Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/1408 E. 2023/292 K. 30.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1408
KARAR NO : 2023/292
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/07/2020
NUMARASI : 2015/… Esas, 2020/… Karar

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …,
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …, …
DAVANIN KONUSU : Haksız Rekabetin Tespiti-Önlenmesi ve Tazminat

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 30/05/2023
YAZIM TARİHİ :

Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/07/2020 tarih, 2015/… esas ve 2020/… karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, dosya üzerinde yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin şehir merkezine giriş ve çıkışta Adana Merkez Camii önünden geçip D-400 karayolunu takip ederek köprü üzerinden Kozan yoluna geçerek yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde bulunma hakkına sahip olduğunu, davalı kooperatifin ise şehir merkezinden giriş ve çıkışta Adana Merkez Camii’nin önünden D-400’ü takip ederek Optimum AVM’nin önündeki kavşaktan sola dönerek Sinan Paşa mahallesi 4047 sokağı takip eden istikamette yolcu taşımacılığı yapma hakkına sahip olduğunu, davalı kooperatifin güzergahının 2002 yılında Ukome kararı ile Karataş Kavşağı’ndan sola dönerek Mithat Özsan Bulvarı’nı takiben sağa Sinan Paşa Mahallesi 4047 Sokak’tan Kışla Caddesine çıkış yapmalarına dönüşte de Kışla Caddesi’nden gelerek D-400 karayoluna çıkmalarına şeklinde tahsis edildiğini, bu tarihten sonra yolda tadilat olması nedeniyle yıllarca davalı kooperatifin geçici olarak kısmen müvekkili kooperatifin güzergahını da kapsayacak biçimde Karataş üzerinden sola dönmek yerine D-400’den devam ederek köprülü yol ayrımından Kozan yoluna girip Yüreğir Vergi Dairesi’nin yanından sola Yüreğir Otogarı’na doğru dönmeye başladığını, 2012/… nolu Ukome kararında belirtilen eksiklik giderildiğinden davalının asıl güzergahına çekilmesi konusunda karar verilmesi için müvekkili kooperatif tarafından 03.04.2015 tarih ve … havale sayılı dilekçe ile müracaat edildiğini, 17.06.2015 tarih ve 2015/… sayılı Ukome kararı ile herhangi bir şarta bağlı olmaksızın Karataş Kavşağı’ndan sola dönerek Mithat Özsan Bulvarı’nı takiben sağa Sinan Paşa Mahallesi 4047 Sokak’tan Kışla Caddesi’ne çıkış yapmalarına dönüşte de Kışla Caddesi’nden gelerek D-400 Karayolu’na çıkmalarına karar verildiğini belirterek belirtilen hususlar doğrultusunda kooperatife üye araçların yasal güzergahlarının dışına çıkarak müvekkili kooperatifin güzergahına haksız olarak girmek suretiyle gelir kaybına yol açacak biçimde haksız rekabete yol açtığını, bu haksız müdahalenin önlenmesini, bu müdahale nedeniyle oluşan zarara mukabil fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00.TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle; müvekkili kooperatifin asıl güzergahının 11.09.2002 tarih ve 2002/9 sayılı Ukome kararı ile değiştirilirken gerekçe olarak Sinanpaşa Mahallesi 4047 Sokak’taki yol tadilatı gösterildiğini ve gerekli düzenlemeler yapılıncaya kadar müvekkili kooperatif dolmuşlarının D-400 karayoluna çıkarak Kozan yolu köprüsünden geçip Yüreğir garajı önünden Kazım Başer Caddesini takiben eski Yavuzlar Kavşağı yanından sağa dönüşle Kışla Caddesine çıkmaları şeklindeki güzergahı kullanmalarına karar verildiğini belirterek açılan davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesi kararında özetle; davacı Motorlu Taşıtlar Kooparatifi’nin Adana Merkez Camii önünden geçip D-400 karayolunu takip ederek köprü üzerinden Kozan yolu üzerine geçerek yolcu taşımacılığı yaptığı, davalı kooparatifinin de 2002 yılında alınan UKOME kararı gereğince bu yolu kullanmalarına izin verildiği, yoldaki tadilatlar bittikten sonra da davacı kooparatifin UKOME’ye müracaat ettiği, UKOME’nin 08.08.2012 tarih ve 2012/… sayılı kararı ile Optimum tarafındaki kaldırım çalışmalarının tamamlandığı, fakat karşı tarafta kaldırım olmadığı, sokak üzerindeki yoğun sağlı sollu araç parklarının olduğu, sokağın kuzey tarafından bazı dükkanların sundurmalarının bulunduğu, bu eksiklerin tamamlanmasından sonra ilgili talebin karşılanabileceği, bu eksiklikler giderilinceye kadar davalı SS 24 Nolu Yavuzlar …. Kooparatifinin 11.09.2002 tarih ve 2002/9 sayılı UKOME kararında belirtilen geçici güzergahına devam etmelerine karar verildiği, Adana İdare 2. Mahkemesinin 2012/… Esas 2013/… Karar sayılı ilamında; davacı SS 24 nolu Yavuzlar Motorlu Taşıtlar Kooparatifinin asıl güzergahında faaliyette bulunmasına ilişkin 14.12.2011 tarih ve 2011/… sayılı karar alındığı, bu kararın iptali istemiyle açılan davanın mahkemenin 18.09.2012 tarih ve 2012/… Esas 2012/… sayılı kararı ile reddedildiği, bu karar sonrasında da dava konusu kararın alındığı, alt yapı yetersizliği nedeniyle geçici bir süre çalışılan güzergahın davacı kooparatif açısından kazanılmış hak oluşturması mümkün bulunmadığından davanın reddine karar verildiği, davacı tarafından 03.04.2015 tarih ve … havale sayılı dilekçe ile UKOME’ye müracaat edildiği, 17.06.2015 tarih ve 2015/… sayılı UKOME kararıyla davalı kooparatif için Karataş kavşağından sola dönerek Mithat Özsan Bulvarını takiben sağa, Sinanpaşa Mah. 4047 Sokaktan Kışla Caddesine çıkış yapmalarına, dönüşte de Kışla Caddesinden gelerek D-400 yoluna çıkmalarına oy birliğiyle karar verildiği, bu karara rağmen davalı kooparatif asıl güzergahına devam etmeyip geçici güzergahını kullanmaya devam ettiği, yapılan keşifle güzergahların ve müdahale edilen güzergahın neresi olduğu bilirkişi heyetince tespit edildiği, bilirkişi heyeti tarafından sunulan kök ve ek raporlarda davalı kooparatifin, davacı kooparatife tanınan güzergahın bir kısımını kullanmaya devam etmesinin haksız rekabet teşkil edeceği, davalının UKOME kararına uymayarak kusurlu bulunduğu, haksız rekabet teşkil eden bu eylemlerin güzergahın belirli bir kısmında olduğu, tüm güzergahı kapsamadığı, davalı kooparatif araçlarının Adana Merkez Camii önünden geçip Kozan kavşağından sola dönerek Yüreğir garajı önünden gitmesi gerekirken Kozan kavşağından sola dönmeyip D-400 karayolunu takip ederek Kozan yoluna geçtiği, bu güzergahın davacı kooparatife tanınan güzergâh olduğu, bu güzergâhı takip eden davalı kooparatif araçlarının 17.06.2015 tarihinden dava tarihi olan 08.07.2015 tarihine kadar mesai yapılan gün sayıları dikkate alınarak günlük 2 yada 3 yolcu üzerinden fazla yolcu taşıdıkları, taşınan fazla yolcu sayısının tespitinin mümkün olmaması nedeniyle 2 veya 3 yolcu için hesaplanan kazancın ortalaması alınarak hesaplama yapıldığı, bu hesaba göre sonuç olarak 328,12.TL ilave kazanç elde edeceği, TTK 55/1-e maddesi gereğince iş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış sayılacağının haksız rekabet teşkil edeceği, davalının geçici güzergahı kalıcı güzergah gibi kullanmasının bu hüküm fıkrasının ihlali olarak değerlendirildiği, davalının Adana Merkez Camii önünden geçip D-400 karayolundan Vergi Dairesi’ne doğru giden yolda kullanmış olduğu güzergah nedeniyle eylemlerin haksız rekabete yol açtığı, davacının zararını tam olarak ispat edemediği ancak haksız rekabet teşkil eden eylemler neticesinde elde edilen kazancın da bu zarar kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, nitekim TTK 56. maddesi gereğince haksız rekabet sonucunda davalının elde etmesi mümkün görünen menfaatin, zarar ve ziyan karşılığı olarak da tazmini mümkün olduğundan 328,12.TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı kooperatife üye araçların yasal güzergahlarının dışına çıkarak davacı kooperatifin güzergahına haksız olarak girmek suretiyle gelir kaybına yol açtığı belirtildiğini ancak kayıp olarak yalnızca Yüreğir Vergi Dairesine giden yolcuların taşınması suretiyle elde edilen kazanç kaybı olarak hesaplama yapıldığını, yine bu hesaplamada sadece Yüreğir Vergi Dairesinin mesai saati içerisinde taşıdığı yolcular dikkate alındığını, ayrıca bilirkişi raporunda yapılan hesaplamada bir dolmuşun güzergah bilgileri incelendiğinde Abidinpaşa durağından çıkan bir minibüsün mesai saati içinde 5 sefer yaptığının belirtildiğini fakat bunun bir aracın gün içerisinde yaptığı sefer sayısı olduğunu ve bilirkişi tarafından tek araca ilişkin olarak kazanç kaybı hesaplandığını, bu güzergahtan mesai içerisinde yaklaşık 90 tane dolmuş geçtiğini ve hesabın da tüm dolmuşlar dikkate alınarak yapılması gerekirken tek bir dolmuş üzerinden hazırlanmasının yerinde olmadığını, güzergah üzerinde Vergi Dairesi dışında Yüreğir Hali’nin de bulunduğunu, dolmuşların bu hal içinde yolcu taşıdığını, bu nedenle kazanç kaybı hesabı yapılırken hafta sonlarının ve Yüreğir Vergi dairesinin mesai saatinin dışında kalan zamanın da hesaplanması gerektiğini, bir dolmuşun sefer sayısının 2 saat olarak kabul edilip hesaplama yapılmasının da doğru olmadığını, hesaplamada tahmine dayalı olarak yolcu sayısının 2-3 olarak kabul edildiğini, kanaatlerince bunun da doğru olmadığını, mahkemece itirazları değerlendirilmeden hazırlanan raporlara dayanılarak karar verilmesinin doğru olmadığını, davanın müdahalenin önlenmesi ve haksız müdahaleden kaynaklı tazminat davası olduğunu, müdahalenin men’i talepleri kabul edildiği halde bu dava yönünden vekalet ücretine hükmedilmemesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, bilirkişi raporu ve ek raporu ve tüm dosya kapsamı,
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Dava, haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi’nce haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi talebinin kabulüne, tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesi, HMK’nin 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi’nce haksız rekabetin tespiti ve müdahalenin önlenmesi talepleri yönünden davanın kabulüne karar verilmiş olup, bu talepler yönünden verilen kabul kararına karşı taraflarca istinaf başvurusunda bulunulmadığı, istinaf başvurusunun maddi tazminat miktarına ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
İlk derece mahkemesince, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 06/03/2020 tarihli ek rapora göre tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Bilirkişi ek raporu eksik incelemeye dayalı olup, tarafların sonuca etkili itirazları da tam olarak değerlendirilmeden düzenlendiğinden ve oluşa da uygun olmadığından hükme esas alınması mümkün değildir. Şöyle ki; hükme esas alınan bilirkişi raporunda; tek bir araç için, güzergahta Vergi Dairesi bulunması ve Vergi Dairesi’nin de hafta içi mesai saatleri içinde çalışması gerekçe gösterilerek, hafta içi gün sayısı olan 5 gün esas alınıp, bir gün içerisinde de 5 sefer yapılabileceği ve bir seferde de haksız olarak 2-3 yolcu alınabileceği kabul edilerek hesaplama yapılması somut olaya uymamaktadır.
Mahkemece UKOME kararının verildiği 17/06/2015 tarihinden dava tarihi olan 08/07/2015’e kadar davaya konu güzergahta davacı ve davalı kooperatife ait kaç aracın çalıştığı ilgili kurumlardan sorulup, yine taraflara ait belirtilen tarih aralığına ilişkin güzergah sefer listeleri celbedilip, davalı tarafın olay tarihinde bu güzergahta davacı kooperatifin ve kendilerine ait araçların dışında 72 nolu halk otobüsleri ile Adana Büyükşehir Belediyesine ait otobüslerinde çalıştığı iddiası araştırılıp, varsa güzergahta çalışan bu araçlara ait sefer bilgileri de toplanıp, yine her iki tarafça dile getirilen Yüreğir halinin kendi güzergahlarında olduğu iddiaları da araştırılıp buna ilişkin kayıtlarda getirildikten sonra dosyanın önceki bilirkişi heyetine veya başka bir bilirkişi heyetine verilerek, bilirkişilerce dava konusu ihlal edilen güzergahta taraflara ait araçların dışında yolcu taşıyan başka araçların bulunması halinde, bu araçların yolcu sayısına etkisi olacağı da gözetilmek suretiyle, ihlal edilen güzergahla sınırlı olarak davalı kooperatifin tek seferde haksız olarak ortalama kaç yolcu alabileceği belirlenip, tek bir araç için değil, davalıya ait tüm araçlar için ve taşıma yapılan tüm günler ve tüm seferler için hesaplama yapılması gerekirken, belirtilen bu hususlara ilişkin araştırma ve inceleme yapılmadan eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı düzenlenen bilirkişi ek raporuna göre karar verilmesi doğru olmamıştır.
Kabule göre de; dava haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve tazminat istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince kısmen kabulüne karar verilen maddi tazminat miktarı esas alınmak suretiyle taraflar lehine vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, kabulüne karar verilen haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi talepleri yönünden davacı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu yönde bir karar verilmemesi de doğru olmamıştır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 01/11/2022 tarih ve 2021/2467 E., 2022/7638 K.sayılı ilamı da bu yöndedir.)
Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince tüm deliller toplanmadan karar verildiği anlaşılmakla HMK’nin 353/1-a-6 maddesi uyarınca davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava dosyasının yeniden yargılama için Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-Davacı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/07/2020 tarih, 2015/… esas ve 2020/… karar sayılı kararının HMK’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-6100 sayılı HMK’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince dosyanın Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE,
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan 54,40.TL istinaf karar harcının talep halinde istinaf eden davacıya İADESİNE,
5-Davacı tarafından istinaf için yapılan yargılama giderinin esas hüküm ile birlikte ilk derece mahkemesince karara BAĞLANMASINA,
6-Peşin alınan ve harcanmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesi’ne İADESİNE,
7-İnceleme dosya üzerinden yapıldığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
8-6100 sayılı HMK’nin 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle ilk derece mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nin 353/1-a-6 maddesi gereğince kesin olmak üzere 30/05/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır