Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/374
KARAR NO : 2022/462
KARAR TARİHİ : 13/04/2022
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … ESAS … KARAR
DAVACILAR : 1-… …
2-….
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :…- …
VEKİLLERİ :Av. …
Av…
Av…
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 13/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : …
Mersin 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı kararına karşı istinaf başvurusu üzerine dosya Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili, müvekkili … Deri ve Yün San. Tic. Ltd. Şti. İle davalı arasında Madencilik Sahasının Tüm Hak ve Alacaklarının Satışı hakkında 29/05/2008 tarihli Sözleşme yapıldığını, sözleşmenin 3. Maddesinde belirtilen senetlerin tamamının tanzim edilerek davalı şirketin müdürü … …’a teslim edildiğini, bu senetlerden bazılarının nakden ödendiğini, ancak 30/08/2008 tarihli 100.000 USD miktarlı senedin aradan uzun zaman geçtikten sonra 24/05/2013 tarihinde Mersin 1.İcra Müdürlüğü’nce icra takibine konu edildiğini, yapılan itirazla takibin durduğunu, bu konuda Mersin 4.İcra Hukuk Mahkemesi’nin … esas ve … karar nolu dosyasında verdiği itirazın kaldırılması kararının müvekkilince temyiz edildiğini, müvekkili şirket ve müvekkili …’nun 30/08/2008 tarihli senetle davalı şirkete borçlu olmadığını, çünkü taraflar arasındaki Maden Sahası ve Ruhsat Devri Sözleşmesi’nin ifa imkansızlığı nedeniyle münfesih olduğunu, davalı şirketin müdürü … …’ın da akdin feshedildiğini kabul ve beyan ettiğini, ancak feshedilmiş bir sözleşmeye ait geçersiz kalmış bir senedin 5 seneye yakın bir süreden sonra icra takibine konu edilmesinin iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığını, … Şirketi madeni çalıştırmak için yüzeyde yaptığı çalışmalar dışında galeriler açtığını ve 200.000,00-USD’nin üstünde masrafı yaptığını, madenden aldıkları numuneler ve örnek satış başlangıçlarında madenin tenörünün %25,02 civarında olduğunu, çok verimsiz olduğunu, masrafını kurtarmadığını, randıman vermesinin mümkün olmadığını ve ürünlere alıcı bulmanında mümkün olmadığını, müvekkillerinin davalı şirkete Mersin 1. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takibe konu 30/08/2008 tarihli senetle borçlu olmadığının tespitini, takibin iptalini, faiz tutarının da yasal olmadığından iptalini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davalı vekili, açılan davanın yersiz, haksız ve kötü niyetli olduğunu, müvekkili şirketi ile … Madencilik arasında imzalanan sözleşme gereğince, müvekkili şirketin işletme ruhsatının kendine ait bulunan krom madenini 350.000 USD bedel karşılığında davacı şirkete devretmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, davacı şirketin 50.000 USD, 25.000 USD ve 52.000 USD’lik üç ödeme yaptığını, geriye kalan 223.000 USD’yi yapmadığını, bedelin ödenmemesi üzerine şirkete sözleşmenin 5. maddesine dayanarak karşı tarafı yazılı olarak Kayseri 8. Noterliği tarafından gönderilen ihtarname ile uyarıldığını, buna rağmen ödeme yapılmadığı için sözleşmenin fesholduğunu, sözleşme’nin 5.maddesi gereğince müvekkilinin cezai şart hakkı doğduğunu, sözleşmede belirlenmiş olan 400.000 USD’lik cezai şartın 350.000 USD’lik kısmı senede bağlandığını, senede bağlı olmayan 50.000 USD’lik kısmı ve de sözleşmede öngörülen çıkarılmış madenden elde edilen gelirin müvekkili hakkına düşen kısmı için Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas, … karar sayılı dosyası ile dava açıldığını, davanın kısmen kabul edilerek cezai şart talep haklarının kesinleştiğini, buna rağmen sözleşmenin cezai şarta ilişkin 5.nolu maddesinin göz ardı edilerek açılan davanın yersiz ve haksız olduğunu, madenden çıkan tenörünün %35-40 olduğu yönünde … ve Uluslararası bir kısım kuruluşlardan alınmış olunan raporların mevcut olduğunu, davacının iddialarını kabul etmediklerini, taraflar arasında düzenlenmiş olunan 28/05/2008 tarihli sözleşme imzalanır iken davacılardan …’nun senetlerin tanzim tarihinde kedisinin de itiraf ettiği üzere henüz var olmayan … Madencilik Petrol Ürünleri Otomotiv Gıda ve Testil San. Tic. Ltd. Şti adına kaşe düzenleyerek imza atmış olması nedeni ile de söz konusu borçtan şahsen sorumlu olduğunu, zira söz konusu şirketin 12/06/2008 tarihinde … Deri ve Yün Sanayi Tic. Ltd. Şti’nin unvan ve iştigal konusunu değiştirmesi ile ortaya çıkmış olduğu bu noktada …’da borçtan şahsi olarak sorumlu olmadığını ileri süremeyeceğini, haksız ve kötüniyetle açılmış olanan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Yerel mahkemece verilen karar ile; ” davacı … şirketi ile davalı … Madencilik Şirketi arasında 28/05/2008 tarihli ön sözleşme ve 29/05/2008 tarihli maden sahası ve ruhsat devri sözleşmesinin imzalandığı, bu sözleşme kapsamında 4 adet senet düzenlenerek davalıya verildiği, bu senetlerden birinin 30/08/2008 vade tarihli ve 100.000,00 USD bedelli senet olduğu, davacı şirketin sözleşme kapsamında edimlerini yerine getirmemesi üzerine davalı şirketin sözleşmeyi fesih ettiği, taraflar arasındaki sözleşmenin 5. maddesine göre sözleşmenin feshi halinde sözleşmeyi haksız fesih eden tarafın karşı tarafa 400.000,00 USD cezai şart ödeyeceği, sözleşmenin aynı maddesinde alıcı tarafından haksız fesih edilmesi durumunda alıcı ödediği paraları bu cezai şarta mahsup ederek bakiye cezai şartı ödemeyi kabul ettiği, alınan bilirkişi raporuna göre davacının sözleşmeye ilişkin edimlerini yerine getirmediğinden davalı şirketin sözleşmeyi fesih etmekte ve davalının cezai şartı talep etmekte haklı olduğunun tespit edildiği, alınan bilirkişi raporlarının tarafların iddia ve savunmalarını irdelendiğinden karara esas alınması gerektiği, davalının 30/08/2008 vade tarihli, 100.000,00 USD bedelli senet nedeniyle davacıdan cezai şart alacağının bulunduğu, davacı şirketin cezai şartı ödemesi durumunda ekonomik yıkımına neden olacağı yönünde usulüne uygun bir savunmasının da bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine, yasal şartları oluşmadığından davalının tazminat talebinin reddine” şeklinde karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesi ile; davaya konu 30/08/2008 tarihli senedin zaman aşımı süresinin 3 yıl olduğunu, dava tarihi itibariyle zaman aşımına uğradığını, davanın tespit davası olduğunu, herhangi bir tahsilat talebi içermemesi nedeni ile vekalet ücretinin maktu olması gerektiğini, davalı tarafın akdi feshetmiş olması haksızlığını kabulü ettiği anlamında olduğunu, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında, müvekkili … Madencilik Petrol Ürün. Oto. Gıda ve Teks. San. Tic. Ltd. Şti. Aleyhine açıldığını, açılmadan önce bu şirketin feshedilmiş olduğundan ve tebligat yapılmadan dosya karara çıktığını, bu dosyada müvekkili …’nun aleyhine dava açılmadığını, müvekkilinin ilk defa girdiği ve deneyimsiz olduğu bir işte, davalının beyanına güvenerek birçok masraf ve yatırım yaptığını, madenden zarar etmesi nedeni ile şirketin kapanmak zorunda kaldığı dava dilekçesinde belirtilmiş ve delillerle sabit olduğunu, cezai şartın indirilmesini hakimin re’sen dikkate alması gerekli iken, talep olmadığı ileri sürerek davanın reddine sebep gösterilmesi kararın kaldırılmasını talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, bilirkişi raporu, Mersin 1.İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, bonodan kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Davacılar tarafından, taraflar arasında 28/05/2008 ve 29/05/2008 tarihli madencilik sahasının tüm hak ve alacaklarının satışı hakkında sözleşmeler imzalandığını, sözleşmede belirtilen bonoların davalı şirkete verildiği, bonoların bir kısmının nakden ödendiği, taraflar arasındaki maden sahası ve ruhsat devri sözleşmesi hükümlerince akit, ifa imkansızlığı nedeni ile münfesih olduğundan bononun bedelsiz kalmasına rağmen, davalı tarafından ilamsız icra takibine konu edildiği belirtilerek, Mersin 1. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takibe konu 30/08/2008 tarihli,100.000,00 USD bedelli bono nedeniyle davalıya borçlu olunmadığının tespiti ve takibin iptali talep edilmiş, davalı ise, sözleşmenin taraflarınca haklı olarak feshedildiğini, sözleşmenin 5. maddesi gereğince cezai şart talep etme hakkı olduğunu, sözleşmede belirlenen 400.000,00-USD’lik cezai şartın, 350.000,00-USD’lik kısmının bonoya bağlandığını ve bononun, cezai şarttan mahsup olarak icraya konulduğunu savunmuş, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacılardan … vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesi HMK’nun 355.maddesi gereğince istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Mersin 1. İcra Müdürlüğü’ne ait … sayılı dosyada, davalı alacaklı tarafından, davacı borçlular aleyhine, ilamsız icra takibi başlatıldığı, takibin dayanağının ise, 30/04/2008 keşide tarihli, 30/08/2008 vade tarihli, 100.000,00 USD bedelli bono olduğu, bononun keşidecisinin davacı … Madencilik Pet.Ürn….Ltd.Şti. olduğu, bononun ön yüzünde borçlu şirkete ait iki adet kaşe ve biri kaşe üzerine diğeri ise açığa atılmış iki imza bulunduğu, davacı …’nun ise bonoda adının yazılı olmadığı anlaşılmıştır.
Yargıtay 19. HD’si 2015/11950-201674357 EK sayılı kararında şirket kaşesi üzerindeki imzalardan birinin şirketi temsilen ikinci imzanın ise aval veren sıfatıyla atıldığının kabulü gerekir şeklinde olduğu anlaşılmıştır.
Yargıtay 19. HD’si 2016/14686-1045 EK sayılı kararında, davacı şirket yetkilisinin şahsen sorumlu olması için şirket yetkilisi olarak atılan ikinci imzanın şirket kaşesi üzerine atılmaması gerekir. Aynı kişi tarafından kaşe üzerine atılan ikinci imza aval hükmünde değildir, davacının bu durumda aval olarak sorumluluğundan bahsedilemeyeceği belirtilmiştir.
Dava konusu senette çift imza bulunduğu, bu imzaların birinin şirket kaşesi üzerinde olduğu, ikinci imzanın ise kaşe dışında atıldığı anlaşılmakla, dava konusu bononun geçerliliği bakımından tek imza atılması yeterli olup, 6502 Sayılı TTK’nun 701/3 maddesi uyarınca muhatabın ve düzenleyenin imzaları hariç olmak üzere poliçenin yüzüne atılan her imza aval şerhi sayılır, düzenlenmesinden anlaşılacağı üzere bono bakımından zorunlu tek imzanın keşideci imzası bulunduğu, bu zorunlu imza dışındaki imzaların aval olarak kabulünün gerekeceği, davacı …’nun, dava konusu bononun düzenlendiği tarihte keşideci … Madencilik Pet.Ürn….Ltd. Şti.’nin yetkilisi olduğu ve dava konusu bononun ön yüzünde borçlu şirkete ait kaşe ve açığa atılı imzaların davacı …’ya ait olduğunun kabul edildiği, bu hususta uyuşmazlık bulunmadığı, davaya konu olan bono, 30/08/2008 vade tarihli olup, bononun düzenlenme tarihinde yürürlükte olan 6762 sayıl TTK.nun 661/1 maddesine göre, 30/08/2011 tarihinde 3 yıllık zaman aşımı süresinin dolduğu, ancak davalı tarafından icra takibinin 24/05/2013 tarihinde başlatıldığı, bu nedenle, davacı …’nun avalist olarak, zaman aşımına uğrayan bono nedeniyle sorumluluğunun sona erdiği, tüm bu nedenlerle, ilk derece mahkemesince, davacılardan … yönünden davanın kabulü gerekirken, reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Ancak, kararda hata edilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince davacı … vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararının kaldırılmasına ve davacı … tarafından açılan davanın kabulüne, davacının Mersin 1. İcra Müdürlüğü’ne ait … sayılı dosyada başlatılan takip nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı … Madencilik Petrol Ürünleri Otomotiv Gıda ve Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-Davacı … vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN KABULÜNE,
2)-Mersin 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3)-Yeniden esas hakkında HÜKÜM KURULMASINA,
a)-Davacı … tarafından açılan davanın KABULÜNE,
– Davacı …’nun Mersin 1. İcra Müdürlüğü’ne ait … sayılı dosyada başlatılan takip nedeniyle davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
b)-Davacı … Madencilik Petrol Ürünleri Otomotiv Gıda ve Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.tarafından açılan davanın REDDİNE,
c)- Yasal şartları oluşmadığından davalının tazminat talebinin REDDİNE,
d)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibariyle alınması gerekli 15.900,51.TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 3.975,13.TL harcın mahsubu ile bakiye 11.925,38.TL’nin davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
e)-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 3.975,13.TL harcın davalıdan alınarak davacı …’ya VERİLMESİNE,
f)-6100 Sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davacı … tarafından peşin yatırılan 25,20.TL başvurma harcı, 1.500,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.525,20.TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı …’ya VERİLMESİNE,
g)-6100 Sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davalı tarafından yapılan 43,10.TL yargılama giderinin davacı … Madencilik Pet. Ürünleri Gıda Tek Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davalıya VERİLMESİNE,
h)-6100 sayılı HMK.nun 326/1 maddesi gereğince davacı … Madencilik Pet. Ürünleri Gıda Tek Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
i)-6100 Sayılı HMK’nın 330 maddesi gereğince davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre hesaplanan 24.743,90.TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’ya VERİLMESİNE,
ı)-6100 sayılı HMK.nun 330. maddesi gereğince davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap edilen 24.743,90.TL nispi vekalet ücretinin davacı … Madencilik Pet. Ürünleri Gıda Tek Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davalıya VERİLMESİNE,
İstinaf incelemesi yönünden;
1-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince davacılardan peşin alınan 54,40.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacılara İADESİNE,
2-6100 sayılı HMK’nun 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan 148,60.TL istinaf başvuru harcı ve 38,00.TL tebligat gideri, 68,80.TL dosya gönderme ücreti olmak üzere toplam 255,40.TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara VERİLMESİNE,
3-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4-6100 sayılı HMK.333 maddesi uyarınca peşin alınan ve harcanmayan gider avansının karar kesinleştiğinde İlk Derece Mahkemesince taraflara İADESİNE,
5)-6100 sayılı HMK’nın 359/3 maddesince karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce YAPILMASINA,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren İKİ HAFTALIK süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 13/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır