Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/1425 E. 2023/285 K. 26.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1425
KARAR NO : 2023/285
KARAR TARİHİ : 26/05/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/03/2020
NUMARASI : 2016/… ESAS 2020/… KARAR
DAVACI : … SİGORTA ARACILIK HİZMETİ LİMİTED ŞİRKETİ- …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALILAR : 1- … KANEPE-YATAK-YORGAN SANAYİ TİCARET A.Ş …
2- … SANAYİ VE LİMİTED A.Ş …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 3- … KANEPE YATAK DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI MOBİLYA VE SANAYİ VE TİCARET LİMİTED A.Ş – …
4- … MOBİLYA SANAYİ VE TİCARET A.Ş – …
5- … – …
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 26/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ :…

Adana 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… esas 2020/… karar sayılı kararına karşı istinaf başvurusu üzerine dosya Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili, müvekkilinin sigorta şirketlerinin acenteliğini yaptığını, gerçek ve tüzel kişiler ile grup şirketlerinin sigorta taleplerinde aracılık üstlendiğini, müvekkili şirket … grubuna ait, davalılar adına düzenlenmiş sigorta poliçelerinden kaynaklı prim alacağını tahsil edemediğini, …nın ana şirket olup diğer davalıların aynı ortaklık çatısı altında poliçe müşterisi olarak yer aldığını, davaya konusu poliçeler sebebiyle yapılan kısmi prim ödemeleri düşüldükten sonra ve ödenmeyeceği anlaşılan poliçeler yönünden mümkün olan iptaller yapıldıktan sonra bakiye alacak 129.552,96.TL olduğunu, trafik sigortalarının poliçeleri düzenlendiği anda peşin ödenmesi gerektiğinden iptallerinin mümkün olmadığını, sigorta şirketinin yasa gereği hesap takibini poliçe bazında yaptığını ve her cari ay için tahakkuk eden peşinat/taksit tutarlarını takip eden ay içinde nakit/kredi kartı ile kapatılmasının istendiğini, peşinatı/taksiti ödenmeyen poliçelerin 45 günün sonunda iptal edilerek teminatının sonlandırıldığını, bu sebeple 2016 yılı Mart ayından itibaren peşinat ve taksitlerin müvekkili şirket tarafından ilgili sigorta şirketlerine ödenmek zorunda kalındığını, söz konusu portföy sebebiyle müvekkili şirketin tahsil etmediği komisyonun kurumlar vergisini dahi ödemek zorunda kaldığını, bu nedenle davalıların taşınmaz ve araçlarının sicil kayıtları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davalı vekili, müvekkillerinin, davacıya poliçe düzenlenmesi yolunda bir talepte bulunmadıklarını, davacıdan yalnızca teklif aldıklarını, davacının kendi kendine poliçe düzenlediğini ve hatta peşin ödeme alması gerekirken almadığını, ödeme alamayınca düzenlediği poliçeleri iptal ettiğini, iptal edemedikleri için de bu davayı açtığını bu nedenle açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu beyanda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Yerel mahkemece verilen karar ile;”… Mobilya Limited Şirketinden 49.952,40.TL, … Kanepe Limited Şirketinden 8.969,50.TL, … Mobilya A.Ş’den 9.285,51.TL, … A.Ş’den 56.272,85.TL, … Kanepe Limited Şirketinden 3.009,25.TL alacaklı bulunduğu, davacı defterlerinde toplam alacağın 127.489,51.TL olarak tespit edildiği, bilirkişi tarafından sunulan ek raporda … Sigorta A.Ş.’den 4.506,01.TL, … Sigorta A.Ş’den 116.407,21.TL, … Sigorta A.Ş’den 17.681,57.TL ve … … Sigorta A.Ş’den 201.974,45.TL tutarında poliçe düzenlendiğinin bildirildiği, … … Sigorta A.Ş’ye yazılan müzekkerede davacı … Sigortanın prim tahsil etmesine ilişkin her hangi bir beyanda bulunulmadığı, davacı vekiline hangi davalıdan hangi sigorta şirketi tarafından tanzim edilen poliçe nedeniyle ne miktar talepte bulunduğu yönünde açıklamada bulunması yönündeki ara karardan sonra davacı vekili tarafından 10.12.2019 tarihli dilekçe ile açıklayıcı beyanda bulunulduğu, buna göre … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yönünden; a)… Sigorta A.Ş. poliçesine istinaden 2.559,25.TL, b)… poliçesine istinaden 7.688,49.TL, c)… Genel Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 5.165,20.TL ve d)… … Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 40.879,91.TL olmak üzere 56.272,85.TL, … Kanepe Yorgan …A.Ş yönünden; a) … Genel Sigorta A.Ş poliçelerine istinaden 691,91.TL, b)… … Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 8.277,59.TL, … Kanepe … Ltd. Şti yönünden; a)… Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 471,80.TL, b)… … Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 2.537,45.TL, … Mobilya A.Ş yönünden; a)… Sigorta poliçesine istinaden 9.285,51.TL, … Mobilya … Ltd. Şti yönünden a)… Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 1.472,74.TL, b)… Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 33.541,42.TL, c)… Genel Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 6.577,96.TL, d)… … Sigorta A.Ş poliçesine istinaden 8.360,28.TL olmak üzere toplamda 49.952,40.TL tutarında alacaklı olduklarının belirtildiği, … … Sigorta A.Ş. yönünden düzenlenen poliçeler dışındaki davalı şirketler adına düzenlenen sigorta poliçeleri yönünden davacının prim tahsil yetkisi bulunması ve yapılan prim ödemelerinin davacı tarafça yapılmış olması nedeniyle davalı … Limited Şirketinden 15.392,94.TL, … Mobilya Dayanıklı Tüketim Malları Otomotiv Oto Kiralama Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yönünden 41.592,12.TL, … Kanepe Yatak Yorgan Sanayi ve Ticaret A.Ş yönünden 691,31.TL, … Kanepe Yatak Dayanıklı Tüetim Malları Mobilya ve Sanayi Ve Ticaret A.Ş yönünden 471,80.TL olmak üzere toplam 58.148,17.TL üzerinden dava tarihinden önce davalıların temerrüte düşürüldüğüne ilişkin ihtarın ibraz edilmediği anlaşılmakla dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davanın kısmen kabulüne ” şeklinde karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesi ile; … … Sigorta A.Ş. Poliçeleri yönünden davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, dosya kapsamında belirtilen sigorta şirketlerine yazılan müzekkerelere verilen cevaplar da verilen kararda … … Sigorta A.Ş yönünden davacının prim tahsil yetkisi bulunmadığı yönünde yorum yapıldığını, sigorta şirketi tarafından verilen ilk müzekkere cevabında bilgiye yer verilmediğini, söz konusu eksik cevabın aleyhe verilmiş bir cevapmış gibi hükme varılması haksızlık teşkil ettiğini, bilirkişi raporunda bir kısım eksik hesaplamalara itiraz ettiklerini belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını beyan etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, bilirkişi raporu, ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, sigorta prim bedeline yönelik alacak davasıdır.
Davacı tarafından, sigorta şirketlerinin acentesi olarak, sigorta taleplerinde aracılık yapmayı üstlendiği, davalılar adına düzenlenmiş sigorta poliçelerinden kaynaklı prim alacağını tahsil edemediği, 2016 yılı Mart ayından itibaren peşinat ve taksitlerin kendileri tarafından ilgili sigorta şirketlerine ödenmek zorunda kalındığı iddia edilerek, davalı …’dan, 56.387,28.TL, davalı … Kanepe’den 10.913,94.TL, davalı … Mobilya’dan 49.952,40.TL, davalı … Kanepe’den 3.009,25.TL ve davalı … Mobilya’dan 9.290,09.TL olmak üzere toplam 129.552,96.TL’nın davalılardan tahsili talep edilmiş, davalılar ise, davacıya poliçe düzenlenmesi yolunda bir talepte bulunmadıklarını, davacıdan yalnızca teklif aldıklarını, poliçeler için davacının peşin ödeme alması gerekirken almadığını, ödeme alamayınca düzenlediği poliçeleri iptal ettiğini, iptal edemedikleri için ise bu davanın açıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep ettiği, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davacı vekili tarafından İstinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzeniyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
TTK’nun 1430. maddesinde sigorta prim ödeme borcunun düzenlendiği, buna göre, sigorta priminin, sigorta ettiren tarafından nakden ödenmesi, aksine sözleşme yapılmış ise primin ödenmesinin vadeye yayılabileceği, sigorta priminin tamamının taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksitin sözleşme yapılır yapılmaz ve poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekeceği belirtilmiştir.
Kural olarak, sigorta sözleşmelerinde belirlenen primin alacaklısı rizikoya teminat veren sigorta şirketidir. Ancak acente tarafından prim borçlusundan sigorta prim bedelinin talep edilebilmesi için, sigorta şirketi tarafından acenteye verilmiş prim tahsil etme yetkisinin bulunması gerekmekte olup, bu halde bile acentenin kendi adına olmayıp acentesi bulunduğu şirkete izafeten prim tahsilini talep etmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, sigorta şirketinin prim alacağını acenteye temlik etmesi veya acente tarafından prim borcunun sigorta şirketine ödenmiş olması halinde de acentenin prim tahsil talep etme hakkı mevcuttur. Yani, sigorta primini sigorta şirketine ödeyen acente, kendi adına icra takibi yapabilir ve dava açabilir.
Somut olayda, davacı şirketin, dava dışı … … Sigorta A.Ş, … Sigorta A.Ş, … Genel Sigorta A.Ş. ve … Sigorta A.Ş’ nin acentesi olup, 2015,2016 ve 2017 yıllarında, davacı tarafından davalı şirketlere yönelik yangın, nakliyat, kasko ve trafik poliçelerinin düzenlendiği, dava dışı … Sigorta, … Sigorta ve … Sigorta şirketleri tarafından gönderilen yazıda, davacının prim tahsil etme yetkisinin bulunduğunun ve davalı şirketler lehine düzenlenen bir kısım poliçe prim ödemelerinin davacı acente tarafından ödendiğinin belirtildiği, dava dışı … … Sigorta Şirketinin ise, davacı tarafından davalılar lehine düzenlenen poliçeleri gönderdiği, ancak, mahkemece yazılan müzekkerede sorulmasına rağmen, cevabi yazıda, davacının prim tahsil etme yetkisi ve primleri temlik aldığı bilgisine yer verilmediği, davalılar tarafından, Şubat 2016 tarihinde düzenlenen poliçelerin teklif bazında olduğunun, davacının poliçe düzenlenmesi hususunda onaylarının bulunmadığının savunulduğu, ancak, dosya kapsamında bulunan ve teklif almaya yetkisi olduğu bildirilen davalı şirket çalışanı… tarafından gönderilen e-mail içerikleri dikkate alındığında, 2016 yılına yönelik, aralarında organik bağ bulunan tüm davalı şirketleri kapsayacak şekilde sigorta teklifleri verilebilmesi için dosya hazırlandığı, listede yer almayan eski poliçelerin iptal edilmesi ve güncellenmesinin sağlanarak ekli şartnameyi kapsayacak şekilde değerlendirme yapılması için davacı şirkete sigorta teklif talebinde bulunulduğu, eklenecek özel şartlarda bulunması gerekenlerin belirtildiği, ayrıca, dava dışı sigorta şirketlerine hitaben yazılan yazıda, davacı şirketin, teklif almaya yetkili olduğunun belirtildiği ve bu yazının altında davalıların kaşe ve imzalarının bulunduğu, dosyadaki teklifler, buna istinaden düzenlenen poliçeler ve satılan araçlara ilişkin bir kısım poliçelerin iptal edilmesi talepleri dikkate alındığında, dava konusu poliçelerin, davalıların bilgileri dahilinde düzenlendiğinin kabulü gerektiği, davacı acente tarafından, davalılar lehine düzenlenen bu poliçelerin prim ödemelerinin yapıldığı ve yapılan bu ödemeleri davalı şirketlerden isteyebileceği, mahkemece, dava dışı … … Sigorta A.Ş tarafından, davacı şirketin prim tahsil etmesine ilişkin her hangi bir beyanda bulunulmadığı gerekçesiyle, … … Sigorta A.Ş poliçeleri yönünden açılan alacak davası reddedilmiş ise de, dava dışı … … Sigorta Şirketine yazılan müzekkere cevabında, davacı tarafından davalılar lehine düzenlenen poliçelerinin belirtildiği, ancak, davacının prim tahsil etme yetkisi ve primleri temlik aldığı bilgisine yer verilmediği, oysa ki, davacı acentenin, davalılardan sigorta prim bedelinin talep edilebilmesi için, dava dışı sigorta şirketi tarafından acenteye verilmiş prim tahsil etme yetkisinin bulunması, bu halde bile davacının, kendi adına değil, acentesi bulunduğu sigorta şirketine izafeten prim tahsilini talep etmesi gerektiği, bununla birlikte, sigorta şirketinin prim alacağını acenteye temlik etmesi veya acente tarafından prim borcunun sigorta şirketine ödenmiş olması halinde acentenin prim tahsil talep etme hakkının bulunduğunun kabulü gerektiği, sigorta primini sigorta şirketine ödeyen acentenin, kendi adına ancak bu şekilde dava açabileceği anlaşıldığından, mahkemece, … … Sigorta şirketine yazılan 02/01/2018 tarihli müzekkereye verilen 27/03/2018 tarihli yazı cevabının yeterli olmadığı dikkate alınmaksızın, davacının, bu sigorta şirketi yönünden düzenlenen poliçelere ilişkin prim tahsil etme yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle alacak talebinin reddine karar verilmiş olması hatalı olup, davacı vekilinin bu yöndeki istinaf talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davacı vekilinin tüm delillerinin toplanarak, sonucuna göre karar verilmesi için, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)- Davacı vekili tarafından Adana 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/03/2020 tarih ve 20161619 Esas, 2020/… Karar sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2)- Adana 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/03/2020 tarih ve 20161619 Esas, 2020/… kararının HMK.’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3)-Dava dosyanın yeniden yargılama için Adana 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4)-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 62,50.TL istinaf karar harcının kararın kesinleşmesi ile talep halinde davacıya İADESİNE,
5)-Davacı tarafından istinaf için yapılan yargılama giderinin esas hüküm ile birlikte ilk derece mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6)-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesine İADESİNE,
7)-İnceleme dosya üzerinden yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8)-6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a/6 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle kesin olmak üzere 26/05/2023 tarihinde karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır