Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/1681 E. 2022/1499 K. 29.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ADANA BAM 4. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1681 – 2022/1499
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1681
KARAR NO : 2022/1499

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSKENDERUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ :
NUMARASI : …

DAVALILAR : 1-… –

2-… –

VEKİLİ : Av. …

DAVACI : … HESABI –
VEKİLİ : Av.

DAVANIN KONUSU : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
KARAR TARİHİ : 29/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ :

Taraflar arasında açılan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasında İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatı ile) ile İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığının merci tayini yolu ile giderilmesi talebi sonucu Dairemize gelen dosyanın incelenmesinde;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 02/08/2018 tarihinde … Sevk ve idaresinde ki … adına kayıtlı bulunan … plaka sayılı araç sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu ölümlü trafik kazası meydana geldiğini ve araçta yolcu olarak bulunan …’in vefat ettiğini, söz konusu kaza sonrası mirasçılar tarafından … plakalı aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası olmaması nedeniyle davacı kuruma tazminat talepli başvuru yapıldığını, akabinde ise başvurucu İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi … E sayılı dosyası üzerinden tazminat talepli dava açmıştır. Müteakiben, Müvekkil kurum … Hesabı tarafından, … kullanımında ki … plakalı aracın kusurlu olması, mali mesuliyet sigortası olmaması, ve … Hesabı Yönetmeliği 16. Vd maddeleri gereği gerekli araştırma/inceleme yapılmak suretiyle Hak sahiplerine ödenmek üzere 12/11/2020 tarihinde, 40.213,00 TL. tazminat ödendiğini, bu suretle yasanın aradığı rücu şartlarının gerçekleştiğini, müvekkili … Hesabı’nın, Sigortacılık kanunu ve … Hesabı Yönetmeliği uyarınca, hak sahiplerine ödenen tazminatı, mezkur kazada kusurlu olan araç sürücüsü ve işleteninden rücu zorunluluğu bulunduğunu, bu nedenle; halefiyet ilkesi gereği İskenderun İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile davalılar hakkında icra takibine geçildiğini, bunun üzerine davalılar tarafından borca haksız yere itiraz edildiğini, iş bu dava ikame edilmeden önce ise arabuluculuk görüşmeleri yapıldığını ve davalıların toplantıya katılmaması nedeniyle sürecin anlaşmama şeklinde son bulduğunu, trafik kazasından kaynaklanan tazminat ve rücu davalarında bilirkişi incelemeleri sonucu zaman zaman kusur veya hesap oranlarının değiştiğini ama ortadan da kalkmadığının görüldüğünü, haksız eylem neticesi gerçekleşen bir maluliyet veya vefat nedeniyle tazminat alacağı doğacağının kati olduğfunu, alacaklı kurumun yasa ve yönetmelik gereği kusurluya rücusu zorunlu tazminat alacağı karşısında takip safahati esnasında, davalı borçluların mal varlıklarında azalma yahut kasten azaltılma gibi sonuçlar doğmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, bu durumda davada hükmedilecek tazminatın davalıdan tahsil edilememesi sonucu doğacağını, öte yandan, davanın trafik kazasından (haksız eylemden) kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olduğunu, Yerleşik yargıtay uygulaması gereğince Haksız eylemlerde tazminata uygulanacak faizin başlangıç tarihinin haksız eylem tarihi olup temerrüt şartı da bulunmadığından sigortacının ödeme yaptığı tarihten itibaren faiz isteme hakkına sahip olduğunu, bu nedenle, esas gayenin halefiyet ilkesi gereği rücu tahsili olduğu gözetilerek, alacağı temin için davalının taşınır/taşınmaz malları ile üçüncü kişlerdeki hak ve alacaklarına ihtiyati haciz konulması ve borca itirazın iptalini dilemek zorunluluğu doğduğunu belirterek davalıların 40.213,00 TL asıl alacağı karşılayacak kadar taşınır/taşınmaz malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine tensiben ihtiyati haciz konulmasına, 40.213,00 TL tazminatın ödeme tarihi olan 12/11/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan alınmasına imkan verecek şekilde İskenderun İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyaya yapılan itirazın iptaline, davalılar aleyhine alacağın % 20 sin oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davlı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talebi ile İskenderun Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine dava açtığı görülmüştür.
İskenderun 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 08/06/2021 tarih 2021/… Esas 2021/… Karar sayılı ilamı ile, Davacı … Hesabı tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan aracın sürücüsü ile malikinin neden olduğu kazada vefat eden kişinin mirasçılarına ödenen tazminatın, araç malikinden rücuen talep etmektedir. Dosya kapsamında davanın Türk Ticaret Kanunun 1483 vd. maddelerinde sayılan hususlardan olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar dava, haksız fiilden kaynaklanıyor ise de zorunlu mali mesuliyet sigortası bulunmayan davalının sorumluluğuna ilişkin olup, … hesabının sorumluluğunun TTK’nın 1483/1. Maddesinden kaynaklanmasına ve aynı Kanunun 4. Maddesine göre TTK’dan kaynaklanan uyuşmazlıkların ticari dava sayılacağının açıkça belirtilmesine göre uyuşmazlığın İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılmasına karar vermek gerektiği gerekçeleri ile dosyanın görevli ve yetkili İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine dair karar verildiği görülmüştür.
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesinin 30/12/2021 tarih 2021/… Esas 2021/… Karar sayılı ilamı ile; somut uyuşmazlıkta; davacı … Hesabı zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan davalının sürücüsü olduğu aracın neden olduğu kazada ölen şahsın mirasçılarına ödediği tazminatı, haksız fiilden sorumlu olan davalılardan … Hesabı Yönetmeliğinin 16. Maddesine göre rücuan talep etmektedir. Davalılar gerçek kişidir. Bu sebeple davacının … Hesabı olması ve rucüan tazminat talep etmesi nedeniyle, sorumluluğunun dava niteliği itibarı ile haksız fiilden kaynaklanmış olup, davalıların gerçek kişi olması ve TTK’nın 4/1. maddesinde belirtilen her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili nispi dava kapsamında bulunmayan davanın asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği anlaşılarak dava dilekçesinin görev yönünden reddi ile,davacının davasının 6100 sayılı HMK.’nun 114/1-c maddesi delaleti ile 115/2. maddesi gereğince; görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verildiği, dosyanın yetkili ve görevli İskenderun Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine dair karşı görevsizlik kararı vererek vererek dosyanın merci tayini için dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafından ödenen meblağın araç maliki olan davalılardan tahsili amacıyla açılan takibe itirazın iptaline ilişkindir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 1. maddesi gereği göreve ilişkin kurallar kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekmektedir.
Dava tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4/1-a maddesi gereği her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olup olmadığına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ticari davalardır. TTK 5/1. maddesi gereği ticari davalara bakmakla görevli mahkeme Asliye ticaret mahkemeleridir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden itibaren Yasanın 5/3. maddesi gereği asliye hukuk mahkemeleri ile asliye ticaret mahkemeleri arasındaki ilişki işbölümü olmaktan çıkmış görev ilişkisi haline gelmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 1. maddesi gereği göreve ilişkin kurallar kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekmektedir.
… hesabı yönetmeliğini 16. Maddesinde ise … hesabının ödeme yapması durumunda ZMMS poliçesi yaptırmakla yükümlü olan ve fakat bu poliçeyi yaptırmayan kişilere karşı ödemiş olduğu miktarı rücu edebileceği düzenlenmiştir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun 22.03.1944 Tarih E. 37, K. 9, R.G. 3.7.1944 sayılı kararında “Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava olmayıp; aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa, aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur.” şeklinde vurgulanmaktadır.
Buna göre eldeki dosyaya baktığımızda davacı … hesabı, ZMMS yaptırmakla yükümlü olduğu halde bu poliçeyi yaptırmayan kişinin ödemekle yükümlü olduğu zararı 3. Kişiye ödemiş ve bu 3. kişiye ödemek zorunda kaldığı bedeli de davalı gerçek kişilere rücu etmiştir. Bu durumda görevli mahkemenin tayininde sigortasız araç sürücüsü ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyeti nazara alınır. Yukarıda anılan Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 22.03.1944 tarihli 37 Esas ve 9 Karar sayılı kararında da belirtildiği gibi eldeki davada davalı gerçek kişi olup uyuşmazlık haksız fiilden kaynaklanmaktadır. Bu tür davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan, Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
Her ne kadar Dairemizce daha önceki bir kısım kararlarda … Hesabı tarafından şahıslar aleyhine açılan rücuen tazminat davalarında, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 03.11.2020 tarih 2020/7592 Esas 2020/9097 kararları nedeniyle Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğu belirtilmiş ise de, davanın haksız fiilden kaynaklandığı ve uyuşmazlığın genel hükümler uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesinde çözümlenmesi gerektiğinden Dairemizce son uygulama olan Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğuna dair karardan dönülerek görüş değiştirmek durumunda kalınmıştır.
Somut olayda, davacı, … Hesabı Yönetmeliğin 16. maddesinde sayılan hallerde ödediği tazminatı sorumlu davalılara rücu etmektedir. Davalılar tacir sıfatını haiz değildir. Uyuşmazlığın haksız fiilden kaynaklandığı bu tür davalarda görevli Mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan, İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılarak yargı merci olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçeleri Açıklandığı Üzere;
1-İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak BELİRLENMESİNE,
2-Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için merci tayini talep eden mahkemesine İADESİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 362/1-c maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi .29/04/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip