Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2019/2097 E. 2021/1147 K. 12.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/2097 – 2021/1147
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2019/2097
KARAR NO : 2021/1147
KARAR TARİHİ : 12/10/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :
NUMARASI :
DAVACI :
VEKİLLERİ : Av…
Av…
Av…
DAVALI : …
VEKİLLERİ :Av…
Av…
DAVANIN KONUSU : Ticaret Siciline Tescil

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 12/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/10/2021

Adana 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….. esas ….. karar sayılı kararına karşı istinaf başvurusu üzerine dosya Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili, müvekkili Adana Ticaret Sicil Memurluğu tarafından davalı … Sigorta A.Ş’nin … Mah. … Cad. No:….. … İş Merkezi Kat … Seyhan/ Adana adresinde faaliyet gösteren şubesini Ticaret Siciline tescil ve ilan etmesi gerektiğinin bildirildiğini, davalının tescile icabet etmediğini, oysa TTK’nın 33 ve 40. maddeleri, Ticaret Sicili Yönetmeliği’nin 118. maddesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu’nun 9. maddesi gereğince bu işyerinin şube olarak sicile kaydedilmesi gerektiğini belirterek davalının … Mah. … Cad. No:… … İş Merkezi Kat…. Seyhan/ Adana adresinde faaliyet gösteren şubesinin Adana Ticaret Siciline tesciline karar verilmesini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVALININ SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davalı vekili, davacının şansını denemek amacıyla bu davayı açtığını, bu davaya açmakta hukuki yararının bulunmadığını, işyerinin şube vasfının taşımadığını davacınında bildiğini, Adana Bölge Müdürlüğü’nün şube niteliğinde olmadığını, keza Adana Bölge Müdürlüğü’nün müvekkili yada kendi adına ticari faaliyette bulunmayacağını, şirketi temsil ve ilzam etme yetkisinin bulunmadığını, müşteriler ile herhangi bir ticari faaliyetinin olmadığını, üçüncü kişiler ile bağımsız işlem yapma yetkisinin olmadığını, yapılan yegane faaliyetin tanıtım ve irtibat amaçlı çalışmalar olduğunu, davacının müvekkili sigortacının şube niteliğinde olduğunu kanıtlaması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
Yerel mahkemece verilen karar ile;” davaya konu iş yerinin müstakil sermayesinin yada muhasebesinin bulunmadığı gibi kendi başına ticari muamele yaptığı konusunda delil bulunmadığı, SGK’da kayıtlı olmadığı, işyeri açma ruhsatının alınmadığı, Bölge Müd nde karar verilmiştir.
DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili tarafından verilen istinaf dilekçesi ile; şubeler açısından ticari işletme niteliğinin belirlenmesi noktasında muhasebe işlemlerinin, şubede veya merkezde tutulmasının ayrıcı bir kriter olmadığını, davalı Adana’daki ticari faaliyetlerini dava konusu Bölge Müdürlüğünde gerçekleştirmekte ve davaya konu Bölge Müdürlüğü merkezin yaptığı türden işlemleri yaptığını, dava konusu Bölge Müdürlüğü hesabında poliçeler bulunması da dava konusu Bölge Müdürlüğünde ticari faaliyet yürütüldüğünü gösterdiğini, işyerinin şube olma niteliğini ortaya koyan önemli hususun müşteriler ile ticari ilişkinin kurulması olduğunu, hükme esas bilirkişi raporunun aksine, tespit edilen hususlarla esasında müşterilerle doğrudan ticari ilişkide bulunulduğunun açıkça anlaşıldığını, ilk derece mahkemesi delilleri gereği gibi değerlendirmemiş ve hükme esas aldığı …. tarihli bilirkişi ek raporunu da eksik ve hatalı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLER :
Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri, SGK Adana İl Müdürlüğü’nün yazısı, Sigorta Muammeleri Vergi Beyannamesi ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, “şube işlemlerine dayalı tescil” talebine ilişkindir.
Davacı tarafından, davalı … Sigorta A.Ş.’nin … Mah. … Cad. No:… … İş Merkezi Kat .. Seyhan ADANA adresinde faaliyet gösteren iş yerinin şube olduğu, bu nedenle ticaret siciline tescili gerektiği ileri sürülmüş, davalı taraf savunmasında, dava konusu yerin davalı şirketin Adana Bölge Müdürlüğü olduğunu, şube niteliğinde bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiş, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.

İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekili tarafından İstinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK.nun 355.maddesi gereğince istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu yerin şube niteliğinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
T.T.K.’nun 40/3.maddesinde; “Merkezi Türkiye’de bulunan ticari işletmelerin şubeleri de bulundukları yerin ticaret siciline tescil ve ilan olunur” denilmiştir. Ticaret Sicil Yönetmeliğinin 118.maddesinde ise; “Bir ticari işletmeye bağlı olup ister merkezin bulunduğu sicil çevresi içerisinde isterse başka bir sicil çevresi içinde olsun, bağımsız sermayesi veya muhasebesi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın kendi başına sınai veya ticari faaliyetin yürütüldüğü yerler ve satış mağazaları şubedir”, yine tescil başlıklı 121.maddesinde “Şubeler, merkezin sicil kaydına gönderme yapılarak bulunduğu yer siciline tescil edilir” şeklinde düzenlenmiştir.
Şube bir merkeze bağlı olduğu halde, ister merkezin bulunduğu odanın, ister başka odanın çalışma alanı içinde olan, müstakil sermayesi ve müstakil muhasebesi bulunan ve/veya muhasebesi merkezde tutulduğu ve müstakil sermayesi bulunmadığı halde, kendi başına sınaî faaliyet ve ticarî muamele yapan yerler ve satış mağazaları olup, buna göre şubenin unsurları 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 9. maddesinde yapılan tanımda ve Ticaret Sicil Tüzüğü’nün 118. maddesinde belirlenmiştir. Bu belirlemeye göre, şubenin unsurları; merkeze bağlı olmak, dış ilişkilerde bağımsızlık, faaliyet yönünden merkezle benzerlik, aynı kişiye ait olma, idare ve mekanın ayrılığı, ayrı muhasebeye sahip olması ve muhasebenin şubede tutulması zorunluluğunun bulunmaması, ayrı bir sermaye tahsisi zorunluluğunun bulunmamasıdır. (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 01/04/2019 tarih, 2017/4050 esas 2019/2429 karar sayılı kararı)
İlk derece mahkemesince, dava konusu iş yerinde bilirkişilerle birlikte keşif yapıldığı, bilirkişiler tarafından düzenlenen …. tarihli raporda özetle; davalı … A.Ş.’ nin Adana Bölge Müdürlüğü’nün merkeze bağlılık, mekan ve yönetim unsurlarını taşıdığı, ancak dış ilişkide bağımsızlık unsurunun mevcudiyeti konusunda somut bir delile ulaşılamadığı, davalı şirketin bağımsız poliçe düzenlendiğine ilişkin bir tespit olmadığı belirtilmiştir.
İlk derece mahkemesince, davalı şirketin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinden talimat yoluyla alınan …. tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalı şirketin Adana Bölge Müdürlüğü’nün, ancak günlük işlemleri karşılayacak kadar kasa hareketleri olduğu, ayrı bir sermaye tahsis edilmediği, münhasır bir gelir hesabının olmadığı, ücret ve kira giderlerinin merkez tarafından karşılandığı, bölge müdürlüğü partaj hesabında poliçelerin ilgili bölgedeki acentenin resmi açılış süreci tamamlanıncaya kadar bölge müdürlüğünce tanzim edilip, açılış süreci tamamlandığında acente partajına aktarıldığı, poliçelerle ilgili tahsilat yapılmadığı, davalının şube faaliyeti olmadığı belirtilmiştir.
Davacı tarafından, davalı sigorta şirketinin Adana Bölge Müdürlüğü’nün şube niteliğinde olduğu ve ticaret siciline tescili gerektiği iddia edilmiş ise de, ilk derece mahkemesince, gerek davalı şirket adresinde yapılan keşif sonrası alınan bilirkişi raporu ile gerekse davalı şirket merkezinde bulunan ticari kayıtların incelenmesi sonucu alınan bilirkişi raporunda, bölge müdürlüğünün dış ilişkide bağımsızlık unsurunun mevcudiyeti konusunda somut bir delile ulaşılamadığı, davalı şirketin Adana Bölge Müdürlüğü’nün bağımsız olarak faaliyette bulunduğuna, müşterilere poliçe düzenlediğine, işyerinde bağımsız olarak çalışmasının olduğuna dair bir tespit yapılamadığı, davaya konu iş yerinin müstakil sermayesinin yada muhasebesinin bulunmadığı gibi, davacı tarafından, davalının kendi başına ticari muamele yaptığı konusunda delil sunulmadığı, davalı işyerinin SGK’da kayıtlı olmadığı, işyeri açma ruhsatının alınmadığı, ayrı bir gelir hesabının olmadığı, ücret ve kira giderlerinin genel müdürlükten ödendiği, tüm bu nedenlerle, davacı tarafından, davalı şirketin şube niteliğinde bulunduğu ispat edilemediğinden, ilk derece mahkemesince davanın reddine dair verilen kararının usul ve yasaya uygun olduğu, davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 59,30.TL maktu istinaf karar harcından peşin alınan 44,40.TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 14,90.TL maktu istinaf karar harcının davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-6100 sayılı HMK’nın 326/1 maddesi gereğince istinaf eden davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerine BIRAKILMASINA,
4-6100 sayılı HMK’nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
6-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraf veya vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 7036 sayılı Kanunun 7’nci maddesi yollamasıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361’inci maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren İKİ HAFTALIK süre içinde YARGITAY nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.12/10/2021

Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır