Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/1567 E. 2023/373 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1567
KARAR NO : 2023/373
KARAR TARİHİ : 22/06/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/02/2020
NUMARASI : 2018/… Esas, 2020/… Karar

DAVACI : … -TCK NO:…, …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 22/06/2023
YAZIM TARİHİ :…

Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Mobilyacılar Sitesi’nde yatak-baza imalatı yapmakta iken ekonomik durumunun bozulduğunu ve keşide edilmiş olan çeklerin karşılıksız çıktığını, Adana … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2017/… Esas sayılı dosyası ile şikayette bulunulduğunu ve alacaklı …’in 10.000,00.TL alacak miktarı için şikayette bulunduğunu, bu şahsın dava dışı …’in kardeşi olduğunu, davalı …’in her ne kadar çekin hamili bulunmakta ise de çeke konu olan temel ilişkiyi açıklamak zorunda olduğunu, …, … ve …’in birlikte çalışmakta olduğunu ve bu şahıslarda müvekkili …’ın annesi …’ın öz amca çocukları olduğunu, müvekkili aleyhine icra takibi yapılıp borçlarını ödemeyecek duruma gelince …, … ve … ile ailecek bir araya gelerek anlaşma sağlandığını, sağlanan anlaşmaya göre müvekkilinin, … ili, … ilçesi, … Mah. Pafta N:… Ada No:… Parsel No:…’da bulunan taşınmazın davalı …’in kardeşi …’e tapuda herhangi bir bedel almaksızın borçlarına karşılık olmak üzere ferağ edildiğini, anlaşma yapılırken taşınmazın içerisinde bulunan ambalaj makinesi, yatak üretim makinesi, kompresör ve diğer ekipmanlarla birlikte borca karşılık bırakıldığını, müvekkilinin yine adına kayıtlı olan … plakalı … model Ford … marka aracın trafik kaydını da borçlarına mahsuben dava dışı …’e devrettiğini, aracın devredilmesine rağmen davalı … ile dava dışı …’in dosyayı infaz etmedikleri gibi Adana … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2017/… Esas sayılı dosya ile …, yine Adana … İcra Ceza Mahkemesi’nde 2017/… Esas sayılı dosya ile … ve yine Adana … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2017/… Esas sayılı dosya ile müvekkilinin ceza alması için şikayette bulunulduğunu belirterek dava konusu … Bankası A.Ş. … Sitesi Şubesi’ne ait 20/08/2017 keşide tarihli 5.003,00.TL meblağlı ve … nolu ve 20/10/2017 keşide tarihli 5.000,00.TL meblağlı … nolu toplam 10.000,00.TL’lik 2 adet çekten dolayı müvekilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalının itirazlarının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkilinin sünger, yay, keçe, yatak, baza ürünleri satan bir işyerinin sahibi olduğunu, davacıdan aldığı bu çekleri de sattığı bu mallar karşılığında aldığını, davacının Adana … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2017/… Esas sayılı karşılıksız çek suçu nedenli dosyasını bekletici mesele yapmasının mahkeme dosyasının sürümcemede kalmasına sebep olacağını, davacının çek borcuna karşılık olarak bedelsiz bir şekilde dava dışı …’e devrettiğini bildirdiği, … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Pafta, … Ada, … Parsel sayılı taşınmaz sebebiyle davacının banka hesabına 270.000,00.TL ödeme yapıldığını ve bu taşınmaz üzerinden … Bankası … Şubesi’nin ipoteğinin bulunduğunu, bu ipotek borcunun dava dışı … tarafından üstlenildiğini ve taksitler halinde ödenmekte olduğunu, davacının dava dışı …’e olan borçlarından dolayı … plakalı aracını …’e devrettiğini iddia ettiğini, ancak bunun dava konusuyla ilgisinin olmadığını, bu araçla ilgili olarak … tarafından …’ın … … Şubesi’ne 08/08/2017 tarihinde 85.598,00.TL ödeme yapıldığını, ayrıca, aracın vergi borcu olan 3.000,00.TL’nin de … tarafından 03/08/2017 tarihinde … … Bankası … Şubesi’nden ödendiğini belirterek davanın reddine, davacının %20 oranından az olmamak üzere tazminata çarptırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesi kararında özetle; davacı tarafça, davaya konu çeklerin bedellerine karşılık yapılan şifai anlaşma üzerine taşınmaz ve içindeki ekipmanların ve yine … plaka sayılı aracın devredildiğini ileri sürerek çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmiş ise de, davalının çek bedellerinin taşınmaz ve motorlu araç satış bedellerine mahsup edildiğine ilişkin davacı iddialarını kabul etmediği, bu durumda taraflar arasında davacıya ait taşınmaz ve motorlu araçların dava dışı üçüncü kişiye devri ve böylece dava konusu çek bedellerinin taşınmaz ve motorlu araç bedellerine mahsup edilmesi konusunda anlaşma yapıldığını ispat yükünün davacı üzerinde bulunduğu, davacı tarafından anılan iddialarının ispatı konusunda tanık deliline dayanılmış ise de uyuşmazlık konusu çeklerin bedellerinin tanıkla ispat sınırının üstünde olduğu, 6100 sayılı HMK anlamında senet niteliğinde bulunan çekten kaynaklanan alacağın sona erdiğine ilişkin iddianın senetle ispatı gerektiği, ayrıca davalı tarafın davacının tanıkla ispat isteğine muvafakat etmediği, davacı tarafça söz konusu iddiaların ispatı konusunda başkaca delil ibraz olunmadığı gerekçesi ile davacının ispatlanamayan davasının reddine karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının ödeme için verildiği belirtilen aracın iş yeri ve iş yerindeki malzemelere ilişkin cevap dilekçesinde yanıt vermediğini, bu nedenle devirlerinin olup olmadığının ve ortada aldatmaca olması nedeni ile tanıkların dinlenmesi gerektiğini, ödeme güçlüğü çeken müvekkilinin davacı ve kardeşleri ile bir araya geldiğini, ve tarafların anlaştıklarını, buna göre dalının kardeşi …’ye taşınmazı ve içindeki makinelerin bedelsiz olarak borca karşılık devredildiğini, aracında …’e devredildiğini, davalı taraf davacı ile yakın akraba ilişkisi olduğu gibi gerekse hata, hile, ikrah ve gabin gibi davalarda H.M.K 240 ve 265. maddeleri hükümlerine göre tanık dinlenmesi yasal zaruret olmasına rağmen dava dilekçesinde gösterdikleri tanıklarının dinlenmediğini, sair delil denilmesine rağmen yemin teklifinin hatırlatılmadığını, sözlü savunma için taraflarına süre verilmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Tarafların iddia ve savunmaları, davaya konu çeklerin fotokopileri, soruşturma dosyası fotokopisi, takip dosyası fotokopileri ve tüm dosya kapsamı.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, takibe konu iki adet çekten dolayı menfi tespit istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nin 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Davaya konu iki adet çekin davacı tarafından düzenlendiği ve davalının çeklerin yetkili hamili olduğu konusunda taraflar arasında bir çekişme bulunmayıp, uyuşmazlık çek bedellerinden dolayı davacının davalıya bir borcu bulunup bulunmadığı, davacı tarafından dava dışı kişilere yapılan taşınmaz ve araç devir işleminin borcu sona erip ermediği noktasında toplanmaktadır.
Çeke dayalı açılan menfi tespit davasında ispat yükü, TMK’nin 6 ve HMK’nin 190.maddesince borçlu olmadığını iddia eden davacıdadır. Davacı yan, ödeme güçlüğü nedeniyle çeklerin ödenemediğini, davalı ve kardeşleri ile bir araya gelinip anlaşmaya varıldığını, davacının borçlarına karşılık bir adet taşınmazını ve taşınmaz içerisinde bulunan makine ve tüm ekipmanları davalının kardeşi …’e yine bir adet aracı da borçlarına mahsuben …’e devir ve teslim ettiğini iddia etmiş ve iddialarını ispat için tanık ve yemin deliline dayanmıştır.
Dava konusu çek olduğundan ve HMK’nin 201. maddesine göre senede karşı tanıkla ispat yasağı kuralı bulunduğundan yine taraflar arasında HMK’nin 203/1-a maddesi kapsamında bir akrabalık ilişkisi de olmadığından ve yine davacı tarafça dava dilekçesinde HMK’nin 203/1-ç maddesindeki irade bozukluğu iddiasına da dayanılmadığından ilk derece mahkemesince davacının tanık dinletme talebinin reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemiştir.
Somut olayda dava değeri 10.000,00.TL olup, değer itibariyle dava basit yargılama usulüne tabidir. İlk derece mahkemesince 18/02/2020 tarihli celsede hazır bulunan taraf vekillerine tahkikatın bittiği bildirilip esas hakkındaki son beyanları da alındığından, davacı yanın sözlü yargılama için süre verilmediğine yönelik istinaf sebebi de yerinde görülmemiştir.
İspat yükü kendisinde bulunan taraf dayandığı delillerle iddiasını veya savunmasını ispat edemez ve delil olarak yemine de dayanırsa bu durumda mahkemece ispat yükü kendisinde bulunan tarafa yemin deliline dayanıp dayanmayacağının hatırlatılması gerekmektedir. Davacı yan dava dilekçesinde açıkça yemin deliline dayanmıştır. Bu durumda mahkemece davacıya yemin deliline dayanıp dayanmadığı sorulup sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yemin delili hatırlatılmadan karar verilmesi doğru olmamış, davacı vekilinin yemine ilişkin istinaf sebebi haklı görülmüştür.
Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince işin esasına etkili deliller toplanmadan karar verildiği anlaşılmakla, HMK’nin 353/1-a/6 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)-Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/02/2020 tarih ve 2018/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararının HMK.’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3)-Dava dosyanın yeniden yargılama yapılmak üzere Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 54,40.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
5)-İstinaf eden davacı tarafından istinaf için yapılan yargılama giderlerinin esas hüküm ile birlikte İlk Derece Mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7)-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a/6 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle kesin olmak üzere 22/06/2023 tarihinde karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır