DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2018/214 E. , 2019/655 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2018/214
Karar No : 2019/655
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : Konya Vergi Dairesi Başkanlığı-KONYA
VEKİLİ :
KARŞI TARAF (DAVACI) :
VEKİLİ :
İSTEMİN KONUSU : Davacı adına, 2007 takvim yılı yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemesi suretiyle re’sen tarh edilen 2007/Ocak, Nisan, Mayıs, Ağustos ila Aralık dönemleri katma değer vergileri ve üç kat kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle açılan davada herhangi bir mücbir sebebin varlığı ispat edilmeksizin defter ve belgelerini ibraz etmeyen ve indirim hakkını kanıtlayamayan davacı adına yapılan cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde verilen…Vergi Mahkemesinin,…tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararına davacı tarafından yöneltilen temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulmasına dair Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun, 13/12/2017 tarih ve E:2017/534, K:2017/604 sayılı kararının düzeltilmesi istenilmektedir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından 2007 takvim yılı yasal defter ve belgeleri incelemeye ibraz edilmemiştir. Bu durumda Katma Değer Vergisi Kanununun 34. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgelerin yasal defterlere kaydedilmiş olması şartı sağlanmadığından katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Dolayısıyla karar düzeltme isteminin kabulü ile Kurul kararı kaldırıldıktan sonra ısrar kararına yöneltilen temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir
.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİNİN DÜŞÜNCESİ : Defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla zayi olmadığı fakat incelemeye de ibraz edilmediği hallerde, var olan defter ve belgelerin davacı tarafından mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde bu defter ve belgeler davacıdan istenilip defterlerdeki kayıtlar incelenip bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi idaresinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacıya ait defterlerin zayi olmadığı uyuşmazlıkta davacı tarafından defter ve belgelerin mahkemeye sunulabileceği belirtildiğinden yukarıda belirtilen inceleme yapılmak üzere ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, karar düzeltme istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen ididalar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin (c) bendi hükmüne uygun bulunduğundan kararın düzeltilmesi isteminin kabulüyle Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun, 13/12/2017 tarih ve E:2017/534, K:2017/604 sayılı kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra temyiz istemi yeniden incelenerek işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Vergi Denetim Kurulu … Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığının… tarih ve … sayılı inceleme yazısı ile davacının 2007 takvim yılı hesap ve işlemlerinin sahte fatura kullanma yönünden incelenmesi istenilmiştir.
Konu ile ilgili incelemenin yapılabilmesi amacıyla davacının defter ve belgelerinin istenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı yazı 04/04/2012 tarihinde davacının iş yeri adresinde işçisine tebliğ edilmiştir.
Defter ve belgelerin incelemeye ibrazı için tanınan onbeş günlük süre geçmesine rağmen davacı tarafından defter ve belgeler ibraz edilmemiş ve idarece 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü bendi uyarınca dava konusu cezalı tarhiyatlar yapılmıştır.
Davacı tarafından, defter ve belgelerin başka bir uyuşmazlık ile ilgili olarak … Sulh Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı dosyasına ibraz edildiği, bu nedenle inceleme elemanına sunulamadığı ifade edilmiştir.
Vergi Mahkemesince verilen ara kararı ile Sulh Hukuk Mahkemesinden bahsi geçen davaya ilişkin bilgi ve belgeler istenilmiştir.
Söz konusu belgelerin incelenmesinden, davacının 2007 yılına ait yevmiye defteri ile defter-i kebirinin 15/04/2011 tarihinde davalı konumunda bulunduğu borca itirazın iptaline ilişkin bir dava nedeniyle … Sulh Hukuk Mahkemesine sunulduğu, 15/12/2011 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, defter ve belge ibraz yazısının kendisine tebliğ edildiği 04/04/2012 tarihinden yaklaşık dört ay sonra defter ve belgelerin anılan Mahkeme tarafından 27/08/2012 tarihli tutanakla davacının vekiline teslim edildiği anlaşılmaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun, 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararıyla; davacılar tarafından mücbir sebebin varlığı nedeniyle defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesinin re’sen tarh nedeni olduğu ancak, mükelleflerden ibraz ödevini yerine getirmelerinin beklenemeyeceği ve indirim konusu yapılan vergilerin, alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olmasını ispatlama yükümlüğünün de bulunmadığı, mücbir sebep olmaksızın inceleme elemanına ibraz edilmeyen yasal defterler ve belgelerin mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde ise bu defter ve belgeler davacıdan istenilip defterlerdeki kayıtlar incelenip bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi idaresinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, aykırı içtihatların bu doğrultuda birleştirilmesine karar verilmiştir.
Mücbir sebebin varlığı nedeniyle defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilememesi hususundaki aykırı içtihatların yukarıda belirtilen doğrultuda birleştirilmesine konu uyuşmazlıktaki somut olayda, defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla zayi olması durumu söz konusudur. Bu anlamda, defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla incelemeye ibraz edilememesi durumu ile defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla zayi olması nedeniyle incelemeye ibraz edilememesi durumuna bağlanan hukuki sonuçlar da farklılaşacaktır.
Diğer bir ifadeyle, defter ve belgelerin mücbir sebep dolayısıyla zayi olmadığı fakat incelemeye de ibraz edilmediği hallerde, var olan defter ve belgelerin davacı tarafından mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde bu defter ve belgeler davacıdan istenilip defterlerdeki kayıtlar incelenip bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi idaresinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacıya ait defterlerin zayi olmadığı uyuşmazlıkta davacı tarafından defter ve belgelerin mahkemeye sunulabileceği belirtildiğinden yukarıda belirtilen inceleme yapılmak üzere ısrar kararının bozulması gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davacının temyiz isteminin KABULÜNE,
2-…Vergi Mahkemesinin,…tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3- Yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına,
18/09/2019 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
X – KARŞI OY:
Düzeltilmesi istenen Kurul kararının (X) işaretli “Karşı oy”unda yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca karar düzeltme isteminin kabulü ile Kurul kararının kaldırılmasından sonra temyiz isteminin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.
XX – KARŞI OY:
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun, 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararıyla; davacılar tarafından mücbir sebebin varlığı nedeniyle defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesinin re’sen tarh nedeni olduğu ancak, mükelleflerden ibraz ödevini yerine getirmelerinin beklenemeyeceği ve indirim konusu yapılan vergilerin, alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olmasını ispatlama yükümlüğünün de bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, aykırı içtihatların bu doğrultuda birleştirilmesine karar verilmiştir.
Davacının 2007 yılına ait yevmiye defteri ile defter-i kebirinin 15/04/2011 tarihinde davalı konumunda bulunduğu borca itirazın iptaline ilişkin bir dava nedeniyle … Sulh Hukuk Mahkemesine sunulduğu, defter ve belge ibraz yazısının kendisine tebliğ edildiği 04/04/2012 tarihinden yaklaşık dört ay sonra defter ve belgelerin anılan Mahkeme tarafından 27/08/2012 tarihli tutanakla kendisine teslim edildiğinin anlaşılması karşısında, defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilememesinin haklı bir sebebe dayandığının kabulü gerektiğinden dava konusu cezalı tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile ısrar kararının bu gerekçeyle bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.
XXX – KARŞI OY:
Kararın düzeltilmesi istemini içeren dilekçede öne sürülen hususlar, kararın düzeltilmesini sağlayacak nitelikte bulunmadığından istemin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.