DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2019/1784 E. , 2020/1490 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/1784
Karar No : 2020/1490
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü – …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Çelik Hasır Metal Sanayi Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin, … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından finansal kiralama yoluyla temin edilen ve sözleşme süresinin bitiminde mülkiyeti edinilen makine ve teçhizatın 26/06/2012 tarihli gümrük çıkış beyannamesi ile ihracı nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve 20/03/2013 tarihi itibarıyla hesaplanacak tecil faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Davacı şirket 2007 ve 2008 yıllarında finansal kiralama yoluyla temin ettiği makine ve teçhizatı taksit ödemeleri henüz bitmeden 08/07/2010 tarihli geçici ihracat beyannamesi ile … Organize Sanayi Bölgesi- …-… adresinde faaliyet gösteren … isimli şahsa geçici olarak kiralamıştır.
Finansal kiralama sözleşmesinin sona erdiği tarih itibarıyla mülkiyetini satın aldığı makine ve teçhizatın 26/06/2012 tarihli gümrük çıkış beyannamesi ile kati ihracatını yapmış ve yüklendiği katma değer vergilerinin iadesi istemiyle yapılan başvurusu kesin bir cevap verilmemek suretiyle reddedilmiştir.
Olayda, davacı şirket tarafından makine ve teçhizatın finansal kiralama yoluyla temin edildiği ve 26/06/2012 tarihli gümrük çıkış beyannamesi ile kati ihracatının yapıldığı hususlarında ihtilaf bulunmamaktadır. Dolayısıyla uyuşmazlığın çözümü, yurt içinden finansal kiralama yoluyla satın alınan makine ve teçhizatın ihracı durumunda kira taksitleri ve satın alma tutarı kapsamında ödenen katma değer vergilerinin mahsuben veya nakden iade edilip edilmeyeceğinin çözümüne bağlıdır.
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi hükmüne göre, Türkiye’de yapılan, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetler katma değer vergisinin konusuna girmekte olup aynı Kanun’un 11. maddesi uyarınca ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler katma değer vergisinden istisnadır. Aynı Kanun’un 32. maddesinde ise, bu Kanun’un 11, 13, 14 ve 15. maddeleri ile 17. maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hükmüne yer verilmiştir.
Finansal kiralama, bir finansman tekniği olup sabit varlıkların kiralanarak edinilmesini sağlamakta ve belirli özellikleri ile adi kiralamadan ayrılmaktadır. Finansal kiralama bedeli taksitleri her ay veya belli dönemlerde doğan ve ödenen borçlar olmayıp bütün olarak doğan ve taksitler halinde ödenmesi kararlaştırılan tek bir borcun parçasını oluşturmaktadır. Bu yönüyle de adi kira ya da hasılat kirasından ayrılmaktadır. Sözleşmede finansal kiralamaya konu malın kiracıya teslimi öngörülmüşse finansal kiralama bedeli malın satın alma bedelini de içermektedir. Bu husus dikkate alındığında, işletme ihtiyacı olan varlıkların bir finansal kiralama kuruluşundan kiralanmasında, kira bedelleri üzerinden, her kira bedelinin tahakkuk ettirilmesi sırasında katma değer vergisi hesaplanacaktır.
Yukarıda yer verilen kanun hükümleri ve açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, finansal kiralama sözleşmesi kapsamında yapılan taksit ödemelerinin iktisadi kıymetin satın alma bedeline dahil edilmesi ve taksit ödemelerine isabet eden katma değer vergilerinin de satın alma bedeli içerisinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, davacının, finansal kiralama yoluyla temin ederek mülkiyetini satın aldığı makine ve teçhizata ilişkin olarak, kira ödemeleri ve satın alma bedeli üzerinden yüklendiği katma değer vergilerinin söz konusu makine ve teçhizatın ihracı nedeniyle iadesi gerekirken, iade istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle uyuşmazlık konusu işlemi iptal etmiştir.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesinin 17/01/2019 tarih ve E:2015/7596, K:2019/21 sayılı kararı:
Davalı idarenin, ihracatın gerçekleşmediği veyahut makine ve teçhizatın davacı şirkete devri ya da satışı konusunda gerçeği yansıtmayan sahte belgeyle işlem yapıldığına ilişkin tespit ve itirazı bulunmamaktadır. Bununla birlikte, finansal kiralama sözleşmesi süresince kiralayan şirkete ait olan kiralamaya konu malın mülkiyetinin kiralama süresinin bitiminde davacıya geçtiği görülmüş olup finansal kiralama sözleşmesine konu malın davacı tarafından satın alınmasından önce ödenen kira bedellerine ilişkin olarak hesaplanan katma değer vergisi ihracat istisnası kapsamında yüklenilen vergi olmadığından tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Daire, bu gerekçeyle kararı bozmuştur.
Dosyanın yetkisizlik nedeniyle gönderildiği … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Mahkeme, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararda ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu işlemin Gelir İdaresi Başkanlığının … tarih ve … sayılı özelgesi doğrultusunda tesis edildiği, finansal kiralamaya konu malın teslim alınmasından önce ödenen kira bedellerine ait hesaplanan katma değer vergisinin ihracat istisnası kapsamında yüklenilen vergi sayılmasının mümkün olmadığı belirtilerek aksi yönde verilen ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan ısrar kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin REDDİNE,
2- … Vergi Mahkemesinin, … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
X – KARŞI OY:
Davacı şirket 2007 ve 2008 yıllarında finansal kiralama yoluyla temin ettiği makine ve teçhizatı taksit ödemeleri henüz bitmeden 08/07/2010 tarihli geçici ihracat beyannamesi ile … Organize Sanayi Bölgesi- …-… adresinde faaliyet gösteren … isimli şahsa geçici olarak kiralamıştır.
Finansal kiralama sözleşmesinin sona erdiği tarih itibarıyla mülkiyetini satın aldığı makine ve teçhizatın 26/06/2012 tarihli gümrük çıkış beyannamesi ile kati ihracatını yapmış ve yüklendiği katma değer vergilerinin iadesi istemiyle yapılan başvurusu kesin bir cevap verilmemek suretiyle reddedilmiştir.
Anılan işlemin iptali ve ve 20/03/2013 tarihi itibarıyla hesaplanacak tecil faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İncelenen dosyada, davacının imzaladığı finansal kiralama sözleşmelerinde sözleşme süresinin sona erdiği tarihten itibaren otuz gün içinde satın alma hakkının tanındığı görülmekte olup davacı tarafından, finansal kiralama sözleşmesine istinaden ödenen kira bedellerinin doğrudan gider olarak kaydedilmeliği, maddi olmayan duran varlıklar hesabında aktifleştirildiği iddia edilmektedir.
Öte yandan, finansal kiralama yoluyla kiralanan binek otomobiller için ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda idarenin süregelen uygulaması, finansal kiralama sözleşme süresinin bitiminde otomobilin mülkiyetinin kiracıya geçmesi durumunda yüklenilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı, sözleşme süresi sonunda otomobilin kiraya verende kalması durumunda ise işlem bir kiralama hizmeti olarak değerlendirilerek kira tutarları üzerinden ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılabileceği yönündedir.
Uyuşmazlık konusu olayda ise süregelen uygulamada yapılan yorumun tam tersi bir yorumdan hareketle, finansal kiralamaya konu malın teslim alınmasından önce ödenen kira bedellerine ait hesaplanan katma değer vergisinin ihracat istisnası kapsamında yüklenilen vergi sayılmasının mümkün olmadığı belirtilerek davacının iade talebi reddedilmiştir.
İdarenin benzer nitelikteki işlemler arasında farklı uygulamada bulunmasının önüne geçebilmek hukuki istikrarın sağlanması bakımından önem arz etmektedir.
Tüm bu hususların değerlendirilmesinden, davacının, finansal kiralama yoluyla temin ederek mülkiyetini satın aldığı makine ve teçhizata ilişkin olarak, kira ödemeleri ve satın alma bedeli üzerinden yüklendiği katma değer vergilerinin söz konusu makine ve teçhizatın ihracı nedeniyle iadesi gerekirken, iade istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminde hukuka uygunluk bulunmadığından, sonucu itibarıyla hukuka aykırı olmayan ısrar kararına yönelik temyiz isteminin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.