Vergi Dava Daireleri Kurulu 2008/623 E. , 2009/96 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2008/623
Karar No: 2009/96
Temyiz Eden: …
Vekili: …
Karşı Taraf: … Vergi Dairesi Müdürlüğü
İstemin Özeti : Motorin alışının … lira tutarındaki kısmını, hakkında gerçek bir emtia teslimine dayanmayan fatura düzenlendiğine ilişkin vergi tekniği raporu ve vergi inceleme raporu bulunan … Limited Şirketine ait faturalarla belgelendirmesi nedeniyle incelenmek istenen 2002 yılına ait defter ve belgelerinin işyerinde çıkan yangında yandığı için ibraz edilmemesi üzerine 2002 yılında yaptığı katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek yeniden düzenlenen beyan tablosuna göre ödenecek verginin çıktığı Şubat 2002 dönemi için davacı adına re’sen salınan ve gecikme faizi eklenerek hesaplanan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi dava konusu yapılmıştır.
Davayı inceleyen … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E:…; K:… sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29’uncu, 34’üncü ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3’üncü, 134’üncü, 256’ncı maddelerindeki düzenlemelere göre, mükelleflerin, muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter ve belgeyi, muhafaza süresi içinde , yetkili makam ve memurların istemeleri halinde ibraz etmelerinin zorunlu olduğu, ancak, 213 sayılı Kanunun 13’üncü maddesinde belirtilen mücbir sebeplerden birinin varlığının kanunen geçerli bir şekilde ispat edilmemesi halinde belgelerin yasal defterlere kaydedilmiş olması koşulunun gerçekleşmediğinin kabulü gerektiği, farklı adreslerde merkez ve iki şube iş yeri bulunan davacının, 2002 takvim yılına ilişkin defter ve belgelerini şube iş yerine ait “…” adresinde çıkan yangında yanması nedeniyle incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle yaptığı katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmediği ve yeniden düzenlenen beyan tablosuna göre ödenecek verginin çıktığı Şubat 2002 dönemi için re’sen tarhiyat yapıldığı, dosyada mevcut itfaiye raporundan söz konusu iş yerinde yangın çıktığı anlaşılmakta ise de, raporda resmi kurum ve kuruluşlara ait resmi fatura ve benzeri belgelerin yandığı şeklinde muğlak bir ifade bulunduğu, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı tespit dosyasında yaptırılan bilirkişi incelemesi raporunda, 2002 yılına ait defter ve belgelerinin yandığına dair herhangi bir tespite yer verilmediği, davacının imzaladığı 20.7.2004 günlü ve … sayılı yoklama tutanağında ise 2002 yılına ait defter ve belgelerin yandığı yolunda bir ifade bulunmaksızın, işletmede kullanılan fatura ve sevk irsaliyelerinin yandığının ifade edildiği, tüm bu hususlar değerlendirildiğinde, defter ve belgelerin iş yerinde çıkan yangında zayi olduğunun hukuken geçerli şekilde kanıtlanamadığı sonucuna ulaşıldığından, yüklenilen katma değer vergilerinin defterlere kaydına ilişkin koşulun gerçekleştiğinin kabul edilemeyeceği, mahkemeye ibraz edilen faturaların gerçek bir teslime dayandığı ve katma değer vergilerinin yüklenildiğinin kanıtlanmasının katma değer vergisi indirimi için yeterli olmadığı, bu nedenle, dava hakkında karar verilmeden önce davalı idarenin ibraz edilen belgeleri incelemesinin gerekli görülmediği, Vergi Usul Kanununun 344’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında yer alan, vergi ziyaı cezasının hesabında ziyaa uğratılan vergi tutarına, üzerinden hesaplanan gecikme faizinin eklenmesine ilişkin kural, … Mahkemesinin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edilmiş ise de bu karar ile iptal hükmünün, altı ay sonra yürürlüğe girmesi karara bağlandığından, yürürlükte olan yasa hükmüne göre kesilen vergi ziyaı cezasında da hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Davacının temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi, 29.12.2006 günlü ve E:2006/1881; K:2006/3701 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29’uncu, 34’üncü ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3’üncü maddelerine göre davacının 2002 takvim yılına ilişkin defter ve belgelerinin, motorin alımlarını belgelendirdiği faturaları düzenleyen … Limited Şirketi hakkında 2004 yılında düzenlenen vergi tekniği raporunda, bu şirketin komisyon karşılığı fatura düzenlediğinin saptanması nedeniyle 2005 yılında incelenmek istendiği, ibraz yükümlülüğünün, şube iş yerinde 28.6.2004 tarihinde çıkan yangında zayi olmasına dayanılarak yerine getirilemediği, ibraz edilen bilgisayar çıktılarının onaysız olması nedeniyle kanuni defterlere kayıt şartının gerçekleşmediği ve indirim hakkının doğmadığı görüşüyle tarhiyat yapıldığı, yangından hemen sonra olay yerinde düzenlenip, bir örneği dosyaya sunulan tutanak ve itfaiye raporunda; davacının şube iş yerinde 28.6.2004 tarihinde saat 21.35’te yangın çıktığı, yangının 05.25’te kontrol altına alındığı, müdahale sırasında bir itfaiye erinin yaşamını yitirdiği, bilumum döşeme ve mobilya malzemeleriyle resmi kurum ve kuruluşlara ait fatura ve benzeri belgelerin tamamen yandığı saptandıktan yaklaşık bir ay sonra 20.7.2004 tarihinde mükellef nezdinde düzenlenen tutanakta da işletmede kullanılan fatura, sevk irsaliyesi ve benzeri belgelerle bilgisayar, yazarkasa, para kasası ve döşeme malzemelerinin yandığının belirlendiği, davacı tarafından Türk Ticaret Kanununun 68’inci maddesinde öngörülen zorunluluğa karşın zayi belgesi alınmamış ve yangından sonra düzenlenen tutanak ve itfaiye raporunda, ibraz edilmeyen yasal defter ve belgelerin de tamamen yandığı açık olarak belirtilmemiş ise de, şube iş yerinde bir itfaiye erinin de ölümüyle sonuçlanan büyük bir yangın yaşandığının anlaşıldığı ve yangında ihtilaflı yasal defter ve belgelerin de yanmış olabileceği sonucuna ulaşıldığından, katma değer vergisi indirimlerinin tümü kabul edilmeyen davacının deftere kayıt koşulu dışındaki koşulları kanıtlamasının yeterli görüldüğü, bu nedenle dava dilekçesi ekinde dosyaya sunulan ve ibraz edilemediği için vergi dairesi tarafından evvelce incelenememiş olan … Limited Şirketinin düzenlediği motorin faturaları dışındaki emtia ve hizmet alımlarına ilişkin faturalar ile muhasebe ve noterlik hizmetlerini belgeleyen serbest meslek makbuzu örnekleri hakkında davalı vergi idaresinin görüşü alındıktan sonra hüküm kurulmasının olayın özelliğine uygun düşeceği ve vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin saptanmasını sağlayacağı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle vergi mahkemesi kararını bozmuş; vergi idaresinin karar düzeltme istemini reddetmiştir.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi, … günlü ve E: …; K: … sayılı kararıyla, vergi ziyaı cezasının vergi aslının üç katını aşan kısmının 358 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümleri uyarınca, davalı idare tarafından 14.6.2006 günlü düzeltme fişiyle kaldırıldığı gerekçesiyle vergi ziyaı cezasının kaldırılan kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığını hüküm altına alarak, davanın salınan katma değer vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezasının, verginin üç katı tutarındaki kısmı yönünden reddi yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir.
Israr kararı davacı tarafından temyiz edilmiş, şube işyerinde çıkan yangında 2002 yılına ait defter ve belgelerinin yandığı, muhasebecisinin bilgisayarında bulunan ve mahkemeye sunulan muavin defteri kayıtları ve bu kayıtlara ilişkin faturaların da sunulduğu, buna karşın bu konuda araştırma yapılmadan karar verildiği ileri sürülerek ısrar kararının bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’ün Düşüncesi: Yangında ihtilaflı yasal defter ve belgeler de yanmış olabileceğinden, katma değer vergisi indirimlerinin tümü kabul edilmeyen davacının deftere kayıt koşulu dışındaki koşulları kanıtlaması yeterli olup, mahkemeye ibraz edilen belgelerle ilgili davalı idare görüşü alındıktan sonra karar verilmesi uygun olacağından ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi: Danıştay Üçüncü Daire kararında yazılı gerekçe uyarınca temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi israr kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29’uncu maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 34’üncü maddede ise, indirilecek katma değer vergilerinin, alış faturası veya benzeri vesikalar üzerinde ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedilmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3’üncü maddesinin (B) bendindeki; vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, gerçek mahiyetin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan tanık ifadesinin ispatlama vasıtası olarak kullanılamayacağı; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde, ispat külfetinin bunu iddia edene ait olduğu hüküm altına alınmıştır.
Mükellefler tarafından katma değer vergisi indirimi yapılabilmesi için vergisi indirim konusu yapılacak işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması ve bu fatura ve vesikalarda gösterilerek indirim konusu yapılan katma değer vergisinin, gerçekten ödenmiş, yani indirim konusu yapan tarafından yüklenilmiş olması gerekmektedir. Gerçekleşmemiş teslim ve hizmetler dolayısıyla bir katma değer vergisi ödenmesi, dolayısıyla yüklenilmiş bir katma değer vergisi söz konusu olamayacağından vergi indirimi de yapılamaz. Bu nedenle vergi indirimine dayanak teşkil eden faturaların gerçekten yapılmış bir teslime ilişkin olup olmadığının tespiti önem taşımaktadır.
… Limited Şirketi tarafından düzenlenen motorin faturalarının gerçek bir emtia teslimi yapılmaksızın düzenlendiği hem Mahkemece hem de Danıştay Üçüncü Dairesince kabul edilmiş ve bu konuda davacı tarafından hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunda yer alan saptamalar yönünden bir iddia da ileri sürülmemiştir. Davaya, söz konusu faturalar dışında kalan alışlara ilişkin faturalarda yer alan katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmemiş olması konu edilmiştir.
Davacı tarafından, muhasebecisine ait tasdiksiz bilgisayar kayıtları da mahkemeye sunulmuş ise de, hangi veri ortamında üretildiği, üretildiği koşullar ve dayanakları konusunda başkaca bir kanıt sunulmayan onaysız bu kayıtların kanıt olarak kabulüne olanak yoktur. Türk Ticaret Kanununun 68’inci maddesinde öngörülen zorunluluğa karşın zayi belgesi de alınmamış ise de şube iş yerinde bir itfaiye erinin de ölümüyle sonuçlanan büyük bir yangın yaşandığı ve yangında ihtilaflı yasal defter ve belgelerin de yanmış olabileceği sonucuna ulaşıldığından, katma değer vergisi indirimlerinin tümü kabul edilmeyen davacının deftere kayıt koşulu dışındaki koşulları kanıtlaması halinde gerçekten yapılmış bir teslime dayanmak ve yüklenilmiş vergilerden oluşmak koşuluyla yaptığı indirimlerin kabulü gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle dava dilekçesi ekinde dosyaya sunulan ve ibraz edilemediği için vergi dairesi tarafından evvelce incelenememiş olan … Limited Şirketinin düzenlediği motorin faturaları dışındaki emtia ve hizmet alımlarına ilişkin faturalar ile muhasebe ve noterlik hizmetlerini belgeleyen serbest meslek makbuzu örnekleri ve ibraz edilebilecek diğer faturalar hakkında davalı vergi idaresinin görüşü alındıktan sonra hüküm kurulması olayın özelliğine uygun düşecek ve vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin saptanmasına olanak sağlayacaktır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüyle, … Vergi Mahkemesinin, … günlü ve E:…; K:… sayılı ısrar kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından, yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 20.3.2009 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X – K A R Ş I O Y
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından istemin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.