Emsal Mahkeme Kararı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2023/2137 E. 2023/2042 K. 03.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/2137 – 2023/2042
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/2137
KARAR NO : 2023/2042

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … … (…)
ÜYE : … … (…)
ÜYE : … … (…)
KATİP : … … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23.12.2022
NUMARASI : 2022/… Esas

DAVACI : … … – …
VEKİLİ : Av. … … – …

DAVALI : 1- … … – ….- … Mah. … … Cad. No:… İç Kapı No:… …/ …
VEKİLİ : Av. … … … -…
DAVALI : 2- … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ – … Paşa Mah. … Cad. No:.. …/ …
VEKİLİ : Av. … … … – …
DAVALI : 3- … … – …- … Mah. … Cad. No:… İç Kapı No:… …/ …
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)

KARAR TARİHİ : 31…..2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : …

… 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Esas sayılı dosyası ile verilen 23.12.2022 günlü ara kararı aleyhine, istinaf başvurusunda bulunulmuş ve Mahkemece dosya Dairemize gönderilmiş olmakla HMK 352. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Tarafların iddia ve savunmalarının özeti:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 05.04.2022 tarihinde meydana gelen kaza nedeni ile müvekkilinin aracının zarar gördüğünü, hasara uğradığını, trafik kazasının gerçekleşmesinden sonra müvekkilinin maliki olduğu araçta meydana gelen maddi zararın ve araç değer kaybının tutarının karşılanması için … plakalı aracın sigortalanmış olduğu davalı … Sigorta A.Ş’ne talepte bulunulduğunu, ancak davalı tarafından olumlu bir cevap verilmediğini, taraflarına herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketi tarafından (poliçede belirtilen üst sınırı geçmemek kaydıyla) ve diğer davalılar tarafından müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, müvekkilinin alacağının tahsil edilmesini ve mal kaçırmasının önüne geçilmesini engellemek adına davalı … … adına kayıtlı olan ve aracın aynı zamanda da şoförü olduğu … plakalı kamyonet üzerine teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasına, mahkeme aksi kanaatte ise ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece 28.07.2022 günlü ara karar ile; davacının İhtiyati haciz talebinin, %15 teminat karşılığında kabulü ile, … plakalı araç davalı … … adına kayıtlı ise trafik kaydı üzerine 3. kişilere devir ve temlikinin önlenmesi için ihtiyati haciz konulmasına karar verilmiştir.
Aleyhine ihtiyati haciz talep edilen … … vekili itiraz dilekçesinde özetle; müvekkiline karşı açılan davada verilen ihtiyati haciz talebinin uyuzmaşlık konusu olmayan bir mal varlığı değeri verildiğini, ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için 2004 sayılı İİK’nun 257 ve devamında belirtilen şartların, muaccel bir alacağın varlığı konusunda yaklaşık ispat koşullarının oluşmasının gerekli olduğunu, ayrıca davanın 1.000,00 TL değerinde olduğu, 150,00 TL gibi teminat ile haciz kararı verilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece davalı tarafından yapılan itiraz üzerine 23.12.2022 günlü ara karar ile, ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Mahkemece verilen 23.12.2022 günlü ara karara karşı davalı … … vekili istinaf dilekçesinde; ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için İ.İ.K’nın 257 ve devamı maddelerinde belirtilen muaccel bir alacağın varlığı konusunda yaklaşık ispat koşullarının oluşmadığını, davacının talebinin kabul edilebilmesi için davalının mal kaçırma kastının varlığının ispatlanamadığını, mahkemece müvekkilinin uğrayacağı zararı teminat altına almak için yeterince teminat talep edilmediğini, mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının davacı tarafından icra müdürlüğünde süresi içerisinde infazının istenilmediğini, doğrudan mahkemece trafik tescil müdürlüğüne yazılan müzekkere ile araç üzerine ihtiyati haciz şerhi işlenmesinin hatalı olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazası nedeni ile araçta meydana gelen değer kaybı ve hasar bedelinin tazmini ve ihtiyati haciz istemine ilişkindir.
Mahkemece 27.07.2022 günlü ara karar ile davacının ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı … … vekili tarafından ihtiyati haciz kararına yapılan itiraz üzerine mahkemece bu kez 23.12.2022 günlü ara karar ile davalının ihtiyati hacze itirazının reddine karar verilmiş, söz konusu karara karşı davalı … … vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu görülmüştür.
2004 sayılı İİK’nın 257/1 maddesinde; “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir” düzenlemesi muaccel, bir başka deyişle vadesi gelmiş alacaklar yönünden ihtiyati haciz koşulları düzenlemiştir.
İİK’nun 257/1.maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş para borçlarının alacaklısının ihtiyati haciz talep edebileceği belirtilmiştir.
Bu açıklamalara göre ihtiyatı haciz “Alacaklının, bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence (garanti) altına almak için, mahkeme kararı ile, borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulması”dır.
Davacı tarafından açılan maddi tazminata ilişki dava dilekçesinde davacı davalı adına kayıtlı olan … plakalı araç üzerine ihtiyati tedbir olmadığı takdirde ihtiyati haciz konulmasını talep etmiş, mahkemesince 28.07.2022 günlü tensip ara kararı ile sözü edilen araç üzerine %15 teminat karşılığında aracın davalı … adına kayıtlı olması halinde aracın trafik kaydına 3.kişilere devir ve temlikin önlenmesi amacı ile ihtiyati haciz konulmasına karar verilmiştir. Yine aynı kararda teminat yatırıldığında ihtiyati haciz işlerinin yazı işleri müdürü tarafından yerine getirilmesine dair karar verilmiştir.
Mahkemece bu ara karardan sonra davacının teminat yatırması üzerine mahkeme yazı işleri müdürlüğü tarafından 08.08.2022 gününde … plaka sayılı araç üzerine ihtiyati haciz konulmasına ilişkin aracın tesciline şerh düşülmüştür. Bu ara karara karşı davalı tarafından süresi içerisinde itiraz edilmiş, mahkemesince duruşma açılarak itirazın reddine karar verilmiştir.
Öncelikli olarak İİK’nun 260. maddesine göre ihtiyati haciz kararının neleri içereceği belirtilmiştir. Buna göre ihtiyati haciz kararında alacaklının ve borçlunun adı soyadı, yerleşim yeri, haczin ne gibi belgelere dayandığı ve ne miktar alacak için konulduğu, haciz konulmasının sebebi, haczonulancak şeyler alacaklının zararının tazmini ile mükellef olduğu ve gösterilen teminatın nelerden ibaret bulunduğu kararda yazılmalıdır. Buna ilişkin mahkemenin 28.07.2022 günlü kararı incelendiğinde davalı adına kayıtlı olan … plaka sayılı araç üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmiş olmakla birlikte ne kadar miktar alacak için ihtiyati haciz konulduğuna dair herhangi bir ibare bulunmamaktadır.
Yine, ihtiyati haciz kabul kararında mahkemesince “3. Kişilere devir ve temlikin önlenmesi için.” şeklinde ihtiyati haciz kabul kararı verildiği anlaşılmıştır. Ne var ki, Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre üzerinde haciz ya da ihtiyati haciz bulunan bir mal varlığının 3.kişilere devrine engel bir durum söz konusu değildir. Zira, alacaklı olan şahıs satın almak istediği mal varlığının üzerinde haciz ya da ihtiyati haciz olduğunu bildiği halde bunu bilerek ve sonuçlarına katlanarak almak istemesi durumunda bu durumun mülkiyetin devrine engel teşkil etmediği kabul edilmektedir. Şu halde, mahkemenin ara kararında aracın 3.kişilere devrinin engellenmesi amacı ile ihtiyati haciz konulmasına ilişkin ara kararının ihtiyati haciz niteliğinde olmadığı, ihtiyati tedbir mahiyetinde olduğu anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere HMK 389 maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararı ancak mülkiyetin çekişmeli olması halinde dava konusu edilen mal varlığı üzerine konulabilir. Ancak eldeki dosyada üzerine ihtiyati haciz konulması istenen aracın mülkiyetinin çekişmeli olmadığı çok açıktır.
Diğer bir yandan 2004 sayılı İcra İflas Kanunun ihtiyati haciz kararının icrası başlıklı
261. Maddesi
“Alacaklı, ihtiyati haciz kararının verildiği tarihten itibaren on gün içinde kararı veren mahkemenin yargı çevresindeki icra dairesinden kararın infazını istemeye mecburdur. Aksi halde ihtiyati haciz kararı kendiliğinden kalkar.
İhtiyati haciz kararları, 79 dan 99 uncuya kadar olan maddelerdeki haczin ne suretle yapılacağına dair hükümlere göre icra edilir.
(Ek son fıkra: 17/7/2003-4949/61 md.) İhtiyati haczin infazı ile ilgili şikayetler infazı yapan icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesine yapılır.” hükmünü içermektedir.
Buna göre, ihtiyati haciz kabul kararını alan davacı alacaklının … gün içerisinde mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki icra dairesinden kararın infazını isteme zorunluluğu bulunmaktadır. Bu … günlük süreçte kararın infazı talep edilmemiş olması halinde söz konusu ihtiyati haczin kendiliğinden kalkacağı düzenlenmiştir.
Mahkemesince verilen ara karar da ise ihtiyati haczin infazı hususunda kararın yazı işleri müdürlüğü tarafından infazına şeklinde karar verilmiş olması, İ.İ.K’nın 261.maddesinin emredici hükmüne aykırı niteliktedir. Bu yönü ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Ne var ki davacı ilk talebinde uğramış olduğu maddi zararın tazmini amacı ile açmış olduğu iş bu dosyada davacının adına kayıtlı olan araç üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkemenin İİK 261 maddesine aykırı şekilde yapmış olduğu hatalı uygulama nedeni ile davacının olası bir hak kaybının da engellenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle eldeki dosyaya baktığımızda dosya arasındaki mevcut delil durumu kazaya karışan tarafların kusur oranları, aracın hasar durumu dikkate alındığında ihtiyati haciz için yaklaşık ispat şartının oluştuğu kanaatine varılmakla davacının talebine uygun şekilde ihtiyati haciz kabul kararı verilmesi gerekmiştir.
Bu noktada mahkemesince verilen 28.07.2022 günlü ihtiyati haciz kararının infazının usulüne uygun şekilde yapılmamış olmasında mahkemesince hatalı şekilde kurulan ara kararın etkisi olduğu değerlendirilmiş olduğundan dairemizce yeniden ihtiyati haciz kabul kararı verilirken ilk derece mahkemesinin ilk karar tarihinden geçerli olacak şekilde ihtiyati haciz kabul kararı verilmesi gerekmiştir. Dairemizce kurulan ihtiyati haciz kabul kararına ilişkin olarak ise infaz işlemlerinin İİK 261 maddesine göre yapılması gerektiğinden dairemiz kararının ilk derece mahkemesince taraflara tebliği amacı ile dairemizce yeniden hüküm kurulması gerektiği kanaatine varılmıştır.
HMK’nın 355. Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede;
Dosya kapsamına göre yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmakla, dosya içeriğine, toplanan delillere göre, mahkemesince verilen 28.07.2022 günlü ihtiyati haciz kararının İ.İ.K’nın 257. vd. maddeleri gereğince uygun şekilde yeniden düzenlenerek söz konusu kararın infazı hususunda İ.İ.K’nın 261.maddesi gereğince işlem yapılmak üzere davacı vekiline kararın tebliği ile kararın infazının davacı vekili tarafından İ.İ.K’nın 261.maddesine uygun şekilde yerine getirilmesinin temini amacı ile HMK 353/1-b-2. md gereği ilk derece mahkemesinin kararının yeniden hüküm kurulmak üzere ortadan kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE,
2-… 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Esas sayılı dosyası ile verilen 23/ 12/2022 günlü davalının itirazının reddine ilişkin ara kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1. fıkra (b-2) bendi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davalının ihtiyati haciz kararına yönelik itirazının KABULÜ İLE;
-Mahkemenin… günlü tensip zaptının … numaralı ara kararı ile kurulan ihtiyati haciz kabul kararının düzeltilerek yeniden ara karar kurulmak üzere KALDIRILMASINA
-Davalı … … adına kayıtlı olması halinde konusu … Plaka sayılı aracın trafik kaydı üzerine dava değeri olan 1.000,00 TL miktar ile sınırlı olmak üzere davacı tarafından 06/08/2022 gününde teminat yatırılmış olması nedeni ile yeniden teminat alınmaksızın İ.İ.K’nin 257. Maddesine uygun şekilde İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA, söz konusu ihtiyati haciz kararının… gününden itibaren geçerli olacak şekilde İİK’nın 261. maddesine uygun şekilde yerine getirilmesine,
4-Davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde iadesine,
5-İstinaf giderlerinin ilk derece mahkemesinde yapılacak yargılama sonucunda dikkate alınmasına,
6-Karar tebliği, ve harç iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
7-Kararın derdest olan dava dosyası üzerinden teminat depo edildiğinde taraflara bildirilmesine,
8-İstinaf aşamasında duruşma yapılmadığı için istinaf incelemesi için vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı 362. maddesi (1-f) bendi gereğince KESİN olmak üzere OY BİRLİĞİ ile karar verildi.31…..2023

… … … … … … … … Başkan … Üye … Üye … Katip …
İş bu karar 5070 Sayılı Yasa hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır