Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/371 E. 2022/714 K. 03.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/371
KARAR NO : 2022/714

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : MERSİN 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … ESAS-… KARAR
DAVACILAR : 1- … …
2-… …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 03/06/2022
YAZIM TARİHİ : …

Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Davalı tarafın senedin tanzim edildiği tarihte inşaat malzeme satım işiyle uğraştığını, müvekkili …’ın kendi şahsi firması olduğunu inşaat müteahhitliği yaptığını, müvekkili …’ın senedin düzenlendiği 05/02/2013 tarihinde inşaat malzemesi siparişi verdiği ve davalı tarafın vade kısmı boş olan 35.000,00.TL senedi müvekkili ve diğer davacı …’e imzalattığını, davalının anlaşma gereği teslim etmesi gereken inşaat malzemelerin müvekkili …’e teslim etmediğini, senedin düzenlenme tarihi 05/02/2013 olması senedin eski olduğu ve iddialarını doğrular nitelikte olduğunu, müvekkilinin ve senetteki kefilin söz konusu senedi davalıdan defalarca sözlü olarak istemesine rağmen çeşitli bahanelerle müvekkiline senedi teslim etmediklerini, davalının Mersin 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı dosyasına konu senetteki malen ibaresine karşılık müvekkiline ne sattığını ve neye karşılık senedi aldığını ispatlaması gerektiğini, takip konusu olan 35.000,00.TL bedelli 10/10/2016 vade tarihli senetten dolayı müvekkillerinin davalıya borçlu olmadığının tespitini, senedin iptalini, dava sonuna kadar teminat karşılığında icra veznesine yatırılan paranın davalıya ödenmemesini, davalının haksız ve kötü niyetli olduğundan her bir müvekkili lehine %20 tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile ; Davacı tarafın açmış olduğu davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu davacı tarafın dava dilekçesinde ileri sürmüş olduğu iddiaları tümüyle reddettiğini, Yargıtay karalarında da kabul edildiği gibi bonolara özgü seçimlik unsurlardan birinin temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik bedel kaydı olduğu, bedel kaydının kambiyo senedini ihtiyari kayıtlarından olduğunu, bedel kayıtları daha çok keşideci ile lehtar arasındaki iç ilişki yönünden ve ispat konusunda önem taşıdığını, kişisel def-i nedenlerinin varlığının kanıtlanmasını kolaylaştırdığını, sözü edilen kayıtların özellikle ispat hukuku açısından ilgilileri bağlayacı nitelikte olduğunu, bedel kaydı içeren bononun lehtarı senedin kayıtsız ve koşulsuz bir borç ikrarı olduğu yolundaki soyutluk kuralına dayanmadığını, borç ikrarını içeren bir belge aleyhine kanıt sunulabileceğini, müvekkilinin tacir olmadığını ve ticari defter tutma gibi bir zorunluluğunun olmadığını, davacı taraf haksız ve kötü niyetli olduğundan %20 tazminatın davacı taraftan tahsilini masrafı ve vekalet ücretinin davacılara yükletilmesini karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile; Taraflar arasındaki uyuşmazlık kambiyo senetlerinden kaynaklı borçlu bulunmadığının tespitine ilişkindir. Takibe konu bonolarda ”malen” kaydı bulunup, bu durumda bonolarla ilgili malların verilmediği hususunda ispat yükü davacı borçluya aittir. Davacı borçlu iddiasını ancak yazılı deliller ile ispat edebilir. Bonoların davalı ticari defterlerinde kayıtlı olmaması veya defterlere göre davalının davacıdan alacaklı olduğu anlaşılmasa dahi kambiyo senetlerinin mücerretliği ilkesi uyarınca sebeple bağlı kalınmamaktadır. Kaldı ki davacı taraf verilen kesin süre ve ihtarlara rağmen ticari defterlerini de usulüne uygun sunmamış olup defter kayıtları da davacı iddialarını destekleyememiştir. Tüm dosya kapsamı, toplanan bilgi ve belgeler hepbirlikte değerlendirildiğinde Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2015/6832 Esas 2015/17015 Karar sayılı ilamı ve benzer nitelikteki ilamları da nazara alınarak davacının davasını ispat edemediğine kanaat getirilip davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacılar vekili istinaf talebi ile; Davalı tarafın senedin tanzim edildiği tarihte inşaat malzeme satım işiyle uğraştığını, müvekkili …’in kendi şahsi firması olup inşaat müteahhitliği yaptığını, müvekkili …’ın senedin düzenlendiği 05.02.2013 tarihinde inşaat malzemesi siparişi verdiğini ve davalı tarafın vade kısmı boş olan 35.000,00.TL senedi müvekkili ve diğer davacı …’e imzalattığını, davalının anlaşma gereği teslim etmesi gereken inşaat malzemelerini müvekkil …’e teslim etmediğini, senedin düzenlenme tarihinin 05.02.2013 olması senedin eski olduğunu ve iddialarımızı doğrular nitelikte olduğunu, hiçbir esnafın 3 yıl süre ile malzeme satmayacağını, sırf senedi zamanaşımına uğramasına önlemek için ödeme tarihini 10.10.2016 olarak sonradan davalı tarafın kötü niyetli olarak tanzim ettiğini, müvekkili ve senetteki kefilin söz konusu senedi davalıdan defalarca sözlü olarak istemesine rağmen çeşitli bahanelerle müvekkile senedi teslim etmediğini, tarafların ticari defterleri celb edildiğinde söz konusu senet karşılığı sipariş verildiğini, malzemelerin faturasının kesilmediğini ve ticari defter işlenmemiş olduğunun tespit edileceğini, davalı taraf hakkında bedelsiz senedi kullanma suçundan dolayı Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … soruşturma numarasıyla yapmış oldukları şikayet sonucunda davalı tarafın senedi borç karşılığı verdiğini ancak parayı nakit olarak vediğini ispat etmediğini, yerel mahkeme tarafından savcılık dosyası celb edilip incelenmesine rağmen senedin davalı tarafından savcılık dosyasıdaki beyanıyla talil edildiği ispatlanmadığını, bu durumun nazara alınmadığını, bu nedenlerle Mersin 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar Sayılı kararının kaldırılarak takip konusu yapılan 35.000,00.TL 10.10.2016 vâde tarihli senetten dolayı müvekkillerinin davalıya borçlu olmadığının tesbitin, senedin iptaline ayrıca davalı haksız ve kötüniyetli olduğundan her bir müvekkil lehine % 20 tazminatın davalıdan tahsiline şeklinde karar verilmesini, masraf ve vekâlet ücretinin keza davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, kambiyo senedine dayalı yapılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine yöneliktir.
Davacılar vekili dava dilekçesinde, Mersin 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında davalı tarafından 05.02.2013 düzenleme tarihli 35.000,00.TL bedelli senedin takibe konu edildiğini, takibe konu malen kaydı içeren senedin sipariş edilen inşaat malzemeleri karşılığı düzenlendiğini, davalı tarafça teslim edilmesi gereken malzemelerin teslim edilmediğini, takibe konu senet nedeniyle davacıların borçlu olmadığını ileri sürerek borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş ve iş bu karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Mersin 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında takip alacaklısı … tarafından takip borçluları … … ve … hakkında 35.000,00.TL asıl alacak, 5.360,75.TL işlemiş faiz, 105,00.TL komisyon olmak üzere toplam 40.465,75 TL alacağın tahsili için kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, takip dayanağının 05.02.2013 tanzim, 10.10.2016 vade tarihli 35.000,00.TL bedelli bono olduğu anlaşılmıştır.
Bono, ödeme vaadi niteliğinde bir kambiyo senedi olup, bonoyu düzenleyen, asıl borçlu durumundadır. Bono, bağımsız borç ikrarını içeren bir senettir. Bu nedenle bir illete bağlı olması gerekmez ve kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir. Ancak, bir defa bir mal alışverişine dayandığı “malen” kaydıyla, ya da bir alacak borç ilişkisine dayandığı “nakten” kaydı ile senede yazılmışsa, artık buna uyulmak gerekir. Bu kayıtların aksinin savunulması senedin talili (nedene, illete bağlanması) anlamına gelir ki, böyle bir durumda ispat yükü yer değiştirir. Senedi talil eden, savını kanıtlamak yükümlülüğü altına girer.
Dosya kapsamında bulunan ve davalı vekilince yargılama sırasında sunulan beyan dilekçesinde, “ekte sunacağımız belge ile … …’ın işçilik ücretlerinden … borçlarını müvekkilim … … ödemiştir. Ve söz konusu davaya konu olan bono bu borca istinaden verilmiştir.” şeklinde beyanda bulunduğu, beyan dilekçesinin ekinde sözleşme ve ekinde “… …’a yaptığım işlerden dolayı işçilik alacağım olan 35.000,00.TL’yi …. …’dan elden teslim aldım” yazılı dava dışı … … … imzalı belge suretinin sunulduğu anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında bulunan ve davacı tarafından delil olarak dayanılan Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Esas sayılı soruşturma dosyasında, davalı …’ın ” … … isimli şahıs taşeron olduğu için işçilere ödeme yapılması gerekiyordu, kendisi de ödeme yapmakta zorlanıyordu bu nedenle benden işçilere para ödemek için borç para istedi bende kendisine 35.000,00.TL para verdim bu paranın karşılığında ise evraka konu senedi düzenledik” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda;. Dava konusu bonoda ihdas nedeni olarak “malen” kaydı bulunmaktadır. Davacılar malen kayıtlı senet nedeniyle teslim edilmesi gereken malzemelerin teslim edilmediğini ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş ve senetteki imzayı inkâr etmemiştir. Davalı ise Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … sayılı soruşturma dosyasında şüpheli sıfatıyla vermiş olduğu ifadede, davacı … …’ a verilen borç para karşılığı bononun düzenlendiğini savunmuş, ayrıca davalı vekilince sunulan beyan dilekçesinde senedin işçilik ücretlerinden … borca istinaden düzenlendiği beyan edilmiştir. Mahkemece; taraflar arasında, davacının iddia ettiği ticari ilişki dışında başkaca borç ilişkisi bulunup bulunmadığı üzerinde durularak, davalı vekilinin beyan dilekçesi ekinde sunulan belge asılları getirtilerek, davalının dava konusu senedin borç para verme karşılığı düzenlendiğine dair savunmasına dair delilleri toplanarak varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken davalının bu husustaki delilleri toplanmadan davacının davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Açıklanan tüm bu gerekçelerle; davacılar vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle kabulüne, kararın açıklanan gerekçeler doğrultusunda kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için 6100 sayılı HMK’nın 353-(1)-a)-6) maddesi gereğince; dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-Davacılar vekili tarafından Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararının HMK.’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3)-Dava dosyanın yeniden yargılama yapılmak üzere Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 54,40.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
5)-Davacı tarafından istinaf için yapılan yargılama giderinin esas hüküm ile birlikte İlk Derece Mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7)-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a/6 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle kesin olmak üzere 03/06/2022 tarihinde karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır


Üye

¸e-imzalıdır


Üye

¸e-imzalıdır


Katip

¸e-imzalıdır