Vergi Dava Daireleri Kurulu 2005/232 E. , 2006/9 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2005/232
Karar No: 2006/9
Temyiz Eden: … Anonim Şirketi
Vekili: …
Karşı Taraf: … Belediye Başkanlığı
İstemin Özeti: Yükümlü şirket adına 2002 Ağustos dönemi için elektrik tüketim vergisi salınmıştır.
… Vergi Mahkemesi … günlü ve E: …, K: … sayılı kararıyla; yükümlü şirket tarafından uyuşmazlık döneminde, bizzat üretilip kendi tesislerinde kullanılan elektrik nedeniyle, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatı esas alınarak beyanda bulunduğu, davalı belediye başkanlığı tarafından ise, TEDAŞ’ın üçüncü şahıslara uyguladığı satış fiyatı esas alınarak, iki fiyat arasındaki farka isabet eden elektrik tüketim vergisinin yükümlü şirketten istenildiği, 18.5.2000 tarih ve 2000/743 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve Türkiye Elektrik Üretim İletim Anonim Şirketi ve Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Dışındaki Kuruluşlara Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi Kurma ve İşletme İzni Verilmesi Esaslarını Belirleyen Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (g) bendinin 10 uncu paragrafında yer alan, otoprodüktör ve/veya otoprodüktör grubu şirketlerin, faaliyet gösterdikleri bölge içinde TEAŞ, TEDAŞ, bağlı ortaklıkları veya görevli şirketler ile enerji satış anlaşması imzalayacakları, otoprodüktör ve/veya otoprodüktör grubu şirketlerin TEAŞ, TEDAŞ, bağlı ortaklıklar veya görevli şirketler enerji alışverişi konusunda mahsuplaşma yapacakları, mahsuplaşılan enerji için tarafların Bakanlıkça belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatı üzerinden karşılıklı olarak fatura düzenleyecekleri hükmünün, sadece mahsuplaşma yapılırken otoprodüktör enerji satış fiyatının esas alınmasını kabul ettiği, uyuşmazlık konusu olayda ise, davacı şirketçe üretilerek kendi tesislerinde kullanılan enerjinin otoprodüktör enerji satış fiyatı ile ilgisinin bulunmadığı, bu durumda, davalı belediye sınırları ve mücavir alan dahilinde tüketilen elektrik için ilgili dönem itibarıyla TEDAŞ tarfından belirlenen fiyat uygulanmak suretiyle bulunan matrah farkına bağlı olarak tarh edilen elektrik tüketim vergisinde yasal isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi 21.12.2004 günlü ve E:2003/3292, K:2004/6842 sayılı kararıyla; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 34 ve 37 nci maddelerinin birlikte değerlendirilmesinden, genel olarak elektriği kendisi üretmeyip, tüketeceği elektriği TEDAŞ’tan satın alan kişi ve kurumlar açısından elektrik tüketim vergisinin matrahının TEDAŞ’ın satış fiyatı olduğunun açık olduğu, fakat davacı şirket gibi kendi tesislerinde ürettiği elektriği yine kendi üretim tesislerinde kullanan otoprodüktör şirketlerin elektrik tüketim vergisi matrahının ne olacağı konusunda açık bir düzenleme bulunmadığı, ancak tükettiği elektriği kendisi üreten davacının elektrik alış fiyatının, ürettiği elektriğin birim maliyet fiyatı olacağından ve bu fiyata en yakın fiyat, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca otoprodüktör enerji satış fiyatı olarak belirlendiğinden, bu tip firmalar açısından elektrik tüketim vergisine esas alınacak matrahın, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca belirlenen otoprodüktör firmaların TEDAŞ’a enerji satış fiyatı olmasının, vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olduğu yolundaki genel vergi hukuku prensibi ile hak ve nasafet ilkelerine uygun düşeceği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan … Vergi Mahkemesi … günlü ve E: …, K: … sayılı kararıyla, davanın reddi yolundaki kararında ısrar etmiştir.
Israr kararı yükümlü şirket tarafından temyiz edilmiş, kendisi tarafından üretilerek üretim faaliyetinde kullanılan elektriğin tüketim vergisine esas matrahının TEDAŞ’ın üçüncü şahıslara satış fiyatı olmayıp, maliyet fiyatına en yakın değer olan ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatı olması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti: Savunmada bulunulmamıştır.
Danıştay Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi: Danıştay Dokuzuncu Dairesinin bozma kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’nın Düşüncesi: Danıştay 9. Dairesinin esas karardaki bozma nedenleri doğrultusunda temyiz isteminin kabulü ile temyiz konusu mahkeme ısrar kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kendi tesislerinde üreterek üretim faaliyetinde kullandığı elektrik enerjisine ait elektrik tüketim vergisi matrahını, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatını esas alarak hesaplayıp beyan eden davacı adına, TEDAŞ’ın üçüncü şahıslara uyguladığı satış fiyatını matraha esas alarak iki fiyat arasındaki farka isabet eden miktarda elektrik tüketim vergisi salınması üzerine açılan davayı reddeden vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 34 üncü maddesinde; belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik ve havagazı tüketiminin elektrik ve havagazı tüketim vergisine tabi olduğu, 37 nci maddesinde ise, verginin matrahının tüketilen elektriğin satış bedeli olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanun hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, tüketeceği elektriği TEDAŞ’tan satın alan kişi ve kurumlar açısından elektrik tüketim vergisinin matrahının, TEDAŞ’ın satış fiyatı olduğu açıktır. Ancak, kendi tesislerinde ürettiği elektrik enerjisini yine kendi tesislerindeki üretim açısından girdi olarak kullanan otoprodüktör şirketlerin tükettikleri elektrik enerjisinin matrahının ne olacağı Kanunda açıkça düzenlenmemiştir.
Diğer taraftan, Türkiye Elektrik Üretim İletim Anonim Şirketi ve Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Dışındaki Kuruluşlara Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi Kurma ve İşletme İzni Verilmesi Esaslarını Belirleyen Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde; otoprodüktörün, kendi faaliyet alanlarının enerji ihtiyaçlarını karşılamak üzere bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin (g) bendinde belirtilen şartları taşıyan üretim tesisi kurup elektrik üreten tüzel kişileri ifade ettiği, aynı bendin 10 uncu paragrafında, otoprodüktör ve/veya otoprodüktör gurubu şirketlerin, faaliyet gösterdikleri bölge içinde TEAŞ, TEDAŞ’a bağlı ortaklıklar veya görevli şirketler ile Enerji Satış Anlaşması imzalayacakları, otoprodüktör ve/veya otoprodüktör gurubu şirketlerin TEAŞ, TEDAŞ’a bağlı ortaklıklar veya görevli şirketlerin enerji alışverişi konusunda enerji mahsuplaşması yapacakları, mahsuplaşılan enerji için tarafların Bakanlıkça belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatı üzerinde karşılıklı olarak fatura düzenleyecekleri hükme bağlanmıştır.
Yönetmelik hükümlerinin incelenmesinden, ürettikleri elektrik enerjisini TEDAŞ’a veya kendi konumlarındaki otoprodüktör firmalara veren şirketlerin bu satış veya mahsuplaşmaları Bakanlıkça belirlenen otoprodüktör enerji satış fiyatı üzerinden fiyatlandıracaklarına ilşkin hükmü ile, otoprodüktör şirketlerin TEDAŞ’a elektrik satış fiyatlarının, genel olarak TEDAŞ’ın üçüncü şahıslara sattığı fiyattan farklı ve daha düşük bir fiyata satacakları düzenlenmek suretiyle üçüncü şahıslara TEDAŞ tarafından yapılan satışlar ile otoprodüktör firmalarca TEDAŞ’a yapılan satışlara ilişkin fiyatlar birbirinden ayrılmıştır. Yönetmelikte kendi tesislerinde elektrik üreterek bu elektriği sadece kendi üretim faaliyetinde kullanan otoprodüktör şirketler hakkında bir düzenleme bulunmamakla birlikte, bunların ürettiği elektriğin kendileri açısından alış fiyatı, üretilen elektriğin birim maliyet fiyatına isabet edeceğinden ve bu fiyata en yakın fiyat Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca otoprodüktör enerji satış fiyatı olarak belirlenen fiyat olabileceğinden, elektrik tüketim vergisi matrahına bu fiyatın esas alınması uygun olacaktır.
Davacının, tükettiği elektrik enerjisini TEDAŞ’tan satın almadığı halde kullandığı elektrik bedelinin TEDAŞ’ın üçüncü kişilere satış fiyatı esas alınarak saptanması ve buna göre tarhiyat yapılması, vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olması karşısında, hak ve nasafet ilkelerine de uygun düşmediğinden, aksi yolda verilen ısrar kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … Vergi Mahkemesinin … günlü ve E: …, K: … sayılı ısrar kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından, yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 27.1.2006 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X – K A R Ş I O Y
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, vergi mahkemesi ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, aksi yolda verilen karara katılmıyoruz.