olmadığı, dava konusu malların tamamının teslim edilip edilmediği ve ispat yükünün kime ait olduğuna ilişkindir.
Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin her iki tarafça kabul dildiği bu nedenlerle davacının ikametgahı mahkemesinin yetkili olduğu, taraflar arasında yazılı bir satış sözleşmesi bulunmadığı, aslolan peşin satış olup, kural olarak taraflar edimlerini aynı anda yerine getirir.
Dava konusu çeklerin avans çeki olduğuna dair taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığı, çek bir ödeme aracı olup kural olarak mevcut bir borcun tasfiyesi için verildiğinin kabulü gerekip bu karinenin aksinin davacı tarafından yazılı deliller ile ispat edilemediği, tüm bu durumlar karşısında dava konusu satışın peşin satış olduğu ve çeklerin avans çeki olmadığı dava konusu malların teslim edilmediğine dair ispat yükünün davacıda olduğu gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken ilk derece mahkemesince yanılgılı değerlendirme sonucu ispat yükünün davalıya yüklenerek karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak, davalı defterline göre teslim edilen mal miktarının 65.467,89.TL olduğu, dolayısıyla teslim edilmeyen mal miktarının 4.532,11.TL olduğu, defterlerdeki bu kaydın davalı aleyhine delil teşkil ettiği anlaşılmakla davanın bu miktar bakımından kabulü ile hüküm fıkrasının aşağıdaki şekilde kurulması uygun görülmüştür.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle :
1)-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas, … Karar sayılı kararına ilişkin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-6100 sayılı HMK.’nun 353/1-b-2 maddesi gereğince İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas, … Karar sayılı KARARININ KALDIRILMASINA,
3)-HMK’nın 353/1-b-3 maddesi gereğince YENİDEN ESAS HAKKINDA HÜKÜM KURULMASINA,
A)-Asıl dava dosyası yönünden;
4)-Davacının davasının KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE,
4.532,11.TL’nin davalıdan istirdatı ile davacıya VERİLMESİNE,
5)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 309,58.TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 313,70.TL harçtan mahsubu ile bakiye 4,11.TL’nin kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
*İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/02/2020 tarih ve … Esas, … Karar, 2020/40 Harç nolu, Harç Tahsil Müzekkeresinin İPTALİNE,
Harç tahsil edilmiş ise mahsubuna, fazla tahsil edilen harç var ise davalıya İADESİNE,
6)-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 313,70.TL harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7)-6100 Sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından peşin yatırılan 35,90.TL başvurma harcı, 122,50.TL tebligat gideri, 55,13.TL müzekkere gideri, 1.000,00.TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 1.213,53.TL yargılama giderinin davanın kabul/red oranına göre hesaplanan 299,41.TL’sinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Kalan yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
8)-6100 Sayılı HMK’nın 330 maddesi gereğince davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 4.532,11.TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
9)-6100 Sayılı HMK’nın 330 maddesi gereğince davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca red edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 5.100,00.TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
B)-Birleşen … Esas sayılı dava dosyası yönünden;
1)-Davacının davasının REDDİNE,
2)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 80,70.TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 256,17.TL harçtan mahsubu ile bakiye 175,47.TL’nin kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
3)-6100 sayılı HMK.nun 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-Davalı tarafça herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine YER OLMADIĞINA,
5)6100 Sayılı HMK’nın 330 maddesi gereğince davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca red edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 5.100,00.TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
İstinaf incelemesi yönünden;
1)-İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan 569,85.TL istinaf nispi karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davalıya İADESİNE,
2)-Davalı tarafça istinaf yargılama gideri olarak yapılan 148,60.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
3)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi uyarınca peşin alınan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
4)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK.nun 353/1-b maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince dava değerinin karar tarihi itibarıyla 107.090,00.TL’nin altında kalması sebebiyle kesin olmak üzere 09/05/2022 tarihinde karar verildi.

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır