Emsal Mahkeme Kararı Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/151 E. 2021/1074 K. 08.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ADANA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
T.C.
ADANA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/151
KARAR NO : 2021/1074

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
DAVACI : …. LTD. ŞTİ. – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALILAR : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … – …
2-… – T.C.No:…- …
VEKİLİ : Av. … – …
3-… A.Ş. – (Birleşmeden önce … İnş. Ve Tic. A.Ş.) – V.No:…- …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 25/06/2009
KARAR TARİHİ : 08/12/2021
KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : …
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … İş ortaklığının taraflarca 15/12/2005 tarihinde imzalanan sözleşme ile kurulduğunu, ortaklığın kuruluş amacının … ile … içerisinde kendilerine ait bölümde yaptıracakları DESINGN BUİLD REPLACE FAMİLY “Eagle Housing” … … diye adlandırılmış olan … numaralı proje olup, bu projeye …-… şirketlerinin beraberce iş ortaklığı sözleşmesine uygun olarak tek bir teklif vererek ve taahütte bulunduklarını, zaten sözleşmenin 1. maddesinde de iş ortaklığının konusu olarak bu hususu belirtiklerini, bu sözleşme Adana … Beldesi … Mah.’de yapılacak olan 100 adet dubleks villanın inşaatı için düzenlenmiş olup, işin yapılacağı ve sözleşme ediminin yerine getirileceği yerin Adana olduğu, iş ortaklığının … firmasının … olduğu, davalı …’ ın ise proje müdürü olduğu, davalı … İnşaat A.Ş ile …’ın taraflar arasındaki sözleşmeye ve kanuna aykırı işlemler yaptığını, bu nedenle sözleşmenin fesih edilmesine yol açtıklarını, davalı … tarafından haksız şekilde son hak edişleri ödenmeyerek işin yavaşlaması sağlanıp, arkasından yavaşlama bahanesiyle sözleşmenin feshedildiğini, davacı müvekkilinin zarara uğratıldığını, müvekkilinin 13 bent halinde sayılan 35.463.628,00 TL miktarındaki zararının fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000.000,00 TL’sinin her zarar kalemi için doğuşu tarihinden itibaren sözleşmeye göre hesaplanacak % 5 faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş ve 15/12/2009 tarihli dilekçe ile dava konusu taleplerini açıklamış ve 02/08/2021 tarihli ıslah dilekçesinde ise dava değerini arttırarak toplam 27.874.490,90 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen dava tarihinden itibaren hesaplanacak ticari alacaklara uygulanan en yüksek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; …-… iş ortaklığının taraflarca 15/12/2005 tarihinde imzalanan sözleşme ile kurulduğunu, kendisinin iş ortaklığının proje müdürü olarak görevli olduğunu, proje müdürü olarak atanmış olmasıyla birlikte aynı zamanda …’ın yasal temsilcisi ve hukuken vekili olarak ortaklığın proje müdürünün kusurlu ve eksik yönetimi nedeniyle uğradığı tüm zararların doğmasında … ortak … şirketinin doğrudan ve birinci derecede sorunlu olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin fesih edilmesinde ve davacının zarara uğramasında davalı … firmanın yükümlülüklerine uygun davranmamasının neden olduğunu belirtmiştir.
Davalı … A.Ş cevap dilekçesinde; yetki itirazında bulunup, davanın Kadıköy Mahkemesi’nde görülmesi gerektiğini belirttikten sonra, davacının davasının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ortaklık devam ederken fesih davasının derdest oluşu karşısında davanın reddinin gerektiğini, bu davanın görülebilmesi için öncelikle … ya karşı açılan davanın ve davacı yanca taraflarına ikame edilen ortaklığın fesihi davasının sonuçlanmasının hukuken zaruri olduğu, davacı yanın iddialarının hiç birinin gerçek olmadığından davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … hükumeti cevap dilekçesinde; davanın yetkisiz ve görevsiz mahkemede açıldığı, davanın süresinde açılmadığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, bu davadaki taleplerin taraflar arasındaki sözleşme gereği uyuşmazlık hallerinde gitmeyi kararlaştırdıkları … Mahkemesinde ifade edilmiş bulunduğunu, ayrıca görevli ve yetkili … Mahkemesinde görülen davada alınacak kararın davacının buradaki talepleriyle irtibatlı olduğunu, bu sözleşmenin ifasında yüklenilen işin yapıldığı yerdeki yerel mahkemelerin her türlü yargı yetkisinin açıkça kaldırdığını, bu sözleşmenin ihtilaflar bölümünde gerek münferit gerekse bütün itilafların yargılanması ve karara bağlanmasında … Silahlı Kuvvetleri Sözleşme Temyiz Kurulu ile Birleşik Devletler Federal Davalar Mahkemesi’nin münhasır yetkili olduğunu kabul ve beyan eder hükmü bulunduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin 9. ve 10. maddesi uyarınca davanın …’daki Tahkim Kurulu … da görülmesi gerektiğini, Türk Mahkemelerinin yetkili ve görevli olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davacı vekili … – … İş Ortaklığının taraflarca imzalanan sözleşmeyle kurulduğunu, davalı … İnşaat AŞ ve Proje müdürünün sözleşme hükümlerine aykırı davrandıklarını, davalı hakim ortağın iş ortaklığını iyi yürütmediği için sözleşmenin feshedildiğini iddia edip davacının uğradığı zararının tazmini istemiyle dava açmıştır.
… Şti ile … İnş. Tic AŞ arasında 29/12/2005 tarihinde … sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmenin 9. maddesinde tahkim ve vekalet ücretinin düzenlendiği buna göre … ortakları bu sözleşmeden veya bu sözleşmenin feshinden kaynaklanan herhangi bir anlaşmazlık iddia ve sözleşmenin yorumu veya bunlarla ilgili itilafların , dava ve uyuşmazlıkların Washington D.C. De bulunan … Arbitration Society nin o tarihteki mevzuatına göre çözümleneceği kararlaştırılmış, sözleşmenin 10. maddesinde ise uygulanacak hukuk ve münhasır yetki düzenlenmiştir. Bu sözleşmenin kanunlar ihtilafı ilkeleri dikkate alınmaksızın … kanunlarına tabi olduğu, sözleşmenin her bir ortağı … ile ilgili veya bu sözleşmeden çıkan veya bu sözleşme ile ilgili herhangi bir uyuşmazlıkta bu anlaşmaya taraf olan herhangi birinin yine bu anlaşmaya taraf olan diğerine açacağı davanın … nin ve … de yer alan federal mahkemelerin münhasır yetkisinde olduğunu açıkça kabul ederler hükmünün mevcut olduğu, taraflar arasında düzenlenen … sözleşmesinin 9 ve 10. maddeleri nazara alındığında mahkememizin görevsiz olduğu taraflar arasındaki uyuşmazlığın mahkememiz tarafından çözümlenemeyeceği gerekçesiyle mahkememizin görevsizliğine karar verilmiş ve mahkememizce verilen iş bu 29/06/2011 tarih 2009/… E. 2011/… K. Sayılı karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay 15.H.D.’nin 24/01/2013 tarih 2012/… E. 2013/… K. Sayılı kararı ile mahkememiz kararı; “Davacı şirket vekili Av….’nın 14/12/2012 tarihli dilekçesiyle davalılardan … Hükümeti ile ilgili olarak açtığı davadan vazgeçtiğini beyan ettiğinden ve dilekçe içeriğinde avukatın kimlik tespiti yapılmış olup vekaletnamesinde de davadan feragata yetkisi bulunduğu anlaşıldığından feragat ile ilgili olarak karar verilmek üzere mahkememiz kararının davalı … Hükümeti yönünden BOZULMASINA, Davacı …’nın (… İnş. Elk. Mak. Tur. Ltd. Şti.) daha önce Adana 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2009/… E. Sayılı dosyası ile davalı … İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. Aleyhine iş ortaklığını zarara uğrattığını ileri sürerek adi ortaklığın B.K.’nun 520-541maddeleri gereğince fesih ve tasfiyesi istemiyle dava açmış, mahkemece 20/04/2006 onay tarihli sözleşmedeki yetki anlaşması esas alınmak suretiyle Kadıköy Mahkemelerinin yetkili olduğu kabul edilerek dava dilekçesinin yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmiş, bu karar Yargıtay Yüksek 13.H.D.’nce HUMK’nun 10.maddesi uyarınca akdin ifa edileceği Adana Mahkemelerinin de yetkili olduğu belirtilerek bozulmuş ve bozma sonrası mahkemece verilen karar kesinleşmiştir. Taraflar arasında noterden onaylanan 20/04/2006 tarihli sözleşmenin yürürlüğe konulduğu ve daha önce açılan ve kesinleşen davada da bu sözleşme esas alınarak uyuşmazlık mahkemede çözümlendiğine göre taraflar arasında geçerli bir tahkim anlaşmasının bulunduğundan söz edilemeyeceğinden, işin esasına girilerek davalı şirket ve Proje Müdürü … hakkında açılan davanın sonuçlandırılması gerekirken, geçerli bir tahkim koşulunun varlığı kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı ” gerekçesi ile bozulmuştur.
Davacı şirketin Tasfiye Memuru … tarafından davacı şirket vekilinin 14/12/2012 tarihinde şirket yetkilisinden aldığı talimata istinaden davalılardan … Hükümeti lehine feragat ettiği, bu feragat vekaletnamesindeki yetkisine istinaden geçerli görülerek Yargıtay tarafından “feragat ile ilgili olarak karar verilmek üzere kararın davalı … Hükümeti yönünden bozulması gerekir” gerekçesi ile bozulduğunu, oysa ibraz edilen ticaret sicil belgesinden anlaşılacağı üzere 14/12/2012 tarihinde davacı şirketin tasfiye halinde olup bu tarihte şirket yetkilisi …’nın ve vekilinin davadan feragat etme yetkisi bulunmadığı, 29/11/2012 tarihinden itibaren davacı şirketin tasfiyeye girdiğini ve tasfiye memuru olarak tüm yetkilerin kendisine ait olduğunu, davalı … lehine feragat yetkisi vermediğini, bu nedenle kararın yeniden gözden geçirilerek tasfiye memuru tarafından verilmiş feragat yetkisi bulunmadığından önceki kararın düzeltilmesi talebiyle karar düzeltme talebinde bulunulmuş ve Yargıtay 15.H.D.’nin 23/01/2014 tarih 2013/4813 E. 2014/506 K. Sayılı kararı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiş ve dosyanın mahkememizin yukarıdaki esas numarasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce de usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay 15.H.D.’nin 24/01/2013 tarih 2012/… E. 2013/… K. Sayılı bozma kararına uyulmuş ve tüm delillerin toplanması ile birlikte dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiştir.
İnşaat Mühendisi …, …, Makina Mühendisi … ve Elektrik Mühendisi … tarafından düzenlenen 30/06/2016 havale tarihli raporda;
1-İş ortaklığının iyi yönetilmediği konusu: teknik olarak iş ortaklığının iyi yönetilmediğinin Adana 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/… D.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile tespit edildiği ve taşeronun iş ortaklığına verdiği zarar, proje değişikliği nedeniyle oluşan zarar ve asfalt yol yapımı olarak toplam 3.751.898,00 TL zarar olduğu, iş ortaklığının zarara uğratıldığı,
Tespit edilen 3.751.898 TL zararın yarısı olan 1.875.949 TL zararın … tarafından davalılardan talep edilebilecek bir zarar tutarı olduğu,
İş ortaklığı proje müdürü …’ın iş ortaklığı menfaati yerine, iş ortaklarından … A.Ş.’nin menfaatlerini gözetecek şekilde hareket ettiği, … A.Ş. Kurucularının …’ın personeli olduğu, işin yönetimi sırasında proje ve imalat değişikliklerinin ve muhasebe bilgilerinin ve para transferlerinin iş ortağı olan …’dan gizlendiği.
2-…’ya ait 325.000 USD para konusu: … şirketinin başka bir projesinden gelen 325.000 USD’nin … tarafından haksız olarak çekildiği, projenin en kritik safhasında bloke edilen bu paradan dolayı, iş ortaklığının piyasaya olan acil borçların ödenemediği, iş ortaklığının piyasa kredibilitesinin düştüğü, malzeme temin edilemediğinden işin gecikmesine sebep olan nedenlerden biri olduğu, bu paranın yarısı olan 162.500 USD’ın hesaptan çekildiği tarihten itibaren, kanuni sözleşme faizi üzerinden hesaplanıp, …’dan alınıp …’ya ödenmesi gerektiği,
3-…’ın iş ortaklığını kötü yönetmesi konusu: Proje müdürü …’ın ihale dosyasında bulunmayan imalat kalemlerinin yapılmasını gerçekleştirdiği, bu işlerin parasal değerinin 2.520.116 TL olduğu, 1 adet futbol sahası, 2 adet tenis kortu, 1 adet mini golf sahası,4 adet çocuk oyun sahası, 8 adet gölgelik alanları olarak ayrılan alanların ise 14.939,00 TL olarak belirlendiği,
4-Çatı Kiremidi ve Çatı Makası Konusu: Proje müdürü …’ın iş ortaklığını çatı kremidi değişiminden dolayı 50.000 USD, çatı makas sistemi değişikliğinden dolayı 250.000 USD zarara uğrattığı, oluşan bu 300.000 USD zararın yarısının …’dan alınıp …’ya ödenmesi gerektiği,
5-Ağaç kesimi konusu: İdare tarafından yapılması gerektiği halde, hiçbir tazminat talep etmeden ağaç kesimlerinin iş ortaklığı tarafından gerçekleştirildiği, kesilecek ağaçlar için idare tarafından 53 gün izin verildiği ve gecikmeden dolayı sorumlu müdür tarafından idareden ek süre talep edilmediği, ekstra olarak da işteki gecikmeden dolayı bir ceza oluştuğu, iş ortaklığının idareye 329.660 USD tazminat ödemek zorunda bırakıldığı, iş ortaklığının proje müdürü …’ın basiretsiz ve öngörüsüz yönetimi ile iş ortaklığını, dolayısıyla davacı … firmasını 329.660 USD / 2 = 164.830 USD tazminat ödeterek zarara uğrattığı, 164.830 USD tazminat ödeterek zarara soktuğu, 164.830 USD’nin …’dan alınıp …’ya ödenmesi gerektiği,
6-Süre uzatımı konusunda: Sözleşmede süre uzatımının benimsendiği, iş ortaklığının proje müdürü …’ın gecikmenin başladığı tarihten itibaren 10 gün içinde kontrat yöneticisini gecikmenin nedenleri ile ilgili yazılı olarak bilgilendirmediği,
Kontrat yöneticisinin uygun görmesi halinde işin tamamlanma sürelerini uzatabilme imkanı olduğu halde, bu hakkın Amerikalı işveren lehine, iş ortaklığı aleyhine kullanarak, işin yapımı esnasında proje dışı imalatlar yaparak, taahhüdü altında olan ve yapması gereken zorunlu imalatları zamanında yapmayıp geciktirerek, ağaç kesiminin de 53 gün geciktirerek Amerikalı işveren nezdinde iş ortaklığını zor durumda bıraktığı,
İş ortaklığının proje müdürü …’ın işi geciktirerek, süre uzatıma da almayarak, işin tasfiyesine 1.derecede etken olduğu, işin tasfiye edilmesi ile …’nın zarara uğradığı,
7-Makina parkı kiralanması: …’nın sahibi olduğu ve iş ortaklığınca kullanılan makine parkının, işin fesih tarihine kadar hesaplanan 2.203.402,50 USD’nin aylık faizi (31/05/2006-31/01/2009 tarihine kadar hesaplanarak) 2.203.402,50 USD’nin karşılığı olan 3.375.612 TL kira alacağı ile aynı sürenin faiz tutarının, dava tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalılardan alınarak …’ya ödenmesi kanaatinin oluştuğu belirtilmiştir.
Mali Müşavir bilirkişi … ve Hukukçu bilirkişi … tarafından düzenlenen 14/11/2016 tarihli raporda;
1-İş ortaklığının adi şirket hükmünde olduğu, iş ortaklığı sözleşmesine göre davalı … A.Ş.’nin yönetimin kusurlu işlem ve eylemleri nedeniyle iş ortaklığının zarara uğratıldığı, davalının hatalı işlem ve eylemleri sonucu 3.751.898,00 TL zararın oluştuğu, bu durumda yarısı olan 1.875.949,00 TL’nin davacının zararı olduğu,
2-Proje müdürü olarak atanan …’ın … A.Ş.’de vekil olduğu ve tam yetkili bulunduğu, aynı zamanda yönetim kurulu başkanı …’ın da vekili olduğu, bu durumda tasarruflarının hem kendini hem de müvekkillerini sorumlu kılacağı, … ile …’nun yetkisiz olarak imzaladığı sözleşmeyi proje müdürünün kabul etmemesi gerekirken kabul etmesi ve böylece üye ortak …’nın …’a ödenen 200.000 USD’nin yarısından sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olup, kötü yönetimin ispatı olduğu,
3-Dava dilekçesinde belirtilen 325.000 USD’nin iş ortaklığı hesabından çekilerek … A.Ş. hesabına gönderildiği, … A.Ş.’nin bu parayı iş ortaklığı ödemeleri dışında kendi borçlarını ödemek için kullandığı, böylelikle iş ortaklığı hesabında kalsa idi yarısı 162.500 USD davacı şirkete ait olacak olan bedelin iş ortaklığı hesabından çıkış tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte hesaplanıp davalı şirketten alınarak davacı tarafa ödenmesi gerektiği,
4-Dava dilekçesinde belirtilen 2.520.116 TL’nin 1 nolu paragrafta belirtilen zarar tutarının içerisinde yer aldığı, bunun dışında kalan çatı kiremidi marka değişiminden doğan 50.000 USD zarar ile çatı makas sistemi seçilmesinden doğan ve davacı şirketin onayı alınmadan yapılan sistem değişikliğinin fazladan maliyeti olan 250.000 USD olmak üzere toplam 300.000 USD zararın davalı … A.Ş.’nin kötü yönetiminden kaynaklandığı, bu nedenle 150.000 USD zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile davalı … A.Ş.’den alınarak davacı şirkete verilmesinin uygun olacağı,
5-Proje müdürü …’ın Amerikalı işverenden süre uzatım talep etmeyerek, haklı durumunu kullanmayıp basiretsiz ve öngörüsüz yönetimi ile iş ortaklığını 329.660 USD tazminat ödemeye mecbur bıraktığı, bu nedenle bu miktarın yarısı olan 164.830 USD zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş. İle …’dan alınarak davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
6-Davalı … ‘nin dava konusu tüm zarar ve tazminatlardan müteselsil sorumluluğu olduğu,
7-Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ile 15/05/2006 tarihli “Araç Makina ve Techizat Kira Mukavelesi’ne” göre mühendisler tarafından hesaplanan 2.203.402,50 USD karşılığı 3.375.612 TL kira alacağı ile aynı sürenin faiz tutarı olan 3.128.345,54 TL ile toplam 6.503.737,83 TL’nin dava tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesi konusu davacı şirketin iş ortaklığına kullandırdığı makine parkının kira bedeli olması nedeniyle hukuka uygun olduğu,
8-… Hükümeti, davacının ortaklığa koymuş olduğu 5.482.632,86 USD sermayenin batmasına neden olduğundan doğan zararı karşılaması gerektiği ve bu maddedeki talebin … A.Ş. İle davalı … tarafından müteselsilen karşılanması gerektiği,
9-… ve …’ın … A.Ş.’nin çalışanları olduğu ispatlandığından ve bu hususta ceza davası sürdüğünden …’a ödenen 200,00 USD’nin yarısının davalılardan alınıp davacıya ödenmesi gerektiği,
10-İş ortaklığı sözleşmesine göre üye ortak olan davacının görüşü alınmadan proje müdürü değiştirilmesi hukuka uygun olmadığından, davacının bu konudaki talebinin haklı görüldüğü,
11-İş feshedildiği halde 3 ay boyunca çalışanların çıkışının verilmemesi nedeniyle davanın açıldığı tarihte hesaplanan 350.000 TL’lik zararın yarısı olan 175.000 TL’nin fesih tarihinden itibaren kanuni sözleşme faizi ile davalılardan alınıp davacıya verilmesi,
12-Taşeronlara rayiç değerin üstünde yapılan ödemeler nedeniyle tespit dosyası ile belirlenen 815.092,00 TL’nin yarısı olan 407.546,00 TL’nin davalı … A.Ş. Ve …’dan tahsili ile davacıya ödenmesi,
13-…’ın zimmetine geçirdiği 2.211.000 TL’yi iş ortaklığına iade etmemiş olması nedeniyle, yarısı olan 1.105.500 TL’nin kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
14-… firmasının projeyi 210 gün geciktirmesi nedeniyle günlük 6220 USD sözleşmede öngörülen tazminatın işveren … Hükümetine ödenmek zorunda kalınması nedeniyle 1.306.200 USD zararın yarısı olan 653.100,00 USD’nin zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den alınıp davacıya ödenmesi gerektiği,
15-… A.Ş. Tarafından hesaplanan muhtemel kar miktarı 840.000 USD’nin yarısı olan 420.000 USD’nin dava tarihi itibariyle en yüksek faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
16-İşin feshedildiğinin tebliğine rağmen … A.Ş.’nin sahayı boşaltmayarak, işveren … Hükümeti tarafından 560.000 USD tazminat tahakkuk ettirilmesine ve bunun iş ortaklığı tarafından verilen 1.521.000 USD tutarındaki teminat mektubunun tahsil edilmesine sebebiyet vermesi nedeniyle burada doğan zararın yarısı olan 280.000 USD’nin kanuni sözleşme faizi ile davalı … ve … A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
17-…’nın sahibi olduğu ve iş ortaklığınca sözleşme doğrultusunda kullanılan makine parkının kira alacağı ve faiz tutarı 6.503.737,83 TL’nin dava tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesi gerektiği, davalı … Hükümetinin sözleşmeyi feshetmekte haklı olmadığını gösterdiği gibi … firma … A.Ş.’nin de dava konusu sözleşme dışı aldığı HES ve RES projeleri, finansmanı nedeni ile zorluk çekmesi, icra takibatına maruz kalması ve projeye gerektiği gibi destek olmayışı nedeniyle doğan zararlardan müteselsilen sorumluluklarının doğduğu,
18-Amerikalı işveren, sözleşme hükümlerine göre edimlerini zamanında yerine getirmediğinden, kendi hatası sonucu meydana gelen gecikmelere rağmen süre uzatımı vermediğinden ve ödemeleri de zamanında yapmadığından işin feshinde asli derecede sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin itirazı üzerine dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdii edilmiş ve tüm bilirkişiler tarafından ortak düzenlenen 14/09/2017 tarihli ek raporda;
1-İş ortaklığının adi şirket hükmünde olduğu, iş ortaklığı sözleşmesine göre davalı … A.Ş.’nin … ortak konumunda olduğu, davacı şirketin ise üye ortak olup yönetime müdahale edemediği, bu durumda … ortak olan davalı … A.Ş.’nin hatalı işlem ve eylemleri sonucu 3.751.898 TL zararın oluştuğu, bunun yarısı olan 1.875.949 TL’nin davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
2-Proje müdürü olarak atanan …’ın … A.Ş.’de vekil olduğu ve tam yetkili bulunduğu, aynı zamanda yönetim kurulu başkanı …’ın da vekili olduğu, bu durumda tasarruflarının hem kendini hem de müvekkillerini sorumlu kılacağı, … ile Fatih Kutlu’nun yetkisiz olarak imzaladığı sözleşmeyi proje müdürünün kabul etmemesi gerekirken kabul etmesi ve böylece üye ortak …’nın …’a ödenen 200.000 USD’nin yarısından sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olup, kötü yönetimin ispatı olduğu, 2008/50 D.İş sayılı dosyasının da kötü yönetimi ispatlayan zarar dosyası olduğu, ayrıca işçilerin son 3 ayda işten çıkarılmayarak tazminat davası açmalarına sebebiyet verilmesinin de kötü yönetimi ispatladığı,
3-323.500 USD’nin iş ortaklığı hesabından çekilerek … A.Ş. hesabına gönderildiği, … A.Ş.’nin bu parayı iş ortaklığı ödemeleri dışında kendi borçlarını ödemek için kullandığı, böylelikle iş ortaklığı hesabında kalsa idi yarısı 161.750 USD davacı şirkete ait olacak olan bedelin iş ortaklığı hesabından çıkış tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte hesaplanıp davalı şirketten alınarak davacı tarafa ödenmesi gerektiği,
4-Dava dilekçesinde belirtilen 2.520.116 TL’nin 1 nolu paragrafta belirtilen zarar tutarının içerisinde yer aldığı, bunun dışında kalan çatı kiremidi marka değişiminden doğan 50.000 USD zarar ile çatı makas sistemi seçilmesinden doğan ve davacı şirketin onayı alınmadan yapılan sistem değişikliğinin fazladan maliyeti olan 250.000 USD olmak üzere toplam 300.000 USD zararın davalı … A.Ş.’nin kötü yönetiminden kaynaklandığı, bu nedenle 150.000 USD zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile davalı … A.Ş.’den alınarak davacı şirkete verilmesinin uygun olacağı,
5-Proje müdürü …’ın Amerikalı işverenden süre uzatım talep etmeyerek, haklı durumunu kullanmayıp basiretsiz ve öngörüsüz yönetimi ile iş ortaklığını 329.660 USD tazminat ödemeye mecbur bıraktığı, bu nedenle bu miktarın yarısı olan 164.830 USD zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş. İle …’dan alınarak davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
6-Davalı … ‘nin dava konusu tüm zarar ve tazminatlardan müteselsil sorumluğu olduğu,
7-Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ile 15/05/2006 tarihli “Araç Makina ve Techizat Kira Mukavelesi’ne” göre mühendisler tarafından hesaplanan 2.203.402,50 USD karşılığı 3.375.612 TL kira alacağı ile aynı sürenin faiz tutarı olan 3.128.345,54 TL ile toplam 6.503.737,83 TL’nin dava tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesi konusu davacı şirketin iş ortaklığına kullandırdığı makine parkının kira bedeli olması nedeniyle hukuka uygun olduğu,
8-… Hükümeti, davacının ortaklığa koymuş olduğu 5.482.632,86 USD sermayenin batmasına neden olduğundan doğan zararı karşılaması gerektiği ve bu maddedeki talebin … A.Ş. İle davalı … tarafından müteselsilen karşılanması gerektiği,
9-İş ortaklığı sözleşmesine göre üye ortak olan davacının görüşü alınmadan proje müdürü değiştirilmesi hukuka uygun olmadığından davacının bu konudaki talebinde haklı görüldüğü,
10-İş feshedildiği halde 3 ay boyunca çalışanların çıkışının verilmemesi nedeniyle davanın açıldığı tarihte hesaplanan 350.000 TL’lik zararın yarısı olan 175.000 TL’nin fesih tarihinden itibaren kanuni sözleşme faizi ile davalılardan alınıp davacıya verilmesi,
11-Taşeronlara rayiç değerin üstünde yapılan ödemeler nedeni ile doğan zararlardan davalı … A.Ş. İle …’ın sorumlu oldukları,
12-…’ın zimmetine geçirdiği 2.211.000 TL’yi iş ortaklığına iade etmemiş olması nedeniyle, yarısı olan 1.105.500 TL’nin kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
13-… firmasının projeyi 210 gün geciktirmesi nedeniyle günlük 6220 USD sözleşmede öngörülen tazminatın işveren … Hükümetine ödenmek zorunda kalınması nedeniyle 1.306.200 USD zararın yarısı olan 653.100,00 USD’nin zararın doğduğu tarihten itibaren kanuni sözleşme faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den alınıp davacıya ödenmesi gerektiği,
14-… A.Ş. Tarafından hesaplanan muhtemel kar miktarı 840.000 USD’nin yarısı olan 420.000 USD’nin dava tarihi itibariyle en yüksek faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
15-İşin feshedildiğinin tebliğine rağmen … A.Ş.’nin sahayı boşaltmayarak, işveren … Hükümeti tarafından 560.000 USD tazminat tahakkuk ettirilmesine ve bunun iş ortaklığı tarafından verilen 1.521.000 USD tutarındaki teminat mektubunun tahsil edilmesine sebebiyet vermesi nedeniyle burada doğan zararın yarısı olan 280.000 USD’nin kanuni sözleşme faizi ile davalı … ve … A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
16-…’nın sahibi olduğu ve iş ortaklığınca sözleşme doğrultusunda kullanılan makine parkının kira alacağı ve faiz tutarı 6.503.737,83 TL’nin dava tarihinden itibaren kanuni faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesi gerektiği, davalı … Hükümetinin sözleşmeyi feshetmekte haklı olmadığını gösterdiği gibi … firma … A.Ş.’nin de dava konusu sözleşme dışı aldığı HES ve RES projeleri, finansmanı nedeni ile zorluk çekmesi, icra takibatına maruz kalması ve projeye gerektiği gibi destek olmayışı nedeniyle doğan zararlardan müteselsilen sorumluluklarının doğduğu,
17-Davalı … A.Ş.’nin ihtarlara rağmen kendinde bulunan …’a ait teminat senedini iade ederek, 89.000 USD’yi iade edeceğini bildiren …’tan bu parayı tahsil etmediğinden, 44.500 USD zararın davalılardan kanuni sözleşme faizi ile alınıp davacıya ödenmesi gerektiği,
18-… Hükümeti sözleşmeyi imzaladıktan sonra TUSEG adli tüzel kişiliği olmayan ordu birimini iş ortaklığı ile muhatap ederek işin baştan itibaren gecikmelere uğramasını sağladığı gibi sonrada gecikmeden dolayı günlük 6.220 USD tazminat talep ettiği, ayrıca işin gecikmesini bahane ederek sözleşmeyi haksız yere feshetmesi nedeniyle doğan zararlardan hukuken müteselsilen olarak sorumlu tutulması gerektiği,
19-… Hükümetinin kendi kusurlu eylem ve işlemleri sonucu baştan itibaren gecikmesine yol açtığı, istihkakları zamanında ödemediği, proje ve sözleşme dışı işleri davalı şirket ve … ile işbirliği yaparak davacı şirketin onayını almadan yaptırdığı ve böylece işi geciktirip sonra da gecikti bahanesi ile sözleşmeyi feshetmiş olması nedeniyle diğer davalılar ile birlikte kusurlu olduğu gibi iş ortaklığının verdiği 1.521.000 USD’lik teminat mektubunu da nakde çevirerek tahsil etmiş olduğundan bu miktarın yarısı olan 760.500 USD’nin tahsil tarihinden itibaren zarar doğmuş olması nedeniyle %5 sözleşme faizi ile alınıp davacı şirkete ödenmesi gerektiği,
20-Davalı … Hükümeti kendi kusurlu davranışı sonucu iş ortaklığı ile yaptığı sözleşmeyi feshettiği gibi ayrıca bu fesihten dolayı davacı şirkete fesih tarihinden itibaren 3 yıl iş verilemeyeceği nedeniyle davacı şirketin bundan doğan zararlarının geriye doğru kazançları esas alındığında ileriye doğru 3 yıl için 6.750.000 USD olarak hesaplanan kar mahrumiyet bedelinin feshe sebebiyet veren davalılardan kanuni sözleşme faizi ile birlikte müteselsilen tahsili gerektiği,
21-2007 tarihinden sonraki %7′ lik işçi zammından dolayı iş ortaklığı 150.000 TL zarara uğramış olup, burdaki ihmal … A.Ş.’ye ait olduğundan bu zararın yarısı olan 75.000 TL’nin zararın doğduğu tarihten itibaren en yüksek ticari faizi ile davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
22-… Proje firmasının yol açtığı 1.700.000 USD’nin yarısı olan 850.000 USD zararın doğduğu tarihten itibaren en yüksek ticari faizi ile davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği,
23-…’ın proje müdürü olarak iş ortaklığı kasasından çektiği ve halen zimmetinde olan 2.211.000 TL’nin yarısı olan 1.105.500 TL zararın doğduğu tarihten itibaren en yüksek ticari faizi ile davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği
24-Davalılardan … Hükümeti 01/06/2017 tarihli itiraz dilekçesinde, davacı şirketin tasfiye halinde iken verdiği feragat dilekçesi nedeniyle kendilerinin davada sorumlu tutulamayacakları savunmasında bulunmuş ise de davalı …’nin bahsettiği vazgeçmelerin tasfiye halinde şirket için hukuki sonuç doğurmayacağından davalı … Hükümetinin davalı sıfatının ve sorumluluğunun devam ettiği,
25-Davacının dava tarihi itibariyle toplam 34.215.121,23 TL alacağının dava tarihinden itibaren %5 sözleşme faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkememizce, …-… İş Ortaklığının tasfiyesi hususunda tasfiye memuru olarak mali müşavir … atanmış olup 31/08/2018 havale tarihli tasfiye raporunda; Ortaklığın zarar etmek suretiyle öz varlığını kaybettiği, Ortaklıkta, taşınmaz, araç, demirbaş ve stok malların bulunmadığı, …’ nın adi ortaklıktan olan alacağının 13.090.426,33 TL olduğu ve 52 orana, …’ ın alacağının ise 11.880.017,98 TL olduğu ve 48′ e oranına tekabül etmekte olduğu, ortaklığın ortaklara dağıtacağı bir bedelin olmadığı, bilakis …’ nın ortaklığa 109.119,74 TL, …’ ın ise 304.178,40 TL ödemesi halinde ortaklığın borçlarının kapanabileceği (ortaklara olan borçlar hariç) belirtilmiştir.
Mahkememizce, dosya, taraf vekillerinin itirazları ve TBK nun 642 ve devamı maddelerinde belirilen tasfiye usulüne uygun olan işlemlerin tek tek gösterilmesi suretiyle son bilançonun düzenlenerek rapor düzenlenmesi istenilmiş, tasfiye memuru 06/02/2019 havale tarihli ek adi ortaklık tasfiye raporunda, ortaklığın aktifi olmadığını, gerek ortaklara verilecek pay gerekse borçlulara ödenecek bir bedelin bulunmadığını, adi ortaklıktan alacaklı olanların dava açmak suretiyle alacaklarını ortaklardan talep edebileceği, ortaklığın zarar etmek suretiyle öz varlığını kaybettiği, ortaklıkta, taşınmaz ,araç, demirbaş ve stok malların bulunmadığı, gerek … gerekse … şirketlerinin adi ortaklıktan alacakları bulunmakla birlikte tasfiye neticesinde dağıtılacak bir bedelin olmadığı, …’nın ortaklıktan olan alacağının 0,5145, …’ın alacağının ise 0,4855 oranına tekabül ettiği bildirilmiştir.
Tasfiye memuru 16/04/2019 havale tarihli ek adi ortaklık tasfiye raporunda, ortaklığın aktifi olmadığını, gerek ortaklara verilecek pay gerekse borçlulara ödenecek bir bedelin bulunmadığını, adi ortaklıktan alacaklı olanların dava açmak suretiyle alacaklarını ortaklardan talep edebileceği, ortaklığın zarar etmek suretiyle öz varlığını kaybettiği, ortaklıkta, taşınmaz ,araç, demirbaş ve stok malların bulunmadığı, iş ortaklığının öz varlığını kaybetmiş olması nedeniyle ortaklara dağıtılacak bir bedelin olmadığı, …’nın ortaklıktan olan alacağının 0,5347 (…’nın kira alacağı dahil edilmediğinde 0,4495), …’ın alacağının ise 0,4653 (…’nın kira alacağı dahil edilmediğinde ise 0,5505) oranına tekabül ettiği, belirtilmiştir.
Mahkememizce İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak dosyanın akademisyenlerden oluşan 1 mali müşavir, 1 makina mühendisi, 1 elektrik mühendisi, 1 inşaat mühendisi ve 1 hesap uzmanına tevdi edilerek adi ortaklığın tasfiyesine ilişkin tasfiye raporu, dosyada bulunan bilirkişi raporu ve bu rapora karşı taraf vekillerinin itirazları da değerlendirilerek rapor düzenlenmesi istenilmiş, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 14/07/2020 havale tarihli raporda; davacı şirketin davalılardan talep edebileceği nihai alacak miktarının 17.405.169,90 TL lik kısmının talep edilebilir olduğu, ancak iş ortaklığına sermaye olarak konulan 8.539.200,68 TL nin iş ortaklığından alacak, ve talep edilen makine parkı kira tutarı olan 3.375.612,00 TL kiranın iş ortaklığından alacak olduğu, iş ortaklığının bu iki kalemi ödeyememesine davalının kötü yönetiminin neden olduğunun kabulü halinde davalıdan talep edilebileceği aksi halde davacının bu iki kalemin ancak iş ortaklığından talep edebileceği, geriye kalan 5.490.357,23 TL nin ise davalılardan talep edilebileceği belirtilmiştir.
Davacı vekili, davalı … vekili ve davalı … vekilinin itirazları değerlendirilerek ek rapor düzenlenmek üzere dosya yeniden İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 09/03/2021 tarihli ek raporda;
-iş ortaklığına sermaye olarak konulan tutar yönünden davacının, ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 8.534.200,68 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 8.539.200,68 TL,
-Muhtemel kar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep edilen tutarının 644.150,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 654.150,00 TL,
-Makine parkı kira tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği miktarın 6.313.957,54TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 3.375.612,00 TL,
-… … A.Ş nin işin son aşamasında iş ortaklığı hesabından kendi borçları için çektiği tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 191.925,63 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 253.093,75 TL,
-Adana 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nce hesaplanan, taşeronların vermiş oldukları tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 357.546,00TL, davacının nihai talep edebileceği miktarın 407.546,00TL,
-Proje değişikliği nedeniyle verilen zarar tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği miktarın 1.210.058,00 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 1.260.058,00TL,
-Çatı Kiremidi Değişikliği ile doğan zarar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği miktarın 28.937,50TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 38.937,50 TL,
-… Firması ile Çatı Makas Sisteminin Sözleşmeye Aykırı Şekilde … Firma ve Proje Müdürü …’ın değiştirmeleri sonucu ortaya çıkan tutar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği miktarın 144.687,50 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 194.687,50TL,
-Asfalt Yol Yapım bedeli yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 158.345,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın bulunmadığı,
-… firma ve Proje Müdürünün Haziran 2007 Maaşlarından itibaren davacının onayı alınmadan aylık %7 oranında yaptıkları zam tutarının davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 25.000,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın ispata muhtaç olduğu,
-İşin feshedildiği Aralık 2008 tarihinden 20/02/2009 tarihine kadar işçilerinin çıkışının verilmemesinden kaynaklanan zarar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 125.000,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın ispata muhtaç olduğu,
-Proje Müdürünün Ağaç kesimlerinde davacının Onayı alınmadan 53 günlük tazminattan vazgeçmesi karşısında uğranılan zarar yönünen davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 78.361,36 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 256.722,73 TL,
-… Firmasının 7 ay zaman kaybettirmesine ilişkin … ye ödenen 210 günlük bedel yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 967.203,25 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın ispata muhtaç olduğu,
-… A.Ş nin işin feshindeki ihtara rağmen sahadan malzemesini üç ay süre ile kaldırmadığı için … tarafından kendisine kesilen günlük 6.220,00 USD toplam 560.000 USD tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep edilen tutarın 386.100,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 436.100,00TL,
-… Firmasında iptal edilen klima alımı nedeniyle kalan tutarın … firmanın muvafakat etmemesi nedeni ile tahsil edilmemesi sonucu doğan zarar yönünden ıslah dilekçesi ile talep edilen tutarın 19.308,75 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 69.308,75 TL,
-… A.Ş nin müvekkilinin onayını almadan yapmayı kabul ettiği … Proje Firmasının Projeleriyle davalı … ye sözleme dışı yapılan ve 5.Asliye Hukuk Mahkemesi raporunda yer alan 1.700.000,00 USD zarar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 1.273.875,00 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 1.875.949,00TL,
-Davalı … Hükümetinin 3 yıllık ihale yasaklaması ile mahrum kalınan işler tutarı yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep ettiği tutarın 10.463.125,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın 10.513.125,00TL,
-… firmanın kusurlu hareketleri sebebiyle işin feshedilmesi ve teminat mektubunun paraya çevrilmesinden doğan zarar yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep edilen tutarının 1.109.478,75 TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın ispata muhtaç olduğu,
-Davalılardan …’ın proje müdürü olarak zimmetinde kalan 2.211.000,00TL yönünden davacının ıslah dilekçesi ile talep edilen tutarının 1.055.500,00TL, davacının nihai talep edebileceği tutarın ispata muhtaç olduğu belirtilerek davacının alacağının toplam 27.874.490,90 TL olarak davalılardan müteselsilen ve müştereken talep edebileceği belirtilmiştir.
Davacı vekili 02/08/2021 tarihli ıslah dilekçesiyle iş ortaklığına sermaye olarak konulan tutara ilişkin talebini 8.539.200,68 TL’ye, kar mahrumiyeti talebini 654.150,00 TL’ye, makine parkı kira tutarı talebini 3.375.612,00 TL’ye, davalı … A.Ş’nin iş ortaklığı hesabından çektiği tutara yönelik talebini 253.093,75 TL’ye, Adana 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nce hesaplanan taşeronların vermiş olduklara zarara ilişkin talebini 407.546,00 TL’ye, proje değişikliği nedeniyle verilen zarar yönünden talebini 1.260.058,00 TL’ye, çatı kiremidi değişikliği nedeniyle doğan zararın 38.937,00 TL’ye, … firması ile çatı makas sisteminin sözleşmeye aykırı şekilde … firma ve proje müdürü İsmail tarafından değiştirilmesi sonucu ortaya çıkan zarar nedeniyle talebini 194.687,50 TL’ye, ağaç kesimlerinde davacının onayı alınmadan 53 günlük tazminat nedeniyle uğranılan zarara ilişkin talebini 256.722,73 TL’ye, … A.Ş’nin işin feshindeki ihtara rağmen sahadan malzemelerini 3 ay süreyle kaldırmadığı için … tarafından kesilen ceza nedeniyle talebini 436.100,00 TL’ye, … firmasında iptal edilen klima alımı nedeniyle tahsil edilemeyen tutar sonucu doğan zarardan kaynaklanan talebini 69.308,00 TL’ye, … A.Ş’nin müvekkilin onayını almadan yapmayı kabul ettiği … Proje firmasının projeleri nedeniyle davalı …’ye sözleşme dışı yapılan ve 5.Asliye Hukuk Mahkemesi raporunda yer alan zarr nedeniyle talebini 1.875.949,00 TL’ye, davalı … Hükümeti’nin 3 yıllık ihale yasaklanması nedeniyle mahrum kalınan kar mahrumiyeti nedeniyle talebini 10.513.125,00 TL’ye yükselterek toplam talebini 27.874.490,90 TL’ye çıkarmış ve bu miktarın dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı ile davalı … A.Ş arasında 15/12/2005 tarihli iş ortaklığı sözleşmesiyle kurulan iş ortaklığının, … ordusunun … bütçesiyle … havaalanı sınırları içinde ve kendine ait bölümde yaptırılacak olan … numaralı projenin gerçekleştirilmesi sırasında davalıların haksız eylemleri nedeniyle davacıya verdikleri zararın tazmini amacıyla açılan maddi tazminat davasıdır.
Somut olayda; Davacı şirket ile davalı … İnş. Ve Tic. A.ş (birleşmeden sonra … A.Ş) arasında … ordusunun … bütçesiyle … sınırları içerisinde ve kendilerine ait bölümde yaptıracakları … numaralı projenin gerçekleştirilmesi için 15/12/2005 tarihinde iş ortaklığı sözleşmesi akdedilmiş ve proje müdürü olarak diğer davalı … görevlendirilmiştir.
Davalı … Hükümeti Yönünden; mahkememizin daha önce vermiş olduğu 29/06/2011 tarih 2009/… E. 2011/… K. Sayılı mahkememizin görevsizliğine ilişkin ilamın davacı vekili tarafından temyiz edilmekle Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 24/01/2013 tarih 2012/… E. 2013/… K. Sayılı ilamı ile; davalı … Hükümeti yönünden “…davacı şirket vekili Av. … 14/12/2012 tarihli dilekçesi ile davalılardan … Hükümeti ile ilgili olarak açtığı davadan vazgeçtiğini beyan ettiğinden ve dilekçe içeriğinde avukatın kimlik tespiti yapılmış olup vekaletnamesinde de davadan feragate yetkisi bulunduğu anlaşıldığından feragat ile ilgili olarak karar verilmek üzere mahkeme kararının bozulması” na karar verilmiştir. Davacı şirketin tasfiye memuru olan … tarafından davacı şirketin feragat tarihinde tasfiyeye girdiği ve tasfiye memuru tarafından davacı vekiline verilmiş feragat yetkisi olmadığı iddia edilerek karar düzeltme talebinde bulunulmuş ve Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 23/01/2014 tarih 2013/… E. 2014/… K. Sayılı ilamı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verildikten sonra mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydedilmiştir. Mahkememizin 05/06/2014 tarihli duruşmasının 1 nolu ara kararı ile; Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmekle artık davalı … Hükümeti lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan davalı … Hükümeti hakkındaki davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
…-… Adi Ortaklığının Feshi ve Tasfiyesi yönünden; Eldeki davada davacının talebi adi ortaklığa koyduğu sermaye ve kar talebi olması nedeniyle bu talebi aynı zamanda adi ortaklığın feshi ve tasfiyesini kapsadığından mahkememizce öncelikle yönetici ortak olan davalı … İnş. Ve Tic. A.ş’den hesaplar istenmiş, tarafların tasfiye konusunda anlaşamamaları üzerine adi ortaklığın tasfiyesi için tasfiye memuru olarak Mali Müşavir Bilirkişi … atanmıştır.
Tasfiye memuru tarafından sunulan 16/04/2019 havale tarihli ek adi ortaklık tasfiye raporunda, ortaklığın aktifi olmadığını, gerek ortaklara verilecek pay gerekse borçlulara ödenecek bir bedelin bulunmadığını, adi ortaklıktan alacaklı olanların dava açmak suretiyle alacaklarını ortaklardan talep edebileceği, ortaklığın zarar etmek suretiyle öz varlığını kaybettiği, ortaklıkta, taşınmaz ,araç, demirbaş ve stok malların bulunmadığı, iş ortaklığının öz varlığını kaybetmiş olması nedeniyle ortaklara dağıtılacak bir bedelin olmadığı, …’nın ortaklıktan olan alacağının 0,5347 (…’nın kira alacağı dahil edilmediğinde 0,4495), …’ın alacağının ise 0,4653 (…’nın kira alacağı dahil edilmediğinde ise 0,5505) oranına tekabül ettiği, belirtilmiştir. Yani adi ortaklık davaya konu projenin gerçekleştirilmesi sırasında tüm öz varlığını yitirerek zarar etmiştir. Ortaklara dağıtacak herhangi bir pay bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkememizce adi ortaklığın fesih ve tasfiyesine karar verilmiştir.
Davacının tazminat talepleri yönünden; davacı, davalıların haksız eylemleri nedeniyle adi ortaklığın tüm öz sermayesini yitirdiğini ve ortaklığın zarar etmesi nedeniyle tazminat talebinde bulunmuştur. Bu durumda davacı ancak adi ortaklığa koyduğu sermaye ve adi ortaklığın gerçekleştireceği proje sonucu elde edebileceği kar payını talep edebilir. …-… İş Ortaklığı Sözleşmesinde de anlaşılacağı üzere davalı … A.Ş … ortak, diğer davalı … ise proje müdürüdür. Yönetimde davacının hiçbir yetkisi yoktur. Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemeleri sonucu davalıların kusurlu ve haksız eylemleri nedeniyle davaya konu projenin başarıya ulaşmadığı ve adi ortaklığın tüm öz sermayesini yitirdiği tespit edildiğinden davacının adi ortaklığa koymuş olduğu 8.539.200,68 TL sermaye ile davaya konu projenin bitirilmiş olması halinde elde edebileceği ve davalıların haksız eylemleri nedeniyle mahrum kaldığı 654.150,00 TL kar payı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki Adi Ortaklık Sözleşmesinin 5/ı-j maddeleri uyarınca, …-… İş Ortaklığı ile davacı … İnşaat arasında imzalanan 15/05/2006 tarihli araç makine ve techizat kira mukavelesine göre bilirkişiler tarafından yapılan ve hükme esas alınan rapora göre; davacının iş ortaklığından 3.375.612,00 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. İş Ortaklığının davalıların haksız eylemleri nedeni ile tüm öz sermayesini yitirmiş olduğu, bu nedenle davalının bu alacağından da mahrum kaldığı anlaşıldığından 3.375.612,00TL nin davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davacının başka bir işten doğan 365.411,34 USD lik alacağının … Hükümeti tarafından yanlışlıkla iş ortaklığı hesabına yatırılması nedeni ile davalı … A.Ş yönetim kurulu başkanı tarafından bu paranın 528.000,00 TL olarak kendi hesabına aktarılmasını istediği ve 350.000,00 TL si Asya Katılım Bankası Altunizade Şubesine, 178.000,00TL si ise Şekerbank Göztepe Şubesine, … A.Ş nin hesabına gönderildiği ve halen davalının zimmetinde olduğu anlaşıldığından davacının bu paranın 264.000,00 TL sini talep etme hakkı olduğu kabul edilerek ve taleple bağlı kalınmak suretiyle 253.093,75 TL sinin davalılardan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davacı, … Hükümeti tarafından 3 yıl süre ile ihalelerden yasaklanması nedeni ile mahrum kaldığı kar talebinde bulunmuştur. Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki; davalılar tarafından adi ortaklığın kötü yönetilmesi ve … Hükümetinin haksız eylemleri nedeni ile … hükümeti tarafından, … ordusunun … bütçesiyle … havaalanı sınırları içinde ve kendine ait bölümde yaptırılacak olan … numaralı projeye ait sözleşme haksız olarak feshedilmiş ve … Hükümeti tarafından davacı 3 yıl süre ile ihalelerden haksız olarak yasaklanmıştır. Davacının yasaklı olduğu dönemde nasıl bir performans sergileyeceği, hangi ihalelere gireceği, hangilerini alabileceği ve edimlerini yerine getirerek gelir elde edeceği önceden tahmin edilebilir ve gerçekleşeceği mutlak unsurlar değildir. Zira, bu tür ihalelere pek çok firmanın katıldığı, her ihale için farklı şartnamelerin ön görüldüğü, ticari şirketlerin değişken ekonomik tablolar karşısında farklı performanslar gösterebileceği ve bunların önceden bilinemeyeceği kabul edilerek, açık, net ve belirgin olmayan dönem için varsayımsal hesaba dayalı olarak talep edilen yasaklı dönem zararına ilişkin tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacının diğer tazminat taleplerinin ise iş ortaklığı nedeni ile mahrum kalınan kar kaybı talebinin içerisinde kaldığı, davacının ayrıca iş ortaklığının borçlarını ödediği iddia ve ispat da edilmediğinden davacının fazlaya ilişkin tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Davacının, davayı ıslah talepleri yönünden; davacı vekili ilk ıslah talebini 05/12/2017 tarihinde Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 24/01/2013 tarih 2012/… E. 2013/… K. Sayılı bozma ilamından sonra yapmıştır. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulunun 06/05/2016 tarih 2015/… E. 2016/… K. Sayılı ilamı ile “her ne sebeple verilirse verilsin, bozma dan sonra ıslah yapılamayacağına dair 04/02/1948 Tarih ve 1944/10 E. 1948/3 K. Sayılı YİBK nın değiştirilmesine gerek olmadığına” karar verilmiştir. Bu nedenle davacı vekili tarafından 05/12/2017 tarihinde Yargıtay bozma ilamından sonra yapılan ıslaha değer verilmemiştir. Ancak yargılamanın devamı sırasında 22/07/2020 tarihinde 7551 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanunun 18.maddesi ile 6100 sayılı kanunun 177.maddesine 1.fıkradan sonra gelmek üzere “Yargıtay’ın bozma kararından veya bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararından sonra dosya ilk derece mahkemesine gönderildiğinde ilk derece mahkemesinin tahkikata ilişkin bir işlem yapması halinde tahkikat sona erinceye kadar ıslah yapılabilir. Ancak, bozma kararına uymakla ortaya çıkan hukuki durum ortadan kaldırılamaz” hükmünü içeren 2.fıkra eklenerek 28 Temmuz 2020 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Davacı vekili 2.ıslah talebini bu hükmün yürürlüğe girmesinden sonra 02/08/2021 tarihinde yapmıştır. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurul Kararı uyarınca davacının 05/12/2017 tarihinde yapmış olduğu ilk ıslah talebi hiç yapılmamış sayılmıştır. Davacının HMK nun 177.maddesine 2.fıkra eklendikten sonra yaptığı ıslah talebi HMK 177 ve devamı maddelerine uygun olduğundan davacının bu ıslah dilekçesi dikkate alınarak hüküm kurulmuştur.
Davalıların zamanaşımı itirazı yönünden; Dava, davacı ile davalı … A.Ş arasında 15/12/2005 tarihli iş ortaklığı sözleşmesiyle kurulan iş ortaklığının, … ordusunun … bütçesiyle … havaalanı sınırları içinde ve kendine ait bölümde yaptırılacak olan … numaralı projenin gerçekleştirilmesi sırasında davalıların haksız eylemleri nedeniyle davacıya verdikleri zararın tazmini amacıyla açılan maddi tazminat davasıdır. Davalılardan … A.Ş yönetici ortak, diğer davalı … ise adi ortaklığın proje müdürüdür. TBK nun 147/1-4 maddesinde ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri ile, ortaklığın müdürleri ve ortaklar arasındaki alacakların 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğu belirtilmiştir. Taraflar arasındaki adi ortaklığın fesih ve tasfiye edildiği iddia ve ispat edilemediği için zamanaşımı süresinin henüz başlamadığından davalıların zamanaşımı itirazlarına değer verilmemiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … yönünden davanın feragat nedeniyle REDDİNE,
Davalı … Hükümeti kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT 13/4 maddesi uyarınca hesap olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya ödenmesine,
2-Davacı ile davalı … A.Ş arasında 15/12/2005 tarihli iş ortaklığı sözleşmesi ile kurulan adi ortaklığın feshi ve tasfiyesine,
3-Davacının tazminat taleplerinin KISMEN KABULÜ ile; 12.822.056,43 TL tazminatın dava tarihi olan 25/06/2009 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalılar … ve … A.Ş den müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
3-Alınması gereken 875.874,68 TL karar harcının peşin alınan 13.500,00 TL ve ıslah harcının 567.231,23 TL olmak üzere toplam 580.731,23 TL nin mahsubu ile bakiye 295.143,45 TL harcın davalılar … ve … A.Ş den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 13.500,00TL peşin harç ve 567.231,23TL ıslah harcı olmak üzere toplam 580.731,23 TL nin davalılar … ve … A.Ş den alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT uyarınca hesap olunan 216.845,56 TL vekalet ücretinin davalılar … ve … A.Ş den alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davalı … yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT nin 13/3 maddesi uyarınca hesap olunan 216.845,56 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a ödenmesine,
7-Davacı tarafından davalı … Hükümeti yönünden yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı tarafından diğer davalılar yönünden yapılan 2.296,70 TL tebligat/müzekkere/posta gideri ile 17.750,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 20.046,70 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesap olunan 9.221,50TL nin davalılar … ve … A.Ş den alınarak davacıya ödenmesine, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalılar vekillerinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 15 GÜNLÜK yasal süre içerisinde, mahkememize veya eşdeğer başka bir mahkemeye verilecek bir dilekçe ile TEMYİZ YOLU açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, alenen ve usulen tefhim kılındı. 08/12/2021
Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …