Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ADANA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ADANA
ASLİYE TİCARET 2. MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/737 Esas
KARAR NO : 2021/871

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – …
DAVA : Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 05.10.2021
KARAR TARİHİ : 08.10.2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : …
Davacı tarafından açılan davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVANIN ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Kontrol ve Denetim Ekiplerince 04.08.2021 tarih ve … nolu tutanak ile düzenlenen Mersin Büyükşehir Belediye Encümenince 11.08.2021 tarih ve … sayılı karara bağlanan 13.300,00-TL cezalı hal rüsum tutanağına ve idari yaptırım kararına karşı Adana Hal Hakem Heyetine başvurmak suretiyle iptali yönünde karar alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, 5957 sayılı sebze ve meyveler ile yeterli arz ve talep derinliği bulunan diğer malların ticaretinin düzenlenmesi hakkında kanunun 10.maddesinde üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında bu kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak ortaya çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezlerinde bir hakem heyeti oluşturulur. 5957 sayılı kanunun tanımlar başlıklı 1/ı maddesinde meslek mensubu malların ticaretiyle iştigal eden ilgili meslek odalarına kayıtlı kişileri denilmekte aynı maddenin r ) bendinde üretici malların üretenleri şeklinde tanımlandığını belediyenin üretici veya meslek mensubu olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, meslek mensubu veya üretici olmadığından belediyenin cezalı hal rüsum tahsil ve tahakkukları konusundaki uyuşmazlıkların çözümünde hak hakem heyetlerinin görevli olmadığı ve bu konuda bir karar alamayacağını, itiraza konu iş bu kararda her ne kadar … Kontrol ve Denetim Ekiplerince 04.08.2021 tarih ve … nolu tutanakla düzenlenen 13.300,00-tl cezalı hal rüsum tutanağının iptaline karar verilmiş ise de Mersin Büyükşehir Belediye Encümeninin 11.08.2021 tarih ve … sayılı kararı ile malın künyesinde belirtilen diğer hususlara ilişkin hal kayıt sistemine gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğundan 5957 sayılı kanuna istinaden çıkarılan sebze ve meyve ticareti ve toptancı halleri hakkında yönetmeliğin 47. Maddesinin 1.fıkrasının (ç) bendine aykırı hareket eden …’dan 13.300,00-TL cezalı hal rüsumu alınmasına karar verilmiştir denildiğini, zabıta personelleri tarafından düzenlenen … nolu cezalı hal rüsum tutanağı denetim noktası Tarsus İlçesi Çamalan Mevkii karayolları Kantar çıkışı Adana istikametinde olduğu için üretim yerinin Adana-İmamoğlu olmasının mümkün olmadığını, ürünün başka bir İl veya İlçeden Adana Büyükşehir Hali No:… nolu iş yerine geldiğini, malın üretim yerinin gerçeğe aykırı olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı şekilde verilen Adana Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 2021-… karar sayılı 16.09.2021 tarihli kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı tarafın cevapları alınamamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, Adana Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığı tarafından 16.09.2021 tarihli 2021/… nolu hakem heyeti kararının iptali talebine ilişkindir.
Adana Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti hakem heyeti kararı ve karara dayanak tüm bilgi ve belgeler incelenmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinde; idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derece Danıştay’da çözümlenecek olanlar dışındaki iptal davaları ile tam yargı davalarını ve genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümleyeceği, aynı Kanunun 6. maddesinde ise; vergi mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları ve bu konulardaki 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları çözümleyeceği kurala bağlanmıştır.
Anayasa Mahkemesinin 31.03.1987 tarih ve E:1987/20, K:1987/9 sayılı kararında (resimlerin) rüsum’un, “Devlet dairelerinde ve kamu kuruluşlarında görülen hizmet ve yapılan giderlerin karşılığı yalnız o işle ilgili olan gerçek ve tüzel kişilerden sağlanan gelirler” olmasına göre, anılan rüsum’un karşılığı verilen kamu hizmetlerinin; belediye idaresince belirli bir alanda, idari tahsis yapılan mekanlarda hal piyasasının oluşturulması ve işleyişinin denetlenmesi olduğunda “hal rüsumu” adı altında yerine getirilmesi istenilen mükellefiyetin, genel bir idari teberru değil, vergi hukuku alanında düzenlenen bir katlanma mükellefiyeti olduğu belirtilmiştir.
Bölge İdare Mahkemelerinin farklı kararlarında, cezalı hal rüsumu tarhiyatının, 2576 sayılı Kanun’da vergi mahkemelerinin görevinde olduğu belirtilen nitelikte bir “resim” olduğu, cezalı hal rüsumu alınmasına ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünde de vergi mahkemesinin görevli olduğu belirtilmiştir. (İstanbul BİM 1. İdari Dava Dairesi 2019/284 E. 2019/240 K. , Ankara BİM 4. Vergi Dava Dairesi 2018/1107 E. 2019/317K., Konya BİM 2. Vergi Dava Dairesi 2018/976 E. 2019/24 K.)
5957 sy. Kanunun 10/7 maddesinde; 14 üncü madde dışındaki tüm uyuşmazlıkların, hal hakem heyetinin görev ve yetkileri kapsamında olduğu belirtilmiştir. Davaya konu cezalı hal rüsumu, aynı yasanın 8. Maddesi gereğince düzenlendiği için hal hakem heyetinin görevli olduğu düşünülebilirse de, 10. maddenin 1. fıkrası gereğince; Hal Hakem Heyetleri, üreticiler ile meslek mensupları arasında veya meslek mensuplarının kendi aralarında bu kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak ortaya çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla kurulmuştur. Belediye, üretici yada meslek mensubu değildir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; davalı hakkında davacı tarafından düzenlenen cezalı hal rüsumu nedeniyle Adana Hal Hakem Heyetine davalı tarafından başvurulduğu, Adana Hal Hakem Heyeti tarafından 16.09.2021 tarih ve 2021/… kararı ile cezalı hal rüsumunun iptaline karar verilmiş ise de; 5957 Sayılı Yasanın 8/8-a maddesi ile Sebze ve Meyve Ticaret ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 47/1-a maddesine istinaden davalı hakkında tutulan tutanak ile hesaplanan hal rüsumunun cezalı olarak istenilmesi ve söz konusu tutarın belediyeye ait bir gelir niteliğinde olması nedeniyle, bu tür kararlara karşı idari yargı yerinde iptal davası açılması gerekirken, cezalı hal rüsumunun iptalinde görevli olmayan Adana Valiliği Hal Hakem Heyeti Başkanlığı tarafından verilen 16.09.2021 tarihli 2021/… sayılı hakem heyeti kararının kararın iptaline karar vermek gerekmiştir.(Uyuşmazlık Mahkemesi 2016/307 E. 2016/608K.)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile;
2-Adana Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü Hal Hakem Heyeti Başkanlığının 16.09.2021 tarihli 2021/… nolu kararının İPTALİNE,

3-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
4-AAÜT gereğince hesaplanan 2.040,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
7-Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe veya zabıt katibine yapılacak beyanla Adana İstinaf Mahkemesi’nin ilgili dairesine gönderilmek üzere Mahkememize yapılacak olan istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 08/10/2021

Katip …
e- imzalıdır

Hakim …
e- imzalıdır