Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 6. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/2561 – 2022/1676
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
6. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/2561
KARAR NO : 2022/1676

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İSTİNAF K A R A R I
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 28/04/2022
NUMARASI : 2021/… Esas-2022/… Karar

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
VEKİLİ : Av.
DAVANIN KONUSU : Alacak
İSTİNAF TALEP TARİHİ :27/05/2022
İSTİNAF KARAR TARİHİ :28/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ :
Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 28/04/2022 tarihli, 2021/… Esas, 2022/… Karar sayılı kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davalı vekilinin istinaf başvurusu nedeniyle yapılan incelemede;
DAVACI VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Müvekkili ile davalı arasında mülkiyeti müvekkiline ait … numarasında kayıtlı taşınmaz üzerine bina inşa edilmek üzere … 18. Noterliği 19/10/2017 tarih ve … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme gereği davalı tarafça müvekkili şirkete %1 KDV oranı üzerinden 25.05.2021 tarih … numaralı 1.720.000,00-TL bedelli fatura kesildiğini, müvekkil şirket tarafından ise %18 KDV oranı üzerinden 31.05.2021 tarih ve … numaralı 1.720.000,00-TL bedelli fatura kesilmiş olduğunu, … 18. Noterliği 19/10/2017 tarih ve … yevmiye sayılı düzenlene şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’nin 11.20 maddesinde, arsa üzerinde yapılacak inşaat ile ilgili teslimden sonra ortaya çıkacak katma değer vergisi, gayrimenkul kıymet artışı ve satışı nedeni ile ortaya çıkacak gelir ve kurumlar vergisinin yükleniciye ait olduğunun kararlaştırıldığını, sözleşme hükümlerine göre KDV mükellef ve sorumluluğunun açıkça yüklenici olarak davalı şirkete ait olmasına rağmen ödeme yapmadığından faturalardaki KDV’den kaynaklı olarak müvekkili şirket tarafından vergi dairesine 25.06.2021 tarihinde 292.400,00-TL ödeme yapılmak zorunda kalındığını, bedelin iadesi amacıyla davalı şirkete … 4. Noterliği’nin 02.07.2021 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname gönderildiğini, ihtarnamenin 05.07.2021 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak ihtarnameye cevap verilmediğini, arabuluculuk girişiminden de sonuç alınamadığını, KDV’nin davalı tarafından ödenmesi gerektiğini ileri sürerek 292.400,00 TL’nin 10/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: İşbu davanın taraflar arasında bulunan … 18. Noterliğinin 19/10/2017 tarih ve … yevmiye nolu Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin 11.20 maddesinin yorum farkından kaynaklandığını, anılan sözleşme maddesinde arsa üzerinde yapılacak inşaat ile ilgili teslimden sonra ortaya çıkacak KDV ve diğer vergilerden, müvekkili davalı şirketin sorumlu tutulduğunu, emsal olarak değerlendirilmesi gerekli olan Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin 28/11/2019 tarihli, 2019/337 Esas, 2019/4918 Karar sayılı kararda da ifade edildiği üzere, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8.maddesinde 1/a fıkrasında mükellef (yükümlü) ve 10.maddesinde de vergiyi doğuran olayın düzenlendiğini, anılan hükümlere göre, kat karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibinin, ticari veya serbest meslek faaliyeti çerçevesinde faaliyet gösterip ve bu şekilde bir sözleşmenin tarafı olup, inşaat yapılmak üzere arsayı yükleniciye teslim etmesi halinde katma değer vergisinin mükellefi olacağını, taraflar arasındaki sözleşmenin 11.20 maddesinde, arsa üzerinde yapılacak inşaat ile ilgili teslimden sonra ortaya çıkacak KDV ve diğer vergilerden, müvekkili davalı şirketin sorumlu olduğunu, bir başka anlatımla arsanın teslimi anında ortaya çıkan KDV’den müvekkili-davalı şirketin sorumlu olmadığını, davacnın arsayı teslimi nedeniyle düzenlediği faturadan kaynaklanan KDV bedelini rücu edemeyeceğini, bu nedenle alacak hakkı bulunmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, taraflar arasında … parsel sayılı taşınmaz üzerinde üzerine bina inşaa etmek amacıyla … 18. Noterliğinin 19.10.2017 tarih ve … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşmenin 11.20. maddesinin “Arsa üzerinde yapılacak inşaat ile ilgili teslimden sonra ortaya çıkacak Katma Değer Vergisi, Gayrimenkul kıymet artışı ve satışı nedeni ile ortaya çıkacak Gelir ve Kurumlar Vergileri yükleniciye aittir.” şeklinde olduğu, sözleşmeye konu arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması nedeniyle, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, müteahhide yapılan bu arsa teslimi nedeni ile düzenlenecek faturada arsa karşılığı alınan bağımsız birimlerin emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden genel oranda KDV hesaplanması gerektiği, taraf defterlerinin incelenmesinde, davacı şirket yasal defterinde davacı şirket tarafından davalı şirkete 31.05.2021 tarih … numaralı … açıklaması ile (1.720.000,00-TL+309.600-TL. %18 KDV) 2.029.600-TL.lik fatura düzenlendiği, davacı şirketin yasal defterinde davalı şirketten 292.400,00-TL. (2.029.600,00-1.737.200,00) alacağı göründüğü, davalı şirket yasal defterinde; davalı şirket tarafından davacı şirkete 25.05.2021 tarih … numaralı … bağımsız bölüm için (215.000×8 ad) 1.737.200,00-TL (1.720.000,00TL+17.200-TL. %1 Kdv) fatura düzenlendiği, davacı şirket tarafından davalı şirkete düzenlenen 31.05.2021 tarih … numaralı 2.029.600-TL.lik faturanın, 31/05/2021 tarih, … yevmiye madde kaydı ile davacı şirketin 120.04.001 hesabının alacağına kaydedilmiş olduğu, 1.720.000-TL. … PARSEL açıklaması ile arsa maliyet hesabına ve 309.600-TL indirilecek KDV hesabına kaydedildiği, davalı şirketin bağlı bulunduğu … Vergi Dairesi’ne 05/2021 dönem Form BS bildirimi ile davacıya düzenlediği 1 adet 1.720.000-TL. lik faturayı ve 05/2021 dönem Form BA bildirimi ile davacının düzenlediği 1 adet 1.720.000-TL lik fatura beyan etmiş olduğu, tarafların birbirine düzenledikleri faturaları kabul ettikleri ve yasal defterlerine kaydettikleri, davacı şirketin konut veya işyeri karşılığı müteahhide yapılan bu arsa payı teslimi için genel oranda %18 KDV’li faturayı düzenlediği, 31.05.2021 tarih … numaralı faturanın %18 katma değer vergisi olan 309.600-TL nin davalı yükleniciden talep edebileceği, davacı şirket tarafından 292.400-TL. KDV bedelinin iadesi için davalı şirkete … 4. Noterliği’nin 02.07.2021 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile 292.400-TL. KDV’nin ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, bu ihtarnamenin davalı tarafa 05.07.2021 tarihinde tebliğ edildiği, temerrütün bu tarihte oluştuğu gerekçesi ile davanın kabulüne, 292.400,00 TL’nin 08/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenemesine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili 27/05/2022 tarihli istinaf dilekçesinde özetle; uyuşmazlığın taraflar arasında bulunan sözleşmenin 11.20 maddesinin yorum farkından kaynaklandığını, Mahkemenin hukuki bilgi ile çözümü gereken bu konuda hatalı olarak bilirkişi incelemesine gittiğini, ticari defterler incelenerek hazırlanan bilirkişi raporunun karara dayanak yapıldığını, karara esas alınan 02/03/2022 tarihli bilirkişi raporunun 6.sayfasında yer verilen ve aslında hukuki bilgi ile çözümü mümkün olan KDV Genel Uygulama Tebliği (I/Ç-1) bölümününün 10.paragrafının, dava konusu olaya yanlış uygulandığını, hatalı karar verildiğini, işbu düzenlemenin, 05.06.2018 tarih ve 30442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in (Seri no:18) 8.maddesi ile değiştirildiğini, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in (Seri no:18) 21/1.maddesi gereğince, 8.maddede yapılan değişikliğin 06/04/2018 tarihinden sonra yapılan teslimlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceğinin ifade edidiğini, taraflar arasında … 18.Noterliğinde akdedilen Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ve arsa tesliminin tarihinin 19/10/2017 olduğunu, uyuşmazlıkta 26.04.2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi” başlıklı I/Ç-1’deki düzenlemenin 10.paragrafındaki hükmünün değil, önceki hükmün uygulanması gerektiğini, mevcut mevzuat düzenlemeleri gereğince, taraflar arasındaki sözleşmenin 11.20 maddesinde, arsa üzerinde yapılacak inşaat ile ilgili teslimden sonra ortaya çıkacak KDV ve diğer vergilerden, müvekkili davalı şirketin sorumlu olduğunu, arsanın teslim anında ortaya çıkan KDV’den müvekkili davalı şirketin sorumlu tutulamayacağını, bu nedenle davacının davalıdan herhangi bir alacağının bulunmadığını ileri sürerek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
DELİLLER : İstinaf incelemesine esas olmak üzere,
Yerel mahkeme dosyası içerisinde bulunan bilgi ve belgeler.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
… 18. Noterliğinin 19/10/2017 tarihli, … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davacı taşınmaz maliki sahibi ….Ltd.Şti. ile davalı yüklenici ….Ltd.Şti.arasında imzalandığı, sözleşmede … parsel sayılı taşınmazın davacı tarafından davalıya satışının vaadedildiği, buna karşılık taşınmaz üzerine yüklenici tarafından inşaat yapılmasının kararlaştırıldığı, sözleşmenin 11.18.maddesinde yüklenicinin arsa üzerine yapılacak inşaat ile ilgili işbu sözleşme kapsamından kaynaklanan mali, SGK, iş ve güvenlik mevzuatından doğan yasal yükümlülükleri ifa etmeyi, tüm hukuki, idari ve cezai sorumlulukları üzerine aldığı, 11.20.maddesinde arsa üzerinde yapılacak inşaat ile teslimden sonra ortaya çıkacak katma değer vergisi, gayrimenkul kıymet artışı ve satışı nedeniyle ortaya çıkacak gelir ve kurumlar vergilerinin yükleniciye ait olduğunun kararlaştırıldığı,
Davacı şirketin taşınmaz satımı için 1.720.000,00 TL değerinde 31/05/2021 tarihli faturayı düzenlendiği, anılan faturada fatura bedeli üzerinden %18 oranında, 309.600,00 TL KDV hesapladığı ve fatura bedeline dahil edildiği,
25/06/2021 tarihli tahakkuk fişi ile davacı şirketin 17.616,30 TL mahsup ile 292.047,80 TL KDV tahakkuk ettirildiği, 25/06/2021 tarihli makbuz ile davacı şirketten 273.301,72 TL tahsil edildiği,
Davacı tarafından davalıya noter vasıtasıyla gönderilen 02/07/2021 tarihli ihtarnamede, 292.400,00 TL’nin tebliğden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin istenildiği, ihtarnamenin 05/07/2021 tarihind davalıya tebliğ edildiği,
S.M.Mali Müşavir … tarafından hazırlanan 02/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; davacı ve davalı şirketlerin defterlerinin genel kabul görmüş muhasebe standartları, muhasebe sistemi uygulama genel tebliğ hükümlerine uygun olarak tutulduğu, bildirimlerin süresinde yapıldığı, düzenlenen faturanın itirazsız kabul edilerek deftere işlendiği,taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacı ve davalı arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında, davacının aktifinde kayıtlı arsasını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye devrettiği, arsa nedeniyle davalı adına düzenlediği 31.05.2021 tarihli, … numaralı faturanın %18 katma değer vergisi olan 309.600,00-TL nin davalı yükleniciden talep edilebileceğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
“…Taraflar arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiş olup, davacı şirket arsa sahibi, davalı şirket ise yüklenici konumundadır. Davacı şirket, sözleşme gereğince teslim ettiği arsa nedeniyle fatura düzenleyerek KDV talep etmiş, ödenmeyince itirazın iptali istemiyle bu davanın konusu olmuştur. Bu durumda, taraflar arasındaki uyuşmazlık, ticari faaliyet yürüten arsa sahibi olan olan davacının, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye devrettiği arsa nedeniyle kesmiş olduğu faturadaki KDV’yi, yükleniciden talep edip edemeyeceği hususunda bulunmaktadır.
… Yukarıda belirtildiği gibi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin niteliği gereği iki ayrı teslim sözkonusudur. Vergi mevzuatı açısından arsanın tesliminde ve inşaatın yapımı sonrasında konutların teslimi sırasında vergiyi doğuran olay gerçekleştiğinden, her iki teslimde de KDV doğmuş olacaktır. Ancak, yukarıda belirtildiği gibi, bunun aksinin kararlaştırılması mümkündür. Bunun aksinin kararlaştırılmış olması halinde, taraflar vergiyi toplamakla yükümlü kamu idaresine bu durumu ileri sürememelerine karşın, sözleşmenin tarafı olarak birbirlerine karşı ileri sürebileceklerdir. Taraflar arasında imzalanan esas sözleşmenin 8. maddesinde “inşaattan doğabilecek her türlü hukuksal ve mali, kazai ve cezai sorumluluklar müteahite ait olacaktır. İş kazaları, üçüncü şahıslara ait problemler, işçi alacakları, vergi, belediye ve SSK alacakları müteahhitin sorumluluğundadır” hükmü kararlaştırmıştır. Yine taraflar arasında imzalanan ek sözleşmenin 7. maddesinde “bu sözleşme ve hükümlerinde belirtilen yapılaşmanın belirtildiği her türlü masraf, katılım payı, vergi, resim, harç, su ve elektrik giderleri ve proje ve ruhsat harçları, sözleşme ve noter harçları, proje giderleri, inşaat ödemeleri, SSK ve öteki sigorta primleri dahil kısaca her ne ad altında olursa olsun arsa sahibinden her hangi bir masraf istenmeyecektir. Bina bitiminde, vergi dairesine ödenmesi gereken veraset ve harçlar, vergi ödenmesine gereken vergiler, arsa sahibine ait bağımsız bölümlerin her türlü resim, harç ve vergilerin müteahhit tarafından ödenecektir.” hükmü bulunmaktadır. Dava konusu olan KDV, bu inşaatın yapımında kullanılan arsanın teslimi nedeni ile doğmuştur. Dolayısıyla, sözleşmeye konu inşaatın yapımından kaynaklanan bir vergidir. Yukarıda belirtilen asıl ve ek sözleşmedeki hükümlerde de, doğabilecek vergilerin müteahhite ait olduğu kararlaştırılmıştır. Katma değer vergisi de bir tür vergi olması nedeni ile, sözleşme gereğince müteahhide yüklenmiştir. Sözleşmede belirtilen hükümler nedeni ile müteahhidin sorumluluğundadır. Vergi mevzuatı gereğince, davacı arsa sahibi tarafından ödenmesi gerekse de, tarafların özgür iradeleri ile imzalanan sözleşmede, müteahhidin sorumlu olacağını kararlaştırıldığından, arsa sahibi davacının sözleşmeye dayalı olarak doğan KDV’yi yükleniciden talep hakkı yerindedir (Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 28/11/2019 tarihli, 2019/337 Esas, 2019/4918 Karar sayılı kararı).”
Dava, arsa sahibi davacı tarafından ödenmiş KDV’nin yüklenici davalıdan tahsili istemine ilişkin alacak davasıdır.
Davacı, arsa satışına ilişkin kesilen faturada belirtilen KDV bedelinin kendisi tarafından Vergi Dairesine yatırıldığını, aralarında mevcut sözleşme hükümleri gereği ödenen bedelden davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek 292.400,00 TL’nin tahsilini istemiş, davalı arsanın tesliminden sonraki süreçte sorumluluğu bulunduğunu, arsanın teslimi anında ortaya çıkan KDV’den sorumlu olmadığı beyan ederek davanın reddini savunmuş, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda; davacı ve davalı arasında … 18. Noterliğinin 19/10/2017 tarihli, … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğu, davacının arsa sahibi, davalının yüklenici olduğu, anılan sözleşmenin 11.18. maddesinde yüklenicinin arsa üzerine yapılacak inşaat ile ilgili işbu sözleşme kapsamından kaynaklanan mali, SGK, iş ve güvenlik mevzuatından doğan yasal yükümlülükleri ifa etmeyi, tüm hukuki, idari ve cezai sorumlulukları üzerine aldığı, 11.20.maddesinde ise arsa üzerinde yapılacak inşaat ile teslimden sonra ortaya çıkacak katma değer vergisi, gayrimenkul kıymet artışı ve satışı nedeniyle ortaya çıkacak gelir ve kurumlar vergilerinin yükleniciye ait olduğunun kararlaştırıldığı, sözleşme gereği satışı vaadedilen taşınmaz için davacı şirket tarafından 31/05/2021 tarihli 1.720.000,00 TL bedelli fatura düzenlendiği, belirtilen bedelin %18 oranında 309.600,00 TL KDV bedelinin faturaya dahil edildiği, çeşitli mahsuplarla 273.301,72 TL’nin 25/06/2021 tarihinde Vergi Dairesine yatırıldığı sabittir.
Yukarıda da belirtildiği üzere sözleşmede mevcut hükümler nedeni ile yasal zorunluluk nedeni ile davacı tarafından ödenmiş olan KDV yüklenicinin sorumluluğunda bulunmakta olup davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesi kararı ve gerekçesi yerindedir.
Sonuç olarak: Davalı vekilinin istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davalı tarafın istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b.1 md.si gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf talep eden davalıdan alınması gereken istinaf karar ve ilam harcı 19.973,84-TL olmakla peşin alınan 4.993,46-TL nispi harcın mahsubu ile bakiye 14.980,38-TL istinaf karar ve ilam harcının davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDEDİLMESİNE,
3-İstinaf talep eden davalıdan peşin alınan 220,70-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının HAZİNEYE İRAD KAYDEDİLMESİNE,
4-İstinaf masraflarının, başvuran davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davacı yararına vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın 6100 sayılı HMK’nun 359/4.maddesi uyarınca Dairemizce TARAFLARA TEBLİĞİNE,
6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1, 361/1, 362/1-a ve 365/1. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Dairemize veya hükmü veren İlk Derece Mahkemesi’ne veya temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine veya İlk Derece Mahkemesi’ne verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.29/12/2022

Başkan

*e-imzalıdır*

Üye

*e-imzalıdır*

Üye

*e-imzalıdır*

Katip

*e-imzalıdır*

**Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanununa göre elektronik olarak imzalanmıştır.**