Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/351 E. 2023/860 K. 24.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/351
KARAR NO : 2023/860
KARAR TARİHİ : 24/10/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSKENDERUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/12/2019
NUMARASI : 2016/… ESAS-2019/… KARAR
DAVACI : … -T.C.-…
VEKİLLERİ :
DAVALI : …
VEKİLLERİ :
DAVA : Tazminat (Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 24/10/2023
YAZIM TARİHİ :

İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/12/2019 tarih ve 2016/… Esas, 2019/… Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, duruşmalı olarak yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili davacının davalı … şirketine 07/04/2010 başlangıç tarihli … nolu ekonomik ticari güvence paket sigorta poliçesi yaptırdığını, İskenderun … Zemin Katta bulunan kiralık iş yerini sigortalattığını, bu iş yerinde 01/05/2010 tarihinde yangın çıktığını, iş yerinde bulunan kırtasiye malzemeleri, fotokopi makinesi ve bilgisayarların kullanılmayacak şekilde yandığını, iş yerinin taşıyıcı sisteminin yangından etkilendiğini, yangının iş yeri binasının içerisinde bulunan fotokopi cihazına bağlı bulunan elektrik kablosunun şase yapması neticesinde elektrik kontağından yangın çıktığının alınan rapor ile belirlendiğini, sigorta ile teminat altına alınan riskin gerçekleştiğini, müvekkili davacının davalı … şirketine poliçe ile teminat altına alınan ve yangın ile ortaya çıkan zararın giderilmesi ve sigorta tazminatının ödenmesi için gerekli müracaatları yaptığını, ancak sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığını, poliçe ile teminat altına alınan riskin gerekleştiğini, bu nedenlerle davalarının kabulü ile, talep hakları saklı kalmak kaydıyla poliçeden doğan şimdilik 8.000,00.TL tazminatın yangın tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkili davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 05/10/2012 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; dava dilekçesinde, müvekkilinin 01/05/2012 tarihinde oluşan yangından dolayı oluşan mal hasarından kaynaklı olarak sigorta şirketinden zararın tazminini istediklerini, dava konusu tazminatla ilgili alacağın ödenmeyeceğine dair yazının 04/10/2012 tarihinde gönderildiğini, 230.000,00.TL zarar tazmininin olay tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte ödetilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; dava dilekçesinde davacının adresinin yer almadığını, mahkeme tarafından dava dilekçesinin reddi gerektiğini, davacının delillerini tamamlayarak, tebliğ etmesi gerektiğini, söz konusu delillerin bir suretinin tebliğini müteakip uslu ve esasa ilişkin her türlü cevap ve beyan sunma hakları olduğunu, 01/05/2010 tarihinde işyerinde yangın hadisesi meydana geldiğini, olayın müvekkili şirkete ihbar edilmesinin ardından müvekkili şirketçe eksper görevlendirildiğini, 02/05/2010 tarihinde hasarın nedeni ve miktarının hesaplanması ayrıca sigortalının gerçekleştiğini beyan ettiği rizikonun sigorta poliçesi kapsamında teminat içinde olup olmadığının belirlenmesi amacıyla eksperin riziko adresine gittiğini, gerçekleştiği beyan edilen rizikonun teminat dışı olduğunu, sigortalı ve kendisine sürekli refakat eden kişilerin yangından önce satın alındığı belirtilen emtianın herhangi bir örneğinin işyeri içerisinde gösteremediğini, dava sırasında ise sübut delilleri ile ispatlanmak üzere yangının sigortalının belirttiği şekilde gerçekleşmemiş olup, yangının kast ile vukuu bulduğunu, bu nedenle rizikonun TTK 1304 ve özelinde Yangın Sigortası Genel Şartları B.7 klozu tahtında teminat dışı olduğunu, yangının belirtilen şekilde çıkmadığının birkaç farklı dosyada farklı bilirkişilerce tespit edildiğini, davacının ikame ettiği davada yer verdiği beyanları eksik olup, bu niteliğiyle yanıltıcı nitelik arz ettiğini, müvekkili sigorta şirketinin olay tarihinde temerrüde düşmediğini, talep edilen faiz türünün doğru olmadığını, bu nedenlerle dava dilekçesinin reddine, davanın esasına girilecek ise haksız davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ’NİN KARAR ÖZETİ :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/12/2019 tarih ve 2016/… Esas, 2019/… Karar sayılı kararı ile; davanın ıslah talebi doğrultusunda kısmen kabul kısmen reddi ile 20.048,07.TL tazminatın olay tarihi olan 01/05/2010 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, ayrıca davalı tarafın ıslaha karşı yaptığı zamanaşımı savunmalarının reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; ilk derece mahkemesinin hatalı ve kabul şayan olmayan bilirkişi raporunu baz alarak karar verdiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporu denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmamasına rağmen yerel mahkemenin itirazları dikkate almadan karar tesis ettiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının … Yayıncılıktan ve … yayıncılıktan yapmış olduğu alımların gerçek olmadığı tespitleri ile tazminatını düşük hesapladığını, davacı hakkında sahte fatura düzenleme sahte alım yapma gibi suçlardan herhangi bir işlem yapılmamışken sayın heyetin nasıl bu kanıya varmış olduğunun anlaşılamadığını, müvekkilinin … Yayıncılıktan ve … yayıncılıktan yapmış olduğu alımların tamamının gerçek olduğunu, İskenderun 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/… D.İş sayılı dosyasından 09.07.2010 tarihinde mahkemeye yaptırılan tespitte ve aldırılan bilirkişi raporunda davacının VUK’na göre işletme defteri tuttuğu ve iş bu defterin açılış ve kapanış onaylarının usulüne göre yaptırıldığının tespit edildiği, aynı dosyada müvekkilinin 15.03.2010 tarihinden itibaren KDV dahil toplamda 319.599,59 TL gerçek mal alışı olduğu ve bu alışların da yasal defterlere işlendiği ve yanan dükkanda bulunduğunun tespit edildiğini, gerçekte mevcut olup satılamayan diğer bütün malların yangında zarar gördüğünü, sayın bilirkişinin dosya arasında bulunan tespit dosyasındaki söz konusu kesinleşmiş bu hususları göz ardı ederek hesap yapmış olduğu, hesap hatalı olduğu gibi bu raporu dayanak alan yerel mahkeme kararının da hatalı olduğunu ileri sürerek, ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; dava konusu yangın olayının hangi sebeple başladığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yangının elektrik tesisatı veya fotokopi makinesi elektrik tesisatından çıkmadığı, aksine asma katta bulunan herhangi bir dış müdahale ile oluştuğunun dosyada mübrez ve ceza soruşturması sonrası alınan raporlarla sabit olduğunu, davaya konu zarara dayanak, … Yayıncılık ve … Yayıncılık’tan yapıldığı iddia olunan mal alımlarının gerçek olduğunun ispatlanamadığı ve bu alımlara ilişkin düzenlenen faturaların gerçeği yansıtmadığı da dosyaya mübrez bilirkişi raporlarıyla tespit edildiğini, davacının gerçek dışı beyan ve iddialarla, gerçek olmayan belge ve faturalara dayanarak haksız kazanç elde etmeye çalıştığı husus göz önüne alındığında mahkemenin meydana gelen hasarın poliçe kapsamında davacıya ödenmesi gerektiği şeklindeki takdir ve hukuki değerlendirmesinin yerinde olmadığını, demirbaşların işletme defterine kaydedilmediği gibi ilgili demirbaşlara ait herhangi bir alış faturası da bulunmadığını, bu nedenle hasara uğradığı iddia edilen demirbaş bedellerinin ve 18/05/2010 tarihli İnşaat Mühendisi raporunda hasar gördüğü tespit edilen 16.748,07.TL değerindeki alüminyum doğrama, can, kepenk, sıva, boya, yer seramiği gibi malzemelerin değerinin ödenmesinin mümkün olmadığını, bir an için davacının 4.200,00.TL demirbaş, 16.748,07.TL dekorasyon zararı olduğu kabul edilse dahi doğrama, cam, kepenk, sıva, boya, yer seramiği gibi dekorasyon hasarları için poliçe teminat limiti 5.000,00.TL ile sınırlı olduğundan, poliçe teminat limitleri ile sorumlu olan sigorta şirketinin, zararın tamamından sorumluluğuna karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olup kararın bu nedenle kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
İddia, savunma, ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporları, Dairemizce alınan bilirkişi raporu, yangın raporu, iş yeri paket sigorta poliçesi, hasar dosyası, tespit dosyası, araştırma yazıları ve tüm dosya kapsamı.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, iş yeri sigorta poliçesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verildiği, karara karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi HMK’nin 355.maddesi gereğince istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Dairemizce davacı vekilinin istinaf sebeplerinin değerlendirilmesi bakımından duruşma açılmasına, mali müşavir, kitap sektöründe uzman ve sigorta hesap uzmanından oluşan bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi heyeti tarafından 20/06/2023 tarihli rapor dosyaya sunulmuştur.
Taraflar arasında davacının kırtasiyeci olarak işlettiği iş yeri için sigorta poliçesi düzenlendiği, sigortalı iş yerinde 01/05/2010 tarihinde yangın çıktığı, davacı tarafça uğranılan zararın tazmini için davalı … şirketine başvuruda bulunulduğu ancak davalı tarafından hasarın sigorta teminatı kapsamında olmadığı gerekçesiyle talebin reddedildiği ve davacı tarafça zararın tazmini için işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İstinaf başvurusuna konu çekişme, yangın nedeniyle oluşan zararın sigorta teminatı kapsamında kalıp kalmadığı, teminat kapsamında ise davalının sorunlu olduğu miktarın ne olduğu ve buradan hareketle ilk derece mahkemesince verilen kararının doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dairemizce bilirkişi heyetinden alınan 22/06/2023 havale tarihli raporunda; … yayıncılıkla ilgili gerek ödeme belgesi gerekse teslim belgesi olmaması nedeniyle bu firma ile ilgili mal alışının olmadığı, … şirketine ait faturalar 2010 yılından öncesine ait olması ve … şirketi defterlerinde 2010 yılına devir eden malların bulunmaması ile … şirketinin alış faturaları ile davacıya düzenlenen satış birim fiyatlarının 2-3 kat fazla düzenlenmiş olması nedeniyle davacının yanan mallarının 94.398,07.TL değerinde olabileceği, Yargıtay kararlarında yangında mal yandı ise yanan malların davacı zararı olduğunun belirtildiği bu nedenle faturaların sahte/naylon fatura olmasının önem arz etmediğinin düşünüldüğü, yangın fotoğraflarında da dükkanın hınca hinç dolduğunun görülmediği, bundan dolayı fiyatlarda indirim yapılarak davacı zararının belirlendiği, mal alımlarının çok eski tarihler olması nedeniyle fiyat tespiti yapılamadığından … şirketinin mal alış bedelleri ile davacıya satış bedelleri kıyaslanarak belirleme yapıldığı, 2007 ve müteakip dönem enflasyon oranlarına bakıldığında %7-10 arası olduğunun görüldüğü, dolayısıyla … şirketinin de %10 veya masraflarla birlikte en fazla %15 oranında kar ile malları satabileceği bununda tabloda belirtilen değerlerin uygun olabileceğinin düşünüldüğü, davacı alım faturaları 319.599,59.TL, davacı satışı -5.346,00.TL, davacı stok malı 314.253,59.TL, … Yayıncılık/mal teslim belgesi yok -93.906,00.TL, mal alımı/… şirketi faturası 220.347,59.TL, fiyat fazlalığı 2 kat fazla satıldığı kabulü -146.898,39.TL, olabilecek mal stoğu 73.449,20.TL, demirbaş 4.200,80.TL, inşaat masrafı 5.000,00.TL olmak üzere toplam davacı zararının 82.649,20.TL olduğu kanaatini bildirir rapor düzenlenmiştir.
TTK’nin 1409/1 maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı yasanın 1409/2 maddesi hükmüne göre kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir.
Somut olayda davalı yan, yangının elektrik tesisatından çıkmadığını, aksine asma katta bulunan herhangi bir dış müdahale ile oluştuğu ve şüpheli bulunduğunu ileri sürüp hasarın teminat kapsamında bulunmadığını iddia etse de, yangın raporu, dosyada alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davalının hasarın teminat dışı olduğuna yönelik iddialarının soyut iddia niteliğinde kaldığı aksinin davalı tarafça ispatlanamadığı anlaşıldığından davalı yanın hasarın teminat dışı olduğuna yönelik istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.
Davaya konu sigorta poliçesinde yangın sonucu meydana gelen dekarasyon zararı için davalı 5.000,00.TL teminat miktarı ile sorumlu olup, ilk derece mahkemesince bu dikkate alınmayıp 16.748,07.TL için kabul kararı verilmesi doğru olmamış, davalı yanın bu istinaf sebebi yerinde görülmüştür.
İddia, savunma, Dairemizce alınan ve açık, denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun bulunması nedeniyle dairemizce hükme esas alınan 22/06/2023 havale tarihli bilirkişi heyeti raporuna göre, davacıya ait iş yerinde 01/05/2010 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda davacı tarafça ispat edilebilen toplam 82.650,00.TL zarar meydana geldiği, zararın teminat dışında kaldığının davalı tarafça ispat edilemediğinden belirlenen bu zarardan davalının sorumlu olduğu, bu miktarı aşan talepler yönünden ise davacının zararını ispat edemediğinden davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-Taraf vekillerinin İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/12/2019 tarih ve 2016/… esas 2019/… karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun AYRI AYRI KABULÜNE,
2-İlk derece mahkemesinin kararının KALDIRILMASINA,
3-Yeniden esas hakkında HÜKÜM KURULMASINA,
4-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 82.650,00.TL tazminatın 01/05/2010 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİ,
5-Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
6-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 5.645,82.TL karar ve ilam harcından dava açılırken yatırılan 118,80.TL peşin harç ve 3.296,70.TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.415,50.TL harcın mahsubu ile bakiye 2.230,32.TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
7-6100 sayılı HMK’nin 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan 17,15.TL başvurma harcı, 50,00.TL tebligat gideri, 389,10.TL posta gideri, 3.700,00.TL bilirkişi gideri, 25,00.TL müzekkere gideri olmak üzere toplam 4.181,25.TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesap olunan 1.502,52.TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
8-Davalı tarafından yapılan 15,00.TL tebligat masrafı, 16,00.TL müzekkere gideri, 17,00.TL posta gideri olmak üzere toplam 48,00.TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre hesap olunan 30,75.TL’nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
9-6100 Sayılı HMK’nin 330 maddesi gereğince davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 17.900,00.TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
10-6100 Sayılı HMK’nin 330 maddesi gereğince davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen dava değeri üzerinden hesaplanan 23.576,00.TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
İstinaf incelemesi yönünden;
1-a)İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 54,40.TL istinaf maktu karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
b)İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan 342,37.TL istinaf nispi karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davalıya İADESİNE,
2-a)6100 sayılı HMK’nin 326/1 maddesi gereğince davacı tarafından yapılan 148,60.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 171,00.TL tebligat gideri, 40,80.TL posta gideri ve 4.500,00.TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 4.860,40.TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
b)6100 sayılı HMK’nin 326/1 maddesi gereğince davalı tarafından yapılan 148,60.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
3-a)Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve istinaf yargılaması duruşmalı yapıldığından, A.A.Ü.T İkinci Kısım İkinci Bölüm 17/c maddesi gereğince belirlenen 20.400,00.TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
b)Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve istinaf yargılaması duruşmalı yapıldığından, A.A.Ü.T İkinci Kısım İkinci Bölüm 17/c maddesi gereğince belirlenen 20.400,00.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
5-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, davacı vekili … yüzlerine karşı, istinaf duruşması sonucunda oybirliğiyle; 6100 Sayılı HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince karar tarihindeki dava değerinin 238.730,00.TL’nin altında olması nedeniyle kesin olmak üzere verilen karar usulen okunup açıkça anlatıldı.24/10/2023


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır