Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1435
KARAR NO : 2023/464
KARAR TARİHİ : 13/07/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/07/2020
NUMARASI : 2016/… ESAS-2020/… KARAR
DAVACI : … … NAK. AKAR .OTO. SAN. … TİC A.Ş.
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVA : Menfi Tespit
( BİRLEŞEN DOSYA … .. ATM NİN 2018/… ESAS SAYILI DOSYASI )
DAVACI : … PETROLCÜLÜK SAN. … TİC. A.Ş (VN:…)…
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : … … … BANKASI A.Ş (… …)
VEKİLİ : Av. … – …
İHBAR OLUNAN : … -…
DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 13/07/2023
YAZIM TARİHİ : …
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarih … 2016/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu … istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili ile davalının 30/09/2010 tarihinde müvekkilinin … mah. … … Caddesi No:… …/… adresindeki akaryakıt istasyonunda bayilik hizmeti verilmesi hususunda akaryakıt bayilik sözleşmesi yaptıklarını, daha sonra aralarındaki ticari ilişkinin sona erdiğini, davalının … 2 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… esas sayılı dosyasından müvekkili aleyhine müvekkiline ariyet olara teslim edilen malzemelerin aynen iadesi olmadığı takdirde rayiç bedellerinin (86.200,00 TL) tahsili ile geç tesliminden kaynaklı günlük 100 USD den 247 gün için 24.700,00 USD cezai şart alacağının tahsili için toplamda 142.343,00.TL değerinde ariyet … cezai şarttan kaynaklı alacak davası açtığını, daha sonra müvekkili ile davalı arasında 21/01/2015 tarihli sulh sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmede toplamda 184.297,00.TL SOİL firmasının alacaklı olduğunun kararlaştırıldığını … müvekkili şirketin bu alacağı 18 eşit taksitte … 01/05/2015 tarihinde başlamak üzere 10.238,00.TL bedelli 18 senet ile ödemesinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin de anlaşmaya uygun hareket ederek … … … Bankası A.Ş’ye talimatını verdiğini, teminat mektubunun süresinin 19/01/2017 tarihine kadar uzatılmasını sağladığını … üzerinde anlaşılan alacağı 18 eşit 10.238,00.TL taksitler halinde 184.297.TL’yi eksiksiz ödeyerek üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğini, ayrıca müvekkilinin iradesinin fesata uğratılarak yine 18 eşit taksitli 6.666,00.TL bedelli senetlerde alındığını … bunları da ödeyen müvekkilinin toplamda 119.998,00.TL daha ödeme yaptığını, böylece neticede müvekkilinden genel toplamda 304.285,00.TL tahsilat yapıldığını, tüm ödemelerin bankayla yapıldığını, ancak davalının uhdesinde duran … konusuz kalan teminat mektubunu 10. aydan beri oyalayarak iade etmediğini, 29/12/2016 tarihinde müvekkilinin bankaca arandığını … davalı firmanın mektubu nakde çevirmek için bankayla temasa geçtiği bilgisinin verildiğini, yapılan sulh sözleşmesi ile müvekkili şirkete 300.000,00.TL cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, teminat mektubunun 300.000,00.TL kısmının nakte çevrilmesi talebinde bulunduğunu, sulh olunan rakam hatta fazlası ödendiği takdirde kötü niyetli davalının teminat mektubunu bozdurma çabasında olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalıya konusuz kalan teminat mektubundan kaynaklı borçlu olmadıklarının tespitine, davanın kabulü ile konusuz kalan teminat mektubunun iptaline … iadesine, dava süresince teminat mektubunun nakde çevrilerek tahsili durumunda davaya istirdat davası olarak devam edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin birleşen … 2 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… esas sayılı dosyasına vermiş olduğu dava dilekçesi ile; … … … Akaryakıt Otomotiv Sanayi … Ticaret A.Ş’ nin davacı şirketin eski bayisi olduğunu, Bayilik kapsamında doğan … doğacak borçların teminatını teşkil etmek üzere … … Bankası A.Ş’nin … şubesinin talimatı üzerine … şubesince düzenlenen 04/02/2013 tarih … … numaralı, 365.000.TL tutarlı, 04/02/2014 vadeli teminat mektubunu davalı şirkete teslim ettiğini, teminat mektubunun süresi 3 kez uzatılarak en son 19/01/2019 tarihine kadar geçerli olacak şekilde süre uzatımı yapılmış ancak davalı banka, 29/12/2017 tarihinde ödeme talebini … teminat mektubu aslını aldığı halde ödeme yapmadığını … müşterisine bilgi vererek … … Nak. Akaryakıt Oto . San … Tic. AŞ’nin mahkemeden tedbir kararı almasını beklediğini … … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… Esas sayılı dosyasından alınan 30/12/2016 tarihli tedbir kararını gerekçe göstererek ödemeyi tamamen durdurduğunu, davalı banka, garanti sözleşmesi hükümlerine muhalefet ettiğinden tazmini talep edilen tutar olan 300.000,00.TL ‘nin 30/12/2016 tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahisilini, yargılama giderleri … vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep … dava … talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davacı ile müvekkili şirket arasında, davacıya ait iki ayrı istasyon için akaryakıt bayilik sözleşmesi yapıldığını, davacının sözleşme ile üstlendiği edimleri yerine getirmemesi … bayilik sözleşmelerinin sona ermesine/feshedilmesine sebep olması yanında kendisine ariyeten verilen malzemeleri iade etmemesi üzerine davacı aleyhine … 2 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… esas … 2014/… esas sayılı dosyalarında alacak davası açıldığını, davalar devam ederken tarafların, aralarında ortaya çıkan sorunların çözüme kavuşturulması amacıyla bir araya gelerek 21/01/2015 tarihli Sulh Sözleşmesi imzaladıklarını, sulh sözleşmesi gereği iş … işlemlerin yapıldığını, görülmekte olan davalar için bu sözleşmeye uygun sulh sözleşmeleri tanzimle davaların sözleşme gereği sonlandırılmasının sağlandığını, müvekkili şirketin mahkeme kararı ile … peşinen alabileceği miktarı davacının yeniden bayilik yapacağı inancı ile hiçbir vade farkı da işletmeden 18 takside böldüğünü, sulh sözleşmesinin 5/7 maddesi gereğince davacının edimini yerine getirmediğini, yeni bir bayilik sözleşmesi imzalamadığı için sözleşmede tespit edilen 300.000,00.TL cezai şartın tahsili amacıyla teminat mektubunun 300.000,00.TL lik kısmının tazmini sureti ile cezai şart alacağının tahsili talebinin bu nedenlerle haklı … hukuka uygun olduğunu, müvekkili şirketin teminat mektubunun tazmini için ilgili bankaya müracaat etmiş olmasına rağmen bankanın ödeme yapmak yerine müşterisine haber vererek tedbir kararı almasını … ödemenin yapılmamasını sağladığını, müvekkilinin haksız bir para tahsil etmek gibi bir niyeti olmadığı gibi hiçbir kötü niyetinin de bulunmadığını, müvekkili şirketin sadece sözleşmede kararlaştırılan cezai şartı tahsil etmek istediğini, teminat mektubunun 365.000,00.TL tutarlı olmasına rağmen sadece taraflarca kabul edilen tutar olan 300.000,00.TL cezai şart için paraya çevirme talebinde bulunduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin niteliği itibariyle dava dışı sulh sözleşmesi olup tarafları bağladığını, bu nedenlerle davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalı … … … Bankası AŞ vekili birleşen … 2 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… esas sayılı cevap dilekçesi ile; Davacı lehine düzenlenen teminat mektubu muhatap ile lehdar arasındaki bayilik sözleşmesine istinaden düzenlendiğini, davacı ile dava dışı arasında bayilik ilişkisi uzun süre sorunsuz olarak devam etmiş ise de, davacı ile dava dışı arasında gerek bayilik sözleşmesinden kaynaklı alacaklar gerekse diğer ihtilaflar üzerinde anlaşma sağlanamamış olduğundan davacı, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde 2014/… Esas sayılı dosya ile lehdar aleyhine “ariyet olarak teslim edilen malzemelerin aynen iadesi olmadığı takdirde rayiç bedellerinin (86.200,00.TL) tahsili ile geç tesliminden kaynaklı günlük 100. USD üzerinden 247 için 24.700 USD(56.143,00.TL) cezai şart alacağının tahsili için toplamda 142.343,00.TL ariyet … cezai şarttan kaynaklı alacak davası açtığından bu davaya sunulan dilekçelerden bu dava sulh sözleşmesi ile sona erdiğini, teminat mektubununun nakde çevrilmesine ilişkin talep 30/12/2016 tarihinde işlem yapılmak üzere teslim alındığını … teminat mektubunun paraya çevirme talebi yapılan Sulh Sözleşmesi ile şirketlerine 300.000,00.TL cezai şart ödemeyi kabul … taahhüt ettiğinden 300.000,00.TL’lik kısmının tazmini talep edildiğini, banka, davacıya iş bu dava nedeniyle 300.000,00.TL ödemek zorunda olmadığını, çünkü banka kendi iradesi ile değil … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… Esas sayılı dosyada verilen tedbir kararı uyarınca ödeme yapmaktan kaçındığını, bankaya ihtiyati tedbir kararının bildirilmesi ile artık bankanın temerrüdünden söz edilemeyeceğini, burda dikkat edilmesi gereken 30/12/2016 tarihinde işleme konulmak üzere teslim alınan teminat mektubuna istinaden aynı gün mesai saati bitmeden tedbir kararı alındığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarih … 2016/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararı ile; 2016/… Esas sayılı dava dosyası yönünden, davacının bayilik sözleşmesi yapmamakla birlikte davalı tarafından da sulh sözleşmesi hükümleri kapsamında davacı taraftan bayilik sözleşmesi yapılması talebine yönelik talep şartı konulmakla birlikte bu talebin yerine getirilmediğinden davacının dava konusu edilen teminat mektubundan kaynaklı sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesi ile davanın kabulü ile … … Bankası A.Ş. … Şubesi tarafından düzenlenerek davalıya teslim edilen 04.02.2013 tarihli 04.02.2014 vadeli iken vade uzutım mektubu ile süresi 19.01.2017 vade tarihi olarak revize edilen teminat mektuplu kaynaklı olarak davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine … teminat mektubunun karar kesinleştiğinde davacıya iadesine karar verildiği, Birleşen dosya yönünden: tazmin talepli dilekçe ekinde sulh sözleşmesi sunulmaması … banka için talebin değerlendirilmesi için geçecek süre dikkate alınarak mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararı dava tarihinde … halen geçerli olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVALI BİRLEŞEN DOSYADA DAVACI … PETROLCÜLÜK SANAYİ … TİCARET A.Ş. TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı Birleşen Dosyada Davacı … Petrolcülük Sanayi … Ticaret A.Ş. vekili istinaf talebi ile; mahkemenin şartın talep edilmesi şartını 8. Maddesindeki düzenlemeye dayandırdığını, mahkemenin söz konusu düzenlemenin sadece son cümlesini dikkate aldığını, ilk cümlede şart yerine getirilmese de sözleşmenin geçerli olacağının belirtildiğini, yani şart yerine getirilmese bile sözleşmenin geçerli olacağını … davacının 300.000 TL cezai şart ödemekle yükümlü olcağını, bayilik tesis etme yükümlülüğünün … firmasına ait olduğunu, davacının yeni bir bayilik sözleşmesi yapmadığını, … 1. Noterliğinin ihtarnamesi ile Teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, bunun üzerine … 7. Noterliği’nin 16/12/2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarname ile cevap verildiğini, şart olduğu kabul edilse dahi ihtarname cevabının bayilik tesis edilmesinin istendiğinin açıkça ifade edildiğini, davacının iradesinin fesada uğradığını ifade ettiğini, davacının tacir olarak basiretli iş adamı gibi hareket etme zorunda olduğunu, Müvekkil şirket tarafından, taraflar arasında akdedilen 21.01.2015 tarihli sulh sözleşmesi gereği iş … işlemler yapıldığını, görülmekte olan davalar için bu sözleşmeye uygun Sulh Sözleşmeleri tanzimle davaların sözleşme gereği sonlandırılması sağlandığını, tüm bu nedenlerle taraflar arasında imzalanan Sulh Sözleşmesi’nin 5/7 maddesi gereğince davacı edimini yerine getirmediği … yeni bir bayilik sözleşmesi imzalamadığı için, sözleşmede tespit edilen 300.000,00.TL cezai şartın tahsili amacıyla teminat mektubunun 300.000,00.TL’lik kısmının tazmini sureti ile cezai şart alacağının tahsili talebi bu nedenlerle haklı … hukuka uygun olduğunu, müvekkilinin haksız bir para tahsil etmek gibi bir niyeti olmadığı gibi davacının iddia ettiği gibi hiçbir kötü niyeti de bulunmadığını, müvekkil şirket sadece sözleşmede kararlaştırılan cezai şartı tahsil etmek istediğini, teminat mektubu 365.000,00.TL tutarlı olmasına rağmen sadece taraflarca kabul edilen tutar olan 300.000,00.TL cezai şart için paraya çevirme talebinde bulunduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşme niteliği itibarı ile dava dışı sulh sözleşmesi olup tarafları bağladığını, açıklanan nedenlerle, davanın kabulü yönündeki karar hukuka aykırı olduğunu, 2018/… Esas sayılı dava dosyası yönünden; davalı bankanın bayi ile müvekkil şirket arasındaki ilişkiden kaynaklanan uyuşmazlıklar nedeniyle teminat mektubu bedelini ödemeden kaçınamayacağını, teminat mektubunun ibraz edildiği … ödeme talep edildiği an itibari ile mahkemeden alınmış bir ihtiyati tedbir kararı bulunmadığını, davalı bankanın teminat mektubu karşılığını ödemek zorunda olduğunu, teminat mektubu bankaya ibraz edildiğinde, davalı banka Garanti Sözleşmesi hükümlerine göre ödeme yapmak zorunda olduğunu, ödeme yapmayarak ihtiyati tedbir kararı alınmasına sebebiyet verdiğini, davalı bankanın, Garanti Sözleşmesi hükümlerine muhalefet ettiğinden tazmini talep edilen tutar olan 300.000,00.TL’nin 30/12/2016 tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsili gerektiğini, mahkemenin bilirkişi raporunu hükme esas almadığını, mahkemenin bankanın ödememe durumunu değerlendirirken, olaylar bittikten sonra ortaya çıkan tabloya baktığını, onun için de ” davacının bankadan talep ile tedbir kararı verilen tarihin yakın olması” gibi bir gerekçe gösterdiğini, böyle bir gerekçenin hiçbir hukuki dayanağı olmadığını, tedbir kararının yakın tarihli olması değil, ödeme talep tarihli olması gerektiğini, bilirkişi raporu da davalı bankanın ödemeden kaçınamayacağını, tazmin talep tarihi itibariyle tedbir kararı olmadığından ödeme yapılması gerektiğini açıkça ortaya koyduğunu, bu nedenlerle asıl davanın reddine, tedbirin kaldırılmasına, birleşen davanın kabulüne, yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… Esas, 2020/… Esas sayılı dosyası … tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ … GEREKÇE :
Asıl dava teminat mektubundan kaynaklı menfi tespit, birleşen dava ise teminat mektubundan kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
Asıl dosyada davacı vekili, davacı ile davalı arasında akaryakıt istasyonu bayilik sözleşmesi yapıldığını, davalının … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde ariyet olarak teslim edilen malzemelerin iadesi … cezai şart alacağının tahsili talepli dava açıldığını, daha sonra taraflar arasında sulh sözleşmesi yapıldığını, sulh sözleşmesine konu borcun teminatı olarak davaya konu teminat mektubunun verildiğini, sulh sözleşmesinde belirlenen borcun fazlasıyla ödenmiş olmasına rağmen teminat mektubunun iade edilmediği ileri sürerek teminat mektubu nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı ise taraflar arasında iki ayrı istasyon için akaryakıt bayilik sözleşmesi yapıldığını, sulh sözleşmesi gereğince davacının 5 yıl süreli yeni bir akaryakıt bayilik sözleşmesi akdetmeyi kabul ettiğini, davacının yeni bir bayilik sözleşmesi akdetmediğini bu nedenle 300.000,00.TL cezai şartın davacı tarafından ödenmesi gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili, … … … Akaryakıt Otomotiv Sanayi … Ticaret A.Ş’ nin bayilik kapsamında doğan … doğacak borçların teminatı olmak üzere … … Bankası A.Ş.’nin 04/02/2013 tarih 365.000.TL tutarlı, 04/02/2014 vadeli teminat mektubunun verildiğini, teminat mektubunun süresinin 3 kez uzatıldığını, davacının bayiden olan alacağının tahsili için bankaya başvurularak teminat mektubunun ödenmesinin talep edildiğini, 29.12.2016 tarihinde bankanın teminat mektubunun aslını … ödeme talebini aldığı halde ödeme yapmadığını, 30.12.2016 tarihinde de tedbir kararını gerekçe göstererek ödeme yapmadığını, teminat mektubu bankaya ibraz edildiğinde bankanın ödeme yapmak zorunda olduğunu ileri sürerek tazmini talep edilen tutar olan 300.000,00.TL’nin 30.12.2016 tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı banka ise teminat mektubunun 30.12.2016 tarihinde işlem yapılmak üzere teslim alındığını, başvuruda teminat mektubunda belirtilmeyen … başvuruya eklenmemiş sulh sözleşmesi … bu sözleşmede belirtilen cezai şartın ödenmediğine atıfta bulunulduğunu, bankanın başvurunun doğru olup olmadığı yönünde inceleme yapma yetkisine sahip olduğunu, 30.12.2016 tarihinde işleme konulmak üzere teslim alınan teminat mektubuna istinaden aynı gün tedbir kararı alındığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece Mahkemesi’nce asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verildiği, karara karşı asıl dava davalı vekili-birleşen dava davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi HMK’nin 355.maddesi gereğince istinaf sebepleri … kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Davalı birleşen dosya davacı vekilinin asıl dosyaya yönelik istinaf başvurusunun değerlendirilmesinde;
Dosya kapsamında bulunan … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esas Sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı … Petrolcülük Sanayi … Ticaret A.Ş. tarafından davalı … … … Akaryakıt Otomotiv Sanayi … Ticaret A.Ş. hakkında taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesi … ariyet sözleşmesi gereği davalıya ariyeten verilmiş bulunan mülkiyeti müvekkili şirkete ait soil logolu kurumsal kimlik giydirmesi ile sair malzeme … ekipmanın davacı şirkete iadesi, olmadığı takdirde rayiç bedellerinin tahsili ile geç teslimden dolayı her gün için 100 USD toplam 24.700 USD cezai şart alacağının davalı yandan tahsili talepli dava açıldığı, yargılama sırasında tarafların sulh olması üzerine … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esas 2015/… Karar sayılı kararı ile sulh sözleşmesi … beyanlar doğrultusunda tarafların sulh olduklarının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında bulunan … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı … Petrolcülük Sanayi … Ticaret A.Ş. tarafından davalı … … … Akaryakıt Otomotiv Sanayi … Ticaret A.Ş. hakkında taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesi … ariyet sözleşmesi gereği davalıya ariyeten verilmiş bulunan mülkiyeti müvekkili şirkete ait soil logolu kurumsal kimlik giydirmesi ile sair malzeme … ekipmanın davacı şirkete iadesi, olmadığı takdirde rayiç bedellerinin tahsili ile geç teslimden dolayı her gün için 100 USD toplam 24.700 USD cezai şart alacağının davalı yandan tahsili talepli dava açıldığı, yargılama sırasında tarafların sulh olması üzerine … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esas 2015/… Karar sayılı kararı ile sulh sözleşmesi … beyanlar doğrultusunda tarafların sulh olduklarının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda, davacı tarafından taraflar arasındaki sulh sözleşmesi kapsamında davalı … Petrolcülük A.Ş.’ye verilen teminat mektubunun kaynaklı olarak davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesinin talep edildiği, taraflar arasında düzenlenen 21.01.2015 tarihli sulh sözleşmesinin yedinci maddesinde … Motorlu Sanayi … Sokak No:… … … adresinde bulunan akaryakıt istasyonu için kendisi veya kuracağı şirket adına yeniden 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi akdetmeyi taahhüt ettiği … bayi Küçüklerin iş bu yer ile ilgili bayilik sözleşmesi akdetmediği takdirde … teminat mektubu tazmini hakkının olduğunun sözleşmenin 8. Maddesinde de sözleşmenin şarta bağlı olduğu, şart gerçekleşmediği veya yerine getirilmediği takdirde bu durumun fesih sebebi olmayacağı, şartın talep edilmesinin talep edilebileceğinin kararlaştırıldığı, bayilik sözleşmesinin her iki tarafa borç yükleyen sözleşme niteliğinde olduğu, taraflar arasında yapılan sözleşmede yeni beş yıllık bayilik sözleşmesinin yapılması için tarih belirtilmediği, taraflar arasında yeni bir bayilik sözleşmesi kurulmadığı, taraflar arasında yapılan sulh sözleşmesinde şartın yerine getirilmemesi halinde şartın yerine getirilmesinin talep edilmesinin kararlaştırıldığı, davalının yeni bir bayilik sözleşmesi yapılmasına ilişkin davacıdan talepte bulunulduğuna dair herhangi bir belgenin sunulmadığı, davalı tarafından gönderilen … 7. Noterliği’nin 16.12.20016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinde bayilik sözleşmesi imzalanmadığı belirtilerek teminat mektubunun cezai şartın tazmini için paraya çevrileceğinin bildirildiği, anılan ihtarın sözleşme yapılması talebini içermediği bu nedenle şartın yerine getirilmesinin talep edildiğinin kabulü için yeterli olmadığı, davacının 5 yıl süreli yeni bir bayilik sözleşmesi yapılmamasında kusurunun olduğunun tespit edilmediği, bu durumda ilk derece mahkemesince davacının dava konusu edilen teminat mektubundan kaynaklı sorumluluğunun bulunmadığı kabul edilerek teminat mektubundan kaynaklı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş olmasının usul … yasaya uygun olduğu, davalı birleşen dosya davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı birleşen dosya davacı vekilinin birleşen dosyaya yönelik istinaf başvurusunun değerlendirilmesinde
Banka, teminat mektubu vermekle üçüncü kişinin fiilini taahhüt eden davalı bankanın, mektup bedelini derhal tazmin etmesi gerekmekte ise de; somut uyuşmazlıkta olduğu gibi, mektup henüz tazmin edilmeden mahkemece verilmiş, teminatın ödenmemesi hususunda verilen bir ihtiyati tedbir kararının varlığı halinde ihtiyati tedbir kararına muhalefetin aynı zamanda suç teşkil ettiği de nazara alındığında, mektup bedelinin ödenmesi mümkün değildir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 26/10/2017 tarih … 2016/2808 esas, 2017/5804 karar sayılı ilamı)
Somut olayda, davacı tarafından açılan dava ile banka teminat mektubu bedelinin tahsilinin talep edildiği, davacı tarafından 29.12.2016 tarihinde teminat mektubun ödenmesi için müracaat ettiği, yapılan başvuruda … Uluslarararsı … Akaryakıt Otomotiv Sanayi … Ticaret A.Ş. Bayilik sözleşmesi ile üstlenmiş olduğu yükümlülüklerini … taahhütlerini yerine getirmemiş olduğundan … yapılan sulh sözleşmesi ile şirkete 300.000,00.TL cezai şart olarak ödemeyi kabul … taahhüt ettiği belirtilerek teminat mektubunun 300.000,00.TL’lik kısmının nakde çevrilmesinin talep edildiği, bankaya yapılan başvurunun usulüne uygun olması gerektiği, bankanın bu konuda şekli olarak inceleme yetkisinin bulunduğu, bankaya yapılan başvuruda talep dilekçesinde belirtilen sulh sözleşmesinin sunulmadığı, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… Esas sayılı dosyasında 30.12.2016 tarihinde teminat mektubunun paraya çevrilmesinin engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir karar verildiği, bu durumda teminat mektubunun nakde çevrilmesi talebine esas teşkil eden sulh sözleşmesinin bankaya sunulmaması akabinde de teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde bulunan ihtiyati tedbir kararı bulunması davalı banka tarafından ödeme yapılmamasında yukarıda belirtilen Yargıtay kararı uyarınca usul … yasaya aykırı bir durum bulunmadığı, bu nedenlerle ilk derece mahkemesince yazılı gerekçe ile birleşen davanın reddine karar verilmiş olmasının usul … yasaya uygun olduğu, davalı birleşen dosya davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına … ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkemenin vakıa … hukuki değerlendirmesinde; usul … esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davalı birleşen dosyada davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden; istinaf başvurusunun esastan reddine, karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
Asıl dava yönünden;
1)-… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarih … 2016/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararına karşı davalı birleşen dosyada davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 24.933,….TL karar … ilam harcından peşin alınan 6.233,28.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 18.699,87.TL harcın davalı birleşen dosyada davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davalı birleşen dosyada davalı birleşen dosyada davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı birleşen dosyada davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
Birleşen dava yönünden;
3)-… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/07/2020 tarih … 2016/… Esas, 2020/… Karar sayılı kararına karşı davalı birleşen dosyada davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
4)-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90.TL karar … ilam harcından peşin alınan 54,40.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 125,50.TL harcın davalı birleşen dosyada davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
5)-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince davalı birleşen dosyada davalı birleşen dosyada davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İADESİNE,
6)-6100 sayılı HMK’nın 359/3 maddesince karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce YAPILMASINA,
Dair, dairemizce dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda oy birliğiyle, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1 bendi gereğince aynı kanunun 361/1 maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere 13/07/2023 tarihinde karar verildi.

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
…
Katip
…
¸e-imzalıdır